“အဓိကတော့ တပ်မဟာ ၂ ရယ်၊ ၃ ရယ်၊ ၅ ရယ်၊ တပ်မဟာ ၁ မှာလည်းဖြစ်နေတယ်။ တပ်မဟာတခုမှာ မဖြစ်ရင် တခြားတပ်မဟာ လည်း ဖြစ်နေတယ်။ ဒီအချိန်ထိ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကဖြစ်နေတုန်းပဲ။ တချို့နေရာတွေမှာတော့ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားတာမရှိဘဲ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေက ရှိနေပါတယ်။” (စောနန္ဒဆူး-ကရင်လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့)
“အဲဒီမှာနေ့လယ်က ဖလူးရွာကို လက်နက်ကြီးကျတော့ စာသင်ကျောင်းက ကလေးတွေပြန်လွှတ်ပေးလိုက်တယ်။ ဒီနောက်သိပ်မကြာဘူး။ နောက်ထပ်တလုံးထပ်ကျတာ။ စာသင်ကျောင်းပေါ်တည့်တည့်ကျတယ်။ ကံကောင်းတာက ကလေးတွေ ပြန်လွှတ်လိုက်လို့ အထိခိုက်တော့ မရှိဘူး။ ကျောင်းတော့ပျက်စီးသွားတယ်။" (ဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီနေသူတဦး)
ကရင်ပြည်နယ်၊ မြဝတီမြို့တောင်ဘက် လေးကေ့ကော်မြို့အနီးရှိ စစ်ကောင်စီရဲ့ အမြောက်တပ်ရှိရာ နေရာကို KNU နဲ့ ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေ တိုက်ခိုက်ရာက တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတယ်လို့ ကိုယ်တိုင်တွေ့သူတွေက ပြောပါတယ်။ တိုက်ပွဲအတွင်း လက်နက်ကြီးနဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေလည်း ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“လ၀ကအချုပ်မှာထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကိုပြန်ပို့တာပါ။ ရက်ပေါင်း ၁၂၀ အတွင်း အဖမ်းခံရတဲ့သူတွေချည်းပဲမဟုတ်ဘူး။ အကုန်ပဲ။ အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ အချုပ်သားတွေပေါ့။ ဒီနေ့ပို့တာက လူ ၁၂၀ ကျော်ကိုပြန်ပို့တာပေါ့နော်။ အလှည့်ကျနဲ့ပို့တယ်။” (ဦးမင်းဦး-ထိုင်းတောင်ပိုင်းအခြေစိုက် အလုပ်သမားတာဝန်ခံ)
"သူတို့ကိုစစ်ဆေးတဲ့အခါမှာ မြ၀တီ မဲဆောက်တောလမ်းကနေ လာကြကြောင်း၊ ပွဲစားကို ဘတ် ၂ သောင်းပေးပြီး ထိုင်းကိုဝင်လာခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သူတို့တွေဟာမြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကိုကြောက်ရွံ့တဲ့အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံထဲ တရားမဝင်လမ်းကြောင်းကနေ လာတယ်လို့ ထွက်ဆိုချက်ပေးပါတယ်။” (ဦးမိုးကြိုး-မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူ)
“၁၂ သိန်းထက်အထက်ရှိနေပြီခင်ဗျ။ တိုးလာတယ်။ အဓိကတော့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ နောက်တခါ လက်နက်ကြီးနဲ့ပစ်ခတ်မှုတွေက တခါမှမရပ်ကြတော့ ပြည်သူလူထုက သူတို့ရဲ့ နယ်မြေအနေအထားတည်ငြိမ်မှုမရှိတဲ့အပေါ်မှာ ပြေးလိုက်လွှားလိုက်နဲ့ အမြဲတမ်းရှိနေတာပေါ့။” (စောနန္ဒဆူး- ကရင်လူ့အခွင့်ရေးအဖွဲ့ KHRG ပြောခွင့်ရ)
"ရေစကြီးကတည်းက လေးငါးရက်အထိ ပေးမသွားဘူး။ အကုန်လုံး ပိတ်တားတယ်။ ရွာထဲကိုပဲလက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ထုတယ်။ အဲဒီ ၄၃၉ စစ်တပ်ကပေါ့။ ရွာထဲကိုနောက်ပိုင်းလာတဲ့သူတွေထဲမှာတော့ မူဆလင်အဖွဲ့တချို့လည်းပါလာတယ်။ သူတို့လာတဲ့ တဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့ကတော့ အိမ်တွေထိ လိုက်ကယ်ဆယ်ကြတယ်။”(ဒေသခံ ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်သူတဦး)
ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU ထိန်းချုပ်ရာ ပဲခူးတိုင်း တောင်ငူခရိုင်မှာ ရေကြီးရေလျှံမှုကြောင့် ကျေးရွာပေါင်း (၇၅) ရွာ ရေနစ်မြှုပ်ကာ လူဦးရေ ၁၄၈,၅၀၀ ဦး ရေဘေးဒဏ်သင့်ပြီး၊ စာသင်ကျောင်းတခု ပျက်စီးပြီးလူ ၇ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ကေအန်ယူက စက်တင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
သံဖြူဇရပ်မြို့မှာတော့ ရေဘေးကူညီကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ လူနာတွေပို့ဆောင်ရေး လုပ်နေတဲ့ ပိုင်ရှင်မဲ့ လူမှုကူညီရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ အပါအဝင် အသင်းဝင်ငါးဦးကို ဖမ်းဆီးတာလုပ်ခဲ့သလို တောင်ငူ တပ်ကုန်းနေပြည်တော်ဘက်ကိုသွားတဲ့ ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်း လုပ်နေသူတွေကို ငွေညှစ်တောင်းခံတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းက မြဝတီ-ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမသစ်လမ်းပိုင်းနဲ့ ဒေါနတောင်လမ်းဟောင်းပိုင်းကို စစ်ကောင်စီက ပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ ကော့ကရိတ်ဘက်ကနေ စစ်ရေးအရှိန်မြှင့်ပြီး တိုက်ခိုက်နေတဲ့အတွက် တိုက်ပွဲတွေပြန်ဖြစ်လာပြီး ဒေသခံတွေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ကရင်လူ့အခွင့်ရေးအဖွဲ့ကပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ ရေဘေးသင့်နေချိန် ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာလည်း ရေဘေးဒဏ်ကိုကြုံတွေ့နေရပြီး သောင်ရင်းမြစ်၊ သံလွင်မြစ်ကမ်းဘေး တွေမှာနေနေကြရတဲ့ စစ်ဘေးရှောင် စခန်းတွေလည်း ရေဘေးဒဏ်ခံရတယ်လို့ လူမူကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ကရင်လူ့အခွင့်ရေးအဖွဲ့တွေက ဆိုပါတယ်။
ကရင်ပြည်နယ် ဒူးပလာယာခရိုင်၊ တပ်မဟာ(၆)၊ ဝင်းရေးမြို့ နယ်ထဲမှာရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လွှတ်ရှမ်း စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းကို လေကြောင်းကနေ အပြင်းအထန် တိုက်ခိုက်နေတဲ့ကြားကပဲ ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KNLA/ PDF ပူးပေါင်းတပ်တွေက သိမ်းပိုက်ခဲ့တာကြောင့် လွတ်ရှမ်းစခန်း ကျသွားကြောင်း ဒေသခံတဦးကပြောပါတယ်။
ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် တာ့ခရိုင် မဲဆောက်မြို့မှာ အဖမ်းအဆီးတွေ အများအပြားရှိနေပါတယ်။ အဖမ်းခံရသူတွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံက ပြဌာန်း ထားတဲ့ အလုပ်လုပ်ခွင့်ဆိုင်ရာ စည်းမျဥ်းဥပဒေတွေနဲ့မကိုက်ညီဘဲ အလုပ်လုပ်နေကြသူတွေနဲ့ အထောက်အထားမဲ့ ဝင်လာသူတွေဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ထိုင်းအကျဉ်းထောင်တွေက လွက်ရက်စေ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ ကော့သောင်းဖက်ကို ပြန်ပို့ခံရတဲ့ လူငယ် ၂၇ ဦးကို စစ်မှုထမ်းခိုင်းဖို့ ခေါ်ဆောင်သွားစဉ် အစောင့်စစ်သား ၂ ဦးကို သတ်ဖြတ်ပြီး တိမ်းရှောင်သွားတယ်လို့ ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တာဝန်ရှိသူက ပြောပါတယ်။
ချင်းမိုင်ခရိုင် မဲအိုင်းမြို့နယ် ဒွိုင်လန်တောင်တန်း အမှတ် (၄) ကျေးရွာအုပ်စုအနီးက တောင်တန်းမှာ အမှတ် (၃) နယ်ခြားစောင့်တပ်နဲ့ ထိုင်း ဖမောင့်တပ် ပူးပေါင်းတပ်တွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကနေဝင်ရောက်လာတဲ့ မူးယစ်ဂိုဏ်းဝင်လက်လက်ကိုင် ၁၀ ဦးခန့်နဲ့ စက်တင်ဘာ ၇ ရက်နဲ့ ၈ ရက်နေ့တွေမှာ ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တာပါ။
ထိုင်းမြန်မာ နယ်စပ် မဲဆောက်မြို့ကအထွက် Huai Ya-U စစ်ဆေးရေးဂိတ်မှာ ထိုင်းဘတ်ငွေ သန်းပေါင်း ၁,၀၀၀ ကျော် တန်ဘိုးရှိတဲ့ မူးယစ်ဆေးတတန်ကျော်ကို ဖမ်းမိခဲ့အကြောင်း မဲဆောက်အာဏာပိုင်တွေက ဒီကနေ့ (စက်တင်ဘာ ၉ ရက်နေ့) မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
"ထိုင်းအစိုးရအနေနဲ့ ကလေးအခွင့်ရေးဆိုင်ရာစာချုပ်တွေလည်း လက်မှတ်ထိုးထားတယ်၊ .... ဘယ်ကလေးပဲဖြစ်ဖြစ် တရားဝင်သည်ဖြစ်စေ တရားမဝင်သည်ဖြစ်စေ ထိုင်းကလေးနည်းတူ အခွင့်အရေးတန်းတူ ပညာသင်ခွင့်ရှိတယ်။ အသက် ၁၅ နှစ်အထိ ပညာသင်ခွင့်ရှိရမယ်လို့ သူတို့ကရေးထားတယ်။”(ဦးထူးချစ်-ပညာရေးနဲ့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဖောင်ဒေးရှင်း)
ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အကျဉ်းထောင်အသီးသီးမှာ ပြစ်ဒဏ်ကျခံပြီး လွတ်ရက်စေ့တဲ့ မြန်မာ ၁၃၀ ဦးကို ထိုင်းအာဏာပိုင် တွေက စက်တင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့က နေရပ်ပြန်ပို့ ခဲ့ပြီး အဲဒီလူတွေကို ခလရ ၂၆၂ မှာထိန််းသိမ်းပြီး ငွေနဲ့လာမရွေးသူတွေကို စစ်မှုထမ်းခိုင်းနေကြောင်း ဒေသခံတွေက ပြောကြပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ စူရတ်ဌာနီ ခရိုင်တွင်းမှာ ရွှေ့ပြောင်း မြန်မာကလေးငယ်တွေအတွက် ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ မေတ္တာရိပ်မြန်မာစာသင်ကျောင်းလို့ခေါ်တဲ့ မြန်မာဘာသာ စကားသင်ကြားရေး စင်တာကို စူရတ် ခရိုင်တာဝန်ရှိသူတွေက စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့က ပိတ်သိမ်းလိုက်ပါတယ်။
ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းဖယ်ခုံမြို့နယ်ထဲက စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတခုကို စစ်ကောင်စီက စက်တင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့ည ၉ နာရီကျော်လောက်က လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာကြောင့် ကလေး ၅ ဦးအပါအဝင် လူ ၈ ဦးသေဆုံးသွားခဲ့ပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာပြင်းထန်သူတွေအများအပြားရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်