[[Zawgyi/Unicode]]
ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောမြို့နယ်မှာ ပြန်ပေးဆွဲခံထားရတဲ့ ပညာရေးဝန်ထမ်းနှစ်ဦး ပြန်လည် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ပြန်ပေးသမားတွေတောင်းတဲ့ငွေတွေကို လွှဲပေးနေတယ်လို့ ပြည်နယ်ပညာရေးမှူးက ပြောပါတယ်။ အခုလို ပညာရေးဝမ်းထန်းနှစ်ဦးကို ပြန်ပေးဆွဲသွားတာကြောင့် သွားရေးလာရေးခက်ခဲတဲ့ ဒေသတွေမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ဆရာဆရာမတွေကြား စိုးရိမ်မှုတွေ တိုးလာနေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း အပြည့်အစုံ ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက မောင်တောမြို့နယ်မှာ ပြန်ပေးဆွဲခံထားရတဲ့ ပညာရေးဝန်ထမ်း နှစ်ဦးပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ပြန်ပေးသမားတွေ တောင်းထားတဲ့ ငွေတွေကို လွှဲပေးနေပြီလို့ ရခိုင်ပြည်နယ် ပညာရေးမှူးကပြောပါတယ်။
ပြန်ပေးဆွဲခံထားရတဲ့ ပညာရေးဝန်ထမ်းနှစ်ဦးဟာလည်း ကျန်းကျန်းမာမာရှိနေသလို ပြန်ပေးသမားတွေတောင်းထားတဲ့ ငွေတွေကို ရှာကြံပြီးတော့ မိသားစုဝင်တွေကနေတဆင့် ဘင်္ဂလားဒေရှ့် နိုင်ငံကဖုန်းတွေကို လွှဲပေးနေရတယ်လို့ ပြည်နယ်ပညာရေးမှူး ဦးဘထွီးစိန်က ပြောပါတယ်။
“သူတို့ကတော့ ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ရှိတယ်။ မိသားစုဝင်တွေနဲ့ ဖုန်းပြောရတယ်လို့ ပြောတယ်။ သူတို့တောင်းထားတဲ့ ပိုက်ဆံတွေ ပေးနေရတယ်ပေါ့၊ အဲလိုပဲ သိတယ်လေ။ ဒီနေ့လည်းပဲ ပိုက်ဆံလွှဲပေးဖို့ ပြောနေတယ်၊ မိသားစုဝင်တွေကလည်း ပိုက်ဆံတွေ လွှဲပေးဖို့ လုပ်နေတယ်ပေါ့လေ၊ အခုလေးတင် တင်ပြလာလို့။ ပိုက်ဆံကတော့ ရှာကြံပြီးတော့ မိသားစုဝင်တွေကလည်း ပါမယ်။ ပညာရေးကလည်းပါမယ်၊ နောက် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေး ဦးစီးဌာနက ယာယီခဏချေးပြီးတော့မှ အဲလိုမျိုးတွေတော့ ပြောတယ်။”
ပညာရေးဝန်ထမ်းနှစ်ဦးကို ပြန်ပေးဆွဲထားသူတွေဟာ ဘယ်အဖွဲ့ကမှန်းမသိပေမယ့် အခုလို အကြမ်းဖက် လုပ်ရပ်တွေကြောင့် သွားရေးလာရေး ခက်ခဲတဲ့ဒေသတွေမှာ တာဝန်ထမ်း ဆောင်နေတဲ့ ဆရာ ဆရာမတွေကြား လုံခြုံရေး စိုးရိမ်မှုတွေ တိုးလာနေတာကြောင့် အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ ဦးဘထွီးစိန်ကပြောပါတယ်။
“ဆရာဆရာမတွေကို ဖမ်းတယ်ဆိုတော့ ကျနော်တို့က စီးပွားရေးသမားလည်း မဟုတ်ဘူး၊ ကျနော်တို့ ဆရာ ဆရာမတွေက သူများမသွားနိုင်တဲ့ နေရာတွေမှာ သွားပြီးတော့မှ တာဝန် ထမ်းဆောင်နေကြတာ။ အခုလို ဖမ်းသွားတော့ ခြိမ်းခြောက်တဲ့ အနေအထားလည်းဖြစ်သွားတယ်။ တခြား ကျောင်းတွေမှာလည်း မသွားရဲတာတွေ ဖြစ်သွားမယ်လေ။ အဲဒါကြောင့် အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုချင်ပါတယ်။”
အခုလို ပညာရေးဝန်ထမ်းနှစ်ဦး ပြန်ပေးဆွဲခံရပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်အနှံ့က သွားရေးလာရေး ခက်ခဲတဲ့ ဒေသတွေမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ဆရာဆရာမတွေအနေနဲ့ လုံခြုံမှုမရှိသလို ခံစားနေကြရပြီး ကျောင်းသွားမတက်သူတွေလည်း ရှိနေတာပါ။
ဘူးသီးတောင် မောင်တောအပါအဝင် ကျေးလက်ဒေသတွေမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ဆရာဆရာမတချို့ကို ဗွီအိုအေက တယ်လီဖုန်းနဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းကြည့်တဲ့အခါမှာတော့ အားလုံးက သူတို့တာဝန်ကျတဲ့နေရာတွေမှာ လုံခြုံမှုမရှိဘူးလို့ ဖြေဆိုကြတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
“အခုသတင်းကြားပြီးတော့ ကိုယ်တွေက ပထမတော့ ထိတ်လန့်တာပေါ့နော်၊ ဒါပေမယ့် ကိုယ်တွေနဲ့ မွတ်ဆလင်တွေနဲ့ကျတော့ အတူတူယှဉ်တွဲနေထိုင်နေတယ်၊ လူတွေမှာလည်း လူကောင်း လူဆိုးရှိသလိုပေါ့နော်၊ ဘယ်သူဘယ်ဝါလည်း တော့ မသိဘူး၊ အခုသတင်းတွေကြားရသလောက်တော့ ဟိုဘက်ဒီဘက် သံသယတွေနဲ့ ဘယ်အဖွဲ့က လုပ်တာလဲပေါ့။ အဲလိုမျိုးတွေလည်း ကြားရတယ်၊ ကိုယ်တွေ ကြောက်တာကတော့ မွတ်ဆလင်တွေကို ကြောက်တာလို့တော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်၊ တကယ့်တကယ် အကြမ်းဖက်တဲ့အဖွဲ့ကို ကြောက်တာရှင့်။ ငါတို့ သွားနေတဲ့ လမ်းခရီးမှာများ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တွေ ရောက်နေမလားအဲလိုမျိုး သံသယ စိတ်တွေနဲ့ စိုးရိမ်နေရတယ်ရှင့်။”
လက်ရှိအချိန်ဟာ ရခိုင်နဲ့ မွတ်ဆလင်ကြား ပျက်သွားတဲ့ယုံကြည်မှုနဲ့ နှစ်ဖက်အသိုင်းအဝိုင်းကြား သဟဇာတဖြစ်မှုကို တည်ဆောက်နေတဲ့အချိန် မသမာတဲ့လူတစုက ပြဿနာဖြစ်အောင် ဖန်တီးနေတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေ မကြာခဏတွေ့နေရတာကြောင့် လူမျိုး ဘာသာကို အဓိကမထားဘဲ ပြစ်မှုကျူးလွန်သူတွေကို ခွဲခြား ရှုမြင်ကြဖို့ ရိုဟင်ဂျာ ကျောင်းသားတဦးဖြစ်တဲ့ ကိုဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့က ပျက်သွားတဲ့ယုံကြည်မှုကို ပြန်လည်တည်ဆောက်နေတဲ့ အချိန်ဖြစ်တာကြောင့် မသမာသူတွေ အုပ်စုတွေကြောင့် ကျနော်တို့ ပြဿနာတွေ အများ ကြီးတက်ခဲ့ပြီးပြီ။ ပြန်ပေးဆွဲတယ်ဆိုတာက ရာဇဝတ်မှုဖြစ်တယ်၊ ရာဇဝတ်သားတွေပဲဖြစ်တယ်၊ ဘယ်လူမျိုး ဘယ်ဘာသာပဲ ဖြစ်ပါစေ၊ အဲဒါတွေက အရေးမကြီးဘူး၊ ရာဇဝတ်သားကို ရာဇဝတ် သားတွေလို့ပဲ မြင်စေချင်ပါတယ်။ ဘယ်အဖွဲ့ ဘယ်အုပ်စုကပဲ လုပ်လုပ်ပေါ့နော်။”
မောင်တောမြို့နယ်က ပညာရေးဝန်ထမ်းနှစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးထားသူတွေဟာ ARSA အကြမ်းဖက်အဖွဲ့က ဖြစ်တယ်လို့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA စစ်ဦးစီးချုပ်က သူ့ရဲ့ လူမှုကွန်ယက်ပေါ်မှာ ဖော်ရေးသားထားပေမယ့် လက်ရှိအချိန်ထိတော့ ပညာရေးဌာနာအပါအဝင် စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း ဘယ်ဖွဲ့က ပြန်ပေးဆွဲသွားတယ် ဆိုတာ တိတိကျကျထုတ်ပြန်ထားတာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။
ဒါ့အပြင် စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ကျောက်တော်၊ မြောက်ဦးအပါအဝင် မြို့နယ်တချို့မှာ စစ်ကောင်စီဘက်က လုံခြုံရေး တင်းကြပ်ပြီးတော့ ဒေသခံတွေကို ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးတာတွေရှိနေသလို ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့ဘက်ကလည်း စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို ဖမ်းဆီးနေတာတွေလည်း ရှိနေတာပါ။
Your browser doesn’t support HTML5
06-22-2022 Rakhine School Teachers for Web (TN.LNC).mp3
================
[[Unicode]]
ရခိုငျက ပွနျပေးဆှဲခံပညာရေးဝနျထမျး ၂ ဦး လြောျကွေးငှနေဲ့ ရှေးထုတျဖို့ ကွိုးစားနေ
ရခိုငျပွညျနယျ မောငျတောမွို့နယျမှာ ပွနျပေးဆှဲခံထားရတဲ့ ပညာရေးဝနျထမျးနှဈဦး ပွနျလညျ လှတျမွောကျရေးအတှကျ ပွနျပေးသမားတှတေောငျးတဲ့ငှတှေကေို လှှဲပေးနတေယျလို့ ပွညျနယျပညာရေးမှူးက ပွောပါတယျ။ အခုလို ပညာရေးဝမျးထနျးနှဈဦးကို ပွနျပေးဆှဲသှားတာကွောင့ျ သှားရေးလာရေးခကျခဲတဲ့ ဒသေတှမှော တာဝနျထမျးဆောငျနတေဲ့ ဆရာဆရာမတှကွေား စိုးရိမျမှုတှေ တိုးလာနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျး အပွည့ျအစုံ ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးက မောငျတောမွို့နယျမှာ ပွနျပေးဆှဲခံထားရတဲ့ ပညာရေးဝနျထမျး နှဈဦးပွနျလညျလှတျမွောကျရေးအတှကျ ပွနျပေးသမားတှေ တောငျးထားတဲ့ ငှတှေကေို လှှဲပေးနပွေီလို့ ရခိုငျပွညျနယျ ပညာရေးမှူးကပွောပါတယျ။
ပွနျပေးဆှဲခံထားရတဲ့ ပညာရေးဝနျထမျးနှဈဦးဟာလညျး ကနြျးကနြျးမာမာရှိနသေလို ပွနျပေးသမားတှတေောငျးထားတဲ့ ငှတှေကေို ရှာကွံပွီးတော့ မိသားစုဝငျတှကေနတေဆင့ျ ဘငျ်ဂလားဒရှေ့ျ နိုငျငံကဖုနျးတှကေို လှှဲပေးနရေတယျလို့ ပွညျနယျပညာရေးမှူး ဦးဘထှီးစိနျက ပွောပါတယျ။
“သူတို့ကတော့ ကောငျးကောငျးမှနျမှနျ ရှိတယျ။ မိသားစုဝငျတှနေဲ့ ဖုနျးပွောရတယျလို့ ပွောတယျ။ သူတို့တောငျးထားတဲ့ ပိုကျဆံတှေ ပေးနရေတယျပေါ့၊ အဲလိုပဲ သိတယျလေ။ ဒီနေ့လညျးပဲ ပိုကျဆံလှှဲပေးဖို့ ပွောနတေယျ၊ မိသားစုဝငျတှကေလညျး ပိုကျဆံတှေ လှှဲပေးဖို့ လုပျနတေယျပေါ့လေ၊ အခုလေးတငျ တငျပွလာလို့။ ပိုကျဆံကတော့ ရှာကွံပွီးတော့ မိသားစုဝငျတှကေလညျး ပါမယျ။ ပညာရေးကလညျးပါမယျ၊ နောကျ အထှထှေအေုပျခြုပျရေး ဦးစီးဌာနက ယာယီခဏခြေးပွီးတော့မှ အဲလိုမြိုးတှတေော့ ပွောတယျ။”
ပညာရေးဝနျထမျးနှဈဦးကို ပွနျပေးဆှဲထားသူတှဟော ဘယျအဖှဲ့ကမှနျးမသိပမေယ့ျ အခုလို အကွမျးဖကျ လုပျရပျတှကွေောင့ျ သှားရေးလာရေး ခကျခဲတဲ့ဒသေတှမှော တာဝနျထမျး ဆောငျနတေဲ့ ဆရာ ဆရာမတှကွေား လုံခွုံရေး စိုးရိမျမှုတှေ တိုးလာနတောကွောင့ျ အမွနျဆုံး ပွနျလှှတျပေးဖို့ ဦးဘထှီးစိနျကပွောပါတယျ။
“ဆရာဆရာမတှကေို ဖမျးတယျဆိုတော့ ကနြောျတို့က စီးပှားရေးသမားလညျး မဟုတျဘူး၊ ကနြောျတို့ ဆရာ ဆရာမတှကေ သူမြားမသှားနိုငျတဲ့ နရောတှမှော သှားပွီးတော့မှ တာဝနျ ထမျးဆောငျနကွေတာ။ အခုလို ဖမျးသှားတော့ ခွိမျးခွောကျတဲ့ အနအေထားလညျးဖွဈသှားတယျ။ တခွား ကြောငျးတှမှောလညျး မသှားရဲတာတှေ ဖွဈသှားမယျလေ။ အဲဒါကွောင့ျ အမွနျဆုံး ပွနျလှှတျပေးဖို့ တောငျးဆိုခငြျပါတယျ။”
အခုလို ပညာရေးဝနျထမျးနှဈဦး ပွနျပေးဆှဲခံရပွီးနောကျပိုငျးမှာ ရခိုငျပွညျနယျအနှံ့က သှားရေးလာရေး ခကျခဲတဲ့ ဒသေတှမှော တာဝနျထမျးဆောငျနတေဲ့ ဆရာဆရာမတှအေနနေဲ့ လုံခွုံမှုမရှိသလို ခံစားနကွေရပွီး ကြောငျးသှားမတကျသူတှလေညျး ရှိနတောပါ။
ဘူးသီးတောငျ မောငျတောအပါအဝငျ ကြေးလကျဒသေတှမှော တာဝနျထမျးဆောငျနတေဲ့ ဆရာဆရာမတခြို့ကို ဗှီအိုအကေ တယျလီဖုနျးနဲ့ ဆကျသှယျမေးမွနျးကွည့ျတဲ့အခါမှာတော့ အားလုံးက သူတို့တာဝနျကတြဲ့နရောတှမှော လုံခွုံမှုမရှိဘူးလို့ ဖွဆေိုကွတာလညျးဖွဈပါတယျ။
“အခုသတငျးကွားပွီးတော့ ကိုယျတှကေ ပထမတော့ ထိတျလန့ျတာပေါ့နောျ၊ ဒါပမေယ့ျ ကိုယျတှနေဲ့ မှတျဆလငျတှနေဲ့ကတြော့ အတူတူယှဉျတှဲနထေိုငျနတေယျ၊ လူတှမှောလညျး လူကောငျး လူဆိုးရှိသလိုပေါ့နောျ၊ ဘယျသူဘယျဝါလညျး တော့ မသိဘူး၊ အခုသတငျးတှကွေားရသလောကျတော့ ဟိုဘကျဒီဘကျ သံသယတှနေဲ့ ဘယျအဖှဲ့က လုပျတာလဲပေါ့။ အဲလိုမြိုးတှလေညျး ကွားရတယျ၊ ကိုယျတှေ ကွောကျတာကတော့ မှတျဆလငျတှကေို ကွောကျတာလို့တော့ မဟုတျဘူးပေါ့နောျ၊ တကယ့ျတကယျ အကွမျးဖကျတဲ့အဖှဲ့ကို ကွောကျတာရှင့ျ။ ငါတို့ သှားနတေဲ့ လမျးခရီးမှာမြား အကွမျးဖကျအဖှဲ့တှေ ရောကျနမေလားအဲလိုမြိုး သံသယ စိတျတှနေဲ့ စိုးရိမျနရေတယျရှင့ျ။”
လကျရှိအခြိနျဟာ ရခိုငျနဲ့ မှတျဆလငျကွား ပကြျသှားတဲ့ယုံကွညျမှုနဲ့ နှဈဖကျအသိုငျးအဝိုငျးကွား သဟဇာတဖွဈမှုကို တညျဆောကျနတေဲ့အခြိနျ မသမာတဲ့လူတစုက ပွူနာဖွဈအောငျ ဖနျတီးနတေဲ့ဖွဈစဉျတှေ မကွာခဏတှေ့နရေတာကွောင့ျ လူမြိုး ဘာသာကို အဓိကမထားဘဲ ပွဈမှုကြူးလှနျသူတှကေို ခှဲခွား ရှုမွငျကွဖို့ ရိုဟငျဂြာ ကြောငျးသားတဦးဖွဈတဲ့ ကိုဇောျမငျးထှနျးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့က ပကြျသှားတဲ့ယုံကွညျမှုကို ပွနျလညျတညျဆောကျနတေဲ့ အခြိနျဖွဈတာကွောင့ျ မသမာသူတှေ အုပျစုတှကွေောင့ျ ကနြောျတို့ ပွူနာတှေ အမြား ကွီးတကျခဲ့ပွီးပွီ။ ပွနျပေးဆှဲတယျဆိုတာက ရာဇဝတျမှုဖွဈတယျ၊ ရာဇဝတျသားတှပေဲဖွဈတယျ၊ ဘယျလူမြိုး ဘယျဘာသာပဲ ဖွဈပါစေ၊ အဲဒါတှကေ အရေးမကွီးဘူး၊ ရာဇဝတျသားကို ရာဇဝတျ သားတှလေို့ပဲ မွငျစခေငြျပါတယျ။ ဘယျအဖှဲ့ ဘယျအုပျစုကပဲ လုပျလုပျပေါ့နောျ။”
မောငျတောမွို့နယျက ပညာရေးဝနျထမျးနှဈဦးကို ဖမျးဆီးထားသူတှဟော ARSA အကွမျးဖကျအဖှဲ့က ဖွဈတယျလို့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA စဈဦးစီးခြုပျက သူ့ရဲ့ လူမှုကှနျယကျပေါျမှာ ဖောျရေးသားထားပမေယ့ျ လကျရှိအခြိနျထိတော့ ပညာရေးဌာနာအပါအဝငျ စဈကောငျစီဘကျကလညျး ဘယျဖှဲ့က ပွနျပေးဆှဲသှားတယျ ဆိုတာ တိတိကကြထြုတျပွနျထားတာမြိုး မရှိသေးပါဘူး။
ဒါ့အပွငျ စဈရေးတငျးမာနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျက ပုဏ်ဏားကြှနျး၊ ကြောကျတောျ၊ မွောကျဦးအပါအဝငျ မွို့နယျတခြို့မှာ စဈကောငျစီဘကျက လုံခွုံရေး တငျးကွပျပွီးတော့ ဒသေခံတှကေို ဖမျးဆီး စဈဆေးတာတှရှေိနသေလို ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့ဘကျကလညျး စဈကောငျစီ တပျဖှဲ့ဝငျတှနေဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတှကေို ဖမျးဆီးနတောတှလေညျး ရှိနတောပါ။
================