ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ ဖနွမ်ပင်မြို့လယ်တနေရာကို ပဲရစ်မြို့က ပုံစံမျိုး ခမ်းနားစွာ တည်ဆောက်ထားတဲ့ အိမ်ခြံမြေ ဈေးကွက်သစ်တခုအကြောင်းနဲ့ ဗီယက်နမ်ကို ဒေသတွင်းမှာ ကွန်ပျူတာ ချစ်(ပ်) အမြောက်အများ ထုတ်လုပ်တင်ပို့တဲ့ နိုင်ငံတခုဖြစ်လာစေဖို့ Gen-Z တွေ ကြိုးပမ်းနေကြတဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် တင်ပြထားပါတယ်။
တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေ ဆင်နွှဲနေတယ် ဆိုပေမယ့် ၊ မြို့ကို လေကြောင်းရန်က ကာကွယ်ဖို့ အခက်အခဲရှိပါတယ်။ လေကြောင်းက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သိမ်းပိုက်ထားတဲ့နေရာကနေ ဆုတ်ခွာပေးရတာဟာ စစ်အင်အားကို ပြုန်းတီးစေကြောင်း ဦးအောင်ခင်က ရေးသားပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်နဲ့အတူ တင်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ဗီဇာ တခုခုနဲ့ရောက်လာကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အခြေအနေကြောင့် မပြန်လိုသေးတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကို အမေရိကန်မှာ ယာယီခိုလှုံခွင့်ပေးတဲ့ TPS ဗီဇာသက်တမ်းကို ၂၀၂၅ နိုဝင်ဘာအထိ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်အစိုးရက တိုးပေးလိုက်တဲ့အပေါ် မြန်မာတွေက ကြိုဆိုလိုက်ကြပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ဗီဇာအမျိုးအစား တခုခုနဲ့ရောက်လာကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အခြေအနေကြောင့် မပြန်လိုသေးတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကို အမေရိကန်မှာ ယာယီ ခိုလှုံခွင့်ပေးတဲ့ TPS ဗီဇာသက်တမ်းကို ၂၀၂၅ နိုဝင်ဘာလအထိ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်အစိုးရက တိုးပေးလိုက်တဲ့အပေါ် မြန်မာတွေက ကြိုဆိုလိုက်ကြပါတယ်။
“အခုလက်ရှိက သူတို့တိုက်ပွဲဖြစ်ကတည်းက အပြင်ကလူတွေကို ပေးမဝင်ဘူးလေ၊ သူတို့ပဲ စောင့်ရှောက်ထားတာရှိတယ်။ အဲဒီထဲကနေ ပစ္စည်းတွေပျောက်တယ်ဆိုတော့ အဲဒါကိုပဲ ပြည်သူတွေက သံသယဖြစ်နေကြတာ။ ULA/AAနဲ့ ပတ်သက်တဲ့လူတချို့နဲ့ ပတ်သက်မှုရှိနိုင် တယ်ဆိုပြီး သံသယဝင်နေကြတယ်။" (ဒေသခံ)
“VOA လာကူညီပါအုံး အစ်မရေ။ ဒီမှာ မီးတွေ အသေလောင်ကျွမ်းနေတယ်၊ မီးလောင်တာ ရွာတဝက်လောက် ကုန်နေပြီ။ လာကူကြအုံး။ မီးတွေလောင်ကျွမ်းနေတုန်း မငြိမ်သေးဘူး။ လက်နက်ကြီးကျတာ၊ လေယာဉ်ဗုံးကြဲတာလာမသိဘူး မမြင်ရဘူး ဒုန်း…ဆိုပြီး ပေါက်ကွဲတာ။ မီးသတ်ကားလည်း သူတို့ လာခွင့်မပြုဘူး။" (ဓမ္မသရွာခံ)
ပြိုင်ဖက် ကားကုမ္ပဏီကြီး နှစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဂျပန် Nissan ကုမ္ပဏီနဲ့ Honda ကုမ္ပဏီတို့ဟာ လျှပ်စစ်ကား ထုတ်လုပ်ရေးကဏ္ဍမှာ ပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်သွားဖို့ စဥ်းစားနေတဲ့အကြောင်းနဲ့ ဝိုင်ဈေးကွက်မှာ ဝယ်လိုအား ကျဆင်းလာတာကြောင့် သြစတြေးလျက စပျစ်စိုက်ခင်းတွေကို ဖျက်ဆီးပစ်နေရတဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် တင်ပြထားပါတယ်။
တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်တွေနဲ့ PDF တွေဟာ သူတို့စိုးမိုးတဲ့နယ်မြေတွေမှာ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်တည်ဆောက်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေကြပါတယ်။ ဒီလိုဒေသန္တရ အုပ်ချုပ်ရေးကနေ နိုင်ငံသစ် ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ကြောင်း ဦးအောင်ခင်ကရေးပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်နဲ့အတူ တင်ပြထားပါတယ်။
ယူကရိန်းကို ရုရှားက ကျူးကျော်တဲ့စစ်ပွဲ ၂ နှစ်ကျော် ကာလအတွင်း ၊ ရုရှားကနေ ရှောင်တိမ်း စွန့်ခွာလာကြတဲ့ မိသားစုတွေဟာ တောင်အမေရိကတိုက် နိုင်ငံတချို့မှာ လာရောက် အခြေချနေထိုင်တာတွေ ပိုများ လာနေပါတယ်။ ရိုက်တာသတင်းတပုဒ်ကို အခြေခံပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြထားပါတယ်။
ယူကရိန်းကို ရုရှားက ကျူးကျော်တဲ့စစ်ပွဲ ၂ နှစ်ကျော် ကာလအတွင်း ၊ ရုရှားကနေ ရှောင်တိမ်း စွန့်ခွာလာကြတဲ့ မိသားစုတွေဟာ တောင်အမေရိကတိုက် နိုင်ငံတချို့မှာ လာရောက် အခြေချနေထိုင်တာတွေ ပိုများ လာနေပါတယ်။ နိုင်ငံရေးကြောင့် ရုရှားကထွက်လာခဲ့သူတွေဟာ သူတို့ ရောက်နေတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာပဲ အခြေချလိုက်ကြဖို့က များပါတယ်။
အမေရိကန် ကုမ္ပဏီတွေက ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံမှာ ဒေါ်လာ(၁)ဘီလျံဖိုး လာရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမယ်လို့ ကြေညာလိုက်တဲ့အကြောင်းနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံလုပ် မျက်တောင်တုတွေကို တရုတ်က Made in China နာမည်ခံပြီး ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်ထဲ တင်ပို့ပေးနေတဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် တင်ပြထားပါတယ်။
စစ်တောင်းမြစ်ဝှမ်း စစ်ဆင်ရေး - နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့တွေကို ၊ KNU ကရင်တပ်ဖွဲ့တွေက ဦးဆောင်ပြီး စစ်တောင်းမြစ်ဝှမ်းတလျောက် စစ်ဆင်ရေးတိုးမြှင့်နေတာ ရည်မှန်းချက်အတိုင်း ဆောင်ရွက်နိုင်ကြောင်း ဦးအောင်ခင်ကရေးပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်နဲ့အတူ တင်ပြထားပါတယ်။
နှစ် ၈ ထောင်ကျော်က နံရံပန်းချီ - တောင်အမေရိကတိုက်မှာ နှစ်ပေါင်း ၈ ထောင်ကျော် သက်တမ်းရှိတဲ့ အုတ်ဂူနံရံပန်းချီတွေကို အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ Patagonia ဒေသမှာ ပညာရှင်တွေက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ရိုက်တာ သတင်းတပုဒ်ကို အခြေခံပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် ပြောပြထားပါတယ်။
တောင်အမေရိကတိုက်မှာ နှစ်ပေါင်း ၈ ထောင်ကျော် သက်တမ်းရှိတဲ့ အုတ်ဂူနံရံပန်းချီတွေကို အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ Patagonia(ပါတာ ဂိုး ညာ)ဒေသမှာ ပညာရှင်တွေက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံမှာ iPhone ရောင်းအားကျပြီး Huawei မိုဘိုင်းဖုန်းတွေ ရောင်းအား ပိုတက်နေတဲ့အကြောင်းနဲ့ လာအိုနိုင်ငံမှာတော့ ယူနက်စကို အသိအမှတ်ပြု သမိုင်းဝင်ရှေ့ဟောင်းမြို့တမြို့ကို အရင်ကထက်စာရင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားတွေ ပိုပြီး လာရောက် လည်ပတ်နေကြတဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် တင်ပြထားပါတယ်။
မွန်နဲ့ ပအိုဝ်း တပ်ဖွဲ့သစ်များ I ဦးအောင်ခင်ရဲ့ မြန်မာ့အရေးသုံးသပ်ချက် ပအိုဝ်းနဲ့ မွန်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းဟောင်းတွေဟာ စစ်တပ်နဲ့ လိုက်လျောညီထွေ ဆက်ဆံနေတဲ့အတွက် စစ်တပ်ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုသစ်တွေ ပအိုဝ်းနဲ့ မွန်ဒေသမှာ ပေါ်ထွက်လာပုံကို ဦးအောင်ခင်ကရေးပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်နဲ့အတူ တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနွယ်ဖွားကန်နိုင်ငံသားတွေရဲ့Super Tuesday မဲပေးမှု - အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ Super Tuesday လို့ခေါ်တဲ့ ပါတီတွင်း သမ္မတလောင်း ပဏာမ ရွေးချယ်ပွဲတွေကို မြန်မာနွယ်ဖွား အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေကပါ မဲပေးခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့အတွေ့အကြုံနဲ့ ရွေးချယ်မှုကို ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က မေးမြန်းတင်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန်မှာ လက်ရှိရင်ဆိုင်နေရတဲ့ စီးပွါးရေး၊ ယူကရိန်းစစ်ရေးနဲ့ ထိုင်ဝမ်၊ အစ္စရေး ပဋိပက္ခတွေမှာ ငွေကြေးကူညီမှုတွေကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ ငွေဖောင်းပွမှု၊ သန္ဓေသားဖျက်ချခွင့်ပေးမပေး၊ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုထိန်းချုပ်ရေး-စတဲ့ကိစ္စတွေကို ဘယ်သမ္မတလောင်းက ပိုကိုင်တွယ်နိုင်မလဲဆိုတာ မဲပေးသူတွေ ထည့်သွင်းစဉ်းစားကြပါတယ်။
စင်ကာပူ နိုင်ငံက အင်ဂျင်နီယာတွေဟာ ပင်လယ်ကမ်းလွန် ရေနံတူးဖေါ်ရေး လုပ်ငန်းတွေကနေ သိပ္ပံနည်းကျ ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ကိုင်လာတဲ့အကြောင်းနဲ့ နိုင်ငံခြားကြွေးမြီ နွံထဲက ရုန်းထွက်လိုတဲ့ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံကတော့ ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ကုန်သွယ်ရေး အစီအစဥ်ကိုစတင်လိုက်တဲ့အကြောင်း ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင် တင်ပြထားပါတယ်။
ကရင်နီ စစ်မျက်နှာသစ် I ဦးအောင်ခင်ရဲ့ မြန်မာ့အရေးသုံးသပ်ချက် ကရင်နီပြည်နယ်မှာ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ အားလုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် နိုင်တာကြောင့် ကြားကာလအစိုးရ ဖွဲ့စည်းနိုင်တဲ့အခြေအနေ ရောက်ရှိလာပြီး စစ်ဆင်ရေး တိုးမြှင့်နိုင်ပုံကို ဦးအောင်ခင်က ရေးသားပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်နဲ့အတူ တင်ပြထားပါတယ်။
နောက်ထပ်ကြည့်ရှုရန်
