(Zawgyi/Unicode)
တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကြား တင်းမာမှုတွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်အတွင်း ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေပေါ်မှာ စကားလုံး တိုက်ပွဲတွေနဲ့ ရန်ပွဲအသွင် ပေါက်ကွဲထွက်လာခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ အရှေ့တောင်အာရှမှာ အရှိန်သြဇာ အလျှင်အမြန် ကြီးထွားလာနေတဲ့ ပြိုင်ဘက် အင်အားကြီး တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် အမေရိကန်ရဲ့ မဟာဗျူဟာ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်တယ်လို့ လေ့လာသူတွေက သုံးသပ်ကြပါတယ်။
အခုလို မြန်မာအပါအဝင် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေမှာ တရုတ်ရဲ့ သြဇာလွှမ်းမိုးဖို့ကြိုးပမ်းမှုကို အမေရိကန်က ပေါ်ပေါ်တင်တင် ဝေဖန်တိုက်ခိုက်လာတာ ဘာကြောင့်လဲ။ ပထဝီနိုင်ငံရေးအရ တရုတ်နဲ့ အမေရိကန် သဘောထား တင်းမာမှုဟာ မြန်မာအပေါ် ဘယ်လို သက်ရောက်မှုရှိမလဲ စတဲ့ သုံးသပ်ချက်တချို့ကို မအင်ကြင်းနိုင်က တင်ဆက်ထားပါတယ်။
အထူးသဖြင့် အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံက အပြိုင်အဆိုင်လွှမ်းမိုးဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်လို့ သက်ဆိုင်ရာ သံရုံးတာဝန်ခံတွေကနေ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်သီတင်းပတ်အကုန်မှာ ပြင်းထန်တဲ့ စကားလုံးတွေနဲ့ အပြန်အလှန် ရေးသားပြောဆိုခဲ့ကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံရုံး သံရုံးယာယီတာဝန်ခံ George N. Sibley က ဇူလိုင် ၁၈ ရက်နေ့မှာ တောင်တရုတ်ပင်လယ် ပြဿနာ မြန်မာအပေါ် ဘယ်လိုသက်ရောက်နေလဲ ဆိုတဲ့ခေါင်းစဉ်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို တရုတ်က မလေးမစားလုပ်နေကြောင်း ရန်ကုန်အမေရိကန်သံရုံး Facebook နဲ့ဧရာဝတီသတင်းဌာနရဲ့ သူ့အတွေးသူ့အမြင်ကဏ္ဍမှာ ဆောင်းပါးအဖြစ်ပြင်းပြင်းထန်ထန်စွပ်စွဲရေးသားခဲ့ပါတယ်။
ဒီအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံရုံးရဲ့ ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ်ကလည်း ဇူလိုင် ၁၉ရက်နေ့မှာ တရုတ်သံရုံးရဲ့ Facebook ပေါ်မှာ ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ရေးသားရာမှာ အမေရိကန်သံရုံးတာဝန်ခံရဲ့ ဆောင်းပါးဟာ လိုရာဆွဲတွေး၊ အမှားကိုအမှန်လုပ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် တမင်သက်သက် တိုက်ခိုက်နာမည်ဖျက်ရုံသာမက တရုတ်-မြန်မာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနဲ့ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို တမင်တကာသွေးခွဲလိုက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
အလားတူ တနင်္လာနေ့က ဘေကျင်းမြို့တော်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဌာနရဲ့ ပုံမှန် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ အမေရိကန်သံရုံးယာယီတာဝန်ခံရဲ့ စွပ်စွဲရေးသားချက်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ် Wang Wenbin က အခုလို ထပ်မံ တုံ့ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
"အမေရိကန်ရဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ ယုံကြည်ကင်းမဲ့စေပြီး၊ အမှားကို အမှန်ထင်စေတဲ့ ရှုပ်ထွေးအောင်လုပ်တဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ မြန်မာဟာ ပထဝီအနေအထားအရ အနီးကပ် ဆက်ဆံရေးတွေရှိပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရင်းနှီး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အချိန်နဲ့ အမျှ အကဲဖြတ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလို တရုတ်နဲ့ မြန်မာကြား အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရင်းနှီးမှုကို အမေရိကန်က တမင် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ တိုက်ခိုက်တာဟာ အောင်မြင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။"
အခုလို တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေအပေါ် တရုတ်ရဲ့ သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို အမေရိကန်ဘက်က ထင်ထင်ရှားရှား တိုက်ခိုက်ပြောဆိုလာတာ ဘာကြောင့်ပါလဲ။ မြန်မာ့အရေး အကဲခတ် ဒေါက်တာတင်မောင်သန်းရဲ့ အမြင်ကတော့
" အကြောင်းအရင်းကတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံရေးရဲ့ ပြည်တွင်းရွေးကောက်ပွဲနဲ့ သက်ဆိုင်လိမ့်မယ်လို့ ထင်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့်ဟာ တရုတ်ကို ပထမဆုံး တရုတ်ဗိုင်းရပ်စ် ဆိုပြီး စပြီး နာမည်တပ် လုပ်ဖို့ ကြိုးစားလာတယ်။ ဒါကလည်း အခု ကိုဗစ်ကိစ္စနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီးတော့ အကြပ်အတည်းကာလ စီမံခန့်ခွဲမှုတွေမှာ တာဝန်ခံရတဲ့သဘောသဘာ၀ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေမှာ ရှိတယ်။ အခု ကိုဗစ်က တဖြေးဖြေးနဲ့ တက်နေတယ်။ သေဆုံးမှုနှုန်းတွေလည်း တိုးနေတယ်။ ကူးစက်မှုနှုန်းကလည်း ကမ္ဘာမှာ အဖြစ်များဆုံးနိုင်ငံဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ဒါဟာ ဘာကြောင့်ဖြစ်သလဲ။ ပြီးတော့ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လူထုရဲ့ထောက်ခံချက်ကလည်း ကျလာတယ်။ အဲဒီအခါမှာ အရင်ကတည်းက ရှိခဲ့တဲ့ ပြဿနာကို ကောက်ကိုင်ပြီးတော့ ပြန်ပြီး မီးမွှေးဖို့ ကြိုးစားတယ်လို့ပဲ မြင်တယ်။"
အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့် အစိုးရဘက်ကလည်း သူ့အကျိုးစီးပွားအရ တရုတ်နဲ့ သဘောထားတင်းမာတဲ့ ကိစ္စကို အရှိန်မြှင့် ဆွဲတင်လာမယ့် အနေအထားရှိနေတယ်လို့ အကဲခတ်တွေက သုံးသပ်ထားပါတယ်။ တဖက်မှာလည်း တရုတ်ရဲ့ ခေတ်သစ်ပိုးလမ်းမ စီမံကိန်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ အကြွေးနွံနစ်မယ့်အရေး၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေကို တရုတ်က စစ်လက်နက်တွေ ထောက်ပံ့နေတယ်လို့ မြန်မာကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ကိုယ်တိုင် မကျေမနပ် ထုတ်ဖေါ်ပြောဆိုလာတာ တွေလည်းရှိနေပါတယ်။
ဒီအချက်တွေကရော တရုတ် မြန်မာဆက်ဆံရေး ဘယ်လိုရိုက်ခတ်မှုတွေရှိမလဲ။ ဒေါက်တာ တင်မောင်သန်းက အခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။
" တရုတ်ကတော့ မြန်မာနဲ့ ဆက်ဆံရေးပြေလည်ဖို့ သမိုင်းကြောင်းအရ ဂရုစိုက်တယ်။ နောက်တချက်က ဘယ်သူပဲ အာဏာရရ အာဏာရတဲ့သူနဲ့ အဆင်ပြေဖို့ သူဂရုစိုက်တယ်။ ဒီဘက်ပိုင်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် အာဏာရပြီးတက်လာတဲ့အချိန်မှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို တရုတ်က ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီးတော့ဆက်ဆံရေး ကောင်းမွန်အောင် အထူးသဖြင့် ပါတီချင်းဆက်ဆံရေး အားကောင်းလာအောင် တရုတ်က လုပ်လာတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ အနောက်နိုင်ငံတွေက ရခိုင်မြောက်ပိုင်းကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ တရုတ်နဲ့ မြန်မာဆက်ဆံရေး အားကောင်းအောင် ပိုပြီးတွန်းပို့ သလို ဖြစ်သွားတယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာ အတတ်နိုင်ဆုံး အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် အစိုးရကတော့ အစဉ်အလာ ကြားနေတဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေကြားမှာ မညပ်အောင် ကြိုးစားခဲ့တယ်လို့ ထင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ အခု ရခိုင်မြောက်ပိုင်းကိစ္စမှာ မလွဲှမရှောင်သာ တရုတ်ရဲ့ထောက်ခံမှုရဖို့ လိုအပ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ဟိုဘက်ကို မြန်မာ့ပြည်တွင်းရေး အနေအထားကြောင့် ရောက်ရတယ်။ အခုဟာကတော့ နောက်နိုင်ငံကြီး တနိုင်ငံရဲ့ ပြည်တွင်းရေး ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီး ဖြစ်လာတဲ့ ကိစ္စဖြစ်တာကြောင့် ဒါဟာ မကြာခင်မှာပဲ ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးသွားတာနဲ့ ပြီးသွားလိမ့်မယ်။ ဒါပေမဲ့ အတော်ကြီးတော့ ဆွဲတင်လိမ့်မယ်လို့ထင်တယ်။ မညှပ်ဖို့ အရေးကြီးတယ်။"
တောင်တရုတ်ပင်လယ် ပိုင်နက်နဲ့ပတ်သက်လို့ တရုတ်ရဲ့ ကြေညာချက်ဟာ နိုင်ငံတကာဥပဒေအရ တရားဝင်မှုမရှိကြောင်း ပြီးခဲ့တဲ့ သတင်းပတ်အတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Mike Pompeo ကသဘောထား ထုတ်ပြန် ကန့်ကွက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက် တရုတ်အပေါ် သဘောထား တင်းမာတဲ့ အမေရိကန်အစိုးရ မူဝါဒ ပိုပြီးခိုင်မာစေရေးအတွက်ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲမြန်မာ၊ ထိုင်း၊ မလေးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံတွေက အမေရိကန်သံရုံးတွေကနေဒေသတွင်း သတင်းဌာနတွေနဲ့ သံရုံး Facebook တွေမှာ အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင်း အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဆိုင်မှုတွေကို တရုတ်က ဘယ်လို မလေးမစားလုပ်နေသလဲဆိုတဲ့ ဝေဖန်တိုက်ခိုက်ရေးသားချက်တွေကို တပြိုင်တည်းဖေါ်ပြခဲ့ကြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကန်-တရုတ် နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုနဲ့ မြန်မာအပေါ် သက်ရောက်မှု
..............
(Unicode)
တောငျတရုတျပငျလယျအရေး အမရေိကနျပွညျထောငျစုနဲ့ တရုတျနိုငျငံကွား တငျးမာမှုတှဟော ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျအတှငျး ဆိုရှယျမီဒီယာတှပေေါျမှာ စကားလုံး တိုကျပှဲတှနေဲ့ ရနျပှဲအသှငျ ပေါကျကှဲထှကျလာခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ အရှေ့တောငျအာရှမှာ အရှိနျသွဇာ အလြှငျအမွနျ ကွီးထှားလာနတေဲ့ ပွိုငျဘကျ အငျအားကွီး တရုတျနိုငျငံအပေါျ အမရေိကနျရဲ့ မဟာဗြူဟာ အပွောငျးအလဲ ဖွဈတယျလို့ လေ့လာသူတှကေ သုံးသပျကွပါတယျ။
အခုလို မွနျမာအပါအဝငျ အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံတှမှော တရုတျရဲ့သွဇာလှှမျးမိုးဖို့ကွိုးပမျးမှုကို အမရေိကနျက ပေါျပေါျတငျတငျ ဝဖေနျတိုကျခိုကျလာတာ ဘာကွောင့ျလဲ။ ပထဝီနိုငျငံရေးအရ တရုတျနဲ့ အမရေိကနျ သဘောထား တငျးမာမှုဟာ မွနျမာအပေါျ ဘယျလို သကျရောကျမှုရှိမလဲ စတဲ့ သုံးသပျခကြျတခြို့ကို မအငျကွငျးနိုငျက တငျဆကျထားပါတယျ။
အထူးသဖွင့ျ အငျအားကွီး နှဈနိုငျငံက အပွိုငျအဆိုငျလှှမျးမိုးဖို့ ကွိုးစားနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျလို့ သကျဆိုငျရာ သံရုံးတာဝနျခံတှကေနေ ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျသီတငျးပတျအကုနျမှာ ပွငျးထနျတဲ့ စကားလုံးတှနေဲ့ အပွနျအလှနျ ရေးသားပွောဆိုခဲ့ကွပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အမရေိကနျသံရုံး သံရုံးယာယီတာဝနျခံ George N. Sibley က ဇူလိုငျ ၁၈ ရကျနေ့မှာ တောငျတရုတျပငျလယျ ပွူနာ မွနျမာအပေါျ ဘယျလိုသကျရောကျနလေဲ ဆိုတဲ့ခေါငျးစဉျနဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ အခြုပျအခွာအာဏာကို တရုတျက မလေးမစားလုပျနကွေောငျး ရနျကုနျအမရေိကနျသံရုံး Facebook နဲ့ဧရာဝတီသတငျးဌာနရဲ့ သူ့အတှေးသူ့အမွငျကဏ်ဍမှာ ဆောငျးပါးအဖွဈပွငျးပွငျးထနျထနျစှပျစှဲရေးသားခဲ့ပါတယျ။
ဒီအပေါျ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ တရုတျသံရုံးရဲ့ ပွောခှင့ျရ ပုဂ်ဂိုလျကလညျး ဇူလိုငျ ၁၉ရကျနေ့မှာ တရုတျသံရုံးရဲ့ Facebook ပေါျမှာ ခကြျခငြျး တုံ့ပွနျရေးသားရာမှာ အမရေိကနျသံရုံးတာဝနျခံရဲ့ ဆောငျးပါးဟာ လိုရာဆှဲတှေး၊ အမှားကိုအမှနျလုပျပွီး တရုတျနိုငျငံအပေါျ တမငျသကျသကျ တိုကျခိုကျနာမညျဖကြျရုံသာမက တရုတျ-မွနျမာပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုနဲ့ နှဈနိုငျငံဆကျဆံရေးကို တမငျတကာသှေးခှဲလိုကျတာ ဖွဈတယျလို့ ဖေါျပွထားပါတယျ။
အလားတူ တနငျ်လာနေ့က ဘကေငြျးမွို့တောျမှာ ပွုလုပျတဲ့ တရုတျနိုငျငံခွားရေးဌာနရဲ့ ပုံမှနျ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ အမရေိကနျသံရုံးယာယီတာဝနျခံရဲ့ စှပျစှဲရေးသားခကြျတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ပွောခှင့ျရ ပုဂ်ဂိုလျ Wang Wenbin က အခုလို ထပျမံ တုံ့ပွနျခဲ့ပါတယျ။
"အမရေိကနျရဲ့ လုပျရပျဟာ ယုံကွညျကငျးမဲ့စပွေီး၊ အမှားကို အမှနျထငျစတေဲ့ ရှုပျထှေးအောငျလုပျတဲ့ အနအေထားဖွဈပါတယျ။ တရုတျနဲ့ မွနျမာဟာ ပထဝီအနအေထားအရ အနီးကပျ ဆကျဆံရေးတှရှေိပါတယျ။ တရုတျနဲ့ မွနျမာ နှဈနိုငျငံ ခစြျကွညျရငျးနှီး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုကို အခြိနျနဲ့ အမြှ အကဲဖွတျနိုငျပါတယျ။ ဒီလို တရုတျနဲ့ မွနျမာကွား အပွနျအလှနျ ဆကျဆံရငျးနှီးမှုကို အမရေိကနျက တမငျ ရညျရှယျခကြျရှိရှိ တိုကျခိုကျတာဟာ အောငျမွငျမှာ မဟုတျပါဘူး။"
အခုလို တောငျတရုတျပငျလယျအရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံတှအေပေါျ တရုတျရဲ့ သွဇာလှှမျးမိုးမှုကို အမရေိကနျဘကျက ထငျထငျရှားရှား တိုကျခိုကျပွောဆိုလာတာ ဘာကွောင့ျပါလဲ။ မွနျမာ့အရေး အကဲခတျ ဒေါကျတာတငျမောငျသနျးရဲ့ အမွငျကတော့
" အကွောငျးအရငျးကတော့ အမရေိကနျနိုငျငံရေးရဲ့ ပွညျတှငျးရှေးကောကျပှဲနဲ့ သကျဆိုငျလိမ့ျမယျလို့ ထငျတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုရငျ အမရေိကနျသမ်မတ ထရမ့ျဟာ တရုတျကို ပထမဆုံး တရုတျဗိုငျးရပျဈ ဆိုပွီး စပွီး နာမညျတပျ လုပျဖို့ ကွိုးစားလာတယျ။ ဒါကလညျး အခု ကိုဗဈကိစ်စနဲ့ ဆကျနှယျပွီးတော့ အကွပျအတညျးကာလ စီမံခန့ျခှဲမှုတှမှော တာဝနျခံရတဲ့သဘောသဘာ၀ ဒီမိုကရစေီနိုငျငံတှမှော ရှိတယျ။ အခု ကိုဗဈက တဖွေးဖွေးနဲ့ တကျနတေယျ။ သဆေုံးမှုနှုနျးတှလေညျး တိုးနတေယျ။ ကူးစကျမှုနှုနျးကလညျး ကမ်ဘာမှာ အဖွဈမြားဆုံးနိုငျငံဖွဈနတေယျ။ အဲဒီအခြိနျမှာ ဒါဟာ ဘာကွောင့ျဖွဈသလဲ။ ပွီးတော့ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ လူထုရဲ့ထောကျခံခကြျကလညျး ကလြာတယျ။ အဲဒီအခါမှာ အရငျကတညျးက ရှိခဲ့တဲ့ ပွူနာကို ကောကျကိုငျပွီးတော့ ပွနျပွီး မီးမှှေးဖို့ ကွိုးစားတယျလို့ပဲ မွငျတယျ။"
အမရေိကနျ သမ်မတ ဒေါျနယျလျထရမ့ျ အစိုးရဘကျကလညျး သူ့အကြိုးစီးပှားအရ တရုတျနဲ့ သဘောထားတငျးမာတဲ့ ကိစ်စကို အရှိနျမွှင့ျ ဆှဲတငျလာမယ့ျ အနအေထားရှိနတေယျလို့ အကဲခတျတှကေ သုံးသပျထားပါတယျ။ တဖကျမှာလညျး တရုတျရဲ့ ခတျေသဈပိုးလမျးမ စီမံကိနျးကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံ အကွှေးနှံနဈမယ့ျအရေး၊ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှကေို တရုတျက စဈလကျနကျတှေ ထောကျပံ့နတေယျလို့ မွနျမာကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ ကိုယျတိုငျ မကြမေနပျ ထုတျဖေါျပွောဆိုလာတာ တှလေညျးရှိနပေါတယျ။
ဒီအခကြျတှကေရော တရုတျ မွနျမာဆကျဆံရေး ဘယျလိုရိုကျခတျမှုတှရှေိမလဲ။ ဒေါကျတာ တငျမောငျသနျးက အခုလို သုံးသပျပါတယျ။
" တရုတျကတော့ မွနျမာနဲ့ ဆကျဆံရေးပွလေညျဖို့ သမိုငျးကွောငျးအရ ဂရုစိုကျတယျ။ နောကျတခကြျက ဘယျသူပဲ အာဏာရရ အာဏာရတဲ့သူနဲ့ အဆငျပွဖေို့ သူဂရုစိုကျတယျ။ ဒီဘကျပိုငျး အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ အာဏာရပွီးတကျလာတဲ့အခြိနျမှာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ အခနျးကဏ်ဍကို တရုတျက ပွနျလညျသုံးသပျပွီးတော့ဆကျဆံရေး ကောငျးမှနျအောငျ အထူးသဖွင့ျ ပါတီခငြျးဆကျဆံရေး အားကောငျးလာအောငျ တရုတျက လုပျလာတယျ။ အဲဒီအခြိနျမှာ အနောကျနိုငျငံတှကေ ရခိုငျမွောကျပိုငျးကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ တရုတျနဲ့ မွနျမာဆကျဆံရေး အားကောငျးအောငျ ပိုပွီးတှနျးပို့ သလို ဖွဈသှားတယျ။ အဲဒီလို အခွအေနမြေိုးမှာ အတတျနိုငျဆုံး အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ အစိုးရကတော့ အစဉျအလာ ကွားနတေဲ့ နိုငျငံကွီးတှကွေားမှာ မညပျအောငျ ကွိုးစားခဲ့တယျလို့ ထငျတယျ။ ဒါပမေဲ့ အခု ရခိုငျမွောကျပိုငျးကိစ်စမှာ မလှဲှမရှောငျသာ တရုတျရဲ့ထောကျခံမှုရဖို့ လိုအပျတဲ့အတှကျကွောင့ျ ဟိုဘကျကို မွနျမာ့ပွညျတှငျးရေး အနအေထားကွောင့ျ ရောကျရတယျ။ အခုဟာကတော့ နောကျနိုငျငံကွီး တနိုငျငံရဲ့ ပွညျတှငျးရေး ရှေးကောကျပှဲနဲ့ ဆကျနှယျပွီး ဖွဈလာတဲ့ ကိစ်စဖွဈတာကွောင့ျ ဒါဟာ မကွာခငျမှာပဲ ရှေးကောကျပှဲ ပွီးသှားတာနဲ့ ပွီးသှားလိမ့ျမယျ။ ဒါပမေဲ့ အတောျကွီးတော့ ဆှဲတငျလိမ့ျမယျလို့ထငျတယျ။ မညှပျဖို့ အရေးကွီးတယျ။"
တောငျတရုတျပငျလယျ ပိုငျနကျနဲ့ပတျသကျလို့ တရုတျရဲ့ ကွညောခကြျဟာ နိုငျငံတကာဥပဒအေရ တရားဝငျမှုမရှိကွောငျး ပွီးခဲ့တဲ့ သတငျးပတျအတှငျး အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Mike Pompeo ကသဘောထား ထုတျပွနျ ကန့ျကှကျခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီနောကျ တရုတျအပေါျ သဘောထား တငျးမာတဲ့ အမရေိကနျအစိုးရ မူဝါဒ ပိုပွီးခိုငျမာစရေေးအတှကျရကျပိုငျးအတှငျးမှာပဲမွနျမာ၊ ထိုငျး၊ မလေးရှား၊ ဖိလဈပိုငျ၊ ကမ်ဘောဒီးယား နိုငျငံတှကေ အမရေိကနျသံရုံးတှကေနဒေသေတှငျး သတငျးဌာနတှနေဲ့ သံရုံး Facebook တှမှော အရှေ့တောငျအာရှဒသေတှငျး အခြုပျအခွာအာဏာပိုငျဆိုငျမှုတှကေို တရုတျက ဘယျလို မလေးမစားလုပျနသေလဲဆိုတဲ့ ဝဖေနျတိုကျခိုကျရေးသားခကြျတှကေို တပွိုငျတညျးဖေါျပွခဲ့ကွပါတယျ။