စစ်ကောင်စီရဲ့ NGO ဥပဒေသစ်ကြောင့် လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီ ပေးဝေရေးကို ထိခိုက်လာနိုင်

ကမ္ဘာ့မြန်မာ့ မီဒီယာမြင်ကွင်း

ပြည်သွေးနိုင်တင်ဆက်နေတဲ့ ကမ္ဘာ့မြန်မာ့မီဒီယာမြင်ကွင်းအစီအစဉ်မှာ ဒီတပတ်အတွက် စစ်ကောင်စီရဲ့ အသင်းအဖွဲ့မှတ်ပုံတင်ဥပဒေသစ်ကြောင့် လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီ ပေးဝေရေးကို ထိခိုက်လာနိုင်ခြေရှိမရှိ ဆွေးနွေးတင်ပြမှာပါ။ မအင်ကြင်းနိုင်က ကူညီတင်ဆက်ထားပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းချိန်ကစလို့ ဒီနှစ်၂၀၂၂ အောက်တိုဘာလကုန်ထိ နိုင်ငံတဝှမ်းမြို့နယ်ပေါင်း ၈၁ မြို့နယ်မှာ နေအိမ်ပေါင်း ၃၈,၀၀၀ ကျော် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်းခံခဲ့ရတယ်လို့ မြန်မာ့မဟာဗျူဟာနဲ့ မူဝါဒရေးရာလေ့လာရေးအဖွဲ့ (ISP) က ထုတ်ပြန်ထားတာ တွေ့ရပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ UNOCHA ရဲ့ အစီရင်ခံစာကတော့ မြန်မာလူဦးရေ ၁၅ သန်းကျော်အတွက် လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၄၃ သန်း လိုအပ်နေတယ်။ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် နေအိမ်စွန့်ခွါရသူ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့အရေအတွက်ဟာ လူပေါင်းတစ်သန်းလေးသိန်း ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အခုလို လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ လိုအပ်နေသူတွေ၊ အိုးအိမ်စွန့်ခွါ ထွက်ပြေးနေရတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို ကုလသမဂ္ဂလက်အောက်ခံ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ INGO တွေ၊ ပြည်တွင်းက NGO အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့တွေက အဓိက ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို အကူအညီ အထောက်အပံ့ပေးနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေအတွက် ကြီးမားတဲ့ စိန်ခေါ်မှု၊ ဆက်လက်ရပ်တည်ဆောင်ရွက်ဖို့ အခက်အခဲ၊ အန္တရာယ်တွေ ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ဥပဒေတစ်ခုကို စစ်ကောင်စီက ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်နေ့က ပြဌာန်းခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ဥပဒေကတော့ အသင်းအဖွဲ့မှတ်ပုံတင် ဥပဒေသစ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီဥပဒေသစ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်တွင်းပြည်ပ အသင်းအဖွဲ့များကို ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ်နဲ့ ကျပ်သိန်း ၅၀ အထိ ဒဏ်ရိုက်နိုင်တဲ့ ဥပဒေ ဖြစ်တယ်။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ အသင်းအဖွဲများကို ပိုမိုဖိနှိပ်ရန် ရည်ရွယ်တာ ဖြစ်တယ်လို့ Myanmar Now က ရေးသားပါတယ်။ ဥပဒေသစ်အရ မည်သည့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းမဆို မှတ်ပုံတင်ရမှာဖြစ်ပြီး၊ ပျက်ကွက်ရင် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် (သို့မဟုတ်) ဒဏ်ငွေကျပ် ၁၀ သိန်း၊ အကြမ်းဖက်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်၊ အဖွဲ့အစည်းများနဲ့ ဆက်သွယ်ပါက ဒဏ်ငွေကျပ်သိန်း ၅၀ နဲ့ ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ်အထိ ချမှတ်နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဦးသိန်းစိန်အစိုးရလက်ထက်မှာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က ပြဌာန်းခဲ့တဲ့အသင်းအဖွဲ့ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေကို ဖျက်သိမ်းပြီး အခု ဥပဒေသစ်ကို စစ်ကောင်စီက ပြဌာန်းခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်က ပြဌာန်းခဲ့တဲ့ ဥပဒေမှာ ထောင်ဒဏ်သတ်မှတ်ချက် မပါဝင်ပါဘူး။ ဒဏ်ငွေသာပါဝင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မိမိတို့မြို့နယ်အတွင်း၊ တိုင်းဒေသအတွင်းသာ လုပ်ဆောင်တဲ့ အသင်းအဖွဲ့တွေအနေနဲ့ မှတ်ပုံတင်စရာလည်း မလိုအပ်ပါဘူး။

စစ်ကောင်စီရဲ့ ဥပဒေသစ်မှာ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများအနေနဲ့ ဘုတ်အဖွဲ့ဝင်နေရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံသား ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ထည့်သွင်းခန့်ထားရမယ်။ အသင်းအဖွဲ့များအနေနဲ့ နိုင်ငံရေး၊ ဘာသာရေးနဲ့ ပြည်တွင်းရေးကိစ္စရပ်တွေမှာ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခြင်း မပြုရဘူး။ အစိုးရဌာနများက အချိန်မရွေး ဝင်ရောက်စစ်ဆေးခွင့် ရှိတယ်လို့လည်း တင်းကြပ်ထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် မှတ်ပုံမတင်တဲ့ အသင်းအဖွဲ့တွေဟာ Underground (မြေအောက်လှုပ်ရှားမှု) အသွင် ကူးပြောင်းလုပ်ဆောင်ရမယ့် အနေအထားကို ရောက်ရှိသွားစေမှာ ဖြစ်တဲ့အပြင် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီရဲ့ ဥပဒေသစ်ကြောင့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ NGO အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့တွေရဲ့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်တွေ ကန့်သတ်ခြင်းခံရပြီး၊ ဆုတ်ယုတ်ကျဆင်းသွားနိုင်တယ်လို့ ဝေဖန်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။

ဒီဥပဒေသစ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့ (NUG) ရဲ့လူ့အခွင့်အရေးဝန်ကြီး ဦးအောင်မျိုးမင်းက အခုလို ဝေဖန်ပြောကြားပါတယ်။

"အခုပြဌာန်းတဲ့ အသင်းအဖွဲ့ မှတ်ပုံတင်ဥပဒေကတော့ ဘာကိစ္စလုပ်လုပ် လုပ်ဆောင်မယ့် အဖွဲ့အစည်းအားလုံးကို တင်းကြပ်ထိန်းချုပ်ပြီး၊ အပြစ်ပေးဖို့ ရည်ရွယ်တာပါပဲ။ အသင်းအဖွဲ့တွေ လွတ်လွတ်လပ်လပ် လုပ်နိုင်ဖို့ အဲဒီလိုမျိုး မဟုတ်ဘဲ အသင်းအဖွဲ့တွေရဲ့ လုပ်ရပ်ကို ထိန်းချုပ်မယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ဒီမိုကရေစီရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး၊ လုပ်ဆောင်နေတဲ့အဖွဲ့တွေ၊ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အဖွဲ့အ
စည်းတွေကို ရာဇဝတ်မှုတပ်ပြီး အရေးယူနိုင်ဖို့အတွက် တမင်သက်သက် ပြဌာန်းလိုက်တဲ့ မတရားကြေညာချက်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေလို့တောင် ပြောလို့ မရပါဘူး။ ဥပဒေဆိုတာ ပြည်သူကို အကာအကွယ်ပေးတာ ဖြစ်ရမယ့်အစား ပိုဖိနှိပ်ဖို့ ဖြစ်နေပါတယ်။ ပထမဦးဆုံးကတော့ လုပ်ဆောင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ ပါဝင်သူတွေက တင်းကြပ်လှတဲ့ စောင့်ကြည့်မှုတွေ၊ အကြောင်းအမျိုးမျိုးပြပြီး အရေးယူမှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီတွေ လုပ်ဆောင်မယ့် အဖွဲ့အစည်းတွေကို ကန့်သတ်ပြီးတော့ သူတိုနဲ့ ပူးပေါင်း၊ သူတို့အတွက် အန္တရာယ် မရှိစေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေပဲ လုပ်ဆောင်ဖို့အတွက် တိတိကျကျ လုပ်ဆောင်လိုက်တာပါပဲ။ ဘယ်လိုမှ ဒီလိုအမိန့်မျိုးအောက်မှာ လုပ်ဆောင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ လိုအပ်တဲ့ ပြည်သူတွေလည်း အကူအညီတွေရနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး”

The Guardian သတင်းစာကတော့ "စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြောင်းလဲပြဌာန်းလိုက်တဲ့ ဥပဒေဟာ မြန်မာ့အကူအညီ အထောက်ပံ့ပေးရေးသမားတွေအတွက် အရေးပေါ်အန္တရာယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီလို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သတိပေး” လို့ ခေါင်းစဉ်ပေးပြီး ဆောင်းပါးရေးပါတယ်။ ပြည်တွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာ အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အေဂျင်စီတွေဟာ စစ်ကောင်စီထံမှာ မှတ်ပုံတင်ကြမလား ဒါမှမဟုတ် မှတ်ပုံမတင်ဘဲ
ဆက်လုပ်ကြမလားဆိုတာ ရွေးချယ်ကြရတော့မယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဥပဒေဟာ အကူအညီပေးမှုတွေနဲ့ အကူအညီ ဖြန့်ဝေမှုတွေကို အပြည့်အဝထိန်းချုပ်မယ်လို့ သတိပေးအချက်ပြလိုက်တာ ဖြစ်တယ်။ ဒီဥပဒေကြောင့် အကူအညီလိုအပ်ချက် အကျပ်အတည်း ဖြစ်နေတဲ့နိုင်ငံကို ပိုအကျပ်ရိုက်စေတယ်။ CSO အဖွဲ့အစည်း အများစုကတော့ စစ်ကောင်စီထံမှာ မှတ်ပုံတင်ကြမှာ မဟုတ်ဘူး။ မှတ်ပုံတင်ဖို့ ငြင်းပယ်ကြလိမ့်မယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းတာကို အသိအမှတ်ပြုရာ ရောက်မှာကို မလိုလားကြလို့ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် CSO အများစုကတော့ မှတ်ပုံမတင်ဘဲ စွန့်စားပြီး ဆက်လုပ်ကြလိမ့်မယ်။ မှတ်ပုံမတင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေဟာ အန္တရာယ်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရနိုင်ခြေ မြင့်မားတယ်လို့ The Guardian မှာ ရေးသားထားပါတယ်။

ICNL လို့ခေါ်တဲ့ International Center for Not-for-Profit Law အဖွဲ့ရဲ့ ၂၀၁၄ ခုနှစ်က ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာအရ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းပေါင်း တစ်သောင်းကျော် ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း CSO အဖွဲ့အများစုဟာ စစ်ကောင်စီနဲ့ မပူးပေါင်း၊ မဆောင်ရွက်ရေး "မူ” ကို ကိုင်ဆွဲထားကြတာပါ။ အခု ပြဌာန်းလိုက်တဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အသင်းအဖွဲ့ မှတ်ပုံတင်ဥပဒေကြောင့်အသင်းအဖွဲ့တွေ မှတ်ပုံတင်မလား၊ မတင်ဘူးလားဆိုတာ ဆုံးဖြတ်ကြရတော့မှာ ဖြစ်သလို CSO အဖွဲ့တွေကြားမှာလည်း သဘောထားတွေ ကွဲပြားလာနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီဥပဒေကြောင့် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ပြည်တွင်းအဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ လက်ရှိဆောင်ရွက်နေတဲ့ အကူအညီပေးရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို အခက်အခဲဖြစ်စေ၊ နှောင့်နှေးထိခိုက်စေမှာကတော့ သေချာလှပါတယ်။ ဒါကြောင့် အကူအညီ လိုအပ်နေသူတွေထံ အကူအညီတွေ ရောက်ရှိနိုင်ရေးဟာလည်း မလွဲမသွေလျော့ကျသွားနိုင်စရာရှိကြောင်းပါ။

=== Unicode =====

ကမ်ဘာ့မွနျမာ့ မီဒီယာမွငျကှငျး

ပွညျသှေးနိုငျတငျဆကျနတေဲ့ ကမ်ဘာ့မွနျမာ့မီဒီယာမွငျကှငျးအစီအစဉျမှာ ဒီတပတျအတှကျ စဈကောငျစီရဲ့ အသငျးအဖှဲ့မှတျပုံတငျဥပဒသေဈကွောင့ျ လူသားခငြျးစာနာမှုအကူအညီ ပေးဝရေေးကို ထိခိုကျလာနိုငျခွရှေိမရှိ ဆှေးနှေးတငျပွမှာပါ။ မအငျကွငျးနိုငျက ကူညီတငျဆကျထားပါတယျ။

မွနျမာနိုငျငံမှာ၂၀၂၁ ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျ စဈတပျအာဏာသိမျးခြိနျကစလို့ ဒီနှဈ၂၀၂၂ အောကျတိုဘာလကုနျထိ နိုငျငံတဝှမျးမွို့နယျပေါငျး ၈၁ မွို့နယျမှာ နအေိမျပေါငျး ၃၈,၀၀၀ ကြောျ မီးရှို့ဖကြျဆီးခွငျးခံခဲ့ရတယျလို့ မွနျမာ့မဟာဗြူဟာနဲ့ မူဝါဒရေးရာလေ့လာရေးအဖှဲ့ (ISP) က ထုတျပွနျထားတာတှေ့ရပါတယျ။

ကုလသမဂ်ဂ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ ညှိနှိုငျးရေးအဖှဲ့ UNOCHA ရဲ့ အစီရငျခံစာကတော့ မွနျမာလူဦးရေ ၁၅ သနျးကြောျအတှကျ လူသားခငြျးစာနာမှုအကူအညီ အမရေိကနျဒေါျလာ ၆၄၃ သနျး လိုအပျနတေယျ။ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ နအေိမျစှန့ျခှါရသူ အိုးမဲ့အိမျမဲ့အရအေတှကျဟာ လူပေါငျးတဈသနျးလေးသိနျး ရှိတယျလို့ ဆိုပါတယျ။

အခုလို လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီ လိုအပျနသေူတှေ၊ အိုးအိမျစှန့ျခှါ ထှကျပွေးနရေတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေို ကုလသမဂ်ဂလကျအောကျခံ အဖှဲ့အစညျးတှေ၊ အစိုးရမဟုတျတဲ့ INGO တှေ၊ ပွညျတှငျးက NGO အရပျဘကျ အဖှဲ့အစညျးတှေ၊ လူမှုရေးအသငျးအဖှဲ့တှကေ အဓိက ကူညီထောကျပံ့ပေးနကွေတာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီလို အကူအညီ အထောကျအပံ့ပေးနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှအေတှကျ ကွီးမားတဲ့ စိနျခေါျမှု၊ ဆကျလကျရပျတညျဆောငျရှကျဖို့ အခကျအခဲ၊ အန်တရာယျတှေ ဖွဈစနေိုငျတဲ့ ဥပဒတေဈခုကို စဈကောငျစီက ပွီးခဲ့တဲ့ အောကျတိုဘာ ၂၈ ရကျနေ့က ပွဌာနျးခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီ ဥပဒကေတော့ အသငျးအဖှဲ့မှတျပုံတငျ ဥပဒသေဈပဲ ဖွဈပါတယျ။

ဒီဥပဒသေဈဟာ မွနျမာနိုငျငံရှိ ပွညျတှငျးပွညျပ အသငျးအဖှဲ့မြားကို ထောငျဒဏျ ၅ နှဈနဲ့ ကပြျသိနျး ၅၀ အထိ ဒဏျရိုကျနိုငျတဲ့ ဥပဒေ ဖွဈတယျ။ စဈကောငျစီအနနေဲ့ အသငျးအဖှဲမြားကို ပိုမိုဖိနှိပျရနျ ရညျရှယျတာ ဖွဈတယျလို့ Myanmar Now က ရေးသားပါတယျ။ ဥပဒသေဈအရ မညျသည့ျ အရပျဘကျအဖှဲ့အစညျးမဆို မှတျပုံတငျရမှာဖွဈပွီး၊ ပကြျကှကျရငျ ထောငျဒဏျ ၃ နှဈ (သို့မဟုတျ) ဒဏျငှကေပြျ ၁၀ သိနျး၊ အကွမျးဖကျအဖွဈ သတျမှတျထားတဲ့ လူပုဂ်ဂိုလျ၊ အဖှဲ့အစညျးမြားနဲ့ ဆကျသှယျပါက ဒဏျငှကေပြျသိနျး ၅၀ နဲ့ ထောငျဒဏျ ၅ နှဈအထိ ခမြှတျနိုငျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ၂၀၁၄ ခုနှဈ ဦးသိနျးစိနျအစိုးရလကျထကျမှာ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျက ပွဌာနျးခဲ့တဲ့အသငျးအဖှဲ့ မှတျပုံတငျခွငျးဆိုငျရာ ဥပဒကေို ဖကြျသိမျးပွီး အခု ဥပဒသေဈကို စဈကောငျစီက ပွဌာနျးခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၄ ခုနှဈက ပွဌာနျးခဲ့တဲ့ ဥပဒမှော ထောငျဒဏျသတျမှတျခကြျ မပါဝငျပါဘူး။ ဒဏျငှသောပါဝငျတာ ဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ မိမိတို့မွို့နယျအတှငျး၊ တိုငျးဒသေအတှငျးသာ လုပျဆောငျတဲ့ အသငျးအဖှဲ့တှအေနနေဲ့ မှတျပုံတငျစရာလညျး မလိုအပျပါဘူး။

စဈကောငျစီရဲ့ ဥပဒသေဈမှာ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးမြားအနနေဲ့ ဘုတျအဖှဲ့ဝငျနရောမှာ မွနျမာနိုငျငံသား ၄၀ ရာခိုငျနှုနျးအထိ ထည့ျသှငျးခန့ျထားရမယျ။ အသငျးအဖှဲ့မြားအနနေဲ့ နိုငျငံရေး၊ ဘာသာရေးနဲ့ ပွညျတှငျးရေးကိစ်စရပျတှမှော ပါဝငျဆောငျရှကျခွငျး မပွုရဘူး။ အစိုးရဌာနမြားက အခြိနျမရှေး ဝငျရောကျစဈဆေးခှင့ျ ရှိတယျလို့လညျး တငျးကွပျထားတာ တှေ့ရပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ မှတျပုံမတငျတဲ့ အသငျးအဖှဲ့တှဟော Underground (မွအေောကျလှုပျရှားမှု) အသှငျ ကူးပွောငျးလုပျဆောငျရမယ့ျ အနအေထားကို ရောကျရှိသှားစမှော ဖွဈတဲ့အပွငျ အာဏာသိမျးစဈကောငျစီရဲ့ ဥပဒသေဈကွောင့ျ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ NGO အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ လူမှုရေးအသငျးအဖှဲ့တှရေဲ့ လူသားခငြျးစာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာ အကူအညီပေးရေး အစီအစဉျတှေ ကန့ျသတျခွငျးခံရပွီး၊ ဆုတျယုတျကဆြငျးသှားနိုငျတယျလို့ ဝဖေနျမှုတှေ ရှိနပေါတယျ။

ဒီဥပဒသေဈနဲ့ ပတျသကျလို့ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရအဖှဲ့ (NUG) ရဲ့လူ့အခှင့ျအရေးဝနျကွီး ဦးအောငျမြိုးမငျးက အခုလို ဝဖေနျပွောကွားပါတယျ။

"အခုပွဌာနျးတဲ့ အသငျးအဖှဲ့ မှတျပုံတငျဥပဒကေတော့ ဘာကိစ်စလုပျလုပျ လုပျဆောငျမယ့ျ အဖှဲ့အစညျးအားလုံးကို တငျးကွပျထိနျးခြုပျပွီး၊ အပွဈပေးဖို့ ရညျရှယျတာပါပဲ။ အသငျးအဖှဲ့တှေ လှတျလှတျလပျလပျ လုပျနိုငျဖို့ အဲဒီလိုမြိုး မဟုတျဘဲ အသငျးအဖှဲ့တှရေဲ့ လုပျရပျကို ထိနျးခြုပျမယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ ဒီမိုကရစေီရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး၊ လုပျဆောငျနတေဲ့အဖှဲ့တှေ၊ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီ လုပျဆောငျနတေဲ့ အဖှဲ့အ
စညျးတှကေို ရာဇဝတျမှုတပျပွီး အရေးယူနိုငျဖို့အတှကျ တမငျသကျသကျ ပွဌာနျးလိုကျတဲ့ မတရားကွညောခကြျပဲ ဖွဈပါတယျ။ ဥပဒလေို့တောငျ ပွောလို့ မရပါဘူး။ ဥပဒဆေိုတာ ပွညျသူကို အကာအကှယျပေးတာ ဖွဈရမယ့ျအစား ပိုဖိနှိပျဖို့ ဖွဈနပေါတယျ။ ပထမဦးဆုံးကတော့ လုပျဆောငျတဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှမှော ပါဝငျသူတှကေ တငျးကွပျလှတဲ့ စောင့ျကွည့ျမှုတှေ၊ အကွောငျးအမြိုးမြိုးပွပွီး အရေးယူမှုတှေ ဖွဈလာနိုငျတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီတှေ လုပျဆောငျမယ့ျ အဖှဲ့အစညျးတှကေို ကန့ျသတျပွီးတော့ သူတိုနဲ့ ပူးပေါငျး၊ သူတို့အတှကျ အန်တရာယျ မရှိစတေဲ့ လုပျငနျးတှပေဲ လုပျဆောငျဖို့အတှကျ တိတိကကြြ လုပျဆောငျလိုကျတာပါပဲ။ ဘယျလိုမှ ဒီလိုအမိန့ျမြိုးအောကျမှာ လုပျဆောငျနိုငျမှာ မဟုတျပါဘူး။ လိုအပျတဲ့ ပွညျသူတှလေညျး အကူအညီတှရေနိုငျမှာ မဟုတျပါဘူး”

The Guardian သတငျးစာကတော့ "စဈကောငျစီရဲ့ ပွောငျးလဲပွဌာနျးလိုကျတဲ့ ဥပဒဟော မွနျမာ့အကူအညီ အထောကျပံ့ပေးရေးသမားတှအေတှကျ အရေးပေါျအန်တရာယျနဲ့ ရငျဆိုငျနရေပွီလို့ ကြှမျးကငြျသူတှကေ သတိပေး” လို့ ခေါငျးစဉျပေးပွီး ဆောငျးပါးရေးပါတယျ။ ပွညျတှငျးနဲ့ နိုငျငံတကာ အကူအညီပေးရေးအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ အဂေငြျစီတှဟော စဈကောငျစီထံမှာ မှတျပုံတငျကွမလား ဒါမှမဟုတျ မှတျပုံမတငျဘဲ
ဆကျလုပျကွမလားဆိုတာ ရှေးခယြျကွရတော့မယျ။ စဈကောငျစီရဲ့ ဥပဒဟော အကူအညီပေးမှုတှနေဲ့ အကူအညီ ဖွန့ျဝမှေုတှကေို အပွည့ျအဝထိနျးခြုပျမယျလို့ သတိပေးအခကြျပွလိုကျတာ ဖွဈတယျ။ ဒီဥပဒကွေောင့ျ အကူအညီလိုအပျခကြျ အကပြျအတညျး ဖွဈနတေဲ့နိုငျငံကို ပိုအကပြျရိုကျစတေယျ။ CSO အဖှဲ့အစညျး အမြားစုကတော့ စဈကောငျစီထံမှာ မှတျပုံတငျကွမှာ မဟုတျဘူး။ မှတျပုံတငျဖို့ ငွငျးပယျကွလိမ့ျမယျ။ ဘာကွောင့ျလညျးဆိုတော့ စဈတပျအာဏာသိမျးတာကို အသိအမှတျပွုရာ ရောကျမှာကို မလိုလားကွလို့ ဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျ CSO အမြားစုကတော့ မှတျပုံမတငျဘဲ စှန့ျစားပွီး ဆကျလုပျကွလိမ့ျမယျ။ မှတျပုံမတငျတဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှဟော အန်တရာယျတှနေဲ့ ရငျဆိုငျရနိုငျခွေ မွင့ျမားတယျလို့ The Guardian မှာ ရေးသားထားပါတယျ။

ICNL လို့ခေါျတဲ့ International Center for Not-for-Profit Law အဖှဲ့ရဲ့ ၂၀၁၄ ခုနှဈက ထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာအရ မွနျမာနိုငျငံမှာ အရပျဘကျအဖှဲ့အစညျးပေါငျး တဈသောငျးကြောျ ရှိတယျလို့ သိရပါတယျ။ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး CSO အဖှဲ့အမြားစုဟာ စဈကောငျစီနဲ့ မပူးပေါငျး၊ မဆောငျရှကျရေး "မူ” ကို ကိုငျဆှဲထားကွတာပါ။ အခု ပွဌာနျးလိုကျတဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ အသငျးအဖှဲ့ မှတျပုံတငျဥပဒကွေောင့ျအသငျးအဖှဲ့တှေ မှတျပုံတငျမလား၊ မတငျဘူးလားဆိုတာ ဆုံးဖွတျကွရတော့မှာ ဖွဈသလို CSO အဖှဲ့တှကွေားမှာလညျး သဘောထားတှေ ကှဲပွားလာနိုငျပါတယျ။ ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ ဒီဥပဒကွေောင့ျ နိုငျငံတကာ အဖှဲ့အစညျးတှေ၊ ပွညျတှငျးအဖှဲ့အစညျးတှအေနနေဲ့ လကျရှိဆောငျရှကျနတေဲ့ အကူအညီပေးရေး လုပျငနျးစဉျတှကေို အခကျအခဲဖွဈစေ၊ နှောင့ျနှေးထိခိုကျစမှောကတော့ သခြောလှပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အကူအညီ လိုအပျနသေူတှထေံ အကူအညီတှေ ရောကျရှိနိုငျရေးဟာလညျး မလှဲမသှလြေော့ကသြှားနိုငျစရာရှိကွောငျးပါ။