ငြိမ်းချမ်းရေး မဖြစ်နိုင်သေးသည့်တိုင်

ငြိမ်းချမ်းရေး မဖြစ်နိုင်သေးသည့်တိုင်

ဒီတပတ် မြန်မာ့မျက်မှောက်ရေးရာ ဆွေးနွေးခန်းအစီအစဉ်မှာ ရာစုတဝက်ကျော် ပြည်တွင်းစစ် ကြုံလာခဲ့ရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဓွန့်ရှည်ခိုင်မြဲမယ့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ချက်ချင်းလိုချင်တယ်ဆိုရင်တော့ ဆန္ဒစောလွန်းရာကျပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမဲ့ ငြိမ်းချမ်းချမ်းရေးစာချုပ် မဟုတ်သေးဘဲ၊ အပစ်အခတ်လုံးဝရပ်ဆိုင်း ပြီဆိုတဲ့သဘောနဲ့ ပြည်တွင်းစစ် ပြီးဆုံးကြောင်း သဘောတူညီချက်အဆင့်လောက်ကို လောလောဆယ် မမျှော်လင့်နိုင်ဘူးလား၊ ကမ္ဘာပေါ်မှာလည်း ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးမဟုတ်ဘဲ (Truce) လို့ခေါ်တဲ့ စစ်ရပ်စဲရေးသဘောတူချက်လောက်နဲ့ နေလာခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံတွေလည်း ရှိနေကြပါတယ်။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးစောင့်ကြည့်သူ ဦးမောင်မောင်စိုးနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အဓိက ရှိနေတဲ့ အခက်အခဲက တပ်မတော်ပိုင်းက သဘောမတူမှုတွေ ရှိနေလို့ဆိုပြီး သုံးသပ်ကြပါတယ်။ အဲဒါ ဘယ်လောက်အထိ မှန်ပါသလဲ။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ လောလောဆယ်တော့ အဲဒါက အဓိကကျပါတယ်။ တပ်မတော်ဘက်က သဘောမတူတာကတော့ ၂၀၁၅ NCA ထိုးတုန်းကလည်း AA, ကိုးကန့်၊ ပလောင် - ဒီ (၃) ဖွဲ့ကို တပ်မတော်က သဘောမတူခဲ့တာ။ လောလောဆယ်မှာလည်း မြောက်ပိုင်း (၇) ဖွဲ့နဲ့ ပတ်သက်လာတဲ့အခါ သူတို့က NCA ကို လက်မခံဘူးလို့ ပြောလိုက်တဲ့အခါ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲသွားတယ်။ ဒါပေမဲ့ အရင်ခံအရ ပြောမယ်ဆိုရင် ဒီ (၃) ဖွဲ့ကို လက်မခံတာကစတာ ဖြစ်တယ်။ ဆိုလိုတာက လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ပါနေတဲ့ အဖွဲ့တွေနဲ့ အပစ်ခတ်မရပ်နိုင်သေးရင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးက ဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆိုတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲအတွက် တပ်မတော်ကို အဓိက ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့် ပေးထားသလို ဖြစ်နေတယ်။ သူတို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက သိပ်အရေးကြီးတယ်ဆိုတဲ့သဘော ဖြစ်နေတယ်။ သူ့အခန်းကဏ္ဍကို လျှော့ချဖို့ဆိုရင်လဲ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ တိုက်ရိုက်ငြိနေတယ် မဟုတ်လား။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ တဘက်က ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ငြိနေတာလည်းဆိုင်တယ်။ တဘက်ကလည်း NLD အစိုးရနဲ့ တပ်မတော် ဘယ်လောက်ညှိနှိုင်းနိုင်သလဲ အခြေအနေပေါ် မူတည်ပါလိမ့်မယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဒါကြောင့် ကျနော်က ငြိမ်းချမ်းရေး အပြည့်အဝရဖို့ဆိုတာ အလှမ်းဝေးအုံးမယ်။ အဲဒီလောက်အထိ မျှော်လင့်နေရင်တော့ မျှော်လင့်ချက် သိပ်မြင့်မားလွန်ရာကြမယ် ဒီအခြေအနေမှာတော့။ ကျနော်က ဘယ်အဆင့်နဲ့ သွားချင်သလဲဆိုတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး လက်မှတ်ရေးထိုးတဲ့ သဘောတူညီချက် မရသေးသည့်တိုင်အောင် အပစ်အခတ် တနိုင်ငံလုံးမှာ သေနတ်သံ မကြားရအောင် တိုင်းရင်းသားတွေ စစ်ဘေးဒဏ်ကြောင့် ဒုက္ခမရောက်ရအောင် စီးပွားရေး မဖွံ့ဖြိုးတာတွေကို ဖွံ့ဖြိုးဖို့ လုပ်နိုင်အောင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဖြစ်နိုင်မယ့် အခြေအနေကို ကျနော်ဆက်ပြီးတော့ မေးချင်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးထက် တဆင့်လျှော့ပြီးတော့ ကမ္ဘာမှာလည်း ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးကတည်းက အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသာ လုပ်ခဲ့ပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး Treaty မချုပ်ဆိုနိုင်သေးတဲ့ နိုင်ငံတွေ ရှိနေကြပါတယ်။ ဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ အဲဒီလို ဖြစ်နိုင်မယ့် အလားအလာ ရှိပါသလား။ ငြိမ်းချမ်းရေး မဟုတ်သေးဘဲနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနဲ့ ပြောရင် အခုအချိန်မှာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး မလုပ်ရသေးတာ (၄) ဖွဲ့ပဲ ရှိတယ်။ အဲဒါကတော့ KIA, ကိုးကန့်၊ တအာင်း ပလောင်အဖွဲ့တွေနဲ့ AA အဖွဲ့တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအဖွဲ့တွေနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး လုပ်နိုင်မလားဆိုတာ အစိုးရအပေါ် မူတည်ပါတယ်။ အစိုးရဆိုတာ အခုနပြောသလို တပ်မတော်က အစိတ်အပိုင်းတပိုင်း ဖြစ်နေတာပေါ့။ NRPC ထဲမှာ။ ဆိုတော့ သူတို့ (၄) ဖွဲ့နဲ့ လုပ်နိုင်ရင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ရပ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ လောလောဆယ်မှာ AA နဲ့ ပလက်ဝမြောက်ပိုင်းမှာ နိုဝင်ဘာလဆန်းကတည်းက တိုက်ပွဲတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေတယ်လို့ သတင်းတွေကြားတယ်။ အသေးစိတ်တော့ မသိသေးဘူး။ ဒီတိုက်ပွဲတွေကို ကျနော်တို့ စိုးရိမ်တာက AA နဲ့ ပလက်ဝမြောက်ပိုင်းမှာ ဖြစ်တဲ့ တိုက်ပွဲတွေကနေ ကချင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းမြောက်တို့မှာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်လာလေမလားလို့ စိုးရိမ်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ လောလောဆယ် အပစ်မရပ်သေးတဲ့ အဖွဲ့ (၄) ဖွဲ့ပါ - bilateral မထိုးရသေးဘူး။ တဘက်မှာလဲ bilateral ထိုးထားတာ SSPP ရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ SSPP နဲ့ ပြဿနာတွေရှိတာ ဘာလဲဆိုတော့ တလောက သတင်းတွေထွက်နေတာက သံလွင်မြစ်ကမ်းကို လမ်းဖောက်မယ် SSA တပ်တွေ ဖယ်ပေးရမယ်။ သို့မဟုတ် မိုင်းရှုးနဲ့ မိုင်းတုံ လမ်းရဲ့တောင်ဘက်ခြမ်း၊ သံလွင်မြစ်ဘက်ခြမ်းက SSA တပ် ဖယ်ပေးရမယ်။ အစိုးရ ဖိအားပေးတယ်၊ SSA က ဖယ်မပေးနိုင်ဘူး။ အဲဒီလို ပြဿနာတွေ ရှိနေသရွေ့ကတော့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဖြစ်လာနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဖြစ်ဖို့ဆိုရင် တဖွဲ့ချင်းနဲ့ bilateral ထိုးပြီးတော့ သူတို့တပ်ဖွဲ့တွေ ရှိတဲ့နေရာတွေကို ၉၄ မတိုင်ခင် အခြေအနေမျိုးကို ပြန်ဖန်တီးနိုင်မယ်ဆိုရင် ဖြစ်နိုင်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆိုတော့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဥပမာ ကချင်လို ကိစ္စမျိုး ဆိုကြပါစို့။ စီးပွားရေးအားဖြင့် အင်မတန် တတ်မက်စရာကောင်းတဲ့ မက်လုံးတွေ ရှိတယ်။ အဲဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ တချို့ကလဲ သုံးသပ်တယ်။ သူတို့က vested interest စီးပွားရေးအားဖြင့် နှစ်ဘက်စလုံးရဲ့ အကျိုးစီးပွား ရှိနေတယ်။ အရပ်သားစကားနဲ့ပြောရင် စားခွက်လုကြတယ်။ အဲဒီလို ကိစ္စမျိုးတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ် - တချို့ပြောကြတာပေါ့။ အဲဒါကော ဘယ်လောက် မှန်ကန်ပါလဲ။ ဘယ်လောက် အရေးကြီးပါလဲ။ ဒီကိစ္စက အပစ်အခတ် ရပ်စဲဖို့အတွက်။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲဖို့အတွက် အရေးကြီးတာကတော့ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အခွင့်အရေး ပြဿနာက အခြေခံလို့ ထင်တယ်။ အခု အားလုံးက ပြောနေကြတာတော့ သယံဇာတ ခွဲဝေမှုက ထိပ်ရောက်တယ်။ သယံဇာတ ခွဲဝေရေးကို ညှိနှိုင်းလိုက်ရင် အဆင်ပြေမယ်လို့ ထင်ကြတယ်။ ကျနော်ကတော့ အဲဒီလို မထင်ဘူး။ ကျနော်တို့ KIA သူပုန်ထတုန်းက ဖားကန့်ဆိုတာ မရှိဘူး။ ရခိုင်မှာလည်း ရခိုင်သူပုန်တွေ ထတုန်းက - ကျောက်ဖြူ SEZ ဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ဆိုတော့ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အခြေခံ ဖယ်ဒရယ်မူနဲ့ ရပိုင်ခွင့်နဲ့ တိုက်ပွဲဝင်တဲ့ အခြေခံပြဿနာကို မဖြေရှင်းနိုင်မှုက အဓိက ပြဿနာ ဖြစ်တယ်။ သယံဇာတ ပြဿနာက ဒုတိယပြဿနာ ဖြစ်တယ်။ ဥပမာ KNU မှာ ထူးကြီးရေကာတာတို့ ဘာတို့ ဒီ စီမံကိန်းတွေက အခုမှ ပေါ်လာတာ။ KNU စပေါ်တုန်းက အဲဒါတွေ ဘာမှမရှိဘူး။ ကျနော်တို့ အခြေခံ ဖြေရှင်းရမှာက တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ အခြေခံမူ၊ အခြေခံ ဖယ်ဒရယ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အခွင့်အရေးပြဿနာကို အရင်ဦးဆုံး ဖြေရှင်းရမှာဖြစ်တယ်လို့ ကျနော် ယုံတယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ နောက်တခု မေးချင်တာက စောစောက KNU ကိစ္စကို ဦးမောင်မောင်စိုးပြောတော့ KNU ကတော့ ကျနော်တို့ ကြားသိသလောက်တော့ KNU နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆောင်ရွက်တဲ့ အစိုးရဘက်နဲ့ အာဏာပိုင်တွေနဲ့ အတော်လေး အလွမ်းသင့်တယ်။ KNU ခေါင်းဆောင်နဲ့ တပ်မတော်အကြီးအကဲဆိုရင်လည်း အတော်ကို ရင်းရင်းနှီးနှီး၊ ချစ်ချစ်ခင်ခင် ရှိကြတယ်ဆိုပြီး သတင်းတွေထဲမှာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြည်သူတွေကရော အဲဒီသဘောတူညီချက်အပေါ်မှာ အပြည့်အဝ အကျိုးရှိကြပါရဲ့လား။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ တလောတုန်းကပဲ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာရှိတဲ့ ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေက သူတို့ တိုင်းရင်းသားတွေ အခွင့်အရေး ချိုးနှိမ်ခံနေရတယ်ဆိုပြီး ဆန္ဒပြကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဦးမောင်မောင်စိုး ဒီကိစ္စကို ဘယ်လို သုံးသပ်လိုပါလဲ။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ KNU နဲ့ အဆင်ပြေတယ်၊ မပြေဘူးဆိုတာကိုတော့ အမျိုးသားညီလာခံမှာ ဘာ သဘောတူညီချက်ရသလဲဆိုတဲ့အပေါ် မူတည်ပါတယ်။ ဒုတိယအကြိမ် ညီလာခံမှာ သဘောတူညီချက်မှာလည်း ကျနော်တို့က အပြည့်အဝ သဘောတူတယ်၊ မတူဘူးဆိုတဲ့ အငြင်းပွားမှုတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကျန်ရှိနေသေးတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေထဲမှာ KNU သည် အစိုးရနဲ့ အလွမ်းသင့်ဆုံးလို့ပြောတာတော့ သူ့အခြေအနေနဲ့ ဆိုင်ပါလိမ့်မယ်။ KNU က လောလောဆယ်မှာ အဖွဲ့ လေးငါးဖွဲ့ ကွဲနေတာ၊ ကျန်တဲ့အဖွဲ့လေးတွေအတွင်းမှာလည်း အများကြီးကွဲနေတာ။ သူ့အခြေအနေနဲ့ သူ လုပ်နေတာလို့ မြင်ပါတယ်။ အဲဒါကို သဘောတူညီချက် ရတယ်လို့ ကျနော်တို့က တွက်လို့မရပါဘူး။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ နောက်တခုက ကျနော်တို့က ပြည်တွင်းကို ပြောနေတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေးမှာ အထူးသဖြင့် နယ်စပ်ဒေသက အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပြန်လည်သင့်မြတ်မှု ရရှိရေးမှာ ပြည်ပရဲ့ လွှမ်းမိုးမှု၊ အထူးသဖြင့် တရုတ်ရဲ့ သြဇာလည်း အရေးကြီးတယ်ဆိုတာကို လူတိုင်းပြောကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အခုနောက်ပိုင်းမှာဆိုရင် ‘ဝ’ ဦးဆောင်တဲ့အဖွဲ့ ကိုးကန့်လည်းပါတယ်။ အဲဒီအဖွဲ့တွေကို တရုတ်က အဖွဲ့သစ်တဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းပေးတယ်။ တရုတ်ရဲ့ ထောက်ခံမှုနဲ့ ဖွဲ့စည်းတယ်။ ဒီအဖွဲ့က တင်လာတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဟာ NCA လမ်းကြောင်းမဟုတ်ဘဲနဲ့ သီးခြားလမ်းစဉ်တင်မယ်။ ဘာညာလုပ်လာတယ်ဆိုတော့ အဲဒါကိုလည်း နည်းနည်းမေးစရာရှိတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ တရုတ်က ထိုးပေးလာတဲ့ လမ်းစဉ်သစ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေး အဆင်ပြေသွားစေဖို့ နီးစပ်စေသလား။ သို့တည်းမဟုတ် လမ်းမှားစရာ၊ ပိုပြီးမျက်စိရှုပ်စရာ ဖြစ်လာသလား။ ဦးမောင်မောင်စိုး ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ ဒါကိုတော့ တရုတ်က ဖန်တီးတယ်လို့ မမြင်ပါဘူး။ တကယ်တမ်းက ၂၀၁၆ အကုန်ပိုင်းအထိ တရုတ်သံတမန်ကိုယ်တိုင်က ‘ဝ’ အပါအဝင် အဖွဲ့အားလုံးကို NCA ထိုးပါဆိုပြီး လိုက်ပြောနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအခြေအနေမှာ တပ်မတော်ဘက်က စစ်ရေးအရ ဖိအားပေးတာရှိတယ်။ အဲဒီအခြေအနေပေါ်မှာ သူတို့နိုင်ငံရေးအရ သူတို့ပေါင်းစည်းတာပဲ ဖြစ်တယ်။ မြောက်ပိုင်းတပ်ပေါင်းစုသည် တရုတ်က ဖန်တီးလာလို့ ပေါ်လာတဲ့ အဖွဲ့ဖြစ်တယ်လို့တော့ ကျနော်က မမြင်ဘူး။ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှာ နိုင်ငံရေးအရ ဆွေးနွေးလာတဲ့ စစ်ရေးအရ ဖိအားပေးတာတွေ ပါတဲ့အောက်မှာ ပေါ်လာတယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ အဲဒီလို တရုတ်က NCA ကို ထိုးပါလို့ ဖိအားပေးရဲ့သားနဲ့ NCA မထိုးဖြစ်တာ - တရုတ်က ဒီဟာထက်ဆက်ပြီးတော့ ဒီကိစ္စကို တွန်းမပေးနိုင်ဘူးလား။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ အဲဒါကတော့ ကျန်တဲ့အပြင်ကလူတွေ မြင်တာနဲ့ ကျနော်တို့ လက်တွေ့တွေ့နေရတာတော့ မတူဘူး။ နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ လူတွေက တရုတ်သြဇာခံလို့ အများက မြင်ကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက သူတို့ရဲ့ ရပ်တည်မှုတွေက တရုတ်နဲ့ ဆက်ဆံတာ ရှိပေမယ့် သူတို့က သူတို့အကျိုးစီးပွား၊ သူတို့လူမျိုး၊ သူတို့အဖွဲ့အစည်း အကျိုးစီးပွားနဲ့ပဲ သီးခြားရပ်တည်တာ ဖြစ်တယ်။ တရုတ်နဲ့နယ်စပ်မှာ ဆက်ဆံရေး ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ရှိမယ်။ တရုတ်စကား အပြည့်အဝ နားထောင်တာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီတော့ ဒီအခြေခံပေါ်မှာ ကျနော်တို့က ဒီလူတွေက တရုတ်သြဇာခံသက်သက်၊ တရုတ်ပြောရင် နားထောင်တာလို့ မြင်တယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ ဗမာပြည်ပြဿနာ ဖြေရှင်းလို့ မရဘူး။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ အခုအထိ နှစ်ပေါင်းများစွာ အဓွန့်ရှည်ကြာလာတော့လဲ အဲဒီကြောင့်လို့ လူတွေက သုံးသပ်ကြတာ။ တကယ်တမ်းသာ တရုတ်သြဇာခံ မဟုတ်ဘဲနဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ဆန္ဒအတိုင်းသာ ဖြစ်ကြစတမ်းဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းရေးရခဲ့တာ ကြာပြီလို့ လူတွေက သုံးသပ်ကြပါတယ်။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ ထိုင်းနယ်စပ်မှာရှိတဲ့ RCSS, မွန်ပြည်သစ်ပါတီ၊ ကရင်ပြည်သစ်ပါတီ၊ ကရင်အဖွဲ့အစည်းတွေက တရုတ်သြဇာခံမဟုတ်ရင် အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူတို့ ဘယ်လိုပြန်ပြောကြမလဲ။ ဆိုလိုတာက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေကို သူတို့ တိုင်းရင်းသား အကျိုးစီးပွားအတွက် တိုက်တာမဟုတ်ဘူး။ တိုင်းတပါးရဲ့ သြဇာခံတွေလို့ ကြည့်နေမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်မလားဆိုတာကို ကျနော်တို့ စဉ်းစားဖို့ လိုပါတယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ တရုတ် သြဇာခံသက်သက်ကြီးတော့ မဟုတ်ဘူး။ တိုင်းရင်းသားအကျိုးစီးပွား။ ဒီအပေါ်မှာ တရုတ်ကနေပြီတော့ သြဇာလွှမ်းမိုးပြီးတော့ သူတို့ အကျိုးစီးပွားအတွက် ထည့်တွက်တယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ တရုတ်ကတော့ တကယ်တမ်းပြောရင် နယ်စပ်အလွန်အေးချမ်းစေချင်တာ။ တရုတ်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားသက်သက်ဖြစ်တယ်။ တရုတ်က နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို လုပ်ချင်တယ်။ မနက်က ဖြစ်တဲ့ဟာမျိုးဆိုရင် သူ့အတွက်လည်း ထိခိုက်မှုရှိတယ်။ တရုတ်အတွက် နယ်စပ်တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးက အတော်အရေးကြီးတယ်။ ဒါပေမဲ့ လက်တွေ့မှာ အဲဒီလို မဖြစ်လာဘူး။ ပြီးတော့ နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ အဖွဲ့အားလုံးကို သူ ဝင်ပေးလို့မရဘူး။ အဲဒါက အမှန်ပဲ။ ဘယ်အဖွဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် တရုတ် တိုက်ရိုက်အမိန့်ပေးလို့ရတဲ့ အဖွဲ့ နယ်စပ်မှာ ဘယ်အဖွဲ့မှ မတွေ့ဖူးသေးဘူး။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ကိုးကန့်တို့ ဘာတို့ကော။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ မရဘူး။ ရတယ်ဆိုရင် ဒီလို ဖြစ်မလာဘူး။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ နောက်တခု ဆက်မေးချင်တာက တရုတ်က မြန်မာပြည်တွင်းမှာ စီးပွားရေး ရင်းနှီးမြုပ်နံှမှုတွေ လုပ်နေတာ ငြိမ်းချမ်းရေး မရနိုင်လို့၊ ဆက်မလုပ်နိုင်လို့ ရပ်ထားရတာ ရှိပါသလား။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ လောလောဆယ်တော့ သူကတော့ အဲဒီလိုမျိုး မရှိဘူး။ သူ့စီးပွားရေး အကျိုးစီးပွားဖြစ်အောင် အားလုံးကို ညှိလုပ်မယ့်သဘောထားမျိုး တွေ့ရတယ်။ ဆိုပါတော့ ဒီအစိုးရနဲ့ သူ့အကျိုးစီးပွားအတွက် အစိုးရလည်း အကျိုးရှိ၊ တိုင်းရင်းသားတွေလည်း အကျိုးရှိမယ့် အခြေအနေမျိုး ဖန်တီးဖို့ ကြိုးစားနေတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ကျနော် နောက်ဆုံးမေးချင်တဲ့မေးခွန်း၊ ပထမဦးဆုံး မေးခဲ့တဲ့ မေးခွန်းပါ။ ငြိမ်းချမ်းရေး အပြည့်အဝ မဟုတ်သည်တိုင်အောင် တနိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး၊ သေနတ်သံဆိတ်ပြီးတော့ တိုင်းရင်းသားတွေလည်း ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့ သူတို့ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နိုင်မယ့် အလားအလာကို ဘယ်အချိန်လောက်မှာ ဖြစ်နိုင်မယ်လို့ မြင်ပါသလဲ။ မြင်ကောမြင်ပါရဲ့လား။

ဦးမောင်မောင်စိုး ။ ။ ကျနော်ကတော့ လောလောဆယ်တော့ မမြင်ဘူး။ လောလောဆယ်တော့ နှစ်ဘက်စလုံးက စဉ်းစားမှုတွေ မပြောင်းကြဘူး။ ကိုယ့်ရည်မှန်းချက် အောင်မြင်အောင် ကိုယ့်အင်အား တည်ဆောက်ရမယ်လို့ တပ်မတော်ဘက်ကရော၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ယုံကြည်နေသရွေ့ ဒီဟာက ဖြစ်လာဖို့ တော်တော်ခက်ခဲပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီ Clashes တွေကို လောလောဆယ်မှာ ရှောင်လွှဲဖို့ အတော်ခက်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။