Your browser doesn’t support HTML5
NCGUB နဲ့ NUG တို့အပေါ် နိုင်ငံတကာသဘောထား ဘာကွာသလဲ
လက်ရှိ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) အပေါ် နိုင်ငံတကာအလေးထားမှုနဲ့ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံ နောက်ပိုင်း ပေါ်ထွတ်ခဲ့တဲ့ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသားညွှန့်ပေါင်းအစိုးရ (NCGUB) တို့ အပေါ် အလေးထားမှုတို့ ဘယ်လိုကွာခြားပါသလဲ။ ဘာကြောင့်ပါလဲ။ အခုအခါမှာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေးအတွက် နိုင်ငံတကာက ပိုပြီးထိထိရောက်ရောက် ကူညီပံ့ပိုးနေပါသလား။ NCGUB အစိုးရရဲ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဦးဘိုလှတင့်နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။
မေး ။ ။ ပထမဦးဆုံး နှိုင်းယှဉ်ပြစေချင်တာက ဦးဘိုလှတင့်တို့ တာဝန်ယူခဲ့တဲ့ NCGUB လက်ထက်က အခြေအနေနဲ့ အခု NUG ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခြေအနေမှာ အခုအခါ နိုင်ငံတကာက ပိုပြီးတော့ အာရုံစူးစိုက်မှု ရှိလာတယ်ဆိုရင် မှန်ပါသလား။ ဘာကြောင့်လို့ ထင်ပါသလဲ။
ဖြေ ။ ။ မှန်ပါတယ်။ အရင်တုန်းကတော့ နိုင်ငံတကာ အာရုံစူးစိုက်မှု ရှိတယ်ဆိုပေမယ့် ပါဝင်ပတ်သက်ဖို့ တုန့်ဆုတ်မှုက ပိုပြီးတော့ များတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ အခုကတော့ ပြည်တွင်းအခြေအနေ၊ ခေတ်အခြေအနေတွေ ပြောင်းသွားတယ်။ နည်းပညာတွေလည်း တိုးတက်လာတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ ဆိုးဝါးတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ၊ စစ်တပ်က အင်အားအလွန်သုံးပြီးတော့ ဖိနှိပ်ဖြိုခွင်းနေတာတွေ၊ သတ်ဖြတ်နေတာတွေကို နိုင်ငံတကာက သိရှိနေတော့ ကျနော်တို့ခေတ်ကထက်စာရင် အခုခေတ် အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ (NUG) နဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာတနိုင်ငံလုံးရဲ့ အနေအထားအားလုံးနဲ့ ပတ်သက်လို့ နိုင်ငံတကာရဲ့ အာရုံစိုက်မှုနဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုတို့က ပိုပြီးတော့များတယ်လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ အာရုံစိုက်မှုနဲ့ စိတ်ဝင်စားမှု ပိုများတယ်ဆိုတာဟာ ဒီမိုကရေစီရေး လှုပ်ရှားတဲ့ဘက်ကို တနည်းအားဖြင့် NUG အစိုးရဘက်ကို ပိုပြီးတော့ အလေးပေးလာကြတယ်။ ပိုပြီးတော့ သူတို့ကို ကူညီပံ့ပိုးလာကြတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်မျိုးလား။
ဖြေ ။ ။ မှန်ပါတယ်။ ဒါကလဲ NUG က ပြည်သူလူထုက ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကနေတဆင့် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ထားတဲ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ အစိုးရ ဖြစ်တယ်။ Legitimate Government - နောက်တကြောင်းက နိုင်ငံတကာက ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲပေါ် အာရုံစိုက်နေတဲ့အချိန်မှာ ရုတ်တရက် အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အားနည်းညံ့ဖျင်းမှုတွေကြောင့်လို့ ကျနော်တို့ သုံးသပ်နိုင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံတကာက သူတို့ကို ပိုပြီးတော့ အာရုံစူးစိုက်တယ်။ ပိုပြီးတော့ အားပေးမှု ရှိတယ်ဆိုပေမယ့်လဲ အခုပဲ ကျင်းပနေတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ NUG ကို ပြတ်ပြတ်သားသား ထောက်ခံတဲ့ သဘောထားကို မတွေ့ရသေးဘူးလို့ ပြောရမယ် ထင်ပါတယ်။ NUG က ရွေးချယ်ထားတဲ့ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းကို တက်ရောက်ခွင့်တော့ပေးသော်လဲ ပါဝင်ဆွေးနွေးခွင့်တွေ၊ ပြောကြားခွင့်တွေ ပေးမထားသေးတော့ အားရလောက်တဲ့ ကူညီအားပေးမှုကော ဖြစ်ပါရဲ့လား။
ဖြေ ။ ။ အဲဒါကတော့ အင်မတန်မှ ခန့်မှန်းရခက်တဲ့ အနေအထားမျိုးပါ။ အခုနပြောသလို နိုင်ငံတကာရဲ့ စာနာထောက်ထားမှုနဲ့ သိကြရမှာကတော့ တိုင်းပြည်ရဲ့ နယ်မြေဒေသတွေကို စိုးမိုးထားတဲ့ စစ်ကောင်စီနဲ့ ဘယ်လောက်အထိ ကျနော်တို့ ကင်းကွာပြီးတော့ ဆက်ဆံနိုင်သလဲ။ သူတို့ကို အထီးကျန်ဖြစ်အောင် လုပ်ခြင်းအားဖြင့် ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ ဒါက နိုင်ငံတကာ သံတမန်ရေးရာ မျက်နှာစာမှာ ဘယ်လိုအားနည်းချက်၊ အားသာချက်တွေ ဖြစ်လာမလဲ။ အဲဒီအတွက် နိုင်ငံတကာမိသားစုက ဘယ်လောက်အထိ တာဝန်ကော ခံနိုင်မလဲဆိုတဲ့ အနေအထားတွေပေါ်မှာ အများကြီးထည့်သွင်းစဉ်းစားရမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ နောက်တခု နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ချင်တာက ဦးဘိုတို့ NCUGB အစိုးရဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အခြေစိုက်ခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက လက်ခံခဲ့တယ်။ ဦးဘိုလည်း ဒီမှာပဲနေပြီးတော့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွေလုပ်တာ ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ပြီးတော့ သတင်းယူခဲ့တာ ရှိခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ကျနော်မှတ်မိတာ မှန်မယ်ဆိုရင် အရှေ့တီမောလ်လွတ်လပ်ရေးရပြီးခါစ တီမောလ်နိုင်ငံကလည်း သူတို့ဆီမှာလာပြီးတော့ ရုံးထိုင်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့ဖူးတယ်လို့ ကျနော် ကြားဖူးပါတယ်။ ဆိုတော့ အခုလက်ရှိ NUG အစိုးရကို သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတချို့က အဲဒီလို ဖိတ်ခေါ်ကမ်းလှမ်းမှုများ ရှိတယ်လို့ ကြားမိပါသလား။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီအဆင့်အထိတော့ မကြားမိသေးပါဘူး။ အားလုံးကြားသိတဲ့အတိုင်း နိုင်ငံ (၅) ခုလောက်ကတော့ NUG အစိုးရရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေကို တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုပြီးတော့ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ပိုင်ခွင့် ရုံးဖွင့်ပိုင်ခွင့်တွေ ပေးထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ထူးခြားချက်ကတော့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံအနေနဲ့ အာရှပစ္စီဖိတ်ဒေသမှာ ပထမဦးဆုံး တိုင်းပြည်တပြည်အနေနဲ့ ထိထိရောက်ရောက် ကိုယ်စားလှယ်ခန့်အပ်တာလည်း ခွင့်ပြုထားတယ်။ ရုံးလုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်ဖို့လည်း ဒီဟာကို အဘက်ဘက်မှ ဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုးနေတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေတော့ တွေ့ရှိရပါတယ်။ သို့သော် အဲဒီလို ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ ဆက်ဆံတယ်ဆိုပေမယ့်လို့ ဒါဟာ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုမှုဆိုတာမျိုးနဲ့တော့ တခါတည်းပြောလို့ မရနိုင်ပါဘူး။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ NCGUB ကိုရော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက လက်ခံခဲ့တာ ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ လက်ခံခဲ့တာပါလဲ။ အခု တောင်ကိုရီးယားက NUG ကို ကမ်းလှမ်းတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ ကွဲလွဲပါသလား။ အဲဒါထက်သာပါသလား။ အဆင့်အတန်းက။
ဖြေ ။ ။ အမှန်ကတော့ ကျနော်တို့ခေတ်တုန်းကတော့ အမေရိကန်အစိုးရနဲ့ ညှိနှိုင်းတဲ့အခါမှာ ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင်ကိုယ်က တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုမှုကို ကြိုးပမ်းခဲ့ကြတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်း ကျနော်တို့ခေတ်တုန်းကတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးအရ အမြင့်ဆုံးပန်းတိုင်က စစ်မှန်တဲ့ တိုင်းရင်းသားကိုယ်စားလှယ်တွေ၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်တဲ့ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုတွေနဲ့ စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်တွေ ပွင့်လင်းပြီး လွတ်လပ်တဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတွေကနေ နိုင်ငံရေးအရ အဖြေရှာဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြတာဆိုတော့ အဲဒီအချိန်တုန်းက ကျနော်တို့က ဒီတိုင်းပြည်ကို ကိုယ်စားပြုပြီးတော့ စီမံခန့်ခွဲအုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့် ရှိတယ်လို့ဆိုတဲ့ဟာမျိုးကို ကြိုးပမ်းခဲ့ကြတာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ကို အသိအမှတ်ပြုတယ်ဆိုတာကလဲ ပြည်သူလူထုရဲ့ တရားဝင်ကိုယ်စားလှယ်တွေအနေနဲ့ အသိအမှတ်ပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ဘာကြောင့် ဒီမေးခွန်းကို မေးသလဲဆိုတော့ ပရိသတ်တချို့က ပြောကြတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဒီမိုကရေစီအရေးကို ပါးစပ်ကပြောတယ်။ ပါးစပ်ကပြောတာကိုပဲ ကြားနေရပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံက ထိထိရောက်ရောက် လက်တွေ့ကူညီတာ မရှိဘူး၊ အပြောသာ ရှိတယ်လို့ ပြောနေကြလို့ ကျနော်က ဒီမေးခွန်းကို မေးရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစကားကို ဦးဘိုက ဘာများပြန်ပြောချင်ပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ ဒါကတော့ ကျနော်တို့ နှစ်ပိုင်းသုံးသပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရအနေနဲ့ အမေရိကန်အစိုးရနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာ ဘယ်လောက်နီးစပ်တဲ့၊ ဘယ်လောက်အဆင့်မြင့်တဲ့ ထိဆက်တဲ့ ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ထားနိုင်သလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဘက်က တကယ့်ရင်းနှီးအောင် ဥပမာအားဖြင့် အနည်းဆုံး အမေရိကန်နိုင်ငံရေးအရ ကြည့်မယ်ဆိုခဲ့လို့ရှိရင် Asia-Pacific ရေးရာ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၊ လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးလောက်အဆင့်ကို အချိန်မရွေးတွေ့ပြီးတော့ ပြောနိုင်တယ်။ အဲဒီလိုအနေအထားမျိုးကနေ ကိုယ်ပြောလိုက်တဲ့ဟာက အိမ်ဖြူတော်ကိုဖြစ်စေ၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဆီကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ အရေးကြီးရင်း ကြီးသလို ရောက်သွားနိုင်တဲ့အဆင့်လောက်အထိ ကျနော်တို့ တည်ဆောက်ထားနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ သူတို့လှုပ်ရှားမှုတိုင်းမှာလည်း အဲဒီလို ကိုယ့်ရဲ့အဓိကမဟာမိတ်နိုင်ငံတွေနဲ့ ထဲထဲဝင်ဝင် မဟာဗျူဟာ၊ နည်းဗျူဟာကျကျ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေ ဘယ်လောက်အထိ လုပ်နိုင်ခဲ့သလဲဆိုတဲ့အပေါ် မူတည်ပါတယ်။ အဲဒီလို ဆောင်ရွက်ထားနိုင်တာမျိုး မရှိဘဲနဲ့ ကျနော်တို့က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကဖြစ်စေ၊ ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံတွေကဖြစ်စေ တစုံတရာ ထိထိရောက်ရောက် ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ဆိုတဲ့ဟာကတော့ သိပ်ပြီးတော့ တရားတဲ့မျှော်လင့်ချက်လို့ ပြောလို့မရပါဘူး။
မေး ။ ။ NUG ဘက်က စပြီးတော့ Pro-active ဖြစ်ရမယ်ဆိုတဲ့သဘောပေါ့။
ဖြေ ။ ။ မှန်ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ မျက်နှာသာမှာ လိုအပ်တဲ့ နိုင်ငံတကာမဟာမိတ်တွေကို ထိထိရောက်ရောက် ကျနော်တို့ စည်းရုံးဆောင်ရွက်သွားဖို့က အင်မတန်အရေးကြီးပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံပဲ၊ ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံတွေကလည်း ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေပဲ။ သူတို့က လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ တက်ကြွကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအနေအထားနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပါးစပ်ကနေ ထောက်ခံကြတယ်ဆိုပေမယ့် အဲဒီထောက်ခံမှုနဲ့ စာနာထောက်ထားမှုတွေ အခြေခံပေါ်မှာ ပိုပြီးတော့ ခိုင်မာတဲ့ ဆက်သွယ်ချက်တွေ ဖြစ်လာအောင် ကြိုးစားဖို့ကတော့ ကျနော်တို့ရဲ့ တာဝန်တွေဖြစ်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ကျနော် နောက်ဆုံးမေးချင်တဲ့ နိုင်ငံတခုကတော့ တရုတ်နိုင်ငံပါ။ တရုတ်နိုင်ငံဟာ အခုမြန်မာနိုင်ငံအရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ လေသံပြောင်းတယ်။ ဒီအရေးမှာ သူ့ရဲ့ရပ်တည်မှုက တဘက်သတ်မဆန်ဘူးလို့ တွက်ကြပါတယ်။ ဦးဘိုရဲ့အမြင် ဘယ်လိုသဘောရပါသလဲ။ တရုတ်ရဲ့သဘော တကယ်ပဲ ပြောင်းလာပါသလား။ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်မှာ။ ဘာကြောင့်လို့ ထင်ပါသလဲ။
ဖြေ ။ ။ တကယ်တမ်းတော့ တရုတ်ကတော့ ကျနော်တို့တိုင်းပြည်အရေးနဲ့ ပတ်သက်လာလို့ရှိရင် သူကတော့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း သုံးသပ်ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ မြင်းပွဲလောင်းတဲ့နည်းနဲ့ ချဉ်းကပ်တယ်လို့ပဲ မြင်ပါတယ်။ ပထမတော့ စစ်အုပ်စုကို စစ်ကောင်စီကို လက်နက်တွေရောင်းတယ်။ ငွေတွေချေးတယ်။ တခြားဖိအားပေးမှုတွေ၊ တိုင်းရင်းသားအင်အားစုတွေ အထူးသဖြင့် ကချင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KIA ပေါ် ဖိအားတွေအမျိုးမျိုး ပေးခဲ့တယ်ဆိုတာလဲ အားလုံးအသိပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ တရုတ်ပေါ်လစီနဲ့ ပတ်သက်ရင် တရုတ်ကတော့ နှစ်ဘက်ခွပြီးတော့ ကစားနေတဲ့ပုံစံလို့ပဲ သုံးသပ်မိပါတယ်။ တရုတ်က တကယ်တမ်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီအရေး အပြောင်းအလဲ၊ ဒါမှမဟုတ် ပြည်သူလူထုရဲ့ ဆန္ဒနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ အပြောင်းအလဲတခုကို ဖြစ်စေချင်တယ်ဆိုရင် ဒီထက်ပိုပြီးတော့ Pro-active ဖြစ်နိုင်တဲ့၊ တက်တက်ကြွကြွ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်တဲ့ အင်အားမျိုး၊ အနေအထားမျိုး တရုတ်နိုင်ငံမှာ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီဆန္ဒဟာ ဒီနေ့ဒီအချိန်အထိတော့ ပေါ်လွင်လာပြီးလို့ ကျနော်တို့ သုံးသပ်လို့ မရနိုင်သေးဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ နောက်ဆုံးမေးချင်တာက အာဆီယံပါ။ နှစ်ဘက်စလုံးပြေလည်အောင် ညှိနှိုင်းကြပါဆိုပြီး ဦးဆောင်ပြောဖို့က သူ့ပခုံးပေါ်မှာ။ နိုင်ငံတကာက တွန်းနေကြတာ။ အမေရိကန်၊ အနောက်နိုင်ငံတွေ၊ ဥရောပနိုင်ငံတွေ၊ တရုတ်တို့က ဒီလိုပြောနေကြတော့ အာဆီယံရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက လူတွေတွန်းပေးသလောက် ဖြစ်ပါ့မလား။
ဖြေ ။ ။ အာဆီယံရဲ့ စုဖွဲ့မှု၊ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ အခြေခံစည်းမျဉ်းသဘောထားတွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်း Consensus Policy အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ (၁၀) နိုင်ငံရှိရင် (၁၀) နိုင်ငံလုံးက ကန့်ကွက်သူမရှိ၊ သဘောတူမှသာလျှင် ဆုံးဖြတ်ချက်တရပ်ကို ချနိုင်တယ်။ အဲဒီဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်းလည်း ဆောင်ရွက်သွားနိုင်တယ်။ သို့သော် အဲဒီအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံက တနိုင်ငံပါဝင်နေတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့သဘောထားကို ဘယ်သူက ပေးမလဲဆိုတာ အာဆီယံမှာ ရွေးချယ်ဆုံးဖြတ်နိုင်မယ့်အင်အား မရှိဘူးလို့ သုံးသပ်ပါတယ်။ အဲဒါကို အာဆီယံပခုံးပေါ် ပြောင်းလဲပေးလိုက်တယ်ဆိုတာကိုက နိုင်ငံတကာက ခေါင်းရှောင်ခြင်းလို့ တရုတ်နဲ့ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ရမှာကို အမေရိကန်ကဖြစ်စေ၊ အနောက်နိုင်ငံတွေဖြစ်စေ မလိုလားတဲ့အနေအထားမျိုးမှာ ထမင်းရေပူ လျှာလွှဲတာမျိုးလိုပေါ့။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဝေဖန်ရမယ်ဆိုရင်တော့ တာဝန်မဲ့ ဆောင်ရွက်မှုမျိုးလိုပဲ သုံးသပ်ချင်ပါတယ်။
==Unicode==
လကျရှိ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ (NUG) အပေါျ နိုငျငံတကာအလေးထားမှုနဲ့ ရှဈလေးလုံးအရေးတောျပုံ နောကျပိုငျး ပေါျထှတျခဲ့တဲ့ ပွညျထောငျစုမွနျမာနိုငျငံ အမြိုးသားညှှန့ျပေါငျးအစိုးရ (NCGUB) တို့ အပေါျ အလေးထားမှုတို့ ဘယျလိုကှာခွားပါသလဲ။ ဘာကွောင့ျပါလဲ။ အခုအခါမှာ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီအရေးအတှကျ နိုငျငံတကာက ပိုပွီးထိထိရောကျရောကျ ကူညီပံ့ပိုးနပေါသလား။ NCGUB အစိုးရရဲ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးအဖွဈ ဆောငျရှကျခဲ့သူ ဦးဘိုလှတင့ျနဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။
မေး ။ ။ ပထမဦးဆုံး နှိုငျးယှဉျပွစခေငြျတာက ဦးဘိုလှတင့ျတို့ တာဝနျယူခဲ့တဲ့ NCGUB လကျထကျက အခွအေနနေဲ့ အခု NUG ရငျဆိုငျနရေတဲ့ အခွအေနမှော အခုအခါ နိုငျငံတကာက ပိုပွီးတော့ အာရုံစူးစိုကျမှု ရှိလာတယျဆိုရငျ မှနျပါသလား။ ဘာကွောင့ျလို့ ထငျပါသလဲ။
ဖွေ ။ ။ မှနျပါတယျ။ အရငျတုနျးကတော့ နိုငျငံတကာ အာရုံစူးစိုကျမှု ရှိတယျဆိုပမေယ့ျ ပါဝငျပတျသကျဖို့ တုန့ျဆုတျမှုက ပိုပွီးတော့ မြားတယျလို့ ပွောလို့ရပါတယျ။ အခုကတော့ ပွညျတှငျးအခွအေနေ၊ ခတျေအခွအေနတှေေ ပွောငျးသှားတယျ။ နညျးပညာတှလေညျး တိုးတကျလာတယျ။ မွနျမာနိုငျငံအတှငျးမှာ ဖွဈပကြျခဲ့တဲ့ ဆိုးဝါးတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှေ၊ စဈတပျက အငျအားအလှနျသုံးပွီးတော့ ဖိနှိပျဖွိုခှငျးနတောတှေ၊ သတျဖွတျနတောတှကေို နိုငျငံတကာက သိရှိနတေော့ ကနြောျတို့ခတျေကထကျစာရငျ အခုခတျေ အမြိုးသားညီညှှတျရေးအစိုးရ (NUG) နဲ့ ပတျသကျလို့ မွနျမာတနိုငျငံလုံးရဲ့ အနအေထားအားလုံးနဲ့ ပတျသကျလို့ နိုငျငံတကာရဲ့ အာရုံစိုကျမှုနဲ့ စိတျဝငျစားမှုတို့က ပိုပွီးတော့မြားတယျလို့ ပွောနိုငျပါတယျ။
မေး ။ ။ အာရုံစိုကျမှုနဲ့ စိတျဝငျစားမှု ပိုမြားတယျဆိုတာဟာ ဒီမိုကရစေီရေး လှုပျရှားတဲ့ဘကျကို တနညျးအားဖွင့ျ NUG အစိုးရဘကျကို ပိုပွီးတော့ အလေးပေးလာကွတယျ။ ပိုပွီးတော့ သူတို့ကို ကူညီပံ့ပိုးလာကွတယျဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျမြိုးလား။
ဖွေ ။ ။ မှနျပါတယျ။ ဒါကလဲ NUG က ပွညျသူလူထုက ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲကနတေဆင့ျ ရှေးခယြျတငျမွှောကျထားတဲ့ ပွညျသူ့လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှနေဲ့ ဖှဲ့စညျးထားတဲ့ အစိုးရ ဖွဈတယျ။ Legitimate Government - နောကျတကွောငျးက နိုငျငံတကာက ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲပေါျ အာရုံစိုကျနတေဲ့အခြိနျမှာ ရုတျတရကျ အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ အားနညျးညံ့ဖငြျးမှုတှကွေောင့ျလို့ ကနြောျတို့ သုံးသပျနိုငျပါတယျ။
မေး ။ ။ ဒါပမေဲ့ နိုငျငံတကာက သူတို့ကို ပိုပွီးတော့ အာရုံစူးစိုကျတယျ။ ပိုပွီးတော့ အားပေးမှု ရှိတယျဆိုပမေယ့ျလဲ အခုပဲ ကငြျးပနတေဲ့ ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံမှာ NUG ကို ပွတျပွတျသားသား ထောကျခံတဲ့ သဘောထားကို မတှေ့ရသေးဘူးလို့ ပွောရမယျ ထငျပါတယျ။ NUG က ရှေးခယြျထားတဲ့ သံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးကို တကျရောကျခှင့ျတော့ပေးသောျလဲ ပါဝငျဆှေးနှေးခှင့ျတှေ၊ ပွောကွားခှင့ျတှေ ပေးမထားသေးတော့ အားရလောကျတဲ့ ကူညီအားပေးမှုကော ဖွဈပါရဲ့လား။
ဖွေ ။ ။ အဲဒါကတော့ အငျမတနျမှ ခန့ျမှနျးရခကျတဲ့ အနအေထားမြိုးပါ။ အခုနပွောသလို နိုငျငံတကာရဲ့ စာနာထောကျထားမှုနဲ့ သိကွရမှာကတော့ တိုငျးပွညျရဲ့ နယျမွဒေသေတှကေို စိုးမိုးထားတဲ့ စဈကောငျစီနဲ့ ဘယျလောကျအထိ ကနြောျတို့ ကငျးကှာပွီးတော့ ဆကျဆံနိုငျသလဲ။ သူတို့ကို အထီးကနြျဖွဈအောငျ လုပျခွငျးအားဖွင့ျ ကုလသမဂ်ဂအနနေဲ့ ဒါက နိုငျငံတကာ သံတမနျရေးရာ မကြျနှာစာမှာ ဘယျလိုအားနညျးခကြျ၊ အားသာခကြျတှေ ဖွဈလာမလဲ။ အဲဒီအတှကျ နိုငျငံတကာမိသားစုက ဘယျလောကျအထိ တာဝနျကော ခံနိုငျမလဲဆိုတဲ့ အနအေထားတှပေေါျမှာ အမြားကွီးထည့ျသှငျးစဉျးစားရမယျလို့ မွငျပါတယျ။
မေး ။ ။ နောကျတခု နှိုငျးယှဉျကွည့ျခငြျတာက ဦးဘိုတို့ NCUGB အစိုးရဟာ အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ အခွစေိုကျခဲ့ပါတယျ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုက လကျခံခဲ့တယျ။ ဦးဘိုလညျး ဒီမှာပဲနပွေီးတော့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲတှလေုပျတာ ကနြောျတို့ကိုယျတိုငျ တကျရောကျပွီးတော့ သတငျးယူခဲ့တာ ရှိခဲ့ပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ ကနြောျမှတျမိတာ မှနျမယျဆိုရငျ အရှေ့တီမောလျလှတျလပျရေးရပွီးခါစ တီမောလျနိုငျငံကလညျး သူတို့ဆီမှာလာပွီးတော့ ရုံးထိုငျဖို့ ဖိတျခေါျခဲ့ဖူးတယျလို့ ကနြောျ ကွားဖူးပါတယျ။ ဆိုတော့ အခုလကျရှိ NUG အစိုးရကို သကျဆိုငျရာ နိုငျငံတခြို့က အဲဒီလို ဖိတျခေါျကမျးလှမျးမှုမြား ရှိတယျလို့ ကွားမိပါသလား။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီအဆင့ျအထိတော့ မကွားမိသေးပါဘူး။ အားလုံးကွားသိတဲ့အတိုငျး နိုငျငံ (၅) ခုလောကျကတော့ NUG အစိုးရရဲ့ ကိုယျစားလှယျတှကေို တရားဝငျအသိအမှတျပွုပွီးတော့ လှုပျရှားဆောငျရှကျပိုငျခှင့ျ ရုံးဖှင့ျပိုငျခှင့ျတှေ ပေးထားတာ တှေ့ရပါတယျ။ ထူးခွားခကြျကတော့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံအနနေဲ့ အာရှပစ်စီဖိတျဒသေမှာ ပထမဦးဆုံး တိုငျးပွညျတပွညျအနနေဲ့ ထိထိရောကျရောကျ ကိုယျစားလှယျခန့ျအပျတာလညျး ခှင့ျပွုထားတယျ။ ရုံးလုပျငနျးတှေ ဆောငျရှကျဖို့လညျး ဒီဟာကို အဘကျဘကျမှ ဝိုငျးဝနျးပံ့ပိုးနတေယျဆိုတဲ့ အနအေထားမြိုးတှတေော့ တှေ့ရှိရပါတယျ။ သို့သောျ အဲဒီလို ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့နဲ့ ဆကျဆံတယျဆိုပမေယ့ျလို့ ဒါဟာ တရားဝငျ အသိအမှတျပွုမှုဆိုတာမြိုးနဲ့တော့ တခါတညျးပွောလို့ မရနိုငျပါဘူး။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ NCGUB ကိုရော အမရေိကနျပွညျထောငျစုက လကျခံခဲ့တာ ဘယျလိုပုံစံမြိုးနဲ့ လကျခံခဲ့တာပါလဲ။ အခု တောငျကိုရီးယားက NUG ကို ကမျးလှမျးတဲ့ ပုံစံမြိုးနဲ့ ကှဲလှဲပါသလား။ အဲဒါထကျသာပါသလား။ အဆင့ျအတနျးက။
ဖွေ ။ ။ အမှနျကတော့ ကနြောျတို့ခတျေတုနျးကတော့ အမရေိကနျအစိုးရနဲ့ ညှိနှိုငျးတဲ့အခါမှာ ကနြောျတို့ကိုယျတိုငျကိုယျက တရားဝငျအသိအမှတျပွုမှုကို ကွိုးပမျးခဲ့ကွတာ မဟုတျပါဘူး။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ အားလုံးသိကွတဲ့အတိုငျး ကနြောျတို့ခတျေတုနျးကတော့ ကနြောျတို့ရဲ့ နိုငျငံရေးအရ အမွင့ျဆုံးပနျးတိုငျက စဈမှနျတဲ့ တိုငျးရငျးသားကိုယျစားလှယျတှေ၊ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ဦးဆောငျတဲ့ ဒီမိုကရစေီအငျအားစုတှနေဲ့ စဈတပျခေါငျးဆောငျတှေ ပှင့ျလငျးပွီး လှတျလပျတဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးပှဲတှကေနေ နိုငျငံရေးအရ အဖွရှောဖို့ ကွိုးပမျးခဲ့ကွတာဆိုတော့ အဲဒီအခြိနျတုနျးက ကနြောျတို့က ဒီတိုငျးပွညျကို ကိုယျစားပွုပွီးတော့ စီမံခန့ျခှဲအုပျခြုပျပိုငျခှင့ျ ရှိတယျလို့ဆိုတဲ့ဟာမြိုးကို ကွိုးပမျးခဲ့ကွတာ မဟုတျပါဘူး။ အဲဒီတော့ ကနြောျတို့ကို အသိအမှတျပွုတယျဆိုတာကလဲ ပွညျသူလူထုရဲ့ တရားဝငျကိုယျစားလှယျတှအေနနေဲ့ အသိအမှတျပွုခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
မေး ။ ။ ဘာကွောင့ျ ဒီမေးခှနျးကို မေးသလဲဆိုတော့ ပရိသတျတခြို့က ပွောကွတယျ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုက ဒီမိုကရစေီအရေးကို ပါးစပျကပွောတယျ။ ပါးစပျကပွောတာကိုပဲ ကွားနရေပွီးတော့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အမရေိကနျနိုငျငံက ထိထိရောကျရောကျ လကျတှေ့ကူညီတာ မရှိဘူး၊ အပွောသာ ရှိတယျလို့ ပွောနကွေလို့ ကနြောျက ဒီမေးခှနျးကို မေးရခွငျး ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီစကားကို ဦးဘိုက ဘာမြားပွနျပွောခငြျပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ ဒါကတော့ ကနြောျတို့ နှဈပိုငျးသုံးသပျရမှာ ဖွဈပါတယျ။ ကနြောျတို့ အမြိုးသားညီညှှတျရေးအစိုးရအနနေဲ့ အမရေိကနျအစိုးရနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကနြောျတို့ ကွိုးပမျးဆောငျရှကျတဲ့အခါမှာ ဘယျလောကျနီးစပျတဲ့၊ ဘယျလောကျအဆင့ျမွင့ျတဲ့ ထိဆကျတဲ့ ရရှိအောငျ ဆောငျရှကျထားနိုငျသလဲဆိုတဲ့ မေးခှနျးပေါျမှာ မူတညျပါတယျ။ ကနြောျတို့ဘကျက တကယ့ျရငျးနှီးအောငျ ဥပမာအားဖွင့ျ အနညျးဆုံး အမရေိကနျနိုငျငံရေးအရ ကွည့ျမယျဆိုခဲ့လို့ရှိရငျ Asia-Pacific ရေးရာ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး၊ လကျထောကျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးလောကျအဆင့ျကို အခြိနျမရှေးတှေ့ပွီးတော့ ပွောနိုငျတယျ။ အဲဒီလိုအနအေထားမြိုးကနေ ကိုယျပွောလိုကျတဲ့ဟာက အိမျဖွူတောျကိုဖွဈစေ၊ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဆီကို တိုကျရိုကျဖွဈစေ အရေးကွီးရငျး ကွီးသလို ရောကျသှားနိုငျတဲ့အဆင့ျလောကျအထိ ကနြောျတို့ တညျဆောကျထားနိုငျဖို့ လိုအပျပါတယျ။ သူတို့လှုပျရှားမှုတိုငျးမှာလညျး အဲဒီလို ကိုယ့ျရဲ့အဓိကမဟာမိတျနိုငျငံတှနေဲ့ ထဲထဲဝငျဝငျ မဟာဗြူဟာ၊ နညျးဗြူဟာကကြြ ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးမှုတှေ ဘယျလောကျအထိ လုပျနိုငျခဲ့သလဲဆိုတဲ့အပေါျ မူတညျပါတယျ။ အဲဒီလို ဆောငျရှကျထားနိုငျတာမြိုး မရှိဘဲနဲ့ ကနြောျတို့က အမရေိကနျပွညျထောငျစုကဖွဈစေ၊ ဥရောပသမဂ်ဂနိုငျငံတှကေဖွဈစေ တစုံတရာ ထိထိရောကျရောကျ ဆောငျရှကျပေးဖို့ဆိုတဲ့ဟာကတော့ သိပျပွီးတော့ တရားတဲ့မြှောျလင့ျခကြျလို့ ပွောလို့မရပါဘူး။
မေး ။ ။ NUG ဘကျက စပွီးတော့ Pro-active ဖွဈရမယျဆိုတဲ့သဘောပေါ့။
ဖွေ ။ ။ မှနျပါတယျ။ နိုငျငံတကာ မကြျနှာသာမှာ လိုအပျတဲ့ နိုငျငံတကာမဟာမိတျတှကေို ထိထိရောကျရောကျ ကနြောျတို့ စညျးရုံးဆောငျရှကျသှားဖို့က အငျမတနျအရေးကွီးပါတယျ။ နိုငျငံတကာ၊ အမရေိကနျပွညျထောငျစုက ဒီမိုကရစေီနိုငျငံပဲ၊ ဥရောပသမဂ်ဂနိုငျငံတှကေလညျး ဒီမိုကရစေီနိုငျငံတှပေဲ။ သူတို့က လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ တကျကွှကွတဲ့ မွနျမာနိုငျငံအနအေထားနဲ့ ပတျသကျလို့ ပါးစပျကနေ ထောကျခံကွတယျဆိုပမေယ့ျ အဲဒီထောကျခံမှုနဲ့ စာနာထောကျထားမှုတှေ အခွခေံပေါျမှာ ပိုပွီးတော့ ခိုငျမာတဲ့ ဆကျသှယျခကြျတှေ ဖွဈလာအောငျ ကွိုးစားဖို့ကတော့ ကနြောျတို့ရဲ့ တာဝနျတှဖွေဈတယျလို့ မွငျပါတယျ။
မေး ။ ။ ကနြောျ နောကျဆုံးမေးခငြျတဲ့ နိုငျငံတခုကတော့ တရုတျနိုငျငံပါ။ တရုတျနိုငျငံဟာ အခုမွနျမာနိုငျငံအရေးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ လသေံပွောငျးတယျ။ ဒီအရေးမှာ သူ့ရဲ့ရပျတညျမှုက တဘကျသတျမဆနျဘူးလို့ တှကျကွပါတယျ။ ဦးဘိုရဲ့အမွငျ ဘယျလိုသဘောရပါသလဲ။ တရုတျရဲ့သဘော တကယျပဲ ပွောငျးလာပါသလား။ မွနျမာနိုငျငံအပေါျမှာ။ ဘာကွောင့ျလို့ ထငျပါသလဲ။
ဖွေ ။ ။ တကယျတမျးတော့ တရုတျကတော့ ကနြောျတို့တိုငျးပွညျအရေးနဲ့ ပတျသကျလာလို့ရှိရငျ သူကတော့ ပှင့ျပှင့ျလငျးလငျး သုံးသပျပွောရမယျဆိုရငျတော့ မွငျးပှဲလောငျးတဲ့နညျးနဲ့ ခဉြျးကပျတယျလို့ပဲ မွငျပါတယျ။ ပထမတော့ စဈအုပျစုကို စဈကောငျစီကို လကျနကျတှရေောငျးတယျ။ ငှတှေခြေေးတယျ။ တခွားဖိအားပေးမှုတှေ၊ တိုငျးရငျးသားအငျအားစုတှေ အထူးသဖွင့ျ ကခငြျအမြိုးသားလှတျမွောကျရေးတပျမတောျ KIA ပေါျ ဖိအားတှအေမြိုးမြိုး ပေးခဲ့တယျဆိုတာလဲ အားလုံးအသိပဲ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီတော့ တရုတျပေါျလစီနဲ့ ပတျသကျရငျ တရုတျကတော့ နှဈဘကျခှပွီးတော့ ကစားနတေဲ့ပုံစံလို့ပဲ သုံးသပျမိပါတယျ။ တရုတျက တကယျတမျး မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီအရေး အပွောငျးအလဲ၊ ဒါမှမဟုတျ ပွညျသူလူထုရဲ့ ဆန်ဒနဲ့ ကိုကျညီတဲ့ အပွောငျးအလဲတခုကို ဖွဈစခေငြျတယျဆိုရငျ ဒီထကျပိုပွီးတော့ Pro-active ဖွဈနိုငျတဲ့၊ တကျတကျကွှကွှ ဆောငျရှကျပေးနိုငျတဲ့ အငျအားမြိုး၊ အနအေထားမြိုး တရုတျနိုငျငံမှာ ရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီဆန်ဒဟာ ဒီနေ့ဒီအခြိနျအထိတော့ ပေါျလှငျလာပွီးလို့ ကနြောျတို့ သုံးသပျလို့ မရနိုငျသေးဘူးလို့ ထငျပါတယျ။
မေး ။ ။ နောကျဆုံးမေးခငြျတာက အာဆီယံပါ။ နှဈဘကျစလုံးပွလေညျအောငျ ညှိနှိုငျးကွပါဆိုပွီး ဦးဆောငျပွောဖို့က သူ့ပခုံးပေါျမှာ။ နိုငျငံတကာက တှနျးနကွေတာ။ အမရေိကနျ၊ အနောကျနိုငျငံတှေ၊ ဥရောပနိုငျငံတှေ၊ တရုတျတို့က ဒီလိုပွောနကွေတော့ အာဆီယံရဲ့ အခနျးကဏ်ဍက လူတှတှေနျးပေးသလောကျ ဖွဈပါ့မလား။
ဖွေ ။ ။ အာဆီယံရဲ့ စုဖှဲ့မှု၊ ဖှဲ့စညျးပုံနဲ့ အခွခေံစညျးမဉြျးသဘောထားတှကေို ကွည့ျမယျဆိုရငျ အားလုံးသိကွတဲ့အတိုငျး Consensus Policy အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံ (၁၀) နိုငျငံရှိရငျ (၁၀) နိုငျငံလုံးက ကန့ျကှကျသူမရှိ၊ သဘောတူမှသာလြှငျ ဆုံးဖွတျခကြျတရပျကို ခနြိုငျတယျ။ အဲဒီဆုံးဖွတျခကြျအတိုငျးလညျး ဆောငျရှကျသှားနိုငျတယျ။ သို့သောျ အဲဒီအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှထေဲမှာ မွနျမာနိုငျငံက တနိုငျငံပါဝငျနတေော့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့သဘောထားကို ဘယျသူက ပေးမလဲဆိုတာ အာဆီယံမှာ ရှေးခယြျဆုံးဖွတျနိုငျမယ့ျအငျအား မရှိဘူးလို့ သုံးသပျပါတယျ။ အဲဒါကို အာဆီယံပခုံးပေါျ ပွောငျးလဲပေးလိုကျတယျဆိုတာကိုက နိုငျငံတကာက ခေါငျးရှောငျခွငျးလို့ တရုတျနဲ့ ထိပျတိုကျရငျဆိုငျရမှာကို အမရေိကနျကဖွဈစေ၊ အနောကျနိုငျငံတှဖွေဈစေ မလိုလားတဲ့အနအေထားမြိုးမှာ ထမငျးရပေူ လြှာလှှဲတာမြိုးလိုပေါ့။ ပှင့ျပှင့ျလငျးလငျး ဝဖေနျရမယျဆိုရငျတော့ တာဝနျမဲ့ ဆောငျရှကျမှုမြိုးလိုပဲ သုံးသပျခငြျပါတယျ။