[Zawgyi/Unicode]
ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က ကျရောက်တဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့ကို ကြိုဆိုခဲ့ကြတဲ့ ရခိုင်လူငယ်သုံးဦးကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ငြိမ်းစုစီဥပဒေနဲ့ တရားစွဲဆိုလိုက်တဲ့ အကြောင်း ပြောချင်ပါတယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က ရခိုင်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေ ရှိခဲ့တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က ကျရောက်တဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့ကို ကြိုဆိုခဲ့ကြတဲ့ ရခိုင်လူငယ်သုံးဦးကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်နဲ့ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၉ နဲ့ မနေ့ကတရားစွဲလိုက်ပါတယ်။
ငြိမ်းစုစီနဲ့ တရားစွဲဆိုလိုက်တဲ့အပေါ် ကိုယ်တိုင်တရားစွဲခံရတဲ့ ကိုသန်းလှက အခုလိုပြော ပါတယ်။
“ဒါကတရားမျှတမှု မရှိဘူးပေါ့လေ... ကျနော်တို့က ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တရားမျှတမှူကို လိုလားတယ်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်ရေးနေ့ကို ကြိုဆိုတဲ့ အနေနဲ့ လုပ်တာ။ လုပ်အခွင့် အရေးနေ့ကို ကြိုဆိုတဲ့ သူတွေကို အဲဒီလိုမျိုးလုပ်တာ အစိုးရအနေနဲ့ ဖမ်းဆီးပြီး တရားစွဲဆို တာဟာ မလုပ်သင့်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေ ဖြစ်တယ်။ တရားမျှတမှု မရှိဘူးပေါ့နော်။”
တရားစွဲဆိုခံရတဲ့ လူငယ်သုံးဦးဟာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့နဲ့ အမျိုးသမီး အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေး အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် လူ့အခွင့်အရေးတွေကို လေးစားလိုက်နာဖို့ တိုက်တွန်းတဲ့အနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က စစ်တွေမြို့မှာ လှုပ်ရှားခဲ့ကြတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လွတ်လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ ပတ်သတ်ပြီး မကြာခဏဆိုသလို ဖမ်းဆီးအရေးယူခံရတာတွေ ရှိတာကြောင့် ဒီဥပဒေတွေကို ပြင်ဆင်သင့်တယ်လို့လည်း အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်ထုမေက ပြောပါတယ်။
“လွတ်လပ်စွာ ဆန္ဒဖော်ထုတ်တဲ့ အခြေအနေပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ ဖမ်းဆီးတာတို့ဟာ ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေး ကာလမှာ မဖြစ်ထိုက်ဘူး။ ပြီးတော့ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ ဥပဒေတွေကိုလည်း အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ပြင်ဆင်ဖို့လိုအပ်လာမှာပါရှင့်။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ လွတ်လွတ်စွာ ဆန္ဒဖော်ထုတ်တဲ့ အခါမှာ ကျမတို့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ဖို့အတွက် သက်ဆိုင်ရာတွေကို အကြောင်းကြားရတာတို့ အခုထိ ရှိနေသေးတယ်။ အမှန်ဆိုရင် ပြည်သူတွေရဲ့ ဘယ်သူ့ကိုမှ မထိခိုက်ပဲ ဆန္ဒဖော်ထုတ်မှုဟာ လွတ်လွတ်လပ်လပ်ပဲဖြစ် သင့်တယ်။ ဒီအတွက်လည်း ကျမတို့ အများကြီး ကြိုးပမ်းရအုံးမှာ ဖြစ်ပါတယ်ရှင့်။”
ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ စီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၉ အရ အများဆုံး ထောင်ဒဏ် သုံးလကနေ၊ ငွေဒဏ် ၃၀,၀၀၀ ဒါမှမဟုတ် ပြစ်ဒဏ် ၂ ခုစလုံးကို လည်း ကျခံရနိုင်ပါတယ်။ လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားလိုက်နာဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လှုပ်ရှားသူ တွေကို အာဏာပိုင်တွေက တရားစွဲတာဟာ မဖြစ်သင့်သလို လာမည့် အစိုးရသစ် လက်ထက်မှာ ဒီဥပဒေတွေကို ပြင်ဆင်ဖို့လိုအပ်တယ်လို့လည်း ညီမျှခြင်းမြန်မာရဲ့ ဦးဆောင် ဒါရိုက်တာ ဦးအောင်မျိုးမင်းကပြောပါတယ်။
“နိုင်ငံတကာကနေ ကျင်းပနေတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးနေ့မှာ အခုလိုမျိုး ဖမ်းဆီးမှုအရကတော့ ပိုပြီးတော့ အာရုံစိုက်စရာဖြစ်သလို ပိုပြီးတော့ ဒါကို ထောက်ပြစရာဖြစ်သွားပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုတည်း မကဘူး။ ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးတာတွေ ငြိမ်းချမ်းစွာထုတ် ဖော်ပြောဆိုတာတွေ အစိုးရရဲ့ အားနည်းချက်ကို ထောက်ပြတဲ့ ကိစ္စအားလုံးကို ဖမ်းဆီးအရေး ယူနိုင်တဲ့ ဥပဒေတွေကို ဖျက်ဖို့လိုအပ်ပါပြီ။ လာမည့်အစိုးရအနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကာလမှာ ပြောထားသလို တကယ်တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကိစ္စတွေကို အမှန်တကယ် ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုရင်တော့ ဒီလိုမျိုး မတရားတဲ့ ဥပဒေတွေကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီးတော့ အမြန်ဆုံး ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်ပါအုံးမယ်ခင်ဗျာ။”
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တပ်မတော်နဲ့ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တို့ရဲ့ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေကြား ဒေသခံတွေ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့အပေါ် ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကပါ စိုးရိမ်တဲ့ သဘောထားတွေကိုလည်း ပြောဆိုထားကြပါတယ်။
[Unicode Version]
အခှင့ျအရေးတောငျးဆိုသူ ရခိုငျလူငယျ ၃ ယောကျ တရားစှဲခံရ
ပွီးခဲ့တဲ့ ဒီဇငျဘာလ ၁၀ ရကျနေ့က ကရြောကျတဲ့ အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှင့ျအရေးနေ့ကို ကွိုဆိုခဲ့ကွတဲ့ ရခိုငျလူငယျသုံးဦးကို ရဲတပျဖှဲ့က ငွိမျးစုစီဥပဒနေဲ့ တရားစှဲဆိုလိုကျတဲ့ အကွောငျး ပွောခငြျပါတယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက ရခိုငျကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှေ ရှိခဲ့တဲ့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ဒီဇငျဘာလ ၁၀ ရကျနေ့က ကရြောကျတဲ့ အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှင့ျအရေးနေ့ကို ကွိုဆိုခဲ့ကွတဲ့ ရခိုငျလူငယျသုံးဦးကို ရဲတပျဖှဲ့က ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှင့ျနဲ့ စီတနျးလှည့ျလညျခှင့ျဆိုငျရာ ဥပဒပေုဒျမ ၁၉ နဲ့ မနေ့ကတရားစှဲလိုကျပါတယျ။
ငွိမျးစုစီနဲ့ တရားစှဲဆိုလိုကျတဲ့အပေါျ ကိုယျတိုငျတရားစှဲခံရတဲ့ ကိုသနျးလှက အခုလိုပွော ပါတယျ။
“ဒါကတရားမြှတမှု မရှိဘူးပေါ့လေ... ကနြောျတို့က ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ တရားမြှတမှူကို လိုလားတယျ။ အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှင့ျရေးနေ့ကို ကွိုဆိုတဲ့ အနနေဲ့ လုပျတာ။ လုပျအခှင့ျ အရေးနေ့ကို ကွိုဆိုတဲ့ သူတှကေို အဲဒီလိုမြိုးလုပျတာ အစိုးရအနနေဲ့ ဖမျးဆီးပွီး တရားစှဲဆို တာဟာ မလုပျသင့ျတဲ့ လုပျရပျတှေ ဖွဈတယျ။ တရားမြှတမှု မရှိဘူးပေါ့နောျ။”
တရားစှဲဆိုခံရတဲ့ လူငယျသုံးဦးဟာ အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှင့ျအရေးနေ့နဲ့ အမြိုးသမီး အကွမျးဖကျမှု ပပြောကျရေး အထိမျးအမှတျအဖွဈ လူ့အခှင့ျအရေးတှကေို လေးစားလိုကျနာဖို့ တိုကျတှနျးတဲ့အနနေဲ့ ပွီးခဲ့တဲ့ ဒီဇငျဘာလ ၁၀ ရကျနေ့က စဈတှမွေို့မှာ လှုပျရှားခဲ့ကွတာလညျးဖွဈပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ လှတျလှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှင့ျနဲ့ ပတျသတျပွီး မကွာခဏဆိုသလို ဖမျးဆီးအရေးယူခံရတာတှေ ရှိတာကွောင့ျ ဒီဥပဒတှေကေို ပွငျဆငျသင့ျတယျလို့လညျး အမြိုးသားလှှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဒေါျထုမကေ ပွောပါတယျ။
“လှတျလပျစှာ ဆန်ဒဖောျထုတျတဲ့ အခွအေနပေေါျမှာ မူတညျပွီးတော့ ဖမျးဆီးတာတို့ဟာ ဒီမိုကရစေီအသှငျကူးပွောငျးရေး ကာလမှာ မဖွဈထိုကျဘူး။ ပွီးတော့ ဒီဟာနဲ့ ပတျသတျတဲ့ ဥပဒတှေကေိုလညျး အတိုငျးအတာတဈခုအထိ ပွငျဆငျဖို့လိုအပျလာမှာပါရှင့ျ။ ဘာကွောင့ျလဲ ဆိုတော့ လှတျလှတျစှာ ဆန်ဒဖောျထုတျတဲ့ အခါမှာ ကမြတို့ ဆန်ဒဖောျထုတျဖို့အတှကျ သကျဆိုငျရာတှကေို အကွောငျးကွားရတာတို့ အခုထိ ရှိနသေေးတယျ။ အမှနျဆိုရငျ ပွညျသူတှရေဲ့ ဘယျသူ့ကိုမှ မထိခိုကျပဲ ဆန်ဒဖောျထုတျမှုဟာ လှတျလှတျလပျလပျပဲဖွဈ သင့ျတယျ။ ဒီအတှကျလညျး ကမြတို့ အမြားကွီး ကွိုးပမျးရအုံးမှာ ဖွဈပါတယျရှင့ျ။”
ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှင့ျနဲ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စီတနျးလှည့ျလညျခွငျးဆိုငျရာ ဥပဒပေုဒျမ ၁၉ အရ အမြားဆုံး ထောငျဒဏျ သုံးလကနေ၊ ငှဒေဏျ ၃၀,၀၀၀ ဒါမှမဟုတျ ပွဈဒဏျ ၂ ခုစလုံးကို လညျး ကခြံရနိုငျပါတယျ။ လူ့အခှင့ျအရေးကို လေးစားလိုကျနာဖို့ ရညျရှယျခကြျနဲ့ လှုပျရှားသူ တှကေို အာဏာပိုငျတှကေ တရားစှဲတာဟာ မဖွဈသင့ျသလို လာမည့ျ အစိုးရသဈ လကျထကျမှာ ဒီဥပဒတှေကေို ပွငျဆငျဖို့လိုအပျတယျလို့လညျး ညီမြှခွငျးမွနျမာရဲ့ ဦးဆောငျ ဒါရိုကျတာ ဦးအောငျမြိုးမငျးကပွောပါတယျ။
“နိုငျငံတကာကနေ ကငြျးပနတေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးနေ့မှာ အခုလိုမြိုး ဖမျးဆီးမှုအရကတော့ ပိုပွီးတော့ အာရုံစိုကျစရာဖွဈသလို ပိုပွီးတော့ ဒါကို ထောကျပွစရာဖွဈသှားပါတယျ။ ဒီလိုမြိုးဖွဈနတေဲ့ ကိစ်စတဈခုတညျး မကဘူး။ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးတာတှေ ငွိမျးခမြျးစှာထုတျ ဖောျပွောဆိုတာတှေ အစိုးရရဲ့ အားနညျးခကြျကို ထောကျပွတဲ့ ကိစ်စအားလုံးကို ဖမျးဆီးအရေး ယူနိုငျတဲ့ ဥပဒတှေကေို ဖကြျဖို့လိုအပျပါပွီ။ လာမည့ျအစိုးရအနနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ကာလမှာ ပွောထားသလို တကယျတရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးကိစ်စတှကေို အမှနျတကယျ ဆောငျရှကျမယျဆိုရငျတော့ ဒီလိုမြိုး မတရားတဲ့ ဥပဒတှေကေို ထည့ျသှငျးစဉျးစားပွီးတော့ အမွနျဆုံး ပွုပွငျပွောငျးလဲဖို့ လိုအပျပါအုံးမယျခငျဗြာ။”
ရခိုငျပွညျနယျမှာ တပျမတောျနဲ့ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တို့ရဲ့ စဈရေးပဋိပက်ခတှကွေား ဒသေခံတှေ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှေ ရငျဆိုငျနရေတဲ့အပေါျ ကုလသမဂ်ဂ အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးနဲ့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေပါ စိုးရိမျတဲ့ သဘောထားတှကေိုလညျး ပွောဆိုထားကွပါတယျ။
