ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီညီလာခံက ညွှန်းဆိုနေတဲ့ ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲ

ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ ညီလာခံကနေ ပါတီဥက္ကဌသစ် ဦးခင်ရီ

ကမ္ဘာ့မြန်မာ့မီဒီယာမြင်ကွင်း

ဒီတစ်ပတ်အတွင်း မြန်မာလို ရေးသားထုတ်လွှင့်ကြတဲ့ သတင်းတွေထဲမှာတော့ USDP ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီညီလာခံအကြောင်းနဲ့ ပါတီဥက္ကဋ္ဌ အပြောင်းအလဲဖြစ်တဲ့ သတင်းတွေကို ဦးစားပေး ဖော်ပြကြတာ တွေ့ရပါတယ်။ နေပြည်တော်မှာ အောက်တိုဘာလ ၅ ရက်နေ့က ကျင်းပပြီးစီးသွားတဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ ညီလာခံကနေ ပါတီဥက္ကဌသစ်အဖြစ် ဦးခင်ရီကို ရွေးချယ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဦးခင်ရီဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဩဂုတ်လကမှ စစ်ကောင်စီလက်ထက် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဝန်ကြီးကနေ အနားယူခဲ့သူဖြစ်ပြီး၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေလက်ထက်မှာ ရဲချုပ်နဲ့ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရလက်ထက်မှာ လဝကဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။

ကြံခိုင်ရေးပါတီညီလာခံအကြောင်း သတင်းဖော်ပြကြရမှာ ဘီဘီစီက” လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲ နိုင်အောင်လုပ်မယ်လို့ ပြည်ခိုင်ဖြိုး ဥက္ကဋ္ဌသစ် ဦးခင်ရီပြော” လို့ ခေါင်းစဉ်ပေးဖော်ပြပါတယ်။

Myanmar Now ကတော့” စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံံဖြိုးရေးပါတီ (USDP) ၏ နှစ်ရက်ကြာ ညီလာခံအပြီး ထွက်ပေါ်လာသည့် ခေါင်းဆောင်ပိုင်း အပြောင်းအလဲတွင် အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင် စိတ်တိုင်းကျ ရွေးထားသူများ ပါတီထိပ်တန်းနေရာများ ရရှိသွားသည်”လို့ ရေးပါတယ်။

“ခေါင်းဆောင်ပိုင်းရာထူးအချို့ ခန့်အပ်နိုင်ခြင်း မရှိဘဲ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ ညီလာခံပြီးဆုံး” လို့ ဧရာဝတီသတင်းဌာနက သတင်းခေါင်းစီးပေးတာ တွေ့ရပါတယ်။

ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီညီလာခံနဲ့ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းအပြောင်းအလဲဟာ လာမယ့် ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်တယ်ဆိုတာ ပါတီဥက္ကဋ္ဌသစ် ဦးခင်ရီရဲ့ ပြောကြားချက်မှာ အထင်အရှား တွေ့ရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် လက်ရှိ စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်ဟာ သူ့လူယုံတွေနဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီကို သူ့စိတ်ကြိုက်ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်လိုက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ စစ်တပ်ကနေ လောလောလတ်လတ် အနားပေးလိုက်တဲ့ စစ်ရေးချုပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးဇော်သိန်းနဲ့ ကစထမှူး ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်စိုးတိုကို ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီရဲ့ အရေးပါတဲ့ ဒုဥက္ကဋ္ဌ (၁) နဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးတွေ ဖြစ်လာမယ်လို့ သတင်းတွေက ဖော်ပြနေလို့ပါပဲ။ ဒီအကြောင်း ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီက ဦးလှဆွေရဲ့ ပြောကြားချက်ကို အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်နေ့မှာ VOA က အခုလို ထုတ်လွှင့်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။

“လက်ဖတင်ဂျနရယ် ၂ ယောက် ရောက်လာမယ်သတင်း ကြားတယ်။ ပါတီဌာနချုပ်က ကြားတာပေါ့။ ဒီနေ့တော့ ကုလားထိုင်မှာ လာထိုင်တာမတွေ့ဘူး။ မနက်ဖြန်တော့ လာထိုင်မလား မသိဘူး။ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးမျိုးဇော်သိန်းရယ်၊ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး အစိုးရအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်၊ သူကတော့ ပါတီမလာဘူးဆိုပြီး ပြန်ပြီးလူလဲတယ် ပြောတယ်။ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မျိုးဇော်သိန်းက သေချာသလောက်ရှိတယ်။ လာပြီးတော့ ပါတီမှာ တာဝန်ယူမယ့်သဘော ရှိတယ်။ ဘယ်ရာထူးယူမလဲဆိုတာတော့ မနက်ဖြန်မှ သိရမှာပါ”

ထူးဆန်းပြီး အံဩဖို့ကောင်းတာကတော့ ဦးလှဆွေ ပြောသွားသလိုပါပဲ။ ပါတီညီလာခံသာ ပြီးသွားတယ်။ ပါတီရဲ့ ဒုဥက္ကဋ္ဌ (၁) နေရာ၊ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးနေရာ အပါအဝင် ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်နေရာ (၆) နေရာကို ရွေးချယ်ခြင်းမရှိဘဲ ချန်လှပ်ထားခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းပါပဲ။ ဒါအပြင် ပါတီဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ဦးသန်းဌေး အနားယူတဲ့ အချက်သုံးချက်ထဲမှာ တစ်ချက်ဟာ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီရှူံးခဲ့လို့ ဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိဥက္ကဋ္ဌသစ် ဖြစ်လာတဲ့ ဦးခင်ရီဟာလည်း ၂၀၂၀ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီကိုယ်စားပြုပြီး ရန်ကုန်တစ်ဘက်ကမ်း ဆိပ်ကြီးခနောင်တိုမြို့နယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခဲ့ရာ NLD ကို ရှူံးနိမ့်ခဲ့သူဖြစ်တယ်လို့ ဧရာဝတီသတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

Bloomberg ကတော့ စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားတဲ့ ကြံခိုင်ရေးပါတီရဲ့ခေါင်းဆောင်သစ်ဟာ စစ်ကောင်စီအကြီးအကဲရဲ့ ရင်းနှီးတဲ့ မဟာမိတ် ဖြစ်တယ်။ အခုရွေးချယ်လိုက်တဲ့ ပါတီခေါင်းဆောင်တွေဟာ နောက်အစိုးရသက်တမ်းမှာ အရေးပါတဲ့ နေရာတွေ ရလာမယ့်သူတွေ ဖြစ်တယ်။ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နန္ဒာလှမြင့်က ”ဒီညီလာခံကနေ အရေးကြီးတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်ခဲ့တယ်။ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်တွေဟာ ကျနော်တို့ပါတီ အနာဂတ်အတွက်ရော တိုင်းပြည်အတွက်ပါ အရေးပါတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကျနော်တို့ပါတီ အနိုင်ရမယ်လို့ အပြည့်အဝ ယုံကြည်ပါတယ်” လို့ပြောကြောင်း ရေးသားထားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ၄၇၆ နေရာရှိတဲ့ လွှတ်တော်မှာ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဟာ ၃၃ နေရာသာ အနိုင်ရရှိခဲ့တယ်။ NLD ပါတီကတော့ ၃၉၆ နေရာ အနိုင်ရရှိခဲ့တယ်လို့ Bloomberg က ဆက်လက်ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ မြန်မာဟာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း မြင့်တက်နေပြီး နိုင်ငံခြားငွေ လျော့နည်းလာကာ နိုင်ငံတကာရဲ့စီးပွါးရေးပိတ်ဆို့တဲ့ဒဏ်ကိုလည်း ခံနေရတယ်လို့ Bloomberg က ဆိုပါတယ်။

စတင်ဖွဲ့စည်းစဉ်က လူမှု့ရေးအသင်းကြီးအနေနဲ့ ဖွဲ့စည်းခဲ့ပေမဲ့ ၂၀၁၀ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီ ဖြစ်လာခဲ့တဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဟာ စစ်ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်းတွေ ခေါင်းဆောင်ပြီး စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားတဲ့ ပါတီဆိုတာ အားလုံးအသိပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီက ပြုလုပ်ပေးမယ်ဆိုတဲ့ ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရရမယ်လို့လည်း ကြွေးကြော်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ NLD အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကတော့
၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံနိုင်ဘူးလို့ သဘောထားထုတ်ပြန်ထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာနိုင်ငံရေး အကဲခတ်တစ်ဦးကတော့ “၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲဟာ စစ်ကောင်စီအတွက် တကယ်ပဲနိုင်ငံရေး ထွက်ပေါက်ဖြစ်မလား။ ထွက်ပေါက်လို့ သူယုံကြည်ရင်တော့ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်နိုင်တာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ လက်ရှိအနေအထားက ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ဖို့ ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား မေးစရာရှိတယ်။ အခြေအနေမပေးဘူးလို့ ထင်တယ်။ နောက်ပြီးတော့ စစ်တပ်အနေနဲ့ အခုလို အခက်အခဲတွေနဲ့ အားနည်းနေချိန်မှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပြီး ထွက်ပေါက်ရှာဖို့ထက် အခြားနည်းလမ်းတွေကို စဉ်းစားနိုင်တယ်ဆိုတာ ထည့်စဉ်းစားဖို့လိုပါမယ်” လို့ ဆိုပါတယ်။

NLD ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခြင်း မရှိတဲ့ ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ အနိုင်ရရှိခဲ့ပါတယ်။ NLD ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲကစလို့ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ ရှူံးနိမ့်ခဲ့ပြီး၊ NLD ပါတီက သောင်ပြိုကမ်းပြို အနိုင်ရရှိခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ ၂၀၂၃ မှာ စစ်ကောင်စီရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖြစ်မလား၊ မဖြစ်ဘူးလား။ ဘယ်လို အဖြေထွက်မလဲဆိုတာကတော့ စောင့်ကြည့်ကြရဦးမှာ ဖြစ်ကြောင်းပါ ခင်ဗျား။

==== Unicode ===

ကမ်ဘာ့မွနျမာ့မီဒီယာမွငျကှငျး

ဒီတဈပတျအတှငျး မွနျမာလို ရေးသားထုတျလှှင့ျကွတဲ့ သတငျးတှထေဲမှာတော့ USDP ကွံ့ခိုငျရေးပါတီညီလာခံအကွောငျးနဲ့ ပါတီဥက်ကဋ်ဌ အပွောငျးအလဲဖွဈတဲ့ သတငျးတှကေို ဦးစားပေး ဖောျပွကွတာ တှေ့ရပါတယျ။ နပွေညျတောျမှာ အောကျတိုဘာလ ၅ ရကျနေ့က ကငြျးပပွီးစီးသှားတဲ့ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီ ညီလာခံကနေ ပါတီဥက်ကဌသဈအဖွဈ ဦးခငျရီကို ရှေးခယြျခဲ့တယျလို့ သိရပါတယျ။ ဦးခငျရီဟာ ပွီးခဲ့တဲ့ ဩဂုတျလကမှ စဈကောငျစီလကျထကျ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးဝနျကွီးကနေ အနားယူခဲ့သူဖွဈပွီး၊ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးသနျးရှှလေကျထကျမှာ ရဲခြုပျနဲ့ ဦးသိနျးစိနျအစိုးရလကျထကျမှာ လဝကဝနျကွီးအဖွဈ တာဝနျယူခဲ့သူ ဖွဈပါတယျ။

ကွံခိုငျရေးပါတီညီလာခံအကွောငျး သတငျးဖောျပွကွရမှာ ဘီဘီစီက” လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲ နိုငျအောငျလုပျမယျလို့ ပွညျခိုငျဖွိုး ဥက်ကဋ်ဌသဈ ဦးခငျရီပွော” လို့ ခေါငျးစဉျပေးဖောျပွပါတယျ။

Myanmar Now ကတော့” စဈတပျကြောထောကျနောကျခံ ပွညျထောငျစုကွံ့ခိုငျရေးနှင့ျ ဖှံံဖွိုးရေးပါတီ (USDP) ၏ နှဈရကျကွာ ညီလာခံအပွီး ထှကျပေါျလာသည့ျ ခေါငျးဆောငျပိုငျး အပွောငျးအလဲတှငျ အာဏာသိမျး စဈခေါငျးဆောငျ မငျးအောငျလှိုငျ စိတျတိုငျးကြ ရှေးထားသူမြား ပါတီထိပျတနျးနရောမြား ရရှိသှားသညျ”လို့ ရေးပါတယျ။

“ခေါငျးဆောငျပိုငျးရာထူးအခြို့ ခန့ျအပျနိုငျခွငျး မရှိဘဲ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီ ညီလာခံပွီးဆုံး” လို့ ဧရာဝတီသတငျးဌာနက သတငျးခေါငျးစီးပေးတာ တှေ့ရပါတယျ။

ကွံ့ခိုငျရေးပါတီညီလာခံနဲ့ ခေါငျးဆောငျပိုငျးအပွောငျးအလဲဟာ လာမယ့ျ ၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ ကွိုတငျပွငျဆငျတယျဆိုတာ ပါတီဥက်ကဋ်ဌသဈ ဦးခငျရီရဲ့ ပွောကွားခကြျမှာ အထငျအရှား တှေ့ရပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ လကျရှိ စဈကောငျစီခေါငျးဆောငျဟာ သူ့လူယုံတှနေဲ့ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီကို သူ့စိတျကွိုကျပွငျဆငျ ဖှဲ့စညျးတညျဆောကျလိုကျတာလညျး ဖွဈပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ စဈတပျကနေ လောလောလတျလတျ အနားပေးလိုကျတဲ့ စဈရေးခြုပျ ဒုဗိုလျခြုပျကွီး မြိုးဇောျသိနျးနဲ့ ကစထမှူး ဒုဗိုလျခြုပျကွီး အောငျစိုးတိုကို ကွံ့ခိုငျရေးပါတီရဲ့ အရေးပါတဲ့ ဒုဥက်ကဋ်ဌ (၁) နဲ့ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူးတှေ ဖွဈလာမယျလို့ သတငျးတှကေ ဖောျပွနလေို့ပါပဲ။ ဒီအကွောငျး ကွံ့ခိုငျရေးပါတီက ဦးလှဆှရေဲ့ ပွောကွားခကြျကို အောကျတိုဘာလ ၄ ရကျနေ့မှာ VOA က အခုလို ထုတျလှှင့ျခဲ့တာ တှေ့ရပါတယျ။

“လကျဖတငျဂနြရယျ ၂ ယောကျ ရောကျလာမယျသတငျး ကွားတယျ။ ပါတီဌာနခြုပျက ကွားတာပေါ့။ ဒီနေ့တော့ ကုလားထိုငျမှာ လာထိုငျတာမတှေ့ဘူး။ မနကျဖွနျတော့ လာထိုငျမလား မသိဘူး။ ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီးမြိုးဇောျသိနျးရယျ၊ ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီး အစိုးရအဖှဲ့ခေါငျးဆောငျ၊ သူကတော့ ပါတီမလာဘူးဆိုပွီး ပွနျပွီးလူလဲတယျ ပွောတယျ။ ဒုတိယဗိုလျခြုပျကွီး မြိုးဇောျသိနျးက သခြောသလောကျရှိတယျ။ လာပွီးတော့ ပါတီမှာ တာဝနျယူမယ့ျသဘော ရှိတယျ။ ဘယျရာထူးယူမလဲဆိုတာတော့ မနကျဖွနျမှ သိရမှာပါ”

ထူးဆနျးပွီး အံဩဖို့ကောငျးတာကတော့ ဦးလှဆှေ ပွောသှားသလိုပါပဲ။ ပါတီညီလာခံသာ ပွီးသှားတယျ။ ပါတီရဲ့ ဒုဥက်ကဋ်ဌ (၁) နရော၊ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူးနရော အပါအဝငျ ဗဟိုအလုပျအမှုဆောငျနရော (၆) နရောကို ရှေးခယြျခွငျးမရှိဘဲ ခနြျလှပျထားခဲ့တယျဆိုတဲ့ သတငျးပါပဲ။ ဒါအပွငျ ပါတီဥက်ကဋ်ဌဟောငျး ဦးသနျးဌေး အနားယူတဲ့ အခကြျသုံးခကြျထဲမှာ တဈခကြျဟာ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီရှူံးခဲ့လို့ ဖွဈတယျလို့ဆိုပါတယျ။ လကျရှိဥက်ကဋ်ဌသဈ ဖွဈလာတဲ့ ဦးခငျရီဟာလညျး ၂၀၂၀ရှေးကောကျပှဲမှာ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီကိုယျစားပွုပွီး ရနျကုနျတဈဘကျကမျး ဆိပျကွီးခနောငျတိုမွို့နယျမှာ ရှေးကောကျပှဲဝငျခဲ့ရာ NLD ကို ရှူံးနိမ့ျခဲ့သူဖွဈတယျလို့ ဧရာဝတီသတငျးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။

Bloomberg ကတော့ စဈတပျကြောထောကျနောကျခံပေးထားတဲ့ ကွံခိုငျရေးပါတီရဲ့ခေါငျးဆောငျသဈဟာ စဈကောငျစီအကွီးအကဲရဲ့ ရငျးနှီးတဲ့ မဟာမိတျ ဖွဈတယျ။ အခုရှေးခယြျလိုကျတဲ့ ပါတီခေါငျးဆောငျတှဟော နောကျအစိုးရသကျတမျးမှာ အရေးပါတဲ့ နရောတှေ ရလာမယ့ျသူတှေ ဖွဈတယျ။ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ နန်ဒာလှမွင့ျက ”ဒီညီလာခံကနေ အရေးကွီးတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျတှေ ခမြှတျခဲ့တယျ။ ဒီဆုံးဖွတျခကြျတှဟော ကနြောျတို့ပါတီ အနာဂတျအတှကျရော တိုငျးပွညျအတှကျပါ အရေးပါတဲ့ဆုံးဖွတျခကြျတှေ ဖွဈပါတယျ။ ၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကနြောျတို့ပါတီ အနိုငျရမယျလို့ အပွည့ျအဝ ယုံကွညျပါတယျ” လို့ပွောကွောငျး ရေးသားထားပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ ၄၇၆ နရောရှိတဲ့ လှှတျတောျမှာ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီဟာ ၃၃ နရောသာ အနိုငျရရှိခဲ့တယျ။ NLD ပါတီကတော့ ၃၉၆ နရော အနိုငျရရှိခဲ့တယျလို့ Bloomberg က ဆကျလကျဖောျပွထားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံတဈနိုငျငံဖွဈတဲ့ မွနျမာဟာ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးကတညျးက ငှကွေေးဖောငျးပှမှုနှုနျး မွင့ျတကျနပွေီး နိုငျငံခွားငှေ လြော့နညျးလာကာ နိုငျငံတကာရဲ့စီးပှါးရေးပိတျဆို့တဲ့ဒဏျကိုလညျး ခံနရေတယျလို့ Bloomberg က ဆိုပါတယျ။

စတငျဖှဲ့စညျးစဉျက လူမှု့ရေးအသငျးကွီးအနနေဲ့ ဖှဲ့စညျးခဲ့ပမေဲ့ ၂၀၁၀ ခုနှဈမှာ နိုငျငံရေးပါတီ ဖွဈလာခဲ့တဲ့ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီဟာ စဈဗိုလျခြုပျဟောငျးတှေ ခေါငျးဆောငျပွီး စဈတပျကြောထောကျနောကျခံပေးထားတဲ့ ပါတီဆိုတာ အားလုံးအသိပဲ ဖွဈပါတယျ။ စဈကောငျစီက ပွုလုပျပေးမယျဆိုတဲ့ ၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲမှာ အနိုငျရရမယျလို့လညျး ကွှေးကွောျနတော တှေ့ရပါတယျ။ NLD အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျကတော့
၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲကို လကျမခံနိုငျဘူးလို့ သဘောထားထုတျပွနျထားတာ တှေ့ရပါတယျ။ ၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲနဲ့ ပတျသကျလို့ မွနျမာနိုငျငံရေး အကဲခတျတဈဦးကတော့ “၂၀၂၃ ရှေးကောကျပှဲဟာ စဈကောငျစီအတှကျ တကယျပဲနိုငျငံရေး ထှကျပေါကျဖွဈမလား။ ထှကျပေါကျလို့ သူယုံကွညျရငျတော့ ရှေးကောကျပှဲ လုပျနိုငျတာပေါ့။ ဒါပမေဲ့ လကျရှိအနအေထားက ရှေးကောကျပှဲလုပျဖို့ ဖွဈနိုငျပါ့မလား မေးစရာရှိတယျ။ အခွအေနမေပေးဘူးလို့ ထငျတယျ။ နောကျပွီးတော့ စဈတပျအနနေဲ့ အခုလို အခကျအခဲတှနေဲ့ အားနညျးနခြေိနျမှာ ရှေးကောကျပှဲလုပျပွီး ထှကျပေါကျရှာဖို့ထကျ အခွားနညျးလမျးတှကေို စဉျးစားနိုငျတယျဆိုတာ ထည့ျစဉျးစားဖို့လိုပါမယျ” လို့ ဆိုပါတယျ။

NLD ဝငျရောကျ ယှဉျပွိုငျခွငျး မရှိတဲ့ ၂၀၁၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကွံ့ခိုငျရေးပါတီ အနိုငျရရှိခဲ့ပါတယျ။ NLD ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ကွားဖွတျရှေးကောကျပှဲကစလို့ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲနဲ့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲတှမှော ကွံ့ခိုငျရေးပါတီ ရှူံးနိမ့ျခဲ့ပွီး၊ NLD ပါတီက သောငျပွိုကမျးပွို အနိုငျရရှိခဲ့တာ တှေ့ရပါတယျ။ ၂၀၂၃ မှာ စဈကောငျစီရဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပဖွဈမလား၊ မဖွဈဘူးလား။ ဘယျလို အဖွထှေကျမလဲဆိုတာကတော့ စောင့ျကွည့ျကွရဦးမှာ ဖွဈကွောငျးပါ ခငျဗြား။