တရုတ်သမ္မတခရီး သုံးသပ်ချက်

Kyaw Zan Tha interview Priscilla Clapp

Your browser doesn’t support HTML5

တရုတ်သမ္မတ မြန်မာခရီးစဉ်အပေါ် အမေရိကန်သံတမန်ဟောင်း အမြင်

တရုတ်အစိုးရဟာ မြန်မာနိုင်ငံ ပြည်တွင်းစစ်မှာ အသွားနှစ်ဘက်ရှိတဲ့ဒါးလို ကျင့်သုံးနေပြီး အခုသမ္မတ Xi Jingpin ရဲ့ခရီးစဉ်အတွင်းမှာ ဒီကိစ္စပြေလည်ရေးအတွက် ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ဆောင်လိမ့်မယ် မဟုတ်ဘူးလို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအဖွဲ့အကြီးအကဲဟောင်း Priscilla Clapp က ဆိုပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို Priscilla Clapp နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။ သမ္မတ Xi Jingpin ဟာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဘာကြောင့် ဒီအချိန်လာသလဲဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူ့အမြင်ကို Priscilla က အခုလို စပြောပါတယ်။

ဖြေ ။ ။ သူတို့အကြောင်းပြတာကတော့ မြန်မာ-တရုတ် သံတမန်ဆက်ဆံရေး နှစ်ပတ်လည်လို့ ဆိုပါတယ်။ နှစ် (၇၀) ပြည့်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအချိန်အထိ စောင့်နေတယ်ဆိုပါတယ်။ နှစ်အတော်ကြာ ဆွေးနွေးမှုတွေကတော့ ရှိခဲ့ကြပြီ ထင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ သူဟာ ဒုသမ္မတအနေနဲ့လဲ မြန်မာနိုင်ငံကို သွားခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ အခုဟာ ပထမအကြိမ် မဟုတ်ပါဘူး။ နောက်ပြီးတော့ Xi Jingpin အတွက် အခွင့်အခါကောင်းကို ရွေးတယ်ဆိုတာကတော့ မဆန်းပါဘူး။ အခုဟာ အချိန်ကောင်းပါ။ မြောက်ကိုရီးယားကိုလည်း ဒီလိုပါပဲ။ နှစ်ပေါင်းအတော်ကြာပြီးမှ သွားရောက်ခဲ့တာပါ။ မြောက်ကိုရီးယားဟာ အများကြီးအရေးပါတဲ့ မဟာမိတ်ပါ။

မေး ။ ။ မကြာခင်က တရုတ်အရေးကျွမ်းကျင်သူတွေ၊ မြန်မာ့အရေးကျွမ်းကျင်သူတွေ ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ တရုတ်ဘက်က ဘာပြောသလဲဆိုတော့ အခုအချိန် မြန်မာနိုင်ငံဟာ နိုင်ငံတကာဖိအားတွေကို အကြီးအကျယ် ရင်ဆိုင်နေရတဲ့အချိန် ဖြစ်တဲ့အတွက် တရုတ်သမ္မတ လာရောက်ခြင်းဟာ မြန်မာအတွက် အခွင့်အခါကောင်း ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သဘောတူပါသလား။

ဖြေ ။ ။ အဲဒါမှန်ပါတယ်။ ကျမ စောဒက မတတ်လိုပါဘူး။ တရုတ်ဟာ မြန်မာကို ပြင်းထန်တဲ့ဝေဖန်မှုတွေက ကာကွယ်ပေးနေတာပါ။ အလားတူပဲ ကုလသမဂ္ဂ၊ နိုင်ငံတကာတရားရုံးတို့မှာ ဒီလိုပဲ တက်တက်ကြွကြွ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။

မေး ။ ။ ကုလသမဂ္ဂမှာတော့ တရုတ်က ဗီတိုအာဏာ ရှိတယ်။ ICJ မှာတော့ တရုတ်က ဘယ်လိုကာကွယ်ပေးနိုင်မလဲ။ တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်ချက် တစုံတရာထွက်လာပြီးတော့ မြန်မာကို ဆန့်ကျင်ပြီးတော့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်ဆိုရင် တရုတ်က ဘာလုပ်ပေးနိုင်မလဲ။

ဖြေ ။ ။ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို စောင့်ကြည့်ရမှာပါ။ ICJ က ဘာလုပ်နိုင်မလဲဆိုတာ ကျမ မသိနိုင်ပါဘူး။ ဆုံးဖြတ်ချက်၊ ဒါမှမဟုတ် သဘောထားမှတ်ချက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ သူတို့မှာ လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို ရှိရဲ့လား ကျမ မသေချာပါဘူး။ ယာယီလုပ်ဆောင်ချက် Provisional Measures က ဘာတွေပါလာမလဲ။ ဒဏ်ခတ်အရေးယူဖို့ ထောက်ခံတင်ပြချက် တချို့ပါကောင်းပါလာပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီကြရင် တရုတ်က လိုက်နာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ တရုတ်က မြန်မာကို ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီနေရာမှာ ဒဏ်ခတ်အရေးယူမယ့်ကိစ္စကို အနောက်နိုင်ငံတွေက လိုက်နာကျင့်သုံးတယ်ဆိုရင် ဒါဟာ တရုတ်အဖို့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ လွတ်လပ်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ အခွင့်အရေးပါပဲ။ ဒါဟာ မြန်မာအတွက် ကံမကောင်းတဲ့အချက်ပါပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ မြန်မာကို တရုတ်ဘက်ကို ပိုပြီးရွေ့သွားအောင် တွန်းပို့ကြမယ့်သဘော ဖြစ်နေတာပေါ့။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီလိုပြောနိုင်ပါတယ်။ အနောက်နိုင်ငံတွေကတော့ အဲဒီလို မမြင်ကြပါဘူး ဒါပေမဲ့ အဲဒီသဘောသက်ရောက်ပါတယ်။ နောက်ဆုံးတနေ့မှာတော့ သူတို့ဘာလိုချင်သလဲဆိုတာ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ သဘောသာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ဒီခရီးစဉ်အတွင်းမှာ တရုတ်သမ္မတက မြန်မာနိုင်ငံက နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့လည်း တွေ့မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီလိုတွေ့တာဟာ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေ ပြည်ပခရီးသွားတဲ့အခါမှာ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်တရပ် ဖြစ်ပါ့ရဲလား၊ ဟုတ်ပါရဲ့လား။

ဖြေ ။ ။ သမ္မတအိုဘားမား မြန်မာပြည်ကိုသွားတုန်းက NGO တွေ၊ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေလည်းပါကောင်းပါမယ် တွေ့ခဲ့တာကို မှတ်မိမှာပါ။ ဒါဟာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေအတွက် လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်ပါ။ သူတို့ကတော့ ဘက်မလိုက်ဘူးဆိုတာကို ပြသတာပါ။ ဒါဟာ တရုတ်အတွက်တော့ အသစ်အဆန်းပါ။ ဒါပေမဲ့ တရုတ်-မြန်မာ ဆက်ဆံရေးမှာတော့ ဒါက မဆန်းပါဘူး။ NLD အနိုင်ရကတည်းက တရုတ်က နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို အထူးအာရုံစိုက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီပါတီတွေ အများအပြားကိုလည်း တရုတ်ကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့ပါတယ်။ ဆိုတော့ သူ့ခရီးစဉ်မှာ ဒီပါတီတွေနဲ့တွေ့တာ သူ့အတွက် အဓိပ္ပါယ်ရှိပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမဲ့ တရုတ်ပြည်အတွက်တော့ ဒါဟာပုံစံသစ်တမျိုး ဖြစ်နေပါတယ်။

မေး ။ ။ တကယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြဿနာဟာ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ နယ်စပ်ဒေသမှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားသူပုန်အဖွဲ့တွေသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ သူပုန်အဖွဲ့တွေနဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ကိစ္စကို တရုတ်သမ္မတက သူ့ခရီးစဉ်အတွင်းမှာ တစုံတရာ ပြေပျောက်သွားအောင် စွမ်းဆောင်လိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါသလား။

ဖြေ ။ ။ အခုအချိန်မှာ ဒီကိစ္စကို ထဲထဲဝင်ဝင် ကိုင်တွယ်လို့ အကျိုးရှိနိုင်မယ် မထင်ပါဘူး။ ဒီပြဿနာမှာ တရုတ်က နှစ်ဘက်စလုံးနဲ့ ပတ်သက်နေပါတယ်။ တစိတ်တဒေသအားဖြင့် ဒီသူပုန်တွေကို ထောက်ခံနေပြီးတော့ တဘက်မှာလဲ ဘေဂျင်းနိုင်ငံရေးရုံးက သံတမန်တချို့က ငြိမ်းချမ်းရေးစေ့စပ်ပွဲတွေမှာ ပါဝင်နေပါတယ်။ တရုတ်ဟာ အသွားနှစ်ဘက်ပါတဲ့ဒါးကို သုံးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုတော့ Xi Jingpin ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်အတွက် Lip service အပြောသာရှိပြီးတော့ တကယ်ဖြေရှင်းပေးမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

မေး ။ ။ အဲဒါဘာဖြစ်လို့လဲ။ တချို့ကပြောကြတယ်။ တရုတ်ဟာ အထူးသဖြင့် AA ဆိုပါတော့ တရုတ်ရဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေကို မနှောင့်ယှက်သမျှ သူတို့ကြိုက်တာလုပ်လို့ လွှတ်ပေးထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ AA ကလည်း တရုတ်ရဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေကို ကြိုဆိုတယ်လို့ ကြေညာချက် ထုတ်ထားပါတယ်။

ဖြေ ။ ။ ပဋိပက္ခ ရှိနေသရွေ့ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေအတွက် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေပါတယ်။ TNLA ဟာ တရုတ်နဲ့ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းတချို့ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။ ဆိုတော့ ရှင်ပြောတဲ့ကိစ္စ မခိုင်မာပါဘူး။ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေကလည်း ပဋိပက္ခသစ်တွေကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒီရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုက ဘယ်သူတွေ အမြတ်ထွက်မလဲဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပဋိပက္ခ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တချို့တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေ အထူးသဖြင့် ယူနန်က ကုမ္ပဏီတွေက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့၊ ဒေသခံစစ်ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ အပေးအယူလုပ်ပြီးတော့ လက်နက်ရှိသူတွေကို ကြီးစိုးကွင်းပြုထားတာပါ။ ဒါဟာ မမှန်ကန်တဲ့ လုပ်ရပ်ပါ။ အရပ်သားတွေ၊ စီးပွားရေးအသိုင်းအဝိုင်းတွေကသာ ဆုံးဖြတ်သင့်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုနဲ့ ဆက်စပ်ပြောရင် ကျောက်ဖြူမှာလုပ်နေတဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုကို ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။ တချို့က ဒီလုပ်ငန်းတွေက ရှေ့မတိုးနိုင် ဖြစ်နေတယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ အခုကော ဘယ်လိုပြောင်းလဲသွားနိုင်ပါသလဲ။ တရုတ်သမ္မတ ရောက်လာတဲ့အခါ ဒီကိစ္စ။

ဖြေ ။ ။ ဒီနေရာမှာ အကြောင်းအရာနှစ်ခု ရှိပါတယ်။ ကျောက်ဖြူဆိပ်ကမ်းနဲ့ အထူးစီးပွားရေးဇုန်တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အထူးစီးပွားရေးဇုန်ကတော့ အဆင်သင့် ဖြစ်နေပါပြီ။ သဘောတူညီမှုလက်မှတ် ထိုးပြီးပါပြီ။ ကုမ္ပဏီတွေကလည်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်၊ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး သုံးသပ်လေ့လာမှုတွေ၊ အစိုးရက သတ်မှတ်ထားတဲ့အတိုင်း လုပ်နေကြပါပြီ။ ဒီကိစ္စ သဘောတူညီချက်ကို Xi Jingpin က တရားဝင်လက်မှတ်ထိုးလိမ့်မယ် ထင်တယ်။ ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန်ကိစ္စကို ပြောတာပါ။ ဆိပ်ကမ်းကိစ္စ မဟုတ်ပါဘူး။ ဆိပ်ကမ်းကိစ္စက ဦးသိန်းစိန်လက်မှတ်ထိုးခဲ့တာနဲ့ လုံးဝပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါပြီ။

မေး ။ ။ အဲဒီဆိပ်ကမ်းကိစ္စက အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကို လွှမ်းမိုးရေး မဟာဗျူဟာကိစ္စတွေနဲ့ ဆက်စပ်နေတာကြောင့် ဒီလိုဖြစ်သွားခဲ့တာလား။

ဖြေ ။ ။ အဲဒီလိုပြောလို့ ရပါတယ်။ အခုအခါ တရုတ်အတွက် ဆိပ်ကမ်းတွေ အများကြီးရှိနေပြီတော့ ဒါဟာ တရုတ်အတွက် နောက်ဆိပ်ကမ်းတခု ဖြစ်လာမှာပါ။ မူလက စီစဉ်ခဲ့တဲ့အတိုင်း မဟာဗျူဟာဆိပ်ကမ်းတခုလို့ ကျမ မထင်ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အခုမူသစ်ကို အဆင့် (၄) ဆင့်နဲ့ လုပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပထမအဆင့်က သိပ်သေးပါတယ်။ ကြွေးမြီးကိစ္စကိုလည်း ရင်းနှီးမြုပ်နံှသူတွေက ကိုင်တွယ်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ အဆင့်တဆင့်ဆီဟာ ရေရှည်တည်တန့်ပြီးမှ အကျိုးရှိမှ နောက်တဆင့်ကို တက်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အထူးစီးပွားရေးဇုန်ကတော့ စီးပွားရေး၊ ကုန်သွယ်ရေး စတာတွေ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ဖြစ်ပြီးတော့ မြန်မာပြည်ဖြတ် အဝေးပြေးလမ်းနဲ့အတူလာမယ့် ရထားလမ်းအတွက် အကြောင်းပြစရာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ရှင်းရှင်းပြောရရင် မြန်မာပြည်သူတွေဟာ တရုတ်ကို မကြိုက်ကြဘူး။ အမေရိကန်ကို တရုတ်ထက်စာရင် ပိုနှစ်သက်ကြပါတယ်။ ဆိုတော့ ဒီနေရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံ တရုတ်ဘက်ကို သိပ်ရောက်မသွားအောင် အမေရိကန်က ဘာကြောင့် ဝင်မကယ်တာလဲ။ ဘာကြောင့် ဒီနေရာမှာ မြန်မာကို ဝင်မကူသလဲလို့ လူတွေက စဉ်းစားကြပါလိမ့်မယ်။ ဘာပြောချင်ပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ ပထမဦးဆုံး ပထဝီအနေအထားကို ကြည့်ရမှာပါ။ ပြောင်းလဲလို့ မရနိုင်ပါဘူး။ ကျမတို့ အမေရိကန်က ကမ္ဘာကြီးရဲ့ တခြားတဘက်မှာ ရှိနေတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ကျမတို့ဟာ နယ်စပ်ချင်းရှည်ရှည်လျားလျား ထိဆက်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ တရုတ်နဲ့ ရာစုနှစ်များစွာ အပြန်အလှန် ဆက်ဆံမှု၊ ယဉ်ကျေးမှုချင်း ဆက်နွှယ်မှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျမတို့နဲ့က အဲဒီလို မဟုတ်ပါဘူး။

မေး ။ ။ ဆိုရင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်ကြတော့ကော။ တောင်တရုတ်ပင်လယ်နဲ့ အမေရိကန်နဲ့ အဝေးကြီးပဲ။ အဲဒီမှာကြတော့ အမေရိကန်က တော်တော်လေး ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်နေပါလား။

ဖြေ ။ ။ ကျမတို့ အကျိုးစီးပွား အဲဒီမှာ ရှိနေပါတယ်။ ဒါကို ကျမ မငြင်းပါဘူး။ မြန်မာနဲ့ ကျမတို့က တရုတ်နဲ့လို ဆက်ဆံရေးမရှိပါဘူး။ ပထဝီအနေအထားကြောင့် နောင်လဲ မရှိနိုင်ပါဘူး။ ဒါ့အပြင် အမေရိကန်ရဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေက စီးပွားရေးရှုထောင့်ကနေ စဉ်းစားတဲ့ ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုပါ။ အခုဟာ မြန်မာစီးပွားရေးဝန်းကျင်ဟာ အမေရိကန်ကုမ္ပဏီတွေ လိုအပ်တဲ့အဆင့်မှာ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အမေရိကန်ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေ အများကြီး ရှိလာနေပါတယ်။ ဥပမာ Cellphone towers တွေ၊ နေစွမ်းအင်ကုမ္ပဏီတွေ စတာတွေရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လဲ လွယ်ကူတဲ့စီးပွားရေးဝန်းကျင်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ NLD လက်ထက်မှာ တိုးတက်လာပေမယ့်လဲ နိုင်ငံတကာအဆင့် မမှီသေးပါဘူး။ ဒါ့အပြင် တရုတ်ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေ များလာလေလေ၊ အနောက်နိုင်ငံတွေ စီးပွားရေးလောက ဝင်ရောက်ဖို့ ခက်ခဲလာလေလေ ဖြစ်မှာပါ။

မေး ။ ။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ တရုတ်နဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်တို့အကြားမှာ ကိုယ့်နိုင်ငံရဲ့ အကျိုးစီးပွားကိုလည်း မထိခိုက်စေရအောင် ဘယ်လိုထိန်းညှိသွားသင့်သလဲဆိုတာကို အကြံပေးပါဆိုရင် ဘယ်လိုများ အကြံပေးချင်ပါလဲ။


ဖြေ ။ ။ ဒါဟာ တကယ့်ရေရှည်ကိစ္စတရပ်ပါ။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ဒီမိုကရေစီအဆောက်အအုံတွေ များများတည်ဆောက်ပြီးတော့ ဒီမိုကရေစီဘက်ကို ရွေ့လျားလေလေ တရုတ်ထက်ပိုပြီးတော့ အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ ပိုပြီးတော့ နီးစပ်လာလေလေ ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။ ပြီးတော့ စစ်တပ်နောက်ဆုံးသွားဖို့လည်း လိုပါတယ်။ သူတို့ကြီးစိုးမိုးဟာ သိပ်ကိုများပြားထင်ရှားပါတယ်။ စီးပွားရေးအပေါ်မှာလည်း ကြီးစွာရိုက်ခတ်ပါတယ်။ ပဋိပက္ခတွေကလည်း တိုင်းပြည်အနံှ ဖြစ်နေလို့ ရင်းနှီးမြုပ်နံှဖို့ အခက်အခဲ ဖြစ်စေပါတယ်။ စစ်တပ်ကလည်း ပဋိပက္ခကို မဖြေရှင်းဘဲနဲ့ ပိုပိုပြီးတော့ ကြီးထွားအောင်သာ လုပ်နေပါတယ်။ သူတို့ တကယ်ပဲ အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေးကောင်းချင်တယ်။ ရေရှည်ဆက်ဆံချင်တယ်ဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းသောဒီမိုကရေစီလမ်းကို လျှောက်လှမ်းရပါလိမ့်မယ်။

မေး ။ ။ ခပ်တိုတို မေးခွန်းတခု မေးချင်ပါတယ်။ ဆော်ဒီအာရေဗီယားနဲ့ အမေရိကန်က အင်မတန် ပုလဲနားပါးသင့်နေပါလား။ တကယ်တော့ ဆော်ဒီအာရေဗီယားကလည်း ဒီမိုကရေစီနဲ့ အင်မတန်အလှမ်းဝေးပြီးတော့ လူ့အခွင့်အရေးခေါင်းပါးတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတခုပါ။

ဖြေ ။ ။ ရှင်က ဒီကိစ္စကို နည်းနည်းပိုပြောတယ်လို့ ကျမ ထင်ပါတယ်။ လူတွေလည်း အထူးအာရုံစိုက်တဲ့ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆော်ဒီနဲ့ အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး အရေးပါမှုကို လူတွေက ချဲ့ထွင်ပြီးတော့ ပြောကြပါတယ်။ ဆော်ဒီအာရေဗီယားဟာ ကမ္ဘာကြီးအတွက် အဓိက ရေနံ ရရှိစေတဲ့ဒေသ ဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်ပေါင်းများစွာလည်း မဟာဗျူဟာအချက်အခြာအဖြစ် အာရုံစိုက်ခံခဲ့ရတာပါ။ ဒါဟာ အဆန်းမဟုတ်ပါဘူး။ လက်ရှိ Trump အစိုးရက ဆော်ဒီအာရေဗီယားကို အာရုံပိုစူးစိုက်စရာ ဖြစ်နေအောင် လုပ်နေတယ်လို့ ကျမထင်ပါတယ်။ ဆက်ဆံရေးက ပြောင်းလဲလာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒီဆက်ဆံရေးဟာ ကျယ်ပြန့်တဲ့နိုင်ငံရေး ဆက်ဆံမှုမျိုး မရှိပါဘူး။ သဘောထားတိုက်ဆိုင်မှုမျိုး မရှိပါဘူး။ သူတို့ဟာ ဒီမိုကရေစီ မဟုတ်ပါဘူး။ ပြဿနာအခက်အခဲ ကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံပါ။ သိပ်ပြီးတော့ ထိလွယ်ရှလွယ်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းပါ။ အခြေမခိုင်ပါဘူး။ ရေနံနဲ့ ဘုရင့်မိသားစုအပေါ်မှာ အခြေခံထားတာပါ။ ဒါကြောင့် အမေရိကန်နဲ့ ဆော်ဒီ ဆက်ဆံရေးကို ပိုမတွက်သင့်ပါဘူး။

==Unicode ---

တရုတျအစိုးရဟာ မွနျမာနိုငျငံ ပွညျတှငျးစဈမှာ အသှားနှဈဘကျရှိတဲ့ဒါးလို ကငြ့ျသုံးနပွေီး အခုသမ်မတ Xi Jingpin ရဲ့ခရီးစဉျအတှငျးမှာ ဒီကိစ်စပွလေညျရေးအတှကျ ထိထိရောကျရောကျ လုပျဆောငျလိမ့ျမယျ မဟုတျဘူးလို့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အမရေိကနျသံအဖှဲ့အကွီးအကဲဟောငျး Priscilla Clapp က ဆိုပါတယျ။ အသေးစိတျကို Priscilla Clapp နဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။ သမ်မတ Xi Jingpin ဟာ မွနျမာနိုငျငံကို ဘာကွောင့ျ ဒီအခြိနျလာသလဲဆိုတာနဲ့ ပတျသကျပွီး သူ့အမွငျကို Priscilla က အခုလို စပွောပါတယျ။

ဖွေ ။ ။ သူတို့အကွောငျးပွတာကတော့ မွနျမာ-တရုတျ သံတမနျဆကျဆံရေး နှဈပတျလညျလို့ ဆိုပါတယျ။ နှဈ (၇၀) ပွည့ျလို့ ထငျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီအခြိနျအထိ စောင့ျနတေယျဆိုပါတယျ။ နှဈအတောျကွာ ဆှေးနှေးမှုတှကေတော့ ရှိခဲ့ကွပွီ ထငျပါတယျ။ ပွီးတော့ သူဟာ ဒုသမ်မတအနနေဲ့လဲ မွနျမာနိုငျငံကို သှားခဲ့ပွီ ဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ အခုဟာ ပထမအကွိမျ မဟုတျပါဘူး။ နောကျပွီးတော့ Xi Jingpin အတှကျ အခှင့ျအခါကောငျးကို ရှေးတယျဆိုတာကတော့ မဆနျးပါဘူး။ အခုဟာ အခြိနျကောငျးပါ။ မွောကျကိုရီးယားကိုလညျး ဒီလိုပါပဲ။ နှဈပေါငျးအတောျကွာပွီးမှ သှားရောကျခဲ့တာပါ။ မွောကျကိုရီးယားဟာ အမြားကွီးအရေးပါတဲ့ မဟာမိတျပါ။

မေး ။ ။ မကွာခငျက တရုတျအရေးကြှမျးကငြျသူတှေ၊ မွနျမာ့အရေးကြှမျးကငြျသူတှေ ဆှေးနှေးပှဲ လုပျပါတယျ။ အဲဒီမှာ တရုတျဘကျက ဘာပွောသလဲဆိုတော့ အခုအခြိနျ မွနျမာနိုငျငံဟာ နိုငျငံတကာဖိအားတှကေို အကွီးအကယြျ ရငျဆိုငျနရေတဲ့အခြိနျ ဖွဈတဲ့အတှကျ တရုတျသမ်မတ လာရောကျခွငျးဟာ မွနျမာအတှကျ အခှင့ျအခါကောငျး ဖွဈတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ သဘောတူပါသလား။

ဖွေ ။ ။ အဲဒါမှနျပါတယျ။ ကမြ စောဒက မတတျလိုပါဘူး။ တရုတျဟာ မွနျမာကို ပွငျးထနျတဲ့ဝဖေနျမှုတှကေ ကာကှယျပေးနတောပါ။ အလားတူပဲ ကုလသမဂ်ဂ၊ နိုငျငံတကာတရားရုံးတို့မှာ ဒီလိုပဲ တကျတကျကွှကွှ ကာကှယျပေးပါတယျ။

မေး ။ ။ ကုလသမဂ်ဂမှာတော့ တရုတျက ဗီတိုအာဏာ ရှိတယျ။ ICJ မှာတော့ တရုတျက ဘယျလိုကာကှယျပေးနိုငျမလဲ။ တရားရုံးက ဆုံးဖွတျခကြျ တစုံတရာထှကျလာပွီးတော့ မွနျမာကို ဆန့ျကငြျပွီးတော့ ဆုံးဖွတျခဲ့တယျဆိုရငျ တရုတျက ဘာလုပျပေးနိုငျမလဲ။

ဖွေ ။ ။ ဆုံးဖွတျခကြျကို စောင့ျကွည့ျရမှာပါ။ ICJ က ဘာလုပျနိုငျမလဲဆိုတာ ကမြ မသိနိုငျပါဘူး။ ဆုံးဖွတျခကြျ၊ ဒါမှမဟုတျ သဘောထားမှတျခကြျပေးနိုငျပါတယျ။ သူတို့မှာ လုပျပိုငျခှင့ျအာဏာကို ရှိရဲ့လား ကမြ မသခြောပါဘူး။ ယာယီလုပျဆောငျခကြျ Provisional Measures က ဘာတှပေါလာမလဲ။ ဒဏျခတျအရေးယူဖို့ ထောကျခံတငျပွခကြျ တခြို့ပါကောငျးပါလာပါလိမ့ျမယျ။ အဲဒီကွရငျ တရုတျက လိုကျနာမှာ မဟုတျပါဘူး။ တရုတျက မွနျမာကို ဒဏျခတျပိတျဆို့မှာ မဟုတျပါဘူး။ ဒီနရောမှာ ဒဏျခတျအရေးယူမယ့ျကိစ်စကို အနောကျနိုငျငံတှကေ လိုကျနာကငြ့ျသုံးတယျဆိုရငျ ဒါဟာ တရုတျအဖို့ မွနျမာနိုငျငံဟာ လှတျလပျစှာ လုပျဆောငျနိုငျဖို့ အခှင့ျအရေးပါပဲ။ ဒါဟာ မွနျမာအတှကျ ကံမကောငျးတဲ့အခကြျပါပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ မွနျမာကို တရုတျဘကျကို ပိုပွီးရှေ့သှားအောငျ တှနျးပို့ကွမယ့ျသဘော ဖွဈနတောပေါ့။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီလိုပွောနိုငျပါတယျ။ အနောကျနိုငျငံတှကေတော့ အဲဒီလို မမွငျကွပါဘူး ဒါပမေဲ့ အဲဒီသဘောသကျရောကျပါတယျ။ နောကျဆုံးတနေ့မှာတော့ သူတို့ဘာလိုခငြျသလဲဆိုတာ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ သဘောသာ ဖွဈပါတယျ။

မေး ။ ။ ဒီခရီးစဉျအတှငျးမှာ တရုတျသမ်မတက မွနျမာနိုငျငံက နိုငျငံရေးပါတီတှနေဲ့လညျး တှေ့မယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒီလိုတှေ့တာဟာ နိုငျငံခေါငျးဆောငျတှေ ပွညျပခရီးသှားတဲ့အခါမှာ လုပျရိုးလုပျစဉျတရပျ ဖွဈပါ့ရဲလား၊ ဟုတျပါရဲ့လား။

ဖွေ ။ ။ သမ်မတအိုဘားမား မွနျမာပွညျကိုသှားတုနျးက NGO တှေ၊ အရပျဖကျအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ နိုငျငံရေးပါတီတှလေညျးပါကောငျးပါမယျ တှေ့ခဲ့တာကို မှတျမိမှာပါ။ ဒါဟာ ဒီမိုကရစေီနိုငျငံတှအေတှကျ လုပျရိုးလုပျစဉျပါ။ သူတို့ကတော့ ဘကျမလိုကျဘူးဆိုတာကို ပွသတာပါ။ ဒါဟာ တရုတျအတှကျတော့ အသဈအဆနျးပါ။ ဒါပမေဲ့ တရုတျ-မွနျမာ ဆကျဆံရေးမှာတော့ ဒါက မဆနျးပါဘူး။ NLD အနိုငျရကတညျးက တရုတျက နိုငျငံရေးပါတီတှကေို အထူးအာရုံစိုကျခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီပါတီတှေ အမြားအပွားကိုလညျး တရုတျကို ဖိတျခေါျခဲ့ပါတယျ။ ဆိုတော့ သူ့ခရီးစဉျမှာ ဒီပါတီတှနေဲ့တှေ့တာ သူ့အတှကျ အဓိပ်ပါယျရှိပါလိမ့ျမယျ။ ဒါပမေဲ့ တရုတျပွညျအတှကျတော့ ဒါဟာပုံစံသဈတမြိုး ဖွဈနပေါတယျ။

မေး ။ ။ တကယျတော့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ပွူနာဟာ နိုငျငံရေးပါတီတှေ မဟုတျပါဘူး။ နယျစပျဒသေမှာရှိတဲ့ တိုငျးရငျးသားသူပုနျအဖှဲ့တှသော ဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ သူပုနျအဖှဲ့တှနေဲ့ ဖွဈနတေဲ့ကိစ်စကို တရုတျသမ်မတက သူ့ခရီးစဉျအတှငျးမှာ တစုံတရာ ပွပြေောကျသှားအောငျ စှမျးဆောငျလိမ့ျမယျလို့ ထငျပါသလား။

ဖွေ ။ ။ အခုအခြိနျမှာ ဒီကိစ်စကို ထဲထဲဝငျဝငျ ကိုငျတှယျလို့ အကြိုးရှိနိုငျမယျ မထငျပါဘူး။ ဒီပွူနာမှာ တရုတျက နှဈဘကျစလုံးနဲ့ ပတျသကျနပေါတယျ။ တစိတျတဒသေအားဖွင့ျ ဒီသူပုနျတှကေို ထောကျခံနပွေီးတော့ တဘကျမှာလဲ ဘဂေငြျးနိုငျငံရေးရုံးက သံတမနျတခြို့က ငွိမျးခမြျးရေးစေ့စပျပှဲတှမှော ပါဝငျနပေါတယျ။ တရုတျဟာ အသှားနှဈဘကျပါတဲ့ဒါးကို သုံးနတော ဖွဈပါတယျ။ ဆိုတော့ Xi Jingpin ဟာ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျအတှကျ Lip service အပွောသာရှိပွီးတော့ တကယျဖွရှေငျးပေးမှာ မဟုတျပါဘူး။

မေး ။ ။ အဲဒါဘာဖွဈလို့လဲ။ တခြို့ကပွောကွတယျ။ တရုတျဟာ အထူးသဖွင့ျ AA ဆိုပါတော့ တရုတျရဲ့ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုတှကေို မနှောင့ျယှကျသမြှ သူတို့ကွိုကျတာလုပျလို့ လှှတျပေးထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။ AA ကလညျး တရုတျရဲ့ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုတှကေို ကွိုဆိုတယျလို့ ကွညောခကြျ ထုတျထားပါတယျ။

ဖွေ ။ ။ ပဋိပက်ခ ရှိနသေရှေ့ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုတှအေတှကျ အနှောင့ျအယှကျ ဖွဈစပေါတယျ။ TNLA ဟာ တရုတျနဲ့ ကုနျသှယျရေးလမျးကွောငျးတခြို့ကို တိုကျခိုကျခဲ့ပါတယျ။ ဆိုတော့ ရှငျပွောတဲ့ကိစ်စ မခိုငျမာပါဘူး။ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုတှကေလညျး ပဋိပက်ခသဈတှကေို ဖွဈစနေိုငျပါတယျ။ ဒီရငျးနှီးမွုပျနံှမှုက ဘယျသူတှေ အမွတျထှကျမလဲဆိုတာနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ပဋိပက်ခ ဖွဈနိုငျပါတယျ။ တခြို့တရုတျကုမ်ပဏီတှေ အထူးသဖွင့ျ ယူနနျက ကုမ်ပဏီတှကေ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့၊ ဒသေခံစဈခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ အပေးအယူလုပျပွီးတော့ လကျနကျရှိသူတှကေို ကွီးစိုးကှငျးပွုထားတာပါ။ ဒါဟာ မမှနျကနျတဲ့ လုပျရပျပါ။ အရပျသားတှေ၊ စီးပှားရေးအသိုငျးအဝိုငျးတှကေသာ ဆုံးဖွတျသင့ျပါတယျ။

မေး ။ ။ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုနဲ့ ဆကျစပျပွောရငျ ကြောကျဖွူမှာလုပျနတေဲ့ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုကို ဘယျလိုမွငျပါသလဲ။ တခြို့က ဒီလုပျငနျးတှကေ ရှေ့မတိုးနိုငျ ဖွဈနတေယျလို့ သုံးသပျကွပါတယျ။ အခုကော ဘယျလိုပွောငျးလဲသှားနိုငျပါသလဲ။ တရုတျသမ်မတ ရောကျလာတဲ့အခါ ဒီကိစ်စ။

ဖွေ ။ ။ ဒီနရောမှာ အကွောငျးအရာနှဈခု ရှိပါတယျ။ ကြောကျဖွူဆိပျကမျးနဲ့ အထူးစီးပှားရေးဇုနျတို့ ဖွဈပါတယျ။ အထူးစီးပှားရေးဇုနျကတော့ အဆငျသင့ျ ဖွဈနပေါပွီ။ သဘောတူညီမှုလကျမှတျ ထိုးပွီးပါပွီ။ ကုမ်ပဏီတှကေလညျး သဘာဝပတျဝနျးကငြျ၊ လူမှုရေး၊ စီးပှားရေး သုံးသပျလေ့လာမှုတှေ၊ အစိုးရက သတျမှတျထားတဲ့အတိုငျး လုပျနကွေပါပွီ။ ဒီကိစ်စ သဘောတူညီခကြျကို Xi Jingpin က တရားဝငျလကျမှတျထိုးလိမ့ျမယျ ထငျတယျ။ ကြောကျဖွူအထူးစီးပှားရေးဇုနျကိစ်စကို ပွောတာပါ။ ဆိပျကမျးကိစ်စ မဟုတျပါဘူး။ ဆိပျကမျးကိစ်စက ဦးသိနျးစိနျလကျမှတျထိုးခဲ့တာနဲ့ လုံးဝပွောငျးလဲသှားခဲ့ပါပွီ။

မေး ။ ။ အဲဒီဆိပျကမျးကိစ်စက အိန်ဒိယသမုဒ်ဒရာကို လှှမျးမိုးရေး မဟာဗြူဟာကိစ်စတှနေဲ့ ဆကျစပျနတောကွောင့ျ ဒီလိုဖွဈသှားခဲ့တာလား။

ဖွေ ။ ။ အဲဒီလိုပွောလို့ ရပါတယျ။ အခုအခါ တရုတျအတှကျ ဆိပျကမျးတှေ အမြားကွီးရှိနပွေီတော့ ဒါဟာ တရုတျအတှကျ နောကျဆိပျကမျးတခု ဖွဈလာမှာပါ။ မူလက စီစဉျခဲ့တဲ့အတိုငျး မဟာဗြူဟာဆိပျကမျးတခုလို့ ကမြ မထငျပါဘူး။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ အခုမူသဈကို အဆင့ျ (၄) ဆင့ျနဲ့ လုပျနတော ဖွဈပါတယျ။ ပထမအဆင့ျက သိပျသေးပါတယျ။ ကွှေးမွီးကိစ်စကိုလညျး ရငျးနှီးမွုပျနံှသူတှကေ ကိုငျတှယျရတာ ဖွဈပါတယျ။ ပွီးတော့ အဆင့ျတဆင့ျဆီဟာ ရရှေညျတညျတန့ျပွီးမှ အကြိုးရှိမှ နောကျတဆင့ျကို တကျနိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။ အထူးစီးပှားရေးဇုနျကတော့ စီးပှားရေး၊ ကုနျသှယျရေး စတာတှေ ဖှံ့ဖွိုးရေးအတှကျ ဖွဈပွီးတော့ မွနျမာပွညျဖွတျ အဝေးပွေးလမျးနဲ့အတူလာမယ့ျ ရထားလမျးအတှကျ အကွောငျးပွစရာလညျး ဖွဈပါတယျ။

မေး ။ ။ ရှငျးရှငျးပွောရရငျ မွနျမာပွညျသူတှဟော တရုတျကို မကွိုကျကွဘူး။ အမရေိကနျကို တရုတျထကျစာရငျ ပိုနှဈသကျကွပါတယျ။ ဆိုတော့ ဒီနရောမှာ မွနျမာနိုငျငံ တရုတျဘကျကို သိပျရောကျမသှားအောငျ အမရေိကနျက ဘာကွောင့ျ ဝငျမကယျတာလဲ။ ဘာကွောင့ျ ဒီနရောမှာ မွနျမာကို ဝငျမကူသလဲလို့ လူတှကေ စဉျးစားကွပါလိမ့ျမယျ။ ဘာပွောခငြျပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ ပထမဦးဆုံး ပထဝီအနအေထားကို ကွည့ျရမှာပါ။ ပွောငျးလဲလို့ မရနိုငျပါဘူး။ ကမြတို့ အမရေိကနျက ကမ်ဘာကွီးရဲ့ တခွားတဘကျမှာ ရှိနတောပါ။ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ကမြတို့ဟာ နယျစပျခငြျးရှညျရှညျလြားလြား ထိဆကျနတော မဟုတျပါဘူး။ တရုတျနဲ့ ရာစုနှဈမြားစှာ အပွနျအလှနျ ဆကျဆံမှု၊ ယဉျကြေးမှုခငြျး ဆကျနှှယျမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ ကမြတို့နဲ့က အဲဒီလို မဟုတျပါဘူး။

မေး ။ ။ ဆိုရငျ တောငျတရုတျပငျလယျကွတော့ကော။ တောငျတရုတျပငျလယျနဲ့ အမရေိကနျနဲ့ အဝေးကွီးပဲ။ အဲဒီမှာကွတော့ အမရေိကနျက တောျတောျလေး ထဲထဲဝငျဝငျ ပါဝငျနပေါလား။

ဖွေ ။ ။ ကမြတို့ အကြိုးစီးပှား အဲဒီမှာ ရှိနပေါတယျ။ ဒါကို ကမြ မငွငျးပါဘူး။ မွနျမာနဲ့ ကမြတို့က တရုတျနဲ့လို ဆကျဆံရေးမရှိပါဘူး။ ပထဝီအနအေထားကွောင့ျ နောငျလဲ မရှိနိုငျပါဘူး။ ဒါ့အပွငျ အမရေိကနျရဲ့ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုတှကေ စီးပှားရေးရှုထောင့ျကနေ စဉျးစားတဲ့ ရငျးနှီးမွုပျနံှမှုပါ။ အခုဟာ မွနျမာစီးပှားရေးဝနျးကငြျဟာ အမရေိကနျကုမ်ပဏီတှေ လိုအပျတဲ့အဆင့ျမှာ မရှိပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ အခုအခါ မွနျမာနိုငျငံမှာ အမရေိကနျရငျးနှီးမွုပျနံှမှုတှေ အမြားကွီး ရှိလာနပေါတယျ။ ဥပမာ Cellphone towers တှေ၊ နစှေမျးအငျကုမ်ပဏီတှေ စတာတှရှေိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လဲ လှယျကူတဲ့စီးပှားရေးဝနျးကငြျတော့ မဟုတျပါဘူး။ NLD လကျထကျမှာ တိုးတကျလာပမေယ့ျလဲ နိုငျငံတကာအဆင့ျ မမှီသေးပါဘူး။ ဒါ့အပွငျ တရုတျရငျးနှီးမွုပျနံှမှုတှေ မြားလာလလေေ၊ အနောကျနိုငျငံတှေ စီးပှားရေးလောက ဝငျရောကျဖို့ ခကျခဲလာလလေေ ဖွဈမှာပါ။

မေး ။ ။ မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ တရုတျနဲ့ အနောကျနိုငျငံတှေ အထူးသဖွင့ျ အမရေိကနျတို့အကွားမှာ ကိုယ့ျနိုငျငံရဲ့ အကြိုးစီးပှားကိုလညျး မထိခိုကျစရေအောငျ ဘယျလိုထိနျးညှိသှားသင့ျသလဲဆိုတာကို အကွံပေးပါဆိုရငျ ဘယျလိုမြား အကွံပေးခငြျပါလဲ။


ဖွေ ။ ။ ဒါဟာ တကယ့ျရရှေညျကိစ်စတရပျပါ။ မွနျမာနိုငျငံဟာ ဒီမိုကရစေီအဆောကျအအုံတှေ မြားမြားတညျဆောကျပွီးတော့ ဒီမိုကရစေီဘကျကို ရှေ့လြားလလေေ တရုတျထကျပိုပွီးတော့ အနောကျနိုငျငံတှနေဲ့ ပိုပွီးတော့ နီးစပျလာလလေေ ဖွဈလာပါလိမ့ျမယျ။ ပွီးတော့ စဈတပျနောကျဆုံးသှားဖို့လညျး လိုပါတယျ။ သူတို့ကွီးစိုးမိုးဟာ သိပျကိုမြားပွားထငျရှားပါတယျ။ စီးပှားရေးအပေါျမှာလညျး ကွီးစှာရိုကျခတျပါတယျ။ ပဋိပက်ခတှကေလညျး တိုငျးပွညျအနံှ ဖွဈနလေို့ ရငျးနှီးမွုပျနံှဖို့ အခကျအခဲ ဖွဈစပေါတယျ။ စဈတပျကလညျး ပဋိပက်ခကို မဖွရှေငျးဘဲနဲ့ ပိုပိုပွီးတော့ ကွီးထှားအောငျသာ လုပျနပေါတယျ။ သူတို့ တကယျပဲ အနောကျနိုငျငံတှနေဲ့ ဆကျဆံရေးကောငျးခငြျတယျ။ ရရှေညျဆကျဆံခငြျတယျဆိုရငျ ငွိမျးခမြျးသောဒီမိုကရစေီလမျးကို လြှောကျလှမျးရပါလိမ့ျမယျ။

မေး ။ ။ ခပျတိုတို မေးခှနျးတခု မေးခငြျပါတယျ။ ဆောျဒီအာရဗေီယားနဲ့ အမရေိကနျက အငျမတနျ ပုလဲနားပါးသင့ျနပေါလား။ တကယျတော့ ဆောျဒီအာရဗေီယားကလညျး ဒီမိုကရစေီနဲ့ အငျမတနျအလှမျးဝေးပွီးတော့ လူ့အခှင့ျအရေးခေါငျးပါးတဲ့ လူ့အဖှဲ့အစညျးတခုပါ။

ဖွေ ။ ။ ရှငျက ဒီကိစ်စကို နညျးနညျးပိုပွောတယျလို့ ကမြ ထငျပါတယျ။ လူတှလေညျး အထူးအာရုံစိုကျတဲ့ကိစ်စ ဖွဈပါတယျ။ ဆောျဒီနဲ့ အမရေိကနျ ဆကျဆံရေး အရေးပါမှုကို လူတှကေ ခြဲ့ထှငျပွီးတော့ ပွောကွပါတယျ။ ဆောျဒီအာရဗေီယားဟာ ကမ်ဘာကွီးအတှကျ အဓိက ရနေံ ရရှိစတေဲ့ဒသေ ဖွဈပါတယျ။ နှဈပေါငျးမြားစှာလညျး မဟာဗြူဟာအခကြျအခွာအဖွဈ အာရုံစိုကျခံခဲ့ရတာပါ။ ဒါဟာ အဆနျးမဟုတျပါဘူး။ လကျရှိ Trump အစိုးရက ဆောျဒီအာရဗေီယားကို အာရုံပိုစူးစိုကျစရာ ဖွဈနအေောငျ လုပျနတေယျလို့ ကမြထငျပါတယျ။ ဆကျဆံရေးက ပွောငျးလဲလာတာ မဟုတျပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဒီဆကျဆံရေးဟာ ကယြျပွန့ျတဲ့နိုငျငံရေး ဆကျဆံမှုမြိုး မရှိပါဘူး။ သဘောထားတိုကျဆိုငျမှုမြိုး မရှိပါဘူး။ သူတို့ဟာ ဒီမိုကရစေီ မဟုတျပါဘူး။ ပွူနာအခကျအခဲ ကွီးမားတဲ့ နိုငျငံပါ။ သိပျပွီးတော့ ထိလှယျရှလှယျတဲ့ လူ့အဖှဲ့အစညျးပါ။ အခွမေခိုငျပါဘူး။ ရနေံနဲ့ ဘုရင့ျမိသားစုအပေါျမှာ အခွခေံထားတာပါ။ ဒါကွောင့ျ အမရေိကနျနဲ့ ဆောျဒီ ဆကျဆံရေးကို ပိုမတှကျသင့ျပါဘူး။