အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေထဲ လူစိတ်ဝင်စားမှုအများဆုံးနေရာတခုဖြစ်တဲ့ ရှေးဟောင်း အန်ကောဝပ်ဘုရားကျောင်းရှိရာကို ချောချောမွေ့မွေ့ သွားနိုင်ပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး အချက်အချာကျတဲ့ ခေတ်မီ အကြီးဆုံး လေဆိပ်တခု ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ Siem Reap မြို့မှာ ဖွင့်လှစ်လိုက်ပါတယ်။
နယူးယောက်မြို့မှာ ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့တာတွေ၊ လေထုညစ်ညမ်းတာတွေကို သက်သာစေမဲ့ အစီအစဉ်တခု ဖြစ်တဲ့ ယာဉ်ဖြတ်သန်းသွားလာခ တွေကို ဇွန်လလယ်မှာ စပြီး ကောက်ဖို့ တာဝန်ရှိသူတွေက သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ Reuters သတင်းဆောင်းပါးကို အခြေခံပြီး အလိမ္မာက ပြောပြပေးပါမယ်။
တရုတ်ဟာ စစ်ကောင်စီအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအင်အားစုတွေနဲ့ အဆက်အသွယ်ရှိသလို နိုင်ငံရေးအရလည်း ဩဇာညောင်းတာကို တွေ့နေရပါတယ်။ မြန်မာ့အရေး ဖြေရှင်းရေးမှာ တရုတ်အခန်းကဏ္ဍ ဘယ်လိုရှိသလဲဆိုတာကို ကမ္ဘာ့၊ မြန်မာ့ မီဒီယာ မြင်ကွင်းကဏ္ဍမှာ ဆောင်းပါးရှင် ပြည်သွေးနိုင်နဲ့အတူ အလိမ္မာ တင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။
အီရတ်နိုင်ငံမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပဋိပက္ခတွေ၊ မိုးခေါင်ရေရှားတာတွေ၊ ရေကာတာကျိုးတာတွေကြောင့် ရေရှားပါးမှု အခက်ခဲတွေ့ တောင်သူတွေ ကြုံနေကြရပါတယ်။ ဒါကြောင့် သူတို့ စိုက်နေကျ စွံပလွံသီးပင်တွေ ဆက်မစိုက်တော့ပဲ ရေနည်းနည်းပဲ လိုအပ်တဲ့အပင်တွေကို စိုက်ပျိုးကြပါတယ်။
ထိုင်းအစိုးရက စီစဉ်တဲ့ မြန်မာစစ်ဘေးရှောင်တွေအတွက် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေကို စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ ကြက်ခြေနီအသင်းကတဆင့် ပေးအပ်ခဲ့တာမို့ စစ်ဘေးရှောင်တွေဆီ အမှန်တကယ် ရောက်ရှိနိုင်ပါ့မလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်လေ့လာသူတွေက ဝေဖန် ထောက်ပြကြပါတယ်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံက Dutch ကျူးလစ်ပန်းခင်းတွေမှာ ပန်းတွေ ပိုးကျတာကို အမြစ်ဖြတ်ဖို့ အဆင့်မြင့် နည်းပညာသုံး ဉာဏ်ရည်တုစက်ရုပ်ကို အသုံးပြုနေကြပါတယ်။ အပင်တပင်ချင်းစီကို စစ်ဆေးပေးပြီး ပိုးကျနေတဲ့ အပင်တွေကို ဖျက်ဆီးပေးတဲ့ ဒီစက်ရုပ်ဟာ ပိုးကျပင်တွေလှည့်ပတ်ရှာတဲ့ လူတွေရဲ့ နေရာကို အစားထိုးဝင်ရောက်လာပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် အလွှာအသီးသီးက ပြည်သူတွေ စိုးရိမ် ပူပန်နေကြပါတယ်။ တစ်ဦးချင်းဘဝတွေနဲ့ မိသားစုဘဝတွေသာမက လုပ်သားအင်အားကိုပါ ထိခိုက်စေတာမို့ ရေရှည်မှာ တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွါးရေးကိုလည်း ဆိုးရွားတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံမှာ အိမ်ထောင်မပြုဘဲတကိုယ်တည်းနေသူတွေအပေါ် အစိုးရဖိအားပေးမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေ ပိုများလာနေပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ၂ နှစ်ဆက်တိုက် လူဦးရေကျဆင်း၊ ကလေးမွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်းလို့ အစိုးရက အိမ်ထောင်သားမွေးပြုကြဖို့ လှုံဆော်နေတာပါ။ ရိုက်တာစ်သတင်းဆောင်းပါးကို အလိမ္မာ တင်ပြထားပါတယ်။
မတ်လ ၈ ရက်နေ့ဟာ ကမ္ဘာတဝန်းမှာ နိုင်ငံတကာအမျိုးသမီးများနေ့ အထိမ်းအမှတ် လှုပ်ရှားမှုတွေ ပြုလုပ်နေချိန် မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာ အကျဉ်းထောင်ထဲ ရောက်နေကြသလို နိုင်ငံတကာအမျိုးသမီးများနေ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကိုလည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်နိုင်ကြတာ မတွေ့ရပါဘူး။
၁၉၅၉ ခုနှစ်ကတည်းက ဖန်တီးထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့ ဘာဘီအရုပ်မတွေဟာ အခုဆိုရင်တော့ ၆၅ နှစ် ပြည့်ခဲ့ပါပြီ။ နှစ်ပတ်လည်အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ဘာဘီအရုပ်မတွေကို အသားအရောင်၊ ခန္ဓာကိုယ် ပုံပန်းသဏ္ဍာန်၊ အရွယ်အစား သွင်ပြင်မျိုးစုံ ထုပ်လုပ်ထားပါတယ်။ ရိုက်တာစ်သတင်းဆောင်းပါးကို အခြေခံပြီး အလိမ္မာ တင်ပြထားပါတယ်။
ထိုင်း၊ တရုတ်စတဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေရဲ့ မြန်မာ့အရေးမူဝါဒတွေ ပြောင်းလဲလာပုံရတယ်လို့ အကဲခတ်တွေက သုံးသပ်ပါတယ်။ ညီနောင်သုံးဖွဲ့နဲ့ အပစ်ရပ်ရေး တရုတ်ကြားဝင်စေ့စပ်မှု၊ ထိုင်းလွှတ်တော်ထဲကဆွေးနွေးပွဲတွေက သာဓကတွေပါ။ ကမ္ဘာ့၊မြန်မာ့မီဒီယာမြင်ကွင်းမှာ ဆောင်းပါးရှင် ပြည်သွေးနိုင်နဲ့ အလိမ္မာ တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အင်ဒိုနီးရှားမှာ ၂၀၂၃ အယ်နီညိုရာသီဥတုကြောင့် မိုးခေါင်ရေရှားပြီး ဒီနှစ်ဆန်အထွက်နှုန်းနည်း၊ ဆန်စျေးလည်းထိုးတက်လို့ ပြည်သူတွေ အတော်ထိခိုက်ရပါတယ်။ ဒါကို ပြေလျော့အောင် အစိုးရက သက်သာဆန် အကန့်အသတ်နဲ့ ရောင်းပေးနေတာပါ။ ရိုက်တာသတင်းဆောင်းပါးကို အလိမ္မာ တင်ဆင်ပေးထားပါတယ်။
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံရဲ့ မြို့တော် Phnom Penh မြို့မှာ ပလတ်စတစ်စွန့်ပစ် ပစ္စည်းတွေကနေ တံမြက်စည်းအဖြစ်စွန့်ဦးတီထွင်သူ လုပ်ငန်းရှင် တဦးက ဖန်တီး ထုတ်လုပ် ရောင်းချနေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း Reuters သတင်းဆောင်းပါးကို အလိမ္မာက ဆက်ပြောပြပါမယ်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက စစ်ရေးအခြေအနေတွေကြောင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေအပေါ်မှာ အိမ်းနီးချင်းနိုင်ငံတွေ၊ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ သဘောထားအမြင်တွေပြောင်းလဲလာတာ တွေ့ရပါတယ်။
တစ်လေးလုံး စစ်ဆင်ရေးစတင်ကတည်းက စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကရင်နီပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတဲ့ လွိုင်ကော်မြို့မှာ ဒီကနေ့အထိ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ တိုက်ပွဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေတဲ့အကြောင်း ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ်(KNDF) က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
သဘာဝစိန်နဲ့ထပ်တူဖြစ်အောင် ဓာတ်ခွဲခန်းမှာထုတ်တဲ့ စိန်တွေက ပြန်ပြည့်မြဲ စွမ်းအင်သုံး ထုတ်လုပ်တယ် ဆိုပေမဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဘယ်လောက်ရိုက်ခတ်မှုရှိလဲဆိုတာ မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်နေတာပါ။ လူလုပ်စိန်က သဘာဝစိန်နဲ့ ဓာတုဒြပ်စင်တူပေမဲ့ ဈေးနှုန်းကတော့ ထက်ဝက်မက သက်သာပါတယ်။ AP သတင်းဆောင်းပါးကို အလိမ္မာ တင်ပြထားပါတယ်။
၂၀၁၀ မှာ စစ်အစိုးရထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အကောင်အထည်ဖော်တော့မဲ့ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီရဲ့ အစီအစဉ်ကြောင့် ပြည်တွင်းပြည်ပ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဝေဖန်မှုတွေ ထွက်လာသလို လူထုကြားမှာလည်း အတော်အထိတ်တလန့်ဖြစ်နေကြတာပါ။ ကမ္ဘာ့၊မြန်မာ့ မီဒီယာမြင်ကွင်းကို ဆောင်းပါးရှင် ပြည်သွေးနိုင်နဲ့ အလိမ္မာတင်ဆက်ထားပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကို ထွက်ပြေးတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်အယောက် ၃၀၀ကျော်ကို ရေကြောင်းကနေတဆင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကဒီကနေ့ ပြန်ပို့လိုက်ပါပြီ။ သင်္ဘောနဲ့ ၂ သုတ်ခွဲပြီး ပြန်လည်ပို့ဆောင်ခဲ့တဲ့ သူတွေထဲမှာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရနေသူတွေလည်းပါတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
တိုက်ပွဲ ၁၀ ရက်ကျော်လာတဲ့အချိန်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်က မြို့တွင်းနေရာတချို့ ဝင်နိုင်လာတာရှိသလို တော်လှန်ရေး ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေဘက်ကလည်း ခုခံ တိုက်ခိုက်နေကြဆဲဖြစ်တယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ NUG ရဲ့ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယအတွင်းဝန်က ပြောပါတယ်။
မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေး သုံးနှစ်ပြည့်လာချိန် မြန်မာ့အရေးမှာ နိုင်ငံတကာ အကူအညီတွေ ထိထိရောက်ရောက်မရပေမဲ့ တရုတ်ရဲ့ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကတော့ ကြီးမားလာနေတယ်လို့ အမေရိကန်ငြိမ်းချမ်းရေးအင်စတီကျူ့ အဖွဲ့ကြီးက ထောက်ပြထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
