(Zawgyi / Unicode)
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက လူထုဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ မီဒီယာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍနဲ့ သတင်းသမားတွေ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ အခက်အခဲတွေအပေါ် မြန်မာသတင်းသမားတွေရဲ့ အမြင်တွေကို မဆုမွန် စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးရာက အာဖရိကန်-အမေရိကန် လူမည်းအမျိုးသား George Floyd သေဆုံးခဲ့ရတဲ့အပေါ် မကျေနပ်မှုတွေကြောင့် ဆန္ဒပြပွဲတွေ ပေါ်ပေါက်နေတာ အခုဆိုရင် သီတင်း ၂ ပတ်နီးပါး ရှိလာနေပါပြီ။ အမေရိကန် မြို့ကြီးတော်တော်များများမှာ လူပေါင်းထောင်သောင်းချီ ဆန္ဒပြနေတဲ့အတွက်လည်း အမေရိကန်မှာသာမက နိုင်ငံတကာမှာပါ ထိပ်တန်းသတင်း ဖြစ်နေတဲ့ အဖြစ်အပျက်အပေါ် မြန်မာသတင်းသမားတွေလည်း စိတ်ဝင်တစား စောင့်ကြည့်နေကြတာပါ။
အခုလို တိုင်းပြည်တခုမှာ အရေးကြီးတဲ့ ဖြစ်စဉ်တခုကို တင်ပြရာမှာ မီဒီယာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာ အရေးကြီးသလို ဘက်လိုက်မှုကင်းဖို့ လိုတယ်လို့လည်း မြန်မာသတင်းမီဒီယာကောင်စီ တွဲဘက်အတွင်းရေးမှူး-၁ ကိုမြင့်ကျော်က သုံးသပ်ပါတယ်။
“မီဒီယာတွေ အရေးကြီးတယ်ဆိုတာက ဘာတွေဖြစ်နေတယ်ဆိုတာ နေ့စဉ် မြေပြင်မှာ ဖြစ်ပျက်နေတာတွေကို တာဝန်ရှိသူတွေ သိဖို့ အရေးကြီးတယ်။ ဥပမာ ရဲတပ်ဖွဲ့တွေ ဘယ်လိုကိုင်တွယ်သလဲ၊ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ တာဝန်ခံမှုအတွက် မှတ်တမ်းတင်ပေးတာပဲ၊ အဲဒီအပိုင်းတွေက တကယ်အရေးကြီးတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ နောက် ကျနော်တခုမြင်တာက တချို့သတင်းမီဒီယာတွေက ပါတီတွေနဲ့ နီးစပ်တယ်။ ဥပမာ FOX လိုမျိုးဆို အယူအဆအားဖြင့် ထောက်ခံတာမျိုး တွေ့ရတယ်။ အဲဒီသဘာဝက အနည်းနဲ့အများ ရှိနိုင်ကြတယ်။ သို့သော် Media Pluralism ဗဟုဝါဒ ခေါ်မှာပေါ့နော် အဲဒီဟာကလည်း ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ အရေးကြီးတယ်လို့ ထင်တယ်။ လူထုကို အဲဒီမီဒီယာက မြင်စေချင် ပြောစေချင်တဲ့ ယူဆစေချင်တဲ့ လမ်းကြောင်းကိုပဲ သူတို့ ပုံသွင်းကြတာမျိုးတွေလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။
“ဒါပေမယ့် မီဒီယာဘက်ကတော့ လူထုအတွက် အမြင်အမျိုးမျိုး သတင်းအချက်အလက် ထောင့်စုံ အင်ဖော်မေးရှင်း အမျိုးမျိုးကို ရစေနိုင်တဲ့ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ Media Pluralism တကယ်အရေးကြီးတယ် ဆိုတာကို သက်သေပြသလိုလို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။ တချို့ကော်မန့်တွေ ဖတ်ကြည့်တော့ သတင်းမီဒီယာတွေက အဖြစ်အပျက်ကို သွေးဆူအောင်ပြလို့ အဖြစ်အပျက်က ပိုပြီးတော့ အရှိန်မြင့်တယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး အယူအဆမျိုးလည်း ရှိတာပေါ့နော်။ ကျနော်ကတော့ အဲဒီအယူအဆကို သဘောမတူဘူး။ သို့သော် မီဒီယာကလည်း အဖြစ်အပျက်တင်မဟုတ်ဘူး၊ သူနဲ့ အကြောင်းအကျိုးပါ ဆက်စပ်ပြနိုင်တဲ့ မီဒီယာ Professional ဖြစ်ဖို့ လိုတယ်ပေါ့နော်။”
လူမည်းတွေရဲ့အသက်ကို တန်းတူတန်ဖိုးထားဖို့ အမေရိကန်နဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေက မြို့ကြီးတချို့မှာ တောင်းဆိုဆန္ဒပြပွဲ မှတ်တမ်းဓာတ်ပုံများ။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဆန္ဒပြပွဲတွေအတွင်း သတင်းမီဒီယာသမားတွေကို လုံခြုံရေးအာဏာပိုင်တွေ၊ ဆန္ဒပြသူတွေက ဖမ်းဆီးတာ တိုက်ခိုက်တာမျိုးတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ရပ်မျိုးတွေကတော့ စိုးရိမ်စရာ ကောင်းတယ်လို့လည်း နိုင်ငံခြားသတင်းထောက်တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးသီဟသွေးက မြင်ပါတယ်။
“အမေရိကားမှာ ဆန္ဒပြပွဲတွေဖြစ်တာ တွေ့ဖူးတယ်ပေါ့နော်။ ဒီလောက်ကြီး ဒီလို ပြဿနာကို ဖြေရှင်းတဲ့ကိစ္စတွေမှာ မီဒီယာကို ရည်ရွယ်ချက်ရှှိရှိပေါ့နော်၊ ဒီဘက် အာဏာရှင်နိုင်ငံတွေ မလွတ်လပ်တဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ ဖြစ်သလိုမျိုး အာဏာပိုင်တွေ အနေနဲ့ မီဒီယာအပေါ်မှာ မသိမသာရော သိသိသာသာရော မရှိစေချင်တဲ့ သဘောမျိုးပေါ့နော်။ အဲ့လိုမျိုး သတင်းယူမှုကို နှောင့်ယှက်တာ အမေရိကားမှာ ကျနော့်အတွက်တော့ ဒါ ပထမဆုံး တွေ့ရတာပဲ။ တော်တော်လေး ထိတ်လန့်မိတယ်ပေါ့ဗျာ။
“ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူတို့ကို ကျနော်တို့က စံအဖြစ် သဘောထားပြီး ဒီလိုလွတ်လပ်မှုမျိုး ရအောင် ကျနော်တို့ ဒီတိုင်းပြည်တွေမှာလည်း ရအောင် ကြိုးစားနေကြတာပေါ့နော်။ အုပ်ချုပ်သူတွေ အာဏာပိုင်တွေဘက်က မီဒီယာတွေပါလာရင် ပိုရှုပ်မယ်၊ ပြဿနာပိုကြီးမယ်ဆိုတဲ့ အမြင်မျိုး ရှိပုံရတယ်။ ဆိုတော့ မီဒီယာတွေ ဒီနေရာကနေ ထွက်သွားအောင်၊ မလာရဲအောင် အဲ့လိုမျိုး Discourage လုပ်တဲ့သဘော တွေ့ရတယ်၊ တော်တော်လေး အံ့သြမိတယ်။ တော်တော်လည်း တုန်လှုပ်မိတယ်။ ဒါက ကောင်းတဲ့လက္ခဏာ မဟုတ်ဘူး။ အထူးသဖြင့် တကမ္ဘာလုံးက စံထားတဲ့ အမေရိကန်လို နိုင်ငံမျိုးမှာ ဒီလိုကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမှုက ကျန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီထူထောင်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ တိုင်းပြည်တွေကိုပါ သက်ရောက်မှု ရှိစေတယ်ဗျ။”
SEE ALSO: မြို့တော် ဝါရှင်တန် အပါအဝင် အမေရိကန်တဝန်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်လက်ပြင်းထန်သတင်းမီဒီယာသမားတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေဟာလည်း အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ လတ်တလော ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေအတွင်း ပိုပြီး ထင်ထင်ရှားရှား တွေ့လာနေရတာပါ။ ဝါရင့်သတင်းသမားတဦးဖြစ်တဲ့ ဦးသီဟသွေးကတော့ အစိုးရတွေအနေနဲ့ သတင်းမီဒီယာတွေရဲ့ တန်ဖိုးကို ပိုပြီးလက်ခံဖို့ လိုအပ်နေတာကို အခုအဖြစ်အပျက်တွေက မီးမောင်းထိုးပြနေတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။
“အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတွေ အုပ်ချုပ်ရေးသမားတွေက ပဋိပက္ခတွေကို ကိုင်တွယ်တဲ့အခါမှာ မီဒီယာသမားတွေကို နှိပ်ကွပ်မယ်ဆိုတာက အမြဲတမ်း စဉ်းစားတဲ့ စဉ်းစားချက်တခု ဖြစ်တယ်ဗျ။ ပုံမှန်ဆိုရင်တော့ မီဒီယာသမားတွေ ရှိနေတာက နှစ်ဖက်စလုံးက တိုင်တည်တာပေါ့ဗျာ။ ပဋိပက္ခ ဖြစ်စဉ်တခုမှာ မီဒီယာကို နှစ်ဖက်စလုံးက အသုံးပြုရတဲ့ အားကိုးရတဲ့ စတုတ္ထမဏ္ဍိုင်တခုပေါ့။ အဲ့လိုမတွေးဘဲ ဒီမီဒီယာဟာ ဒီလိုမျိုး ပဋိပက္ခတွေ ဆန္ဒပြမှုတွေကို အားပေးတယ်၊ ထောက်ခံတယ်၊ ဒီကနေတဆင့် မီဒီယာကနေ ကျယ်ပြန့်လာအောင် လုပ်နေပါတယ်လို့ တွေးပြီးလုပ်တာက ဖိနှိပ်တဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်တွေအပေါ်ကို ကန့်သတ်လိုတဲ့၊ ပြဿနာကို ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း မရှင်းလိုတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့တွေရဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းပဲ။
“အခုလို လုပ်လိုက်တဲ့အခါမှာ Ground မှာ လုပ်နေတဲ့ မီဒီယာသမားတွေကို ထိခိုက်အောင် လုပ်လိုက်တာဟာ တနည်းတဖုံနဲ့ ကျန်တဲ့ မီဒီယာသမားတွေကို ကြောက်လန့်သွားအောင်၊ ထိတ်လန့်သွားအောင်၊ သတင်းမယူရဲအောင် လုပ်တာပဲဆိုတော့ သူတို့ဘက်က တောင်းပန်ကောင်း တောင်းပန်လိုက်မယ်။ အရေးယူတာတွေ Follow up လိုက်ကောင်းလိုက်နိုင်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါဟာ ကျနော်ကတော့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ပြတယ်လို့ ထင်တယ်။ အနည်းနဲ့အများတော့ တော်တော်များများကို အဟန့်အတား ဖြစ်သွားစေတယ်။ စစ်ပွဲတွေထဲမှာလိုပဲ အမေရိကန်ရဲ့ ဆန္ဒပြမှုတွေဟာ သတင်းသမားတွေအတွက် လုံခြုံမှုမရှိတာကို ပြနေတာ။ သတင်းသမားတွေ ထိခိုက်မှုရှိတာဟာ အသက်အန္တရာယ်ရှိတာဟာ အင်မတန် စိုးရိမ်ဖွယ်ကောင်းတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။”
လူမည်းတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေနဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အင်အားအလွန်အကျွံသုံးတဲ့ လုပ်ရပ်တွေ အဆုံးသတ်ဖို့ တောင်းဆို ဆန္ဒပြမှုတွေဟာ အခုအခါ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာသာမက တောင်အမေရိက၊ ဥရောပနဲ့ အာရှတိုက် နိုင်ငံတချို့အထိပါ ပျံ့နှံ့လာနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
အမေရိကန် ဆန္ဒပြပွဲတွေက မီဒီယာအခန်းကဏ္ဍအပေါ် မြန်မာသတင်းသမားတွေ အမြင်
--------------------------------
(Unicode)
အမရေိကနျ ဆန်ဒပွပှဲတှကေ မီဒီယာအခနျးကဏ်ဍအပေါျ မွနျမာသတငျးသမားတှေ အမွငျ
အမရေိကနျပွညျထောငျစုက လူထုဆန်ဒပွပှဲတှမှော မီဒီယာတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍနဲ့သတငျးသမားတှေ ရငျဆိုငျရတဲ့ အခကျအခဲတှအေပေါျ မွနျမာသတငျးသမားတှရေဲ့ အမွငျတှကေို မဆုမှနျ စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
ရဲတပျဖှဲ့က ဖမျးဆီးရာက အာဖရိကနျ-အမရေိကနျ လူမညျးအမြိုးသား George Floyd သဆေုံးခဲ့ရတဲ့အပေါျ မကြနေပျမှုတှကွေောင့ျ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ပေါျပေါကျနတော အခုဆိုရငျ သီတငျး ၂ ပတျနီးပါး ရှိလာနပေါပွီ။ အမရေိကနျ မွို့ကွီးတောျတောျမြားမြားမှာ လူပေါငျးထောငျသောငျးခြီ ဆန်ဒပွနတေဲ့အတှကျလညျး အမရေိကနျမှာသာမက နိုငျငံတကာမှာပါ ထိပျတနျးသတငျး ဖွဈနတေဲ့ အဖွဈအပကြျအပေါျ မွနျမာသတငျးသမားတှလေညျး စိတျဝငျတစား စောင့ျကွည့ျနကွေတာပါ။
အခုလို တိုငျးပွညျတခုမှာ အရေးကွီးတဲ့ ဖွဈစဉျတခုကို တငျပွရာမှာ မီဒီယာတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍဟာ အရေးကွီးသလို ဘကျလိုကျမှုကငျးဖို့ လိုတယျလို့လညျး မွနျမာသတငျးမီဒီယာကောငျစီ တှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး-၁ ကိုမွင့ျကြောျက သုံးသပျပါတယျ။
“မီဒီယာတှေ အရေးကွီးတယျဆိုတာက ဘာတှဖွေဈနတေယျဆိုတာ နေ့စဉျ မွပွေငျမှာ ဖွဈပကြျနတောတှကေို တာဝနျရှိသူတှေ သိဖို့ အရေးကွီးတယျ။ ဥပမာ ရဲတပျဖှဲ့တှေ ဘယျလိုကိုငျတှယျသလဲ၊ အာဏာပိုငျတှရေဲ့ တာဝနျခံမှုအတှကျ မှတျတမျးတငျပေးတာပဲ၊ အဲဒီအပိုငျးတှကေ တကယျအရေးကွီးတယျလို့ မွငျပါတယျ။ နောကျ ကနြောျတခုမွငျတာက တခြို့သတငျးမီဒီယာတှကေ ပါတီတှနေဲ့ နီးစပျတယျ။ ဥပမာ FOX လိုမြိုးဆို အယူအဆအားဖွင့ျ ထောကျခံတာမြိုး တှေ့ရတယျ။ အဲဒီသဘာဝက အနညျးနဲ့အမြား ရှိနိုငျကွတယျ။ သို့သောျ Media Pluralism ဗဟုဝါဒ ခေါျမှာပေါ့နောျ အဲဒီဟာကလညျး ဒီလိုအခွအေနမြေိုးမှာ အရေးကွီးတယျလို့ ထငျတယျ။ လူထုကို အဲဒီမီဒီယာက မွငျစခေငြျ ပွောစခေငြျတဲ့ ယူဆစခေငြျတဲ့ လမျးကွောငျးကိုပဲ သူတို့ ပုံသှငျးကွတာမြိုးတှလေညျး ဖွဈနိုငျတယျ။
“ဒါပမေယ့ျ မီဒီယာဘကျကတော့ လူထုအတှကျ အမွငျအမြိုးမြိုး သတငျးအခကြျအလကျ ထောင့ျစုံ အငျဖောျမေးရှငျး အမြိုးမြိုးကို ရစနေိုငျတဲ့ ဒီလိုအခွအေနမြေိုးမှာ Media Pluralism တကယျအရေးကွီးတယျ ဆိုတာကို သကျသပွေသလိုလို့ ကနြောျမွငျပါတယျ။ တခြို့ကောျမန့ျတှေ ဖတျကွည့ျတော့ သတငျးမီဒီယာတှကေ အဖွဈအပကြျကို သှေးဆူအောငျပွလို့ အဖွဈအပကြျက ပိုပွီးတော့ အရှိနျမွင့ျတယျဆိုတဲ့ သဘောမြိုး အယူအဆမြိုးလညျး ရှိတာပေါ့နောျ။ ကနြောျကတော့ အဲဒီအယူအဆကို သဘောမတူဘူး။ သို့သောျ မီဒီယာကလညျး အဖွဈအပကြျတငျမဟုတျဘူး၊ သူနဲ့ အကွောငျးအကြိုးပါ ဆကျစပျပွနိုငျတဲ့ မီဒီယာ Professional ဖွဈဖို့ လိုတယျပေါ့နောျ။”
SEE ALSO: လန်ဒန်မြို့တော် ဆန္ဒပြပွဲအတွင်း ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တချို့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရအမရေိကနျပွညျထောငျစုက ဆန်ဒပွပှဲတှအေတှငျး သတငျးမီဒီယာသမားတှကေို လုံခွုံရေးအာဏာပိုငျတှေ၊ ဆန်ဒပွသူတှကေ ဖမျးဆီးတာ တိုကျခိုကျတာမြိုးတှလေညျး ရှိပါတယျ။ ဒီလိုလုပျရပျမြိုးတှကေတော့ စိုးရိမျစရာ ကောငျးတယျလို့လညျး နိုငျငံခွားသတငျးထောကျတဦးဖွဈတဲ့ ဦးသီဟသှေးက မွငျပါတယျ။
“အမရေိကားမှာ ဆန်ဒပွပှဲတှဖွေဈတာ တှေ့ဖူးတယျပေါ့နောျ။ ဒီလောကျကွီး ဒီလို ပွူနာကို ဖွရှေငျးတဲ့ကိစ်စတှမှော မီဒီယာကို ရညျရှယျခကြျရှှိရှိပေါ့နောျ၊ ဒီဘကျ အာဏာရှငျနိုငျငံတှေ မလှတျလပျတဲ့ နိုငျငံတှမှော ဖွဈသလိုမြိုး အာဏာပိုငျတှေ အနနေဲ့ မီဒီယာအပေါျမှာ မသိမသာရော သိသိသာသာရော မရှိစခေငြျတဲ့ သဘောမြိုးပေါ့နောျ။ အဲ့လိုမြိုး သတငျးယူမှုကို နှောင့ျယှကျတာ အမရေိကားမှာ ကနြော့ျအတှကျတော့ ဒါ ပထမဆုံး တှေ့ရတာပဲ။ တောျတောျလေး ထိတျလန့ျမိတယျပေါ့ဗြာ။
“ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ သူတို့ကို ကနြောျတို့က စံအဖွဈ သဘောထားပွီး ဒီလိုလှတျလပျမှုမြိုး ရအောငျ ကနြောျတို့ ဒီတိုငျးပွညျတှမှောလညျး ရအောငျ ကွိုးစားနကွေတာပေါ့နောျ။ အုပျခြုပျသူတှေ အာဏာပိုငျတှဘေကျက မီဒီယာတှပေါလာရငျ ပိုရှုပျမယျ၊ ပွူနာပိုကွီးမယျဆိုတဲ့ အမွငျမြိုး ရှိပုံရတယျ။ ဆိုတော့ မီဒီယာတှေ ဒီနရောကနေ ထှကျသှားအောငျ၊ မလာရဲအောငျ အဲ့လိုမြိုး Discourage လုပျတဲ့သဘော တှေ့ရတယျ၊ တောျတောျလေး အံ့သွမိတယျ။ တောျတောျလညျး တုနျလှုပျမိတယျ။ ဒါက ကောငျးတဲ့လက်ခဏာ မဟုတျဘူး။ အထူးသဖွင့ျ တကမ်ဘာလုံးက စံထားတဲ့ အမရေိကနျလို နိုငျငံမြိုးမှာ ဒီလိုကိုငျတှယျဖွရှေငျးမှုက ကနြျတဲ့ ဒီမိုကရစေီထူထောငျဖို့ ကွိုးစားနတေဲ့ တိုငျးပွညျတှကေိုပါ သကျရောကျမှု ရှိစတေယျဗြ။”
SEE ALSO: ကန်ဆန္ဒပြပွဲဆက်စပ် နောက်ဆုံးဖြစ်ထွန်းမှုတွေအပေါ် သုံးသပ်ချက်သတငျးမီဒီယာသမားတှေ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ အခကျအခဲတှဟောလညျး အမရေိကနျ ပွညျထောငျစုမှာ လတျတလော ဖွဈပှားနတေဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှအေတှငျး ပိုပွီး ထငျထငျရှားရှား တှေ့လာနရေတာပါ။ ဝါရင့ျသတငျးသမားတဦးဖွဈတဲ့ ဦးသီဟသှေးကတော့ အစိုးရတှအေနနေဲ့ သတငျးမီဒီယာတှရေဲ့ တနျဖိုးကို ပိုပွီးလကျခံဖို့ လိုအပျနတောကို အခုအဖွဈအပကြျတှကေ မီးမောငျးထိုးပွနတေယျလို့ မွငျပါတယျ။
“အစိုးရအဖှဲ့အစညျးတှေ အုပျခြုပျရေးသမားတှကေ ပဋိပက်ခတှကေို ကိုငျတှယျတဲ့အခါမှာ မီဒီယာသမားတှကေို နှိပျကှပျမယျဆိုတာက အမွဲတမျး စဉျးစားတဲ့ စဉျးစားခကြျတခု ဖွဈတယျဗြ။ ပုံမှနျဆိုရငျတော့ မီဒီယာသမားတှေ ရှိနတောက နှဈဖကျစလုံးက တိုငျတညျတာပေါ့ဗြာ။ ပဋိပက်ခ ဖွဈစဉျတခုမှာ မီဒီယာကို နှဈဖကျစလုံးက အသုံးပွုရတဲ့ အားကိုးရတဲ့ စတုတ်ထမဏ်ဍိုငျတခုပေါ့။ အဲ့လိုမတှေးဘဲ ဒီမီဒီယာဟာ ဒီလိုမြိုး ပဋိပက်ခတှေ ဆန်ဒပွမှုတှကေို အားပေးတယျ၊ ထောကျခံတယျ၊ ဒီကနတေဆင့ျ မီဒီယာကနေ ကယြျပွန့ျလာအောငျ လုပျနပေါတယျလို့ တှေးပွီးလုပျတာက ဖိနှိပျတဲ့ လှတျလပျခှင့ျတှအေပေါျကို ကန့ျသတျလိုတဲ့၊ ပွူနာကို ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး မရှငျးလိုတဲ့ အစိုးရအဖှဲ့တှရေဲ့ လုပျထုံးလုပျနညျးပဲ။
“အခုလို လုပျလိုကျတဲ့အခါမှာ Ground မှာ လုပျနတေဲ့ မီဒီယာသမားတှကေို ထိခိုကျအောငျ လုပျလိုကျတာဟာ တနညျးတဖုံနဲ့ ကနြျတဲ့ မီဒီယာသမားတှကေို ကွောကျလန့ျသှားအောငျ၊ ထိတျလန့ျသှားအောငျ၊ သတငျးမယူရဲအောငျ လုပျတာပဲဆိုတော့ သူတို့ဘကျက တောငျးပနျကောငျး တောငျးပနျလိုကျမယျ။ အရေးယူတာတှေFollow up လိုကျကောငျးလိုကျနိုငျမယျ။ ဒါပမေယ့ျ ဒါဟာ ကနြောျကတော့ ရညျရှယျခကြျရှိရှိ လုပျပွတယျလို့ ထငျတယျ။ အနညျးနဲ့အမြားတော့ တောျတောျမြားမြားကို အဟန့ျအတား ဖွဈသှားစတေယျ။ စဈပှဲတှထေဲမှာလိုပဲ အမရေိကနျရဲ့ ဆန်ဒပွမှုတှဟော သတငျးသမားတှအေတှကျ လုံခွုံမှုမရှိတာကို ပွနတော။ သတငျးသမားတှေ ထိခိုကျမှုရှိတာဟာ အသကျအန်တရာယျရှိတာဟာ အငျမတနျ စိုးရိမျဖှယျကောငျးတယျလို့ မွငျပါတယျ။”
လူမညျးတှအေပေါျ ခှဲခွားဆကျဆံမှုတှနေဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ရဲ့ အငျအားအလှနျအကြှံသုံးတဲ့ လုပျရပျတှေ အဆုံးသတျဖို့ တောငျးဆို ဆန်ဒပွမှုတှဟော အခုအခါ အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာသာမက တောငျအမရေိက၊ ဥရောပနဲ့ အာရှတိုကျ နိုငျငံတခြို့အထိပါ ပြံ့နှံ့လာနတော ဖွဈပါတယျ။