ZAWGYI/UNICODE
ပုဂ္ဂလိကဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ အခကြေးငွေနဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးခွင့်ပြုမယ့် အစီအစဉ်ကို မကြာခင် စတင်နိုင်ဖို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက စီစဉ်နေပါပြီ။ ဒီအစီအစဉ်ဟာ အခြေခံလူတန်းစား၊ ပြည်သူတွေ အတွက်တော့ ဆေးထိုးနိုင်ဖို့ အခက်အခဲရှိနိုင်တယ်လို့ ပရဟိတအကျိုးဆောင်တွေက သုံးသပ်မိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီသတင်းအပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက် မခင်ဖြူထွေးပြောပြပေးပါမယ်။
ပုဂ္ဂလိကဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ အခကြေးငွေနဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးခွင့်ပြုမယ့် အစီအစဉ်ကို မကြာခင် စတင်နိုင်ဖို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီက စီစဉ်နေတာပါ။ တရုတ်နိုင်ငံထုတ်ဆေးတွေနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံထုတ် ကာကွယ်ဆေး တွေကို ပုဂ္ဂလိကအနေနဲ့တင်သွင်းနိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။
ပုဂ္ဂလိကကို ကာကွယ်ဆေးတင်သွင်း ခွင့်ပြုထားပေမယ့် အခပေးပြီးဆေးထိုးရတဲ့ အစီအစဉ်ကလည်း စာရင်းပေးသလောက်ကို ထိုးပေးဖို့ကို ဩဂုတ်လကုန် ပိုင်းလောက်မှာစတင်နိုင်မယ်လို့ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ရည်ရွယ်ထားတာပါ။ ပုဂ္ဂလိက ဆေးရုံဆေး ခန်း ၄၀ နီးပါးမှာ အခပေးထိုးတာ လုပ်ဆောင်ဖို့ ခွင့်ပြု ထား တယ်လို့ ရန်ကုန်တိုင်း ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနက ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာမြတ်ဝဏ္ဏစိုးကပြောပါတယ်။
"ကျနော်တို့က အတိအကျတော့ပြောလို့မရဘူး။ ဆေးရုံဆေးခန်းက ၃၀၊ ၄၀ ရှိမယ်ထင်တယ်။ Vaccination ထိုးမယ့်အနေနဲ့ Vaccination site အနေနဲ့ ကျနော်တို့က ခွင့်ပြုလို့ရတယ်။ Vaccine တင်သွင်းသူတွေအနေနဲ့ တင်သွင်းလာရင် Vaccination site တွေကနေထိုးလို့ရပါမယ်။ ကျနော်တို့ အဲလို အသိအမှတ်ပြုထားတာတွေရှိပါတယ်။ သူတို့တင်သွင်းတဲ့ ဈေးနှုန်းနဲ့ လွတ်လပ်စွာရောင်းချခွင့် ပေးမှာပါ။ ကျနော်တို့က proposal ကို accept လုပ်ထဲက သူတို့သွင်းမယ်ဆိုသွင်းတာမှာ ဘယ်လို cold chain နဲ့ထားမယ်။ အဲလိုထားမယ့် အစီအမံရှိရပါမယ်။ Vaccine Meter နဲ့ Vaccination Team က ဘယ်နေရာနဲ့ ဘယ်လိုလုပ်ပါမလဲဆိုတာရှိရပါမယ်။ ပြီးရင်ဆေးထိုးတာကို ကျနော်တို့ National System ထဲကို ထည့်ပေးရပါမယ် အဲလိုလုပ်မှာပါ။ ဘယ်ဆေးမဆို ပေးသွင်းပါတယ်။ ဒါကတော့ FDA ကနေ ခွင့်ပြုပြီးတော့ပေါ့။"
ဘယ် ပုဂ္ဂလိက ဆေးရုံတွေ၊ ဘယ်ပုဂ္ဂလိက ဓါတ်ခွဲခန်းနဲ့ ပုဂ္ဂလိက လုပ်ငန်းရှင်တွေက တင်သွင်းကြမလဲ ဆိုတာကိုတော့ ကျန်းမာရေးဌာနဘက်က တိတိကျကျမပြောသေးပါဘူး။လက်ရှိ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ ခွင့်ပြုချက်နဲ့ မြန်မာ-တရုတ် ကုန် သည် ကြီးများ အသင်းလို အဖွဲ့ အစည်း တစ်ချို့၊ ပုဂ္ဂလိက ဆေးရုံတစ်ချို့၊ ကုလသမဂ္ဂ လက် အောက်ခံ အဖွဲ့ အစည်းတစ်ချို့နဲ့ ဆေးတင်သွင်းသူတွေက စစ်ကောင်စီ ခွင့်ပြုချက် ရယူပြီး ကာကွယ်ဆေး တင်သွင်း၊ အခကြေးငွေနဲ့ ထိုးနှံမယ့် အစီအစဉ် စတင်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနဘက်ကတော့ ဆေးတွေရောက်ရှိလာရင် ထိုးနှံနိုင်ဖို့နဲ့ သိမ်းဆည်းထားနိုင်ရေး ကိုင်တွယ်လုပ်ဆောင်ရေးတွေနဲ့ပတ်သတ်လို့ ပုဂ္ဂလိက တင်သွင်းလာတဲ့ ဆေးတွေကိုထိုးနှံပေးဖို့ တာဝန်ယူမယ့် ဆေးရုံဆေးခန်းတွေနဲ့ ပုဂ္ဂလိက ဓါတ်ခွဲခန်းတွေ ဘက်ကို ပုံမှန်ကာကွယ်ဆေးထိုးနိုင်ဖို့ သင်တန်းရက်တိုတွေပေးထားတယ်လို့ ဒေါက်တာမြတ်ဝဏ္ဏစိုးကပြောပါတယ်။
"ကျနော်တို့ဘက်က ထရိန်နင် လုပ်ပေးပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁ရက် ၂ရက်က ရန်ကုန်တိုင်းမှာရှိတဲ့ ဆေးရုံ ဆေးခန်းတွေကို အဲထရိန်နင်ကို ရန်ကုန်တိုင်းကျန်းမာရေးကပေးဖြစ်ပါတယ်။ ပုံမှန်ကာကွယ် ဆေးထိုး တာမှာပါတဲ့ အတိုင်းဘဲ ကာကွယ်ဆေးထိုးတဲ့ method နောက် AEFI လို့ခေါ်တဲ့ ဆေးမတည့်တာတွေကို ဘယ်လိုပြုစုစောင့်ရှောက်မလဲ ဆိုတာ ကျနော်တို့ကလည်းသင်တန်းပေးတာ ဆရာဝန်ဆရာမတွေကိုဘဲ ပေးတာပါ။ အဲတော့ ၁ရက် ထရိန်နင် ဘဲဖြစ်ပါတယ်။ အွန်လိုင်းဘဲ လုပ်ပါတယ်။ ကြေငြာထားတဲ့ Save ဖြစ်တဲ့ လူအုပ်စုတွေကိုဘဲ ထိုးခွင့်ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။"
စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဘက်ကတော့ကာကွယ်ဆေး ထိုးတာမှာ ကျင့်သုံးရမယ့် လိုက်နာရမယ့် စည်း ကမ်းချက်တွေကိုတော့ သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဈေးနှုန်း အမျိုးမျိုး ဖြစ်နေပေမယ့် စစ်အုပ် ချုပ်ရေးကောင်စီရဲ့ ကာကွယ်ဆေးထိုး စီမံချက်ကို အကူအညီတော့ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်မှုတွေရှိနေ သလို ပုဂ္ဂလိကတွေဆီမှာ ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေး အခပေးထိုးတာမှာ တယောက်ကို သိန်းဂဏန်းပေး ရမှာမို့ အခြေခံလူတန်းစားများတဲ့ ပြည်သူတွေ အတွက်တော့ ဆေးထိုးနိုင်ဖို့ ခက်ခဲဖွယ်ရှိနေနိုင်တဲ့ အခြေအနေနဲ့ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိနေတယ်လို့ ဝေဖန်မှု တွေ လည်းရှိနေပါတယ်။
ကိုဗစ်လူနာတွေကုသရေးပိုင်း ပရဟိတလုပ်နေတဲ့ မနန္ဒာကတော့ အခြေခံလူတန်းစားများတဲ့ ပြည်သူ တွေ အတွက်တော့ ဆေးထိုးနိုင်ဖို့ ခက်ခဲနိုင်သလို စိတ်ချရဖို့အတွက် တာဝန်ယူမှုကမေးခွန်းထုတ် စရာရှိနေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
"ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေကို ၃သိန်းခွဲနဲ့တင်မယ်လို့ကြားပါတယ်။ အဲအတွက်ကဘာပြောချင်လဲဆိုရင် အရမ်းဈေးကြီးလွန်းတယ်။ ပြည်သူတွေကစားဝတ်နေရေးကျပ်တည်းခက်ခဲနေချိန်ဆိုတော့ ဒီဈေးနဲ့ အသက်ကိုကာကွယ်ရမယ်ဆိုရင်တော့ အရမ်းများတယ်ပြောချင်တယ်။ နောက်တခုကတော့ စိတ်ချရမှုပေါ့။ ပုဂ္ဂလိကတွေတင်သွင်းခွင့်ပေးရင်တော့ပိုက်ဆံရှိသူတွေကတင်သွင်းခွင့်ရမှာပေါ့တဖက် က လတ်တလောဖြစ်နေတဲ့ အဖြစ်တွေလိုပေါ့။ စားသောက်ကုန်တွေ ဆေးတွေ ဈေးကြီးသလိုဘဲပေါ့ ပိုက်ဆံရှိတဲ့သူတချို့ အုပ်စုကတော့တင်သွင်းကြလိမ့်မယ်။ တင်သွင်းပေမယ့် သူတို့ကိုယုံကြည်မှုက ပြည်သူတွေကဘယ်လိုသတ်မှတ်ရမှာလဲ။ ဆေးဆိုတာအသက်ကယ်ဆေးလိုဖြစ်နေတာလေ။ ဈေးကြီးလဲပေးဝယ်ရမယ် ယုံကြည်မှုကဘယ်လိုသတ်မှတ်ပေးကြမှာလဲ အဲလိုတော့ရှိတာပေါ့။ "
ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကတော့ သတ်မှတ်စံချိန်၊ သတ်မှတ်ချက်တွေနဲ့ တင်သွင်းခွင့်ပေးတာကိုဖောက် ဖျက်မယ်ဆိုရင် ကိုဗစ် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းအပြင် ဆေးဝါးတင်သွင်းရောင်းချခြင်းဆိုင်ရာတည်ဆဲဥပ ဒေတွေနဲ့ အရေးယူမယ်ဆိုပေမယ့် တိတိကျကျပြောဆိုထားတာတော့မရှိပါဘူး။
သြဂုတ်လ ၆ ရက်နေ့ထုတ် မြန်မာ့အလင်းနဲ့ ကြေးမုံသတင်းစာမှာတော့ လူဦးရေ ၁.၈ သန်းကျော် ၊ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးပြီလို့ တရားဝင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ကာကွယ် ဆေး ထိုးမဲ့အစီအစဉ်ကို တစ်လချင်း ကာကွယ်ဆေး ၅ သန်းခန့်ထိုးမယ်လို့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌက ပြီးခဲ့တဲ့ ၆ ကြိမ်မြောက် ကိုဗစ် ၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ် ကုသရေး အစည်းအဝေးမှာ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂနဲ့ ဂလိုဘယ်ဖန်းအဖွဲ့ကကာကွယ်ဆေး ပေးပို့တာတွေ ရှိနေပြီး အာဆီယံကလည်း ဒီနှစ်ကုန်လောက်မှာ စပြီးပေးဖို့လုပ်နေတာတွေလည်းရှိပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ပုဂ္ဂလိက ဆေးရုံဆေးခန်းတွေ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး အခပေးထိုးနှံခွင့်ပြုဖို့ စစ်ကောင်စီ စီစဉ်
UNICODE
ပုဂ်ဂလိကဆေးရုံဆေးခနျးတှမှော အခကွေးငှနေဲ့ ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးခှင့ျပွုမယ့ျ အစီအစဉျကို မကွာခငျ စတငျနိုငျဖို့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီက စီစဉျနပေါပွီ။ ဒီအစီအစဉျဟာ အခွခေံလူတနျးစား၊ ပွညျသူတှေ အတှကျတော့ ဆေးထိုးနိုငျဖို့ အခကျအခဲရှိနိုငျတယျလို့ ပရဟိတအကြိုးဆောငျတှကေ သုံးသပျမိတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒီသတငျးအပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ မခငျဖွူထှေးပွောပွပေးပါမယျ။
ပုဂ်ဂလိကဆေးရုံဆေးခနျးတှမှော အခကွေးငှနေဲ့ ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးခှင့ျပွုမယ့ျ အစီအစဉျကို မကွာခငျ စတငျနိုငျဖို့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီက စီစဉျနတောပါ။ တရုတျနိုငျငံထုတျဆေးတှနေဲ့ အိန်ဒိယနိုငျငံထုတျ ကာကှယျဆေး တှကေို ပုဂ်ဂလိကအနနေဲ့တငျသှငျးနိုငျဖို့ ပွငျဆငျနတောဖွဈပါတယျ။
ပုဂ်ဂလိကကို ကာကှယျဆေးတငျသှငျး ခှင့ျပွုထားပမေယ့ျ အခပေးပွီးဆေးထိုးရတဲ့ အစီအစဉျကလညျး စာရငျးပေးသလောကျကို ထိုးပေးဖို့ကို ဩဂုတျလကုနျ ပိုငျးလောကျမှာစတငျနိုငျမယျလို့ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနက ရညျရှယျထားတာပါ။ ပုဂ်ဂလိက ဆေးရုံဆေး ခနျး ၄၀ နီးပါးမှာ အခပေးထိုးတာ လုပျဆောငျဖို့ ခှင့ျပွု ထား တယျလို့ ရနျကုနျတိုငျး ကနြျးမာရေးဦးစီးဌာနက ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဒေါကျတာမွတျဝဏ်ဏစိုးကပွောပါတယျ။
"ကနြောျတို့က အတိအကတြော့ပွောလို့မရဘူး။ ဆေးရုံဆေးခနျးက ၃၀၊ ၄၀ ရှိမယျထငျတယျ။ Vaccination ထိုးမယ့ျအနနေဲ့ Vaccination site အနနေဲ့ ကနြောျတို့က ခှင့ျပွုလို့ရတယျ။ Vaccine တငျသှငျးသူတှအေနနေဲ့ တငျသှငျးလာရငျ Vaccination site တှကေနထေိုးလို့ရပါမယျ။ ကနြောျတို့ အဲလို အသိအမှတျပွုထားတာတှရှေိပါတယျ။ သူတို့တငျသှငျးတဲ့ ဈေးနှုနျးနဲ့ လှတျလပျစှာရောငျးခခြှင့ျ ပေးမှာပါ။ ကနြောျတို့က proposal ကို accept လုပျထဲက သူတို့သှငျးမယျဆိုသှငျးတာမှာ ဘယျလို cold chain နဲ့ထားမယျ။ အဲလိုထားမယ့ျ အစီအမံရှိရပါမယျ။ Vaccine Meter နဲ့ Vaccination Team က ဘယျနရောနဲ့ ဘယျလိုလုပျပါမလဲဆိုတာရှိရပါမယျ။ ပွီးရငျဆေးထိုးတာကို ကနြောျတို့ National System ထဲကို ထည့ျပေးရပါမယျ အဲလိုလုပျမှာပါ။ ဘယျဆေးမဆို ပေးသှငျးပါတယျ။ ဒါကတော့ FDA ကနေ ခှင့ျပွုပွီးတော့ပေါ့။ "
ဘယျ ပုဂ်ဂလိက ဆေးရုံတှေ၊ ဘယျပုဂ်ဂလိက ဓါတျခှဲခနျးနဲ့ ပုဂ်ဂလိက လုပျငနျးရှငျတှကေ တငျသှငျးကွမလဲ ဆိုတာကိုတော့ ကနြျးမာရေးဌာနဘကျက တိတိကကြမြပွောသေးပါဘူး။လကျရှိ စဈအုပျခြုပျရေး ကောငျစီ ခှင့ျပွုခကြျနဲ့ မွနျမာ-တရုတျ ကုနျ သညျ ကွီးမြား အသငျးလို အဖှဲ့ အစညျး တဈခြို့၊ ပုဂ်ဂလိက ဆေးရုံတဈခြို့၊ ကုလသမဂ်ဂ လကျ အောကျခံ အဖှဲ့ အစညျးတဈခြို့နဲ့ ဆေးတငျသှငျးသူတှကေ စဈကောငျစီ ခှင့ျပွုခကြျ ရယူပွီး ကာကှယျဆေး တငျသှငျး၊ အခကွေးငှနေဲ့ ထိုးနှံမယ့ျ အစီအစဉျ စတငျနကွေတာဖွဈပါတယျ။
ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနဘကျကတော့ ဆေးတှရေောကျရှိလာရငျ ထိုးနှံနိုငျဖို့နဲ့ သိမျးဆညျးထားနိုငျရေး ကိုငျတှယျလုပျဆောငျရေးတှနေဲ့ပတျသတျလို့ ပုဂ်ဂလိက တငျသှငျးလာတဲ့ ဆေးတှကေိုထိုးနှံပေးဖို့ တာဝနျယူမယ့ျ ဆေးရုံဆေးခနျးတှနေဲ့ ပုဂ်ဂလိက ဓါတျခှဲခနျးတှေ ဘကျကို ပုံမှနျကာကှယျဆေးထိုးနိုငျဖို့ သငျတနျးရကျတိုတှပေေးထားတယျလို့ ဒေါကျတာမွတျဝဏ်ဏစိုးကပွောပါတယျ။
"ကနြောျတို့ဘကျက ထရိနျနငျ လုပျပေးပါတယျ။ လှနျခဲ့တဲ့ ၁ရကျ ၂ရကျက ရနျကုနျတိုငျးမှာရှိတဲ့ ဆေးရုံ ဆေးခနျးတှကေို အဲထရိနျနငျကို ရနျကုနျတိုငျးကနြျးမာရေးကပေးဖွဈပါတယျ။ ပုံမှနျကာကှယျ ဆေးထိုး တာမှာပါတဲ့ အတိုငျးဘဲ ကာကှယျဆေးထိုးတဲ့ method နောကျ AEFI လို့ခေါျတဲ့ ဆေးမတည့ျတာတှကေို ဘယျလိုပွုစုစောင့ျရှောကျမလဲ ဆိုတာ ကနြောျတို့ကလညျးသငျတနျးပေးတာ ဆရာဝနျဆရာမတှကေိုဘဲ ပေးတာပါ။ အဲတော့ ၁ရကျ ထရိနျနငျ ဘဲဖွဈပါတယျ။ အှနျလိုငျးဘဲ လုပျပါတယျ။ ကွငွောထားတဲ့ Save ဖွဈတဲ့ လူအုပျစုတှကေိုဘဲ ထိုးခှင့ျပေးမှာ ဖွဈပါတယျ။"
စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီ ဘကျကတော့ကာကှယျဆေး ထိုးတာမှာ ကငြ့ျသုံးရမယ့ျ လိုကျနာရမယ့ျ စညျး ကမျးခကြျတှကေိုတော့ သတျမှတျထုတျပွနျထားပါတယျ။ ဈေးနှုနျး အမြိုးမြိုး ဖွဈနပေမေယ့ျ စဈအုပျ ခြုပျရေးကောငျစီရဲ့ ကာကှယျဆေးထိုး စီမံခကြျကို အကူအညီတော့ ဖွဈနိုငျတယျလို့ သုံးသပျမှုတှရှေိနေ သလို ပုဂ်ဂလိကတှဆေီမှာ ကိုဗဈ ကာကှယျဆေး အခပေးထိုးတာမှာ တယောကျကို သိနျးဂဏနျးပေး ရမှာမို့ အခွခေံလူတနျးစားမြားတဲ့ ပွညျသူတှေ အတှကျတော့ ဆေးထိုးနိုငျဖို့ ခကျခဲဖှယျရှိနနေိုငျတဲ့ အခွအေနနေဲ့ရငျဆိုငျရဖှယျရှိနတေယျလို့ ဝဖေနျမှု တှေ လညျးရှိနပေါတယျ။
ကိုဗဈလူနာတှကေုသရေးပိုငျး ပရဟိတလုပျနတေဲ့ မနန်ဒာကတော့ အခွခေံလူတနျးစားမြားတဲ့ ပွညျသူ တှေ အတှကျတော့ ဆေးထိုးနိုငျဖို့ ခကျခဲနိုငျသလို စိတျခရြဖို့အတှကျ တာဝနျယူမှုကမေးခှနျးထုတျ စရာရှိနတေယျလို့ဆိုပါတယျ။
"ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှကေို ၃သိနျးခှဲနဲ့တငျမယျလို့ကွားပါတယျ။ အဲအတှကျကဘာပွောခငြျလဲဆိုရငျ အရမျးဈေးကွီးလှနျးတယျ။ ပွညျသူတှကေစားဝတျနရေေးကပြျတညျးခကျခဲနခြေိနျဆိုတော့ ဒီဈေးနဲ့ အသကျကိုကာကှယျရမယျဆိုရငျတော့ အရမျးမြားတယျပွောခငြျတယျ။ နောကျတခုကတော့ စိတျခရြမှုပေါ့။ ပုဂ်ဂလိကတှတေငျသှငျးခှင့ျပေးရငျတော့ပိုကျဆံရှိသူတှကေတငျသှငျးခှင့ျရမှာပေါ့တဖကျ က လတျတလောဖွဈနတေဲ့ အဖွဈတှလေိုပေါ့။ စားသောကျကုနျတှေ ဆေးတှေ ဈေးကွီးသလိုဘဲပေါ့ ပိုကျဆံရှိတဲ့သူတခြို့ အုပျစုကတော့တငျသှငျးကွလိမ့ျမယျ။ တငျသှငျးပမေယ့ျ သူတို့ကိုယုံကွညျမှုက ပွညျသူတှကေဘယျလိုသတျမှတျရမှာလဲ။ ဆေးဆိုတာအသကျကယျဆေးလိုဖွဈနတောလေ။ ဈေးကွီးလဲပေးဝယျရမယျ ယုံကွညျမှုကဘယျလိုသတျမှတျပေးကွမှာလဲ အဲလိုတော့ရှိတာပေါ့။"
ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနကတော့ သတျမှတျစံခြိနျ၊ သတျမှတျခကြျတှနေဲ့ တငျသှငျးခှင့ျပေးတာကိုဖောကျ ဖကြျမယျဆိုရငျ ကိုဗဈ စညျးမဉြျးစညျးကမျးအပွငျ ဆေးဝါးတငျသှငျးရောငျးခခြွငျးဆိုငျရာတညျဆဲဥပ ဒတှေနေဲ့ အရေးယူမယျဆိုပမေယ့ျ တိတိကကြပြွောဆိုထားတာတော့မရှိပါဘူး။
သွဂုတျလ ၆ ရကျနေ့ထုတျ မွနျမာ့အလငျးနဲ့ ကွေးမုံသတငျးစာမှာတော့ လူဦးရေ ၁.၈ သနျးကြောျ ၊ ကာကှယျဆေး ထိုးပွီးပွီလို့ တရားဝငျ ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ကာကှယျ ဆေး ထိုးမဲ့အစီအစဉျကို တဈလခငြျး ကာကှယျဆေး ၅ သနျးခန့ျထိုးမယျလို့ စဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီဥက်ကဋ်ဌက ပွီးခဲ့တဲ့ ၆ ကွိမျမွောကျ ကိုဗဈ ၁၉ ရောဂါ ကာကှယျထိနျးခြုပျ ကုသရေး အစညျးအဝေးမှာ ပွောခဲ့ပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ ဂလိုဘယျဖနျးအဖှဲ့ကကာကှယျဆေး ပေးပို့တာတှေ ရှိနပွေီး အာဆီယံကလညျး ဒီနှဈကုနျလောကျမှာ စပွီးပေးဖို့လုပျနတောတှလေညျးရှိပါတယျ။