မြန်မာပြည်သွားခွင့်ရဖို့ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် မျှော်လင့်ထားဆဲ

Christine Schraner Burgener

{{Zawgyi/Unicode}}

ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Christine Schraner Burgener က ဒီကနေ့ အင်္ဂါနေ့မှာ ဂျပန်နိုင်ငံကိုသွားပြီး ဂျပန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမယ်လို့ ပြောပါတယ်။

တနင်္လာနေ့မှာ ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဘန်ကောက်မြို့တော်ကနေ အွန်လိုင်းကလုပ်တဲ့ မြန်မာ့အရေး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအတွင်း မစ္စ Burgener က အဲဒီလိုပြောသွားတာပါ။

မြန်မာ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို အဓိကထောက်ခံနေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ သူနဲ့ကြားက ဆက်ဆံရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးတာမှာတော့ အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် သူကို ခန့်အပ်ခံရပြီးကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံကို မသွားရသေးကြောင်းနဲ့ သူ့အနေနဲ့ကတော့ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ အဆင်သင့်ရှိတယ်လို့ပြောပါတယ်။

" ဒေသတွင်းက ဘယ်နိုင်ငံအတွက်မဆို သိပ်ကိုမတည်ငြိမ်တဲ့ အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်အစိုးရတွေ့ချင်တဲ့ ဘယ်နေရာမှာမဆို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ ကျမအနေနဲ့ အဆင်သင့်ရှိနေပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးနဲ့ ပြောဆိုဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်တာကြောင့်ပါပဲ" လို့ မစ္စ Burgener ကပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်ခွင့်ရဖို့ မေ ျှာ်လင့်ထားဆဲပါပဲလို့လည်း ပြောပါတယ်။ ဧပြီလကုန်ပိုင်းက အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျကာတာမြို့တော်မှာ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ချိန်အတွင်း သူနဲ့ထပ်ပြီး စကားမပြောချင်တော့ဘူးလို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောခဲ့တဲ့အကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံကိုလာရောက်ဖို့ အချိန်အခါမသင့်သေးဘူးလို့ဘဲ ပြောခဲ့တဲ့အကြောင်း၊ အချိန်မသင့်သေးဘူးလို့ပြောတာကြောင့် ငြင်းတာမဟုတ်တဲ့အတွက် ဒီဆွေးနွေးမှုကိုဆက်လုပ်ဖို့ လက်လေ ျှာ့မှာမဟုတ်တဲ့အကြောင်း မစ္စ Burgener ကပြောပါတယ်။

Liechtenstein နိုင်ငံက ကမကထပြုတင်သွင်းပြီး အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂတို့က ထောက်ခံထားတဲ့ မြန်မာ့အရေး ကုလသမဂ္ဂဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ သတိပြုလုပ်ဆောင်ဖို့ အထူးကိုယ်စားလှယ်က တိုက်တွန်းပါတယ်။

အဲဒီဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို လက်နက်ခဲယမ်း တင်ပို့ရောင်းချတာအားလုံး "ချက်ခြင်း ရပ်ဆိုင်းဖို့" ဆိုတဲ့အချက် ပါဝင်ပါတယ်။

"ဆုံးဖြတ်ချက်တခုက ထိရောက်ဖို့ဆိုရင် သိပ်အားကောင်းဖို့လိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တပြိုင်နက်ထဲမှာ သိပ်အရေးကြီးတာက အထွေထွေညီလာခံမှာ ညီညွတ်မှုကို ပြသဖို့ဖြစ်ပါတယ်" လို့ မစ္စ Burgener ကဆိုပါတယ်။

အဲဒီဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းကို မေလ ၁၈ ရက်နေ့က မဲခွဲဆုံးဖြတ်ဖို့ စီစဉ်ခဲ့ပေမယ့် ပြင်သစ်နိုင်ငံရဲ့ ပန်ကြားချက်အရ ရုတ်တရက်ဆိုသလိုပဲ ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရွှေ့ဆိုင်းထားတာပါ။ အဲဒီလို ရက်ရွှေ့ဆိုင်းတာကို အမေရိကန်နဲ့ ဗြိတိန်တို့ကလည်း ထောက်ခံထားပြီး အဓိကအားဖြင့် မူကြမ်းအပေါ် အာရှနိုင်ငံတွေရဲ့ ထောက်ခံမှု အားနည်းတာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ သံတမန်တွေက AFP သတင်းဌာနကိုပြောပါတယ်။

မူကြမ်းရေးဆွဲတဲ့နိုင်ငံတွေနဲ့ အာရှနိုင်ငံတွေကြား ဒီသီတင်းပတ်ထဲမှာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လက်နက်ခဲယမ်းရောင်းချမှုနဲ့ဆိုင်တဲ့ စာပိုဒ်ကို ဖြုတ်ပေးဖို့ အာရှနိုင်ငံတွေက လိုလားနေသလို လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြောဆိုထားပုံကိုလည်း လေ ျှာ့စေချင်ကြတယ်လို့ အမည်မဖော်လိုတဲ့ သံတမန်တဦးက AFP သတင်းဌာနကိုပြောပါတယ်။

..................................................

{{Unicode}}

ကုလသမဂ်ဂအတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျ Christine Schraner Burgener က ဒီကနေ့ အငျ်ဂါနေ့မှာ ဂပြနျနိုငျငံကိုသှားပွီး ဂပြနျအစိုးရ တာဝနျရှိသူတှနေဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးမယျလို့ ပွောပါတယျ။

တနငျ်လာနေ့မှာ ထိုငျးနိုငျငံ၊ ဘနျကောကျမွို့တောျကနေ အှနျလိုငျးကလုပျတဲ့ မွနျမာ့အရေး သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲအတှငျး မစ်စ Burgener က အဲဒီလိုပွောသှားတာပါ။

မွနျမာ အာဏာသိမျးစဈကောငျစီကို အဓိကထောကျခံနတေဲ့ တရုတျနိုငျငံနဲ့ သူနဲ့ကွားက ဆကျဆံရေးနဲ့ပတျသကျပွီး မေးတာမှာတော့ အထူးကိုယျစားလှယျအဖွဈ သူကို ခန့ျအပျခံရပွီးကတညျးက တရုတျနိုငျငံကို မသှားရသေးကွောငျးနဲ့ သူ့အနနေဲ့ကတော့ တရုတျနိုငျငံနဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ အဆငျသင့ျရှိတယျလို့ပွောပါတယျ။

" ဒသေတှငျးက ဘယျနိုငျငံအတှကျမဆို သိပျကိုမတညျငွိမျတဲ့ အခွအေနဖွေဈပါတယျ။ တရုတျအစိုးရတှေ့ခငြျတဲ့ ဘယျနရောမှာမဆို တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ ကမြအနနေဲ့ အဆငျသင့ျရှိနပေါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံအားလုံးနဲ့ ပွောဆိုဆှေးနှေးဖို့ လိုအပျတာကွောင့ျပါပဲ" လို့ မစ်စ Burgener ကပွောပါတယျ။

ဒါ့အပွငျ မွနျမာနိုငျငံကို လာရောကျခှင့ျရဖို့ မေ ြှာျလင့ျထားဆဲပါပဲလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ဧပွီလကုနျပိုငျးက အငျဒိုနီးရှားနိုငျငံ၊ ဂကြာတာမွို့တောျမှာ အာဏာသိမျး စဈကောငျစီခေါငျးဆောငျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျနဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ခြိနျအတှငျး သူနဲ့ထပျပွီး စကားမပွောခငြျတော့ဘူးလို့ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျက ပွောခဲ့တဲ့အကွောငျး၊ မွနျမာနိုငျငံကိုလာရောကျဖို့ အခြိနျအခါမသင့ျသေးဘူးလို့ဘဲ ပွောခဲ့တဲ့အကွောငျး၊ အခြိနျမသင့ျသေးဘူးလို့ပွောတာကွောင့ျ ငွငျးတာမဟုတျတဲ့အတှကျ ဒီဆှေးနှေးမှုကိုဆကျလုပျဖို့ လကျလေ ြှာ့မှာမဟုတျတဲ့အကွောငျး မစ်စ Burgener ကပွောပါတယျ။

Liechtenstein နိုငျငံက ကမကထပွုတငျသှငျးပွီး အမရေိကနျနဲ့ ဥရောပသမဂ်ဂတို့က ထောကျခံထားတဲ့ မွနျမာ့အရေး ကုလသမဂ်ဂဆုံးဖွတျခကြျမူကွမျးနဲ့ ပတျသကျလို့တော့ သတိပွုလုပျဆောငျဖို့ အထူးကိုယျစားလှယျက တိုကျတှနျးပါတယျ။

အဲဒီဆုံးဖွတျခကြျမူကွမျးထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံကို လကျနကျခဲယမျး တငျပို့ရောငျးခတြာအားလုံး "ခကြျခွငျး ရပျဆိုငျးဖို့" ဆိုတဲ့အခကြျ ပါဝငျပါတယျ။

"ဆုံးဖွတျခကြျတခုက ထိရောကျဖို့ဆိုရငျ သိပျအားကောငျးဖို့လိုပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ တပွိုငျနကျထဲမှာ သိပျအရေးကွီးတာက အထှထှေညေီလာခံမှာ ညီညှတျမှုကို ပွသဖို့ဖွဈပါတယျ" လို့ မစ်စ Burgener ကဆိုပါတယျ။

အဲဒီဆုံးဖွတျခကြျမူကွမျးကို မလေ ၁၈ ရကျနေ့က မဲခှဲဆုံးဖွတျဖို့ စီစဉျခဲ့ပမေယ့ျ ပွငျသဈနိုငျငံရဲ့ ပနျကွားခကြျအရ ရုတျတရကျဆိုသလိုပဲ ရကျအကန့ျအသတျမရှိ ရှှေ့ဆိုငျးထားတာပါ။ အဲဒီလို ရကျရှှေ့ဆိုငျးတာကို အမရေိကနျနဲ့ ဗွိတိနျတို့ကလညျး ထောကျခံထားပွီး အဓိကအားဖွင့ျ မူကွမျးအပေါျ အာရှနိုငျငံတှရေဲ့ ထောကျခံမှု အားနညျးတာကွောင့ျ ဖွဈတယျလို့ သံတမနျတှကေ AFP သတငျးဌာနကိုပွောပါတယျ။

မူကွမျးရေးဆှဲတဲ့နိုငျငံတှနေဲ့ အာရှနိုငျငံတှကွေား ဒီသီတငျးပတျထဲမှာ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးကွဖို့ စီစဉျထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ လကျနကျခဲယမျးရောငျးခမြှုနဲ့ဆိုငျတဲ့ စာပိုဒျကို ဖွုတျပေးဖို့ အာရှနိုငျငံတှကေ လိုလားနသေလို လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ပတျသကျပွီး ပွောဆိုထားပုံကိုလညျး လေ ြှာ့စခေငြျကွတယျလို့ အမညျမဖောျလိုတဲ့ သံတမနျတဦးက AFP သတငျးဌာနကိုပွောပါတယျ။