အင်းစိန်ထောင်က နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၂၀၀ ကျော် သာယာဝတီထောင်ကိုပြောင်း

[[Zawgyi/Unicode]]

အင်းစိန်ထောင်တွင်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေထဲက ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မတွေ၊ အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေပုဒ်မတွေနဲ့ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသူ အယောက် ၂၀၀ ကျော်ကို သာယာဝတီထောင်ကို ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းအတွင်း ထောင်အာဏာပိုင်တွေက ပြောင်းရွှေ့ခဲ့တဲ့အကြောင်း အကျဉ်းသားတွေနဲ့နီးစပ်တဲ့ ရှေ့နေတဦးက ပြောပါတယ်။ အဲလိုပြောင်းရွေ့ခံရသူတွေထဲမှာ သတင်းမီဒီယာသမားတချို့ပါဝင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ထောင်အရွေ့အပြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို မဆုမွန်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။

အင်းစိန်ထောင်တွင်းကနေ သာယာဝတီထောင်ဘက်ကို ပြောင်းရွှေ့ရတဲ့ အကျဉ်းသားအရေအတွက်က အယောက် ၂၅၀ ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းတဲ့အကြောင်း အကျဉ်းထောင်နဲ့နီးစပ်သူ ရှေ့နေတဦးက VOA ကို ပြောပါတယ်။ အဲဒီထဲကအယောက် ၅၀ လောက်ဟာ အမျိုးသမီးနိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ သာယာဝတီထောင်ကို ပြောင်းရွှေ့ခံရတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသူတွေထဲမှာ အမျိုးသမီးအလွတ်တန်း သတင်းထောက်တဦးဖြစ်တဲ့ မငြိမ်ငြိမ်းအေး (ခ) မေဘယ်လ်ပါဝင်သွားတယ်လို့ သူ့ရှေ့နေကပြောပါတယ်။

“ဟုတ်တယ် ၂၅၀လောက်ပါတယ်။ ထောင်ကျတွေပေါ့။ သတင်းထောက်ကလေးမလေးလေ မေဘယ်လ် ပါသွားတယ်။ အကြမ်းဖျင်း ဆရာတို့သိသလောက် အဓိကကတော့ ဒီမှာကနောက်ထပ် အချုပ်နဲ့ ထိန်းသိမ်းတာတွေများလာတယ်။ နောက်ထောင်ကျ ၅၀၅ -ကတို့အမှုအသေးတွေနဲ့ကလည်း စစ်ဆေးပြီးအမိန့်တွေချလာတဲ့အခါကျတော့ ထောင်ထဲအင်အားများတာမို့ သူတို့ ဟိုတဖက်ကို ပြောင်း တယ်ထင်တယ်။”

ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်း အင်းစိန်အကျဉ်းထောင်က ပြန်လွတ်လာသူတဦးပြောဆိုချက်အရ အင်းစိန်ထောင်အတွင်း အခန်းတိုင်းလိုလိုမှာ လူဦးရေ ၂ ဆ ဖြစ်နေပြီး နိုင်ငံရေး ပုဒ်မတွေနဲ့ အဖမ်းခံရသူတွေက အများဆုံးဖြစ်နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ထောင်အာဏာပိုင်တွေကဖိနှိပ်တာအပြင် နှစ်ကြီး အကျဉ်းသားတွေက ရိုက်နှက်ဆဲဆိုတာတွေလုပ်သလို နေရာထိုင်ခင်းအခက်အခဲတွေကြားမှာ တချို့ နေရာအတွက် ငွေပေးရတာတွေလည်း ရှိတယ်လို့ အမည်မဖော်လိုတဲ့ လွတ်လာသူတဦးကပြော ပါတယ်။

ထောင်ထဲမှာ အကျဉ်းသားတွေများလာတဲ့အတွက် အဆောင်တွေ အားချင်းတိုးချဲ့နေတယ်လို့လည်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေနဲ့နီးစပ်တဲ့ သတင်းရပ်ကွက်က ပြောပါတယ်။ အကျဉ်းဦးစီးဌာန တာဝန်ရှိသူတဦးကတော့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား မရှိကြောင်းနဲ့ ထောင်တွင်းဖိနှိပ်မှုတွေမရှိကြောင်း တုံ့ပြန်ငြင်းဆိုပါတယ်။

“အဲဒါဆိုလည်း ကျနော်ပြောရဦးမယ်။ ပထမတခုက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဆိုတဲ့စကားလုံး ကျနော်တို့ဌာနက နားမလည်ပါဘူး။ ဟုတ်ပြီနော်။ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဆိုတာကိုကျနော်တို့ နားမလည်ပါဘူး။ တည်ဆဲဥပဒေကိုချိုးဖောက်တဲ့အတွက် သက်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွေကနေပြီးတော့ ပြစ်ဒဏ်တခုနဲ့လာရောက်ပို့ဆောင် သူတွေပဲ ရှိပါတယ်။ အဲတော့နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားလို့ပြောရင် ကျနော်တို့က နားမလည်တော့ပါဘူးခင်ဗျာ။ ဒါတခုဖြေပေးတယ်။ နောက်တခုကတော့ ထောင်တွင်းဖိနှိပ်မှုလို့ သုံးသွားတယ်။ ကျနော်တို့မှာ ဥပဒေလုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေရှိပါတယ်။ အဲဒါတွေကို အနီးစပ်ဆုံး အတတ်နိုင်ဆုံးလုပ်ပါတယ်။ ဖိနှိပ်ခြင်းဆိုတာ မရှိပါဘူး။”

ပြည်တွင်း အကျဉ်းထောင်တွေထဲက အခြေအနေတွေကို အပြင်ကမသိအောင် သတင်းအမှောင်ချထားတာ၊ ပြင်ပက အခြေအနေကိုမသိရအောင် ပိတ်ပင် အဆက်အသွယ်ဖြတ်တောက်တာ၊ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ကိုဗစ် အကြောင်းပြကာ မိသားစုနဲ့တွေ့ခွင့်မပေးတာတွေလုပ်ထားတာမို့ ထောင်တွင်း ညှဉ်းပန်းနှိပ် စက်မှုနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကို အပြင်ကသိပ်မသိတဲ့အကြောင်း အကျဉ်းသား ကူညီရေးအဖွဲ့တွေက ပြောပါတယ်။

နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေကို ဘာ့ကြောင့် ထောင်ရွှေ့တယ်ဆိုတာမျိုး စစ်ကောင်စီဘက်က ထုတ်ပြောတာမျိုးတော့ မရှိပါဘူး။

မကြာသေးခင် လပိုင်းတွေအတွင်း အင်းစိန်ထောင်မှာ ထင်ရှားတဲ့နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေအပါအဝင် အကျဉ်းသား ၄ ဦး ကွပ်မျက်ခံရပြီး အစာငတ်ခံ ဆန္ဒပြတဲ့ သူတချို့ရှိခဲ့သလို ဆန္ဒပြသူတွေကို အဆောင်ပြောင်းတာ တိုက်ပိတ်အရေးယူ တာတွေရှိတယ်လို့ အမည်မဖေါ်လိုသူ အင်းစိန်ထောင်က ပြန်လွတ်လာသူတဦးက ပြောပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့လပိုင်းအတွင်းမှာပဲ အင်းစိန်ထောင်ကနေ တခြား ပြည်နယ်နဲ့တိုင်းအသီးသီး ထောင်တွေဆီကို အယောက် ၈၀၀ နီးပါးပြောင်းခဲ့တယ်လို့ အကျဉ်းသားတွေနဲ့ နီးစပ်တဲ့ ရှေ့နေအသိုင်းအဝိုင်းက ခန့်မှန်းပါတယ်။

နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPP ရဲ့ထုတ်ပြန်ချက် အရ စစ်အာဏာ သိမ်းပြီးနောက်မှာ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခြင်းခံထားရသူ စုစုပေါင်း ၁၅,၀၀၀ လောက်ရှိပြီး ဒီထဲက ၁၂,၀၀၀ ကျာ်ဟာ ဆက်လက်ဖမ်းဆီးခံနေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ AAPP စာရင်းက ချဲ့ကားထားတဲ့ စာရင်းဖြစ်တယ်ဆိုပြီး လက်မခံဘဲ ပယ်ချထားပါတယ်။

အင်းစိန်ထောင်က နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၂၀၀ ကျော် သာယာဝတီထောင်ကိုပြောင်း.mp3

============

[[Unicode]]

အငျးစိနျထောငျက နိုငျငံရေးအကဉြျးသား ၂၀၀ ကြောျ သာယာဝတီထောငျကိုပွောငျး

အငျးစိနျထောငျတှငျး နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှထေဲက ရာဇသတျကွီးပုဒျမတှေ၊ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေး ဥပဒပေုဒျမတှနေဲ့ ထောငျဒဏျခမြှတျခံထားရသူ အယောကျ ၂၀၀ ကြောျကို သာယာဝတီထောငျကို ပွီးခဲ့တဲ့ရကျပိုငျးအတှငျး ထောငျအာဏာပိုငျတှကေ ပွောငျးရှှေ့ခဲ့တဲ့အကွောငျး အကဉြျးသားတှနေဲ့နီးစပျတဲ့ ရှေ့နတေဦးက ပွောပါတယျ။ အဲလိုပွောငျးရှေ့ခံရသူတှထေဲမှာ သတငျးမီဒီယာသမားတခြို့ပါဝငျတယျလို့ သိရပါတယျ။ ထောငျအရှေ့အပွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို မဆုမှနျက တငျပွပေးထားပါတယျ။

အငျးစိနျထောငျတှငျးကနေ သာယာဝတီထောငျဘကျကို ပွောငျးရှှေ့ရတဲ့ အကဉြျးသားအရအေတှကျက အယောကျ ၂၅၀ ရှိမယျလို့ ခန့ျမှနျးတဲ့အကွောငျး အကဉြျးထောငျနဲ့နီးစပျသူ ရှေ့နတေဦးက VOA ကို ပွောပါတယျ။ အဲဒီထဲကအယောကျ ၅၀ လောကျဟာ အမြိုးသမီးနိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှေ ဖွဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။ သာယာဝတီထောငျကို ပွောငျးရှှေ့ခံရတဲ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသူတှထေဲမှာ အမြိုးသမီးအလှတျတနျး သတငျးထောကျတဦးဖွဈတဲ့ မငွိမျငွိမျးအေး (ခ) မဘေယျလျပါဝငျသှားတယျလို့ သူ့ရှေ့နကေပွောပါတယျ။

“ဟုတျတယျ ၂၅၀လောကျပါတယျ။ ထောငျကတြှပေေါ့။ သတငျးထောကျကလေးမလေးလေ မဘေယျလျ ပါသှားတယျ။ အကွမျးဖငြျး ဆရာတို့သိသလောကျ အဓိကကတော့ ဒီမှာကနောကျထပျ အခြုပျနဲ့ ထိနျးသိမျးတာတှမြေားလာတယျ။ နောကျထောငျကြ ၅၀၅ -ကတို့အမှုအသေးတှနေဲ့ကလညျး စဈဆေးပွီးအမိန့ျတှခေလြာတဲ့အခါကတြော့ ထောငျထဲအငျအားမြားတာမို့ သူတို့ ဟိုတဖကျကို ပွောငျး တယျထငျတယျ။”

ပွီးခဲ့တဲ့ရကျပိုငျး အငျးစိနျအကဉြျးထောငျက ပွနျလှတျလာသူတဦးပွောဆိုခကြျအရ အငျးစိနျထောငျအတှငျး အခနျးတိုငျးလိုလိုမှာ လူဦးရေ ၂ ဆ ဖွဈနပွေီး နိုငျငံရေး ပုဒျမတှနေဲ့ အဖမျးခံရသူတှကေ အမြားဆုံးဖွဈနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှကေို ထောငျအာဏာပိုငျတှကေဖိနှိပျတာအပွငျ နှဈကွီး အကဉြျးသားတှကေ ရိုကျနှကျဆဲဆိုတာတှလေုပျသလို နရောထိုငျခငျးအခကျအခဲတှကွေားမှာ တခြို့ နရောအတှကျ ငှပေေးရတာတှလေညျး ရှိတယျလို့ အမညျမဖောျလိုတဲ့ လှတျလာသူတဦးကပွော ပါတယျ။

ထောငျထဲမှာ အကဉြျးသားတှမြေားလာတဲ့အတှကျ အဆောငျတှေ အားခငြျးတိုးခြဲ့နတေယျလို့လညျး နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှနေဲ့နီးစပျတဲ့ သတငျးရပျကှကျက ပွောပါတယျ။ အကဉြျးဦးစီးဌာန တာဝနျရှိသူတဦးကတော့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား မရှိကွောငျးနဲ့ ထောငျတှငျးဖိနှိပျမှုတှမေရှိကွောငျး တုံ့ပွနျငွငျးဆိုပါတယျ။

“အဲဒါဆိုလညျး ကနြောျပွောရဦးမယျ။ ပထမတခုက နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဆိုတဲ့စကားလုံး ကနြောျတို့ဌာနက နားမလညျပါဘူး။ ဟုတျပွီနောျ။ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဆိုတာကိုကနြောျတို့ နားမလညျပါဘူး။ တညျဆဲဥပဒကေိုခြိုးဖောကျတဲ့အတှကျ သကျဆိုငျရာတရားရုံးတှကေနပွေီးတော့ ပွဈဒဏျတခုနဲ့လာရောကျပို့ဆောငျ သူတှပေဲ ရှိပါတယျ။ အဲတော့နိုငျငံရေးအကဉြျးသားလို့ပွောရငျ ကနြောျတို့က နားမလညျတော့ပါဘူးခငျဗြာ။ ဒါတခုဖွပေေးတယျ။ နောကျတခုကတော့ ထောငျတှငျးဖိနှိပျမှုလို့ သုံးသှားတယျ။ ကနြောျတို့မှာ ဥပဒလေုပျထုံးလုပျနညျးတှရှေိပါတယျ။ အဲဒါတှကေို အနီးစပျဆုံး အတတျနိုငျဆုံးလုပျပါတယျ။ ဖိနှိပျခွငျးဆိုတာ မရှိပါဘူး။”

ပွညျတှငျး အကဉြျးထောငျတှထေဲက အခွအေနတှေကေို အပွငျကမသိအောငျ သတငျးအမှောငျခထြားတာ၊ ပွငျပက အခွအေနကေိုမသိရအောငျ ပိတျပငျ အဆကျအသှယျဖွတျတောကျတာ၊ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှကေို ကိုဗဈ အကွောငျးပွကာ မိသားစုနဲ့တှေ့ခှင့ျမပေးတာတှလေုပျထားတာမို့ ထောငျတှငျး ညှဉျးပနျးနှိပျ စကျမှုနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှုတှကေို အပွငျကသိပျမသိတဲ့အကွောငျး အကဉြျးသား ကူညီရေးအဖှဲ့တှကေ ပွောပါတယျ။

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှကေို ဘာ့ကွောင့ျ ထောငျရှှေ့တယျဆိုတာမြိုး စဈကောငျစီဘကျက ထုတျပွောတာမြိုးတော့ မရှိပါဘူး။

မကွာသေးခငျ လပိုငျးတှအေတှငျး အငျးစိနျထောငျမှာ ထငျရှားတဲ့နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှအေပါအဝငျ အကဉြျးသား ၄ ဦး ကှပျမကြျခံရပွီး အစာငတျခံ ဆန်ဒပွတဲ့ သူတခြို့ရှိခဲ့သလို ဆန်ဒပွသူတှကေို အဆောငျပွောငျးတာ တိုကျပိတျအရေးယူ တာတှရှေိတယျလို့ အမညျမဖေါျလိုသူ အငျးစိနျထောငျက ပွနျလှတျလာသူတဦးက ပွောပါတယျ။

ပွီးခဲ့တဲ့လပိုငျးအတှငျးမှာပဲ အငျးစိနျထောငျကနေ တခွား ပွညျနယျနဲ့တိုငျးအသီးသီး ထောငျတှဆေီကို အယောကျ ၈၀၀ နီးပါးပွောငျးခဲ့တယျလို့ အကဉြျးသားတှနေဲ့ နီးစပျတဲ့ ရှေ့နအေသိုငျးအဝိုငျးက ခန့ျမှနျးပါတယျ။

နိုငျငံရေး အကဉြျးသားမြားကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး AAPP ရဲ့ထုတျပွနျခကြျ အရ စဈအာဏာ သိမျးပွီးနောကျမှာ ဖမျးဆီးခြုပျနှောငျခွငျးခံထားရသူ စုစုပေါငျး ၁၅,၀၀၀ လောကျရှိပွီး ဒီထဲက ၁၂,၀၀၀ ကြာျဟာ ဆကျလကျဖမျးဆီးခံနရေဆဲဖွဈပါတယျ။ စဈကောငျစီဘကျကတော့ AAPP စာရငျးက ခြဲ့ကားထားတဲ့ စာရငျးဖွဈတယျဆိုပွီး လကျမခံဘဲ ပယျခထြားပါတယျ။