[[Zawgyi/Unicode]]
ကချင်ပြည်နယ်၊ ဖားကန့်မြို့နယ် နန့်ယားကျေးရွာမှာရှိတဲ့ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေကနေ စက်သုံးဆီ သယ်ယူတာကို ပိတ်ပင်ထားသလို ဖားကန့်မြို့မှာရှိတဲ့ အရောင်းဆိုင် အတော်များများမှာလည်း ရောင်းချခွင့် ပိတ်လိုက်တာကြောင့် စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်နေရပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ ဓါတ်ဆီတဂါလံဈေးဟာ ၂ သောင်းလောက်အထိ မြင့်တက်နေပြီး ဒေသခံတွေ သွားလာရေးအတွက် အခက်အခဲဖြစ်နေကြပါတယ်။ ဖားကန့်မြို့က အခြေအနေကို ကိုစံကျော်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ဖားကန့်ဒေသအတွင်း စက်သုံးဆီသယ်တာတွေကို ဒီလလယ်လောက်က စတင်ပိတ်ပင်ခဲ့တာပါ။ အဓိကပိတ်ပင်တားဆီးတဲ့နေရာဟာ မိုးကောင်း-ဖားကန့်လမ်းပိုင်းရှိ နန့်ယားစစ်ဆေးဂိတ်မှာဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံတဦးက VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ ဒီနန့်ယားစခန်းမှာ ဌာနေပြည်သူ့စစ်နဲ့ တပ်မတော်သားတွေကပဲ အဲဒီမှာ စစ်ဆေးတာရှိတယ်။ သူတို့က အခုက ဆန်တွေလည်း သယ်လို့ မရဘူး။ ဓါတ်ဆီလည်း သယ်လို့ မရဘူး။ တပတ်ကျော်နေပြီ။ တချို့တွေက ဒီမှာ ကျောက်မြေတူးကြတာပေ့ါနော်။ အဲဒီမှာ လှောင်ထားတာ နည်းနည်းပါးပါး အဲဒါပဲ ရှိတယ်။ ဖားကန့်မှာဆိုရင်တော့ ရောင်းတောင် မရောင်းပေးဘူးတဲ့။”
အခြားဒေသခံတဦးကလည်း ဖားကန့်မြို့ပေါ်က ဆိုင်အတော်များများ ပိတ်ထားရကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ ဆိုင်တွေလည်း ပိတ်ထားကြတာ တွေ့တယ်။ အခု ကျနော် ဖားကန့်ထဲ လှည့်ခဲ့တာ။ ဖားကန့်ထဲကဆိုင်တွေက တော်တော်များများတော့ ပိတ်ထားတာပေါ့။ ဆီမရှိလို့။ အခု ကျနော်တို့ တဂါလံကို ၂ သောင်းနဲ့ ဝယ်နေရတာပ။ နိုင်တီတူးနော်။ ဒါတောင်။”
ဓါတ်ဆီ နိုင်တီဖိုက်က တဂါလံကို ၂ သောင်း ၂ ထောင်၊ တလီတာကို ၅ ထောင်၊ ငါ့ထောင့်ငါးရာနဲ့ ရောင်းချနေကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဒေသခံအမျိုးသမီးတဦးကတော့ စက်သုံးဆီရှားပါးလာတာကြောင့် ခြိုးခြံချွေတာပြီး သွားလာနေရကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ အခက်အခဲရှိတာတော့ ပြောမနေနဲ့တော့။ ဆိုင်တွေမှာ ဓါတ်ဆီလည်း မရောင်းခိုင်းဘူး။ ဒီဇယ်လည်း မရောင်းခိုင်းဘူး။ အဲဒီအခါကျ ပြတ်သွားပြီ၊ မရှိတော့ဘူးပေါ့။ တကယ်လည်း ဆိုင်တွေက အများပိုင်းကတော့ ပိတ်ထားတာ တွေ့ရတယ်ပေါ့။ တော်တော်လေးတော့ အကျပ်အတည်းတော့ ရှိတာပေါ့။ မတတ်နိုင်တဲ့အဆုံးကတော့ ခြိုးခြံချွေတာပြီး သွားနေ၊ လာနေတဲ့ သဘောရှိတာပေါ့။”
ဆန်နဲ့ ဆေးဝါးသယ်ယူမှု ကန့်သတ်တာရှိပေမယ့် လက်ရှိအခြေအနေမှာ ဒေသခံတွေအပေါ် ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုက်တာ မရှိကြောင်း နဲ့ စက်သုံးဆီ သယ်ယူတာကို တားမြစ်တာဟာ KIA အတွက် အခွန်အကောက်ရနိုင်တဲ့ ကျောက်စိမ်းတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းကို ကန့်သတ်ချင်လို့ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သုံးသပ်တာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒီလို ကန့်သတ်တာဟာ ဒီလ ၂၃ ရက်နေ့ အနန့်ပါကို လေကြောင်းကနေ တိုက်ခိုက်မှုအပြီးမှာ ပိုမိုတင်းကျပ်လာတာလို့လည်း ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံအဝှမ်း စက်သုံးဆီ အခက်အခဲဖြစ်ချိန်ကလည်း ဖားကန့်မြို့မှာ စက်သုံးဆီ ရှားပါးပြတ်လပ်ပြီး ဈေးနှုန်း မြင့်တက်တာတွေ ဖြစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။
=============
[[Unicode]]
ဖားကန့ျမှာ စကျသုံးဆီပွတျလပျနေ
ကခငြျပွညျနယျ၊ ဖားကန့ျမွို့နယျ နန့ျယားကြေးရှာမှာရှိတဲ့ စဈဆေးရေးဂိတျတှကေနေ စကျသုံးဆီ သယျယူတာကို ပိတျပငျထားသလို ဖားကန့ျမွို့မှာရှိတဲ့ အရောငျးဆိုငျ အတောျမြားမြားမှာလညျး ရောငျးခခြှင့ျ ပိတျလိုကျတာကွောင့ျ စကျသုံးဆီ ပွတျလပျနရေပါတယျ။ လကျရှိအခြိနျမှာ ဓါတျဆီတဂါလံဈေးဟာ ၂ သောငျးလောကျအထိ မွင့ျတကျနပွေီး ဒသေခံတှေ သှားလာရေးအတှကျ အခကျအခဲဖွဈနကွေပါတယျ။ ဖားကန့ျမွို့က အခွအေနကေို ကိုစံကြောျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ဖားကန့ျဒသေအတှငျး စကျသုံးဆီသယျတာတှကေို ဒီလလယျလောကျက စတငျပိတျပငျခဲ့တာပါ။ အဓိကပိတျပငျတားဆီးတဲ့နရောဟာ မိုးကောငျး-ဖားကန့ျလမျးပိုငျးရှိ နန့ျယားစဈဆေးဂိတျမှာဖွဈတယျလို့ ဒသေခံတဦးက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ ဒီနန့ျယားစခနျးမှာ ဌာနပွေညျသူ့စဈနဲ့ တပျမတောျသားတှကေပဲ အဲဒီမှာ စဈဆေးတာရှိတယျ။ သူတို့က အခုက ဆနျတှလေညျး သယျလို့ မရဘူး။ ဓါတျဆီလညျး သယျလို့ မရဘူး။ တပတျကြောျနပွေီ။ တခြို့တှကေ ဒီမှာ ကြောကျမွတေူးကွတာပေ့ါနောျ။ အဲဒီမှာ လှောငျထားတာ နညျးနညျးပါးပါး အဲဒါပဲ ရှိတယျ။ ဖားကန့ျမှာဆိုရငျတော့ ရောငျးတောငျ မရောငျးပေးဘူးတဲ့။”
အခွားဒသေခံတဦးကလညျး ဖားကန့ျမွို့ပေါျက ဆိုငျအတောျမြားမြား ပိတျထားရကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ ဆိုငျတှလေညျး ပိတျထားကွတာ တှေ့တယျ။ အခု ကနြောျ ဖားကန့ျထဲ လှည့ျခဲ့တာ။ ဖားကန့ျထဲကဆိုငျတှကေ တောျတောျမြားမြားတော့ ပိတျထားတာပေါ့။ ဆီမရှိလို့။ အခု ကနြောျတို့ တဂါလံကို ၂ သောငျးနဲ့ ဝယျနရေတာပ။ နိုငျတီတူးနောျ။ ဒါတောငျ။”
ဓါတျဆီ နိုငျတီဖိုကျက တဂါလံကို ၂ သောငျး ၂ ထောငျ၊ တလီတာကို ၅ ထောငျ၊ ငါ့ထောင့ျငါးရာနဲ့ ရောငျးခနြကွေောငျး ပွောပါတယျ။ ဒသေခံအမြိုးသမီးတဦးကတော့ စကျသုံးဆီရှားပါးလာတာကွောင့ျ ခွိုးခွံခြှတောပွီး သှားလာနရေကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ အခကျအခဲရှိတာတော့ ပွောမနနေဲ့တော့။ ဆိုငျတှမှော ဓါတျဆီလညျး မရောငျးခိုငျးဘူး။ ဒီဇယျလညျး မရောငျးခိုငျးဘူး။ အဲဒီအခါကြ ပွတျသှားပွီ၊ မရှိတော့ဘူးပေါ့။ တကယျလညျး ဆိုငျတှကေ အမြားပိုငျးကတော့ ပိတျထားတာ တှေ့ရတယျပေါ့။ တောျတောျလေးတော့ အကပြျအတညျးတော့ ရှိတာပေါ့။ မတတျနိုငျတဲ့အဆုံးကတော့ ခွိုးခွံခြှတောပွီး သှားနေ၊ လာနတေဲ့ သဘောရှိတာပေါ့။”
ဆနျနဲ့ ဆေးဝါးသယျယူမှု ကန့ျသတျတာရှိပမေယ့ျ လကျရှိအခွအေနမှော ဒသေခံတှအေပေါျ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထိခိုကျတာ မရှိကွောငျး နဲ့ စကျသုံးဆီ သယျယူတာကို တားမွဈတာဟာ KIA အတှကျ အခှနျအကောကျရနိုငျတဲ့ ကြောကျစိမျးတူးဖောျရေးလုပျငနျးကို ကန့ျသတျခငြျလို့ ဖွဈနိုငျကွောငျး သုံးသပျတာတှေ ရှိပါတယျ။ ဒီလို ကန့ျသတျတာဟာ ဒီလ ၂၃ ရကျနေ့ အနန့ျပါကို လကွေောငျးကနေ တိုကျခိုကျမှုအပွီးမှာ ပိုမိုတငျးကပြျလာတာလို့လညျး ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ဧပွီလအတှငျး မွနျမာနိုငျငံအဝှမျး စကျသုံးဆီ အခကျအခဲဖွဈခြိနျကလညျး ဖားကန့ျမွို့မှာ စကျသုံးဆီ ရှားပါးပွတျလပျပွီး ဈေးနှုနျး မွင့ျတကျတာတှေ ဖွဈခဲ့ဖူးပါတယျ။