(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာ စစ်တပ်ရဲ့ အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ အနေနဲ့ ရန်ကုန်၊ မန္တလေး အပါအဝင် ဒေသ တချို့မှာ စနေနေ့က လူပေါင်းထောင်ချီ ဆန္ဒပြခဲ့ကြချိန်မှာဘဲ မြန်မာ ပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒပြခွင့်ကို ထောက်ခံကြောင်းနဲ့ စစ်တပ်က အကြမ်းဖက်တာတွေ ရှောင်ရှားဖို့၊ အာဏာစွန့်ဖို့ မြန်မာဆိုင်ရာ အမေရိကန် သံရုံးက တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှု အပေါ် အမေရိကန် အစိုးရဘက်က ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အခြေအနေကို မသိင်္ဂ ီထိုက် စုစည်းတင်ပြပါမယ်။
ရန်ကုန် မန္တလေး အပါအဝင် ဒေသတချို့မှာ စနေနေ့က လူပေါင်း ထောင်ချီ လမ်းပေါ်ထွက်ပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြခဲ့ကြတာပါ။ ဆန္ဒပြပွဲတွေက ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ အတွင်း အင်တာနက်နဲ့ တယ်လီဖုန်းလိုင်းတွေ ပြတ်တောက်သွားခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာ ဆိုင်ရာ အမေရိကန် သံရုံးကတော့ ဒီမိုကရေစီ နည်းကျ ရွေးကောက်ခံ အစိုးရကို ထောက်ခံတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒပြခွင့်ကို ထောက်ခံ အားပေးကြောင်း လူမှုကွန်ယက် Facebook ကနေ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မြန်မာပြည်သူတွေ လွတ်လပ်စွာ သတင်းအချက်အလက် ရပိုင်ခွင့်ကိုလည်း မြန်မာဆိုင်ရာ အမေရိကန် သံရုံးက ထောက်ခံထားပါတယ်။
မြန်မာ စစ်တပ် အာဏာစွန့်ပြီး ဒီမိုကရေစီ နည်းကျ ရွေးကောက်ခံ အစိုးရကို အာဏာပြန်လည် အပ်နှင်းဖို့၊ ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့၊ အင်တာနက် တယ်လီဖုန်း ဆက်သွယ်ရေးတို့လို ဆက်သွယ်ရေးတွေ အပေါ် ကန့်သတ်ထားတာတွေ အားလုံး ဖယ်ရှားပေးဖို့၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ရှောင်ကြည်ဖို့ ထပ်မံတောင်းဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းတဲ့ တနလာၤနေ့ မနက် အစောပိုင်း အမေရိကန် စံတော်ချိန် တနင်္ဂနွေနေ့ ညပိုင်းမှာဘဲ အမေရိကန် သမ္မတ အိမ်ဖြူတော်၊ နောက်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးတို့က ချက်ချင်းဆိုသလိုဘဲ ကြေညာချက် အသီးသီးထုတ်ပြီး အရပ်ဘက် နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို လွှတ်ပေးဖို့ အာဏာသိမ်းတာ ဆက်မလုပ်ဖို့ တောင်းဆိုထားတာပါ။
ဒါ့အပြင် ပြီးခဲ့တဲ့ ကြာသပတေးနေ့မှာဘဲ အမေရိကန် သမ္မတ Joe Biden က သူ့ရဲ့ ပထမဆုံးသော နိုင်ငံခြားရေးရာ မူဝါဒ မိန့်ခွန်းမှာ မြန်မာ စစ်တပ် အာဏာစွန့်ဖို့ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
အာဏာသိမ်းထားတဲ့ စစ်တပ်က အာဏာစွန့်ဖို့ သမ္မတ Biden က သူ့ရဲ့ ပထမဆုံးသော နိုင်ငံခြားရေးရာ မူဝါဒ မိန့်ခွန်းမှာ ပြောဆိုခဲ့တာပါ။ ဖမ်းခံထားရတဲ့ စည်းရုံးရေး သမားတွေ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ အစိုရ တာဝန်ရှိသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးပြီး အကြမ်းဖက်မှု ရှောင်ကျဉ်ဖို့လည်း သမ္မတ Biden က တိုက်တွန်းသလို ဆက်သွယ်ရေး စနစ်တွေကန့်သတ် ပိတ်ပင်မှုကို ရုပ်သိမ်းဖို့လည်း မိန့်ခွန်းမှာ ထည့်ပြောသွားပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းတဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ ကတည်းက ဖမ်းခံထားရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ ဦးဝင်းမြင့်တို့ကတော့ အခုအချိန်ထိ မလွတ်သေးသလို ရှေ့နေနဲ့လည်း တွေ့ခွင့်မရပါဘူး။ သူတို့ကိုတော့ အစိုးရ အိမ်တော်တွေကနေ ဖယ်ရှားပြီး ကိုယ်ပိုင် အိမ်တွေမှာ အကျယ်ချုပ်နဲ့ ဖမ်းထားပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုတော့ ၂၀၁၂ ခုနှစ်က ပြဌာန်းခဲ့တဲ့ ပို့ကုန်သွင်းကုန် ဥပဒေနဲ့ စွဲဆိုထားပြီး ဦးဝင်းမြင့်ကိုတော့ သဘာ၀ ဘေးအန္တရာယ် ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး ပုဒ်မနဲ့ စစ်တပ်က စွဲဆိုထားတာပါ။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ၁၄ ရက် ချုပ်နှောင်ထားဖို့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်နေ့က ရမန်ပေးထားတာကြောင့် ချုပ်ရက် ရမန်ကတော့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့မှာ အဆုံးသတ်မယ့် အကြောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ရှေ့နေ ဦးခင်မောင်ဇော်က ပြောပြပါတယ်။
စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ဆန့်ကျင်တဲ့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဖြစ်တဲ့ စနေနေ့မှာဘဲ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Antony Blinken နဲ့ တရုတ် နိုင်ငံခြားရေး အကြီးအကဲ Yang Jiechi တို့ ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးမှု အတွင်း မြန်မာ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို တရုတ်ဘက်က ရှုတ်ချဖို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ တရုတ် ထိပ်တန်းသံတမန် Yang Jiechi ကတော့ မြန်မာ့အရေး သင့်တင့် လျော်ကန်စွာ ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ အတွက် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက ကောင်းမွန်တဲ့ အခင်းအကျင်းမျိုး ဖန်တီးပေးသင့်ကြောင်း တုံ့ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
(Unicode)
စဈအာဏာသိမျးမှုဆန့ျကငြျတဲ့ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှကေို ကနျ သံရုံး ထောကျခံ
မွနျမာ စဈတပျရဲ့ အာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျတဲ့ အနနေဲ့ ရနျကုနျ၊ မန်တလေး အပါအဝငျ ဒသေ တခြို့မှာ စနနေေ့က လူပေါငျးထောငျခြီ ဆန်ဒပွခဲ့ကွခြိနျမှာဘဲ မွနျမာ ပွညျသူတှရေဲ့ ဆန်ဒပွခှင့ျကို ထောကျခံကွောငျးနဲ့ စဈတပျက အကွမျးဖကျတာတှေ ရှောငျရှားဖို့၊ အာဏာစှန့ျဖို့ မွနျမာဆိုငျရာ အမရေိကနျ သံရုံးက တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။ စဈအာဏာသိမျးမှု အပေါျ အမရေိကနျ အစိုးရဘကျက ဆောငျရှကျနတေဲ့ အခွအေနကေို မသိငျ်ဂ ီထိုကျ စုစညျးတငျပွပါမယျ။
ရနျကုနျ မန်တလေး အပါအဝငျ ဒသေတခြို့မှာ စနနေေ့က လူပေါငျး ထောငျခြီ လမျးပေါျထှကျပွီး စဈအာဏာသိမျးမှု ဆန့ျကငြျ ဆန်ဒပွခဲ့ကွတာပါ။ ဆန်ဒပွပှဲတှကေ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ဆန်ဒပွပှဲတှေ အတှငျး အငျတာနကျနဲ့ တယျလီဖုနျးလိုငျးတှေ ပွတျတောကျသှားခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာ ဆိုငျရာ အမရေိကနျ သံရုံးကတော့ ဒီမိုကရစေီ နညျးကြ ရှေးကောကျခံ အစိုးရကို ထောကျခံတဲ့ မွနျမာပွညျသူတှရေဲ့ ဆန်ဒပွခှင့ျကို ထောကျခံ အားပေးကွောငျး လူမှုကှနျယကျ Facebook ကနေ ထုတျပွနျခဲ့ပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ မွနျမာပွညျသူတှေ လှတျလပျစှာ သတငျးအခကြျအလကျ ရပိုငျခှင့ျကိုလညျး မွနျမာဆိုငျရာ အမရေိကနျ သံရုံးက ထောကျခံထားပါတယျ။ မွနျမာ စဈတပျ အာဏာစှန့ျပွီး ဒီမိုကရစေီ နညျးကြ ရှေးကောကျခံ အစိုးရကို အာဏာပွနျလညျ အပျနှငျးဖို့၊ ဖမျးဆီးထားသူတှကေို ပွနျလှှတျပေးဖို့၊ အငျတာနကျ တယျလီဖုနျး ဆကျသှယျရေးတို့လို ဆကျသှယျရေးတှေ အပေါျ ကန့ျသတျထားတာတှေ အားလုံး ဖယျရှားပေးဖို့၊ အကွမျးဖကျမှုတှေ ရှောငျကွညျဖို့ ထပျမံတောငျးဆိုပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးတဲ့ တနလာၤနေ့ မနကျ အစောပိုငျး အမရေိကနျ စံတောျခြိနျ တနငျ်ဂနှနေေ့ ညပိုငျးမှာဘဲ အမရေိကနျ သမ်မတ အိမျဖွူတောျ၊ နောကျနိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီးတို့က ခကြျခငြျးဆိုသလိုဘဲ ကွညောခကြျ အသီးသီးထုတျပွီး အရပျဘကျ နိုငျငံရေး ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေို လှှတျပေးဖို့ အာဏာသိမျးတာ ဆကျမလုပျဖို့ တောငျးဆိုထားတာပါ။ ဒါ့အပွငျ ပွီးခဲ့တဲ့ ကွာသပတေးနေ့မှာဘဲ အမရေိကနျ သမ်မတ Joe Biden က သူ့ရဲ့ ပထမဆုံးသော နိုငျငံခွားရေးရာ မူဝါဒ မိန့ျခှနျးမှာ မွနျမာ စဈတပျ အာဏာစှန့ျဖို့ ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
အာဏာသိမျးထားတဲ့ စဈတပျက အာဏာစှန့ျဖို့ သမ်မတ Biden က သူ့ရဲ့ ပထမဆုံးသော နိုငျငံခွားရေးရာ မူဝါဒ မိန့ျခှနျးမှာ ပွောဆိုခဲ့တာပါ။ ဖမျးခံထားရတဲ့ စညျးရုံးရေး သမားတှေ၊ တကျကွှလှုပျရှားသူတှနေဲ့ အစိုရ တာဝနျရှိသူတှကေို ပွနျလှှတျပေးပွီး အကွမျးဖကျမှု ရှောငျကဉြျဖို့လညျး သမ်မတ Biden က တိုကျတှနျးသလို ဆကျသှယျရေး စနဈတှကေန့ျသတျ ပိတျပငျမှုကို ရုပျသိမျးဖို့လညျး မိန့ျခှနျးမှာ ထည့ျပွောသှားပါတယျ။
စဈအာဏာသိမျးတဲ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့ ကတညျးက ဖမျးခံထားရတဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ ဦးဝငျးမွင့ျတို့ကတော့ အခုအခြိနျထိ မလှတျသေးသလို ရှေ့နနေဲ့လညျး တှေ့ခှင့ျမရပါဘူး။ သူတို့ကိုတော့ အစိုးရ အိမျတောျတှကေနေ ဖယျရှားပွီး ကိုယျပိုငျ အိမျတှမှော အကယြျခြုပျနဲ့ ဖမျးထားပါတယျ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကိုတော့ ၂၀၁၂ ခုနှဈက ပွဌာနျးခဲ့တဲ့ ပို့ကုနျသှငျးကုနျ ဥပဒနေဲ့ စှဲဆိုထားပွီး ဦးဝငျးမွင့ျကိုတော့ သဘာ၀ ဘေးအန်တရာယျ ကာကှယျထိနျးခြုပျရေး ပုဒျမနဲ့ စဈတပျက စှဲဆိုထားတာပါ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို ၁၄ ရကျ ခြုပျနှောငျထားဖို့ ဖဖေောျဝါရီလ ၃ ရကျနေ့က ရမနျပေးထားတာကွောင့ျ ခြုပျရကျ ရမနျကတော့ ဖဖေောျဝါရီလ ၁၇ ရကျနေ့မှာ အဆုံးသတျမယ့ျ အကွောငျး ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ ရှေ့နေ ဦးခငျမောငျဇောျက ပွောပွပါတယျ။
စဈအုပျခြုပျရေး ဆန့ျကငြျတဲ့ လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဖွဈတဲ့ စနနေေ့မှာဘဲ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီး Antony Blinken နဲ့ တရုတျ နိုငျငံခွားရေး အကွီးအကဲ Yang Jiechi တို့ ဆကျသှယျဆှေးနှေးမှု အတှငျး မွနျမာ့ စဈအာဏာသိမျးမှုကို တရုတျဘကျက ရှုတျခဖြို့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီးက တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။ တရုတျ ထိပျတနျးသံတမနျ Yang Jiechi ကတော့ မွနျမာ့အရေး သင့ျတင့ျ လြောျကနျစှာ ဖွရှေငျးနိုငျဖို့ အတှကျ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးက ကောငျးမှနျတဲ့ အခငျးအကငြျးမြိုး ဖနျတီးပေးသင့ျကွောငျး တုံ့ပွနျခဲ့ပါတယျ။