ကရင်ပြည်နယ်က တရုတ်မြို့သစ်များ

Shwe Kokko City - Chinatown in Myawaddy, Kayin State. Photo credit: RFA

Your browser doesn’t support HTML5

ကရင်ပြည်နယ်က တရုတ်မြို့သစ်များ

ကရင်ပြည်နယ်နဲ့ ထိုင်းနယ်စပ်မှာ တည်ဆောက်နေတဲ့ တရုတ်မြို့တွေအကြောင်း သတင်းထွက်နေတာ အတော်လေးကြာနေပါပြီ။ မြန်မာပြည်ဆိုင်ရာ သံမှူးဟောင်း Priscilla Clapp နဲ့ Jason Tower တို့က လွန်ခဲ့တဲ့ ဧပြီလက စာတမ်းထုတ်ဝေလိုက်တဲ့အခါမှာ နယ်စပ်က တရုတ်မြို့တွေအကြောင်း စိတ်ဝင်စားသူတွေ ပိုများလာ တွေ့ရပါတယ်။ တပ်မတော်လက်အောက်ခံ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ် အခြေစိုက်တဲ့ ရွှေကုက္ကိုမှာ ဟောင်ကောင်အခြေစိုက် ယထိုင်း (Yatai) ကုမ္ပဏီက နယ်စပ်မြို့တည်ဆောက်နေတာကို လူသိများပါတယ်။ မြဝတီမှာလည်း ကစီးနိုးကစားဝိုင်းတွေ ခေတ်စားလာပါတယ်။

မြဝတီမြောက်ဘက် ကိလို (၂၀) ကွာဝေးတဲ့ သောင်ရင်းမြစ် မြန်မာပြည်ဘက်ကမ်းမှာ လောင်းကစားမြို့ တည်ဆောက်နေတာပါ။ ကရင်နယ်ခြားစောင့်တပ် BGF က (၂၀) ရာခိုင်နှုန်း၊ တရုတ်ဘက်က (၈၀) ရာခိုင်နှုန်း အကျိုးအမြတ် ရယူမယ့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ဖြစ်ပါတယ်။ ကရင် BGF အကူအညီနဲ့ ဝင်ရောက်လာတဲ့ တရုတ်တွေ မြဝတီမှာ များပြားလာပါတယ်။ ရွှေကုက္ကိုစီမံကိန်းကို စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ လွန်ခဲ့တဲ့ ဇွန်လကမှ မြန်မာအစိုးရက ဆုံးဖြတ်ပါတယ်။ ကရင် BGF ဟာ အစိုးရတပ် သြဇာအရှိန်အဝါနဲ့ လောင်းကစားမြို့တော် တည်ဆောက်နေတာ ထင်ရှားပါတယ်။

မြဝတီမြို့နယ် BGF ထိန်းချုပ်နယ်မြေ သဲပုံဆိပ်က တရုတ် အဆောက်အဦးတွေကို ဓါတ်ပုံရိုက်နေတဲ့ အမျိုးသမီးသတင်းထောက်နှစ်ဦးကို ကရင်နယ်ခြားစောင့်က မတ်လဆန်းက ဖမ်းဆီးပြီး ရိုက်နှက်တဲ့သတင်းကို လူသိများပါတယ်။ BGF ဗိုလ်မှူးကြီး စောချစ်သူရဲ့ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုကြောင့် သတင်းထောက်တွေကို တရက်အတွင်း လွှတ်ပေးလိုက်ပြီး ဖမ်းဆီးသူတွေကို အရေးယူတယ်လို့ သိရပါတယ်။ တရုတ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို ကရင် BGF တပ်ဖွဲ့က အကာအကွယ်ပေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြဝတီမှာ တရုတ်ဦးရေ တိုးပွားနေတာကို တရုတ်စာနဲ့ ရေးထားတဲ့ ဆိုင်ဘုတ်တွေက သက်သေပြနေပါတယ်။ ဒါကို ဥပဒေနဲ့ မညီညွှတ်ဘူးဆိုပြီး စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့က လိုက်လံဖြုတ်သိမ်းလိုက်ပါတယ်။ ဆိုင်ဘုတ်တွေ မရှိတော့ပေမယ့် တရုတ်တွေကတော့ ရှိနေပါတယ်။ ဇူလိုင် (၁၅) ရက်နေ့က မြဝတီလောင်ကစားဝိုင်းကို အာဏာပိုင်အဖွဲ့တွေက ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးကြောင်း သိရပါတယ်။

ဒုတိယတရုတ်မြို့တော်သစ်ကို ဆိုင်ရှီကန် Saixigang စက်မှုဇုန်လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံက နှင်ထုတ်ခံရတဲ့ တရုတ်လုပ်ငန်းရှင်တွေအတွက် ရည်ရွယ်ပြီး တည်ဆောက်တာလို့ သိရပါတယ်။ ၂၀၁၂ ကမှ ထောက်ကလွတ်လာတဲ့ တရုတ်လူဆိုး ဝမ်ကော့ကွိုင် Wan Kuok-kui တည်ထောင်တဲ့ ဒုံမေအုပ်စုနဲ့ မလေးရှားလုပ်ငန်းရှင်တဦး ဖက်စပ်ပြီး ဆိုင်ရှီကန် စီမံကိန်းကို အကောင်အထည်ဖော်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ KNU ထိန်းချုပ်တဲ့ မြဝတီမြို့နယ် ဟွမ်ယာ Huanya မြို့နယ်စီမံကိန်းမှာလည်း ကမ္ဘောဒီယားက နှင်ထုတ်ခံရတဲ့ တရုတ်လောင်ကစားလုပ်ငန်းတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ KNU အကြီးအကဲ စောရောဂျာခင် ကိုယ်တိုင်ပါဝင်နေတဲ့ စီမံကိန်းဖြစ်ပြီး ကစီးနိုးကစားဝိုင်းတခု တည်ဆောက်နေကြောင်း သိရပါတယ်။

တရုတ်မြို့သစ်စီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော်နေတာကို တရုတ်အစိုးရရဲ့ ပိုးလမ်းကြောင်း စီမံကိန်းမှာ အကြုံးဝင်သလိုလို ပြောဆိုတာမျိုးတွေ ရှိလာပါတယ်။ တကယ်တော့ ပြည်ပရောက် တရုတ်လူဆိုးတွေ တည်ဆောက်တဲ့ တရုတ်မြို့သစ်တွေ ဖြစ်လာတာကြောင့် ပြည်ပရောက် တရုတ်တွေအတွက် ရည်ရွယ်ပါတယ်။ ဒေသခံလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းရဲ့ သဘောတူညီချက်နဲ့ ပြည်ပရောက် တရုတ်လုပ်ငန်းရှင်တွေက တည်ဆောက်တာမို့ တရုတ်အစိုးရနဲ့ လုံးဝမဆိုင်ဘူးလို့ တရုတ်သုတေသီ ယွန့်စွန်က ဇွန်လ (၂၅) ရက်နေ့ထုတ် Frontier Myanmar မြန်မာစာစောင်မှာ ရေးသားထားပါတယ်။ မြို့သစ်တည်ဆောက်နေတဲ့ တရုတ်တွေဟာ ဟောင်ကောင်နဲ့ မကာအိုအခြေစိုက် တရုတ်တွေဖြစ်လို့ တရုတ်အစိုးရနဲ့ရော တရုတ်ပြည်မကြီးနဲ့ရော ဘယ်လိုမှ ပတ်သက်စရာ အကြောင်းမရှိဘူးလို့ ယွန့်စွန်က ရှင်းပြထားပါတယ်။

Australian လုပ်ငန်းရှင် Nigel Grier ဂရီယာ ဆိုသူဟာ ကရင်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်နာဒါမြနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး မူအေးပု ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ မြို့သစ်စီမံကိန်း တည်ဆောက်ဖို့ စီမံကိန်းချခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မတည်ငွေ ဒေါ်လာ (၃) သိန်းခွဲလောက် ရလာတဲ့အခါမှာ လူလိမ်မှန်း သိရပါတယ်။ Nigel Grier နဲ့ Karen Enterprise ကို အဆက်ဖြတ်ဖို့ နာဒါမြက ကြေညာချက်ထုတ်ပါတယ်။ Nigel Grier ရဲ့ ကရင်မြို့သစ်စီမံကိန်းမှာ ငွေစိုက်ထုတ်မိတဲ့ အမေရိကန်နဲ့ ဂျပန်လုပ်ငန်းရှင်တွေက စင်္ကာပူမှာ တရားစွဲတဲ့အခါ အရင်းစိုက်သူ (၃) ဦးကို ဒေါ်လာတစ်သောင်းစီ ပေးဖိုဆုံးဖြတ်တာကို ဧပြီလ (၂၂) ရက်နေ့ထုတ် Sydney Morning Herald ဖော်ပြထားပါတယ်။

==Unicode==

ကရငျပွညျနယျနဲ့ ထိုငျးနယျစပျမှာ တညျဆောကျနတေဲ့ တရုတျမွို့တှအေကွောငျး သတငျးထှကျနတော အတောျလေးကွာနပေါပွီ။ မွနျမာပွညျဆိုငျရာ သံမှူးဟောငျး Priscilla Clapp နဲ့ Jason Tower တို့က လှနျခဲ့တဲ့ ဧပွီလက စာတမျးထုတျဝလေိုကျတဲ့အခါမှာ နယျစပျက တရုတျမွို့တှအေကွောငျး စိတျဝငျစားသူတှေ ပိုမြားလာ တှေ့ရပါတယျ။ တပျမတောျလကျအောကျခံ ကရငျနယျခွားစောင့ျတပျ အခွစေိုကျတဲ့ ရှှကေုက်ကိုမှာ ဟောငျကောငျအခွစေိုကျ ယထိုငျး (Yatai) ကုမ်ပဏီက နယျစပျမွို့တညျဆောကျနတောကို လူသိမြားပါတယျ။ မွဝတီမှာလညျး ကစီးနိုးကစားဝိုငျးတှေ ခတျေစားလာပါတယျ။

မွဝတီမွောကျဘကျ ကိလို (၂၀) ကှာဝေးတဲ့ သောငျရငျးမွဈ မွနျမာပွညျဘကျကမျးမှာ လောငျးကစားမွို့ တညျဆောကျနတောပါ။ ကရငျနယျခွားစောင့ျတပျ BGF က (၂၀) ရာခိုငျနှုနျး၊ တရုတျဘကျက (၈၀) ရာခိုငျနှုနျး အကြိုးအမွတျ ရယူမယ့ျ စီးပှားရေးလုပျငနျး ဖွဈပါတယျ။ ကရငျ BGF အကူအညီနဲ့ ဝငျရောကျလာတဲ့ တရုတျတှေ မွဝတီမှာ မြားပွားလာပါတယျ။ ရှှကေုက်ကိုစီမံကိနျးကို စုံစမျးစဈဆေးဖို့ လှနျခဲ့တဲ့ ဇှနျလကမှ မွနျမာအစိုးရက ဆုံးဖွတျပါတယျ။ ကရငျ BGF ဟာ အစိုးရတပျ သွဇာအရှိနျအဝါနဲ့ လောငျးကစားမွို့တောျ တညျဆောကျနတော ထငျရှားပါတယျ။

မွဝတီမွို့နယျ BGF ထိနျးခြုပျနယျမွေ သဲပုံဆိပျက တရုတျ အဆောကျအဦးတှကေို ဓါတျပုံရိုကျနတေဲ့ အမြိုးသမီးသတငျးထောကျနှဈဦးကို ကရငျနယျခွားစောင့ျက မတျလဆနျးက ဖမျးဆီးပွီး ရိုကျနှကျတဲ့သတငျးကို လူသိမြားပါတယျ။ BGF ဗိုလျမှူးကွီး စောခစြျသူရဲ့ ဝငျရောကျစှကျဖကျမှုကွောင့ျ သတငျးထောကျတှကေို တရကျအတှငျး လှှတျပေးလိုကျပွီး ဖမျးဆီးသူတှကေို အရေးယူတယျလို့ သိရပါတယျ။ တရုတျစီးပှားရေးလုပျငနျးကို ကရငျ BGF တပျဖှဲ့က အကာအကှယျပေးနတော ဖွဈပါတယျ။ မွဝတီမှာ တရုတျဦးရေ တိုးပှားနတောကို တရုတျစာနဲ့ ရေးထားတဲ့ ဆိုငျဘုတျတှကေ သကျသပွေနပေါတယျ။ ဒါကို ဥပဒနေဲ့ မညီညှှတျဘူးဆိုပွီး စညျပငျသာယာရေးအဖှဲ့က လိုကျလံဖွုတျသိမျးလိုကျပါတယျ။ ဆိုငျဘုတျတှေ မရှိတော့ပမေယ့ျ တရုတျတှကေတော့ ရှိနပေါတယျ။ ဇူလိုငျ (၁၅) ရကျနေ့က မွဝတီလောငျကစားဝိုငျးကို အာဏာပိုငျအဖှဲ့တှကေ ဝငျရောကျဖမျးဆီးကွောငျး သိရပါတယျ။

ဒုတိယတရုတျမွို့တောျသဈကို ဆိုငျရှီကနျ Saixigang စကျမှုဇုနျလို့ ခေါျပါတယျ။ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံက နှငျထုတျခံရတဲ့ တရုတျလုပျငနျးရှငျတှအေတှကျ ရညျရှယျပွီး တညျဆောကျတာလို့ သိရပါတယျ။ ၂၀၁၂ ကမှ ထောကျကလှတျလာတဲ့ တရုတျလူဆိုး ဝမျကော့ကှိုငျ Wan Kuok-kui တညျထောငျတဲ့ ဒုံမအေုပျစုနဲ့ မလေးရှားလုပျငနျးရှငျတဦး ဖကျစပျပွီး ဆိုငျရှီကနျ စီမံကိနျးကို အကောငျအထညျဖောျနတော ဖွဈပါတယျ။ KNU ထိနျးခြုပျတဲ့ မွဝတီမွို့နယျ ဟှမျယာ Huanya မွို့နယျစီမံကိနျးမှာလညျး ကမ်ဘောဒီယားက နှငျထုတျခံရတဲ့ တရုတျလောငျကစားလုပျငနျးတှေ ပါဝငျပါတယျ။ KNU အကွီးအကဲ စောရောဂြာခငျ ကိုယျတိုငျပါဝငျနတေဲ့ စီမံကိနျးဖွဈပွီး ကစီးနိုးကစားဝိုငျးတခု တညျဆောကျနကွေောငျး သိရပါတယျ။

တရုတျမွို့သဈစီမံကိနျး အကောငျအထညျဖောျနတောကို တရုတျအစိုးရရဲ့ ပိုးလမျးကွောငျး စီမံကိနျးမှာ အကွုံးဝငျသလိုလို ပွောဆိုတာမြိုးတှေ ရှိလာပါတယျ။ တကယျတော့ ပွညျပရောကျ တရုတျလူဆိုးတှေ တညျဆောကျတဲ့ တရုတျမွို့သဈတှေ ဖွဈလာတာကွောင့ျ ပွညျပရောကျ တရုတျတှအေတှကျ ရညျရှယျပါတယျ။ ဒသေခံလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးရဲ့ သဘောတူညီခကြျနဲ့ ပွညျပရောကျ တရုတျလုပျငနျးရှငျတှကေ တညျဆောကျတာမို့ တရုတျအစိုးရနဲ့ လုံးဝမဆိုငျဘူးလို့ တရုတျသုတသေီ ယှန့ျစှနျက ဇှနျလ (၂၅) ရကျနေ့ထုတျ Frontier Myanmar မွနျမာစာစောငျမှာ ရေးသားထားပါတယျ။ မွို့သဈတညျဆောကျနတေဲ့ တရုတျတှဟော ဟောငျကောငျနဲ့ မကာအိုအခွစေိုကျ တရုတျတှဖွေဈလို့ တရုတျအစိုးရနဲ့ရော တရုတျပွညျမကွီးနဲ့ရော ဘယျလိုမှ ပတျသကျစရာ အကွောငျးမရှိဘူးလို့ ယှန့ျစှနျက ရှငျးပွထားပါတယျ။

Australian လုပျငနျးရှငျ Nigel Grier ဂရီယာ ဆိုသူဟာ ကရငျခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျနာဒါမွနဲ့ ပူးပေါငျးပွီး မူအေးပု ဒုက်ခသညျစခနျးမှာ မွို့သဈစီမံကိနျး တညျဆောကျဖို့ စီမံကိနျးခခြဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ မတညျငှေ ဒေါျလာ (၃) သိနျးခှဲလောကျ ရလာတဲ့အခါမှာ လူလိမျမှနျး သိရပါတယျ။ Nigel Grier နဲ့ Karen Enterprise ကို အဆကျဖွတျဖို့ နာဒါမွက ကွညောခကြျထုတျပါတယျ။ Nigel Grier ရဲ့ ကရငျမွို့သဈစီမံကိနျးမှာ ငှစေိုကျထုတျမိတဲ့ အမရေိကနျနဲ့ ဂပြနျလုပျငနျးရှငျတှကေ စငျ်ကာပူမှာ တရားစှဲတဲ့အခါ အရငျးစိုကျသူ (၃) ဦးကို ဒေါျလာတဈသောငျးစီ ပေးဖိုဆုံးဖွတျတာကို ဧပွီလ (၂၂) ရကျနေ့ထုတျ Sydney Morning Herald ဖောျပွထားပါတယျ။

လှနျခဲ့တဲ့နှဈ မလေ (၇) ရကျနေ့က ပွဌာနျးတဲ့ လောငျးကစားဥပဒဟော နိုငျငံခွားသားအတှကျသာ ဖွဈပုံရပါတယျ။ ဥပဒပေုဒျမှာ (၁၃) မှာ မွနျမာပွညျသူပွညျသားတှေ ကစီးနိုးမှာ လောငျကစားခွငျး မပွုရလို့ ပိတျပငျထားပါတယျ။ ခတျေစနဈလြောျညီသောဥပဒဖွေဈဖို့ ရညျရှယျတယျလို့ ဖောျပွထားတာကိုကွည့ျရငျ နိုငျငံခွားသားတှအေတှကျ တရုတျလောငျးကစားဝိုငျး တညျထောငျတာဟာ ခတျေစနဈနဲ့ ကိုကျညီသလို ဖွဈနပေါတယျ။ မွနျမာပွညျထဲမှာ လောငျးကစားဝိုငျး တညျထောငျခှင့ျပေးပွီး မွနျမာပွညျသားတှေ မပါရဘူးလို့ ပိတျပငျတားမွဈတဲ့ ဥပဒေ ဖွဈနပေါတယျ။