(Zawgyi/Unicode)
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုဟာ အခုအခါမှာ ကမ္ဘာတလွှား လူပေါင်း ၉ .၃ သန်းလောက် ဖြစ်နေပြီး ရှေ့သီတင်းပတ်ထဲလောက်ဆို ဆယ်သန်းလောက် ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သူခန့်မှန်းကြောင်း WHO အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ပြောပါတယ်။
“လာမယ့် သီတင်းပတ်ထဲမှာဆို အကူးစက်ခံရသူက ဆယ်သန်းလောက် ဖြစ်လာမယ်လို့ ခန့်မှန်းရပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ကုသဆေးတွေရဖို့ သုတေသနတွေ ဆက်လုပ်နေချိန်မျိုးမှာ၊ ဒီရောဂါ ကူးစက်မှုလျော့ကျပြီး အသက်တွေကယ်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာကျင့်သုံးဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်နေပြီဆိုတာကို ဒါက သတိပေးလိုက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်”
လို့ WHO သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားခဲ့တာပါ။
ဆောဒီအာရေဗျ နိုင်ငံက သူတို့ဆီမှာ နှစ်စဉ်ကျင်းပလေ့ရှိတဲ့ မွတ်စလင်တွေရဲ့ Haj ပွဲတော်ကို ဘုရားဖူးတွေ မလာဖို့ တားမြစ်လိုက်တာဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ပြန့်ပွားမှု လျော့ပါးစေဖို့ အထောက်အကူရတဲ့ အတွက် ထောက်ခံကြောင်း လည်း WHO အကြီးအကဲက ပြောပါတယ်။
နိုင်ငံအများအပြားမှာ ဒီရောဂါ အကူးစက်ခံရသူတွေ အသက်ဝဝရှုလို့ ရအောင် လုပ်ပေးတဲ့ အောက်ဆီဂျင်ပေးတဲ့ စက်တွေ ရဖို့ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်နေတာကြောင့် WHO က အထောက်အပံ့ပေးနေရကြောင်းနဲ့ လိုအပ်ချက်က ပေးနိုင်တာထက် များနေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
WHO အရေးပေါ်အစီအစဉ် ဆိုင်ရာ အကြီးအကဲ Dr Mike Ryan ကလည်း အမေရိကတိုက်က နိုင်ငံအများအပြားမှာ အထူးသဖြင့် အမေရိကတိုက် တောင်ပိုင်းနဲ့ အလယ်ပိုင်း ဒေသတွေမှာ အခုအချိန်အထိ ကူးစက်မှုက အမြင့်မားဆုံး အခြေနေကို မရောက်သေးတဲ့ အတွက် အထူးသတိထားနေရဆဲ ဖြစ်ကြာင်း ပြောပါတယ်။
ဒါကြောင့် ဒီရောဂါ ကူးစက်သူ နဲ့ သေဆုံးသူ အရေအတွက်ဟာ လာမယ့် သီတင်းပတ်ထဲမှာ ပိုများလာနိုင်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
အဲဒီဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်တုန်းက ရောဂါအကူးစက်ခံရသူ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ကနေ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း လောက် တိုးလာခဲ့တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
............
နောကျသီတငျးပတျအတှငျး ကမ်ဘာမှာ ဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံရသူပေါငျး ၁၀ သနျးထိ တိုးလာဖို့ရှိ (WHO)
(Unicode)
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျမှုဟာ အခုအခါမှာ ကမ်ဘာတလှှား လူပေါငျး ၉ .၃ သနျးလောကျ ဖွဈနပွေီး ရှေ့သီတငျးပတျထဲလောကျဆို ဆယျသနျးလောကျ ဖွဈလာနိုငျတယျလို့ သူခန့ျမှနျးကွောငျး WHO အကွီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မှာ ပွောပါတယျ။
“လာမယ့ျ သီတငျးပတျထဲမှာဆို အကူးစကျခံရသူက ဆယျသနျးလောကျ ဖွဈလာမယျလို့ ခန့ျမှနျးရပါတယျ။ ကာကှယျဆေးနဲ့ ကုသဆေးတှရေဖို့ သုတသေနတှေ ဆကျလုပျနခြေိနျမြိုးမှာ၊ ဒီရောဂါ ကူးစကျမှုလြော့ကပြွီး အသကျတှကေယျနိုငျမယ့ျ နညျးလမျးတှကေို လိုကျနာကငြ့ျသုံးဖို့ အရေးတကွီး လိုအပျနပွေီဆိုတာကို ဒါက သတိပေးလိုကျတာလညျး ဖွဈပါတယျ”
လို့ WHO သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောကွားခဲ့တာပါ။
ဆောဒီအာရဗြေ နိုငျငံက သူတို့ဆီမှာ နှဈစဉျကငြျးပလေ့ရှိတဲ့ မှတျစလငျတှရေဲ့ Haj ပှဲတောျကို ဘုရားဖူးတှေ မလာဖို့ တားမွဈလိုကျတာဟာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ပွန့ျပှားမှု လြော့ပါးစဖေို့ အထောကျအကူရတဲ့ အတှကျ ထောကျခံကွောငျး လညျး WHO အကွီးအကဲက ပွောပါတယျ။
နိုငျငံအမြားအပွားမှာ ဒီရောဂါ အကူးစကျခံရသူတှေ အသကျဝဝရှုလို့ ရအောငျ လုပျပေးတဲ့ အောကျဆီဂငြျပေးတဲ့ စကျတှေ ရဖို့ အခကျအခဲတှေ ဖွဈနတောကွောင့ျ WHO က အထောကျအပံ့ပေးနရေကွောငျးနဲ့ လိုအပျခကြျက ပေးနိုငျတာထကျ မြားနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
WHO အရေးပေါျအစီအစဉျ ဆိုငျရာ အကွီးအကဲ Dr Mike Ryan ကလညျး အမရေိကတိုကျက နိုငျငံအမြားအပွားမှာ အထူးသဖွင့ျ အမရေိကတိုကျ တောငျပိုငျးနဲ့ အလယျပိုငျး ဒသေတှမှော အခုအခြိနျအထိ ကူးစကျမှုက အမွင့ျမားဆုံး အခွနေကေို မရောကျသေးတဲ့ အတှကျ အထူးသတိထားနရေဆဲ ဖွဈကွာငျး ပွောပါတယျ။
ဒါကွောင့ျ ဒီရောဂါ ကူးစကျသူ နဲ့ သဆေုံးသူ အရအေတှကျဟာ လာမယ့ျ သီတငျးပတျထဲမှာ ပိုမြားလာနိုငျတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
အဲဒီဒသေတှငျး နိုငျငံတှမှော ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျတုနျးက ရောဂါအကူးစကျခံရသူ ၂၅ ရာခိုငျနှုနျး ကနေ ၅၀ ရာခိုငျနှုနျး လောကျ တိုးလာခဲ့တယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။