မောင်းထုတ်ခံရသူတွေအရေး အခြေခံပြဿနာ ဖြေရှင်းဖို့ ASEAN ကို ကုလအကြီးအကဲ တိုက်တွန်း

မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက အတင်းအဓမ္မ မောင်းထုတ်ခံရတဲ့ လူပေါင်းများစွာအရေးနဲ့ အခြေခံဇာစ်မြစ်ကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း ASEAN ဘက်က တက်ကြွထိရောက်စွာ ဆောင်ရွက်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guteress က စနေနေ့မှာ တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံအတွင်း ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်နဲ့ အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအသင်း ASEAN ဝန်ကြီးများ စနေနေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ကြတာမှာ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က အခုလို တိုက်တွန်းသွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ နိုင်ငံတွင်းမှာ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရသူတွေအနေနဲ့ လွတ်လပ်မှု၊ တရားမျှတမှုနဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှုရှိတဲ့ အခင်းအကျင်းမျိုးနဲ့ သူတို့ရဲ့ အခွင့်အရေးကို အပြည့်အ၀ လေးစားမှုရှိတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုရှိရှိ ဆန္ဒအလျောက်နဲ့ ဌာနေပြန်နိုင်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်းလည်း ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က အလေးထား ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်မှာ ထွက်ပြေးခိုလှုံနေရတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကြားမှာ ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်နိုင်ရေးအတွက် ပိုပြီး အားထည့်ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်နေသေးတယ်လို့လည်း အတွင်းရေးမှူးချုပ်က ထပ်လောင်း ပြောဆိုပါတယ်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကို ထွက်ပြေးကြရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ မွတ်စလင်တွေကို ရည်ညွှန်းတာ ဖြစ်ပေမယ့် ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မိန့်ခွန်းထဲမှာတော့ ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို သုံးစွဲမထားပါဘူး။ ဒုက္ခသည်တွေ ဌာနေပြန်ရေး မပြေလည်စေတဲ့ အဓိကအချက်တခုက ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကိစ္စလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဒုက္ခသည်တွေက ရိုဟင်ဂျာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုဖို့ တောင်းဆိုနေတဲ့ တချိန်တည်းမှာပဲ မြန်မာအစိုးရဘက်က ဒီအသုံးအနှုန်းကို လက်မခံပါဘူး။

ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာ အာဆီယံဘက်က တပ်ဖွဲ့ဝင် ၅၀၀၀ ကျော် ထည့်ဝင်မှု၊ နောက် ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ် နျူကလီးယားကင်းစင်ရေး ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲတွေ လက်ခံကျင်းပခဲ့မှုနဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ပြင်အရေး တရုတ်နဲ့ နှစ်ဖက် လိုက်နာရမယ့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေ ဆောင်ရွက်နေမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးလည်း ကုလ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က အသိအမှတ်ပြု ပြောဆိုသွားပါတယ်။

------------------------------

(Unicode)

မောငျးထုတျခံရသူတှအေရေး အခွခေံပွူနာ ဖွရှေငျးဖို့ ASEAN ကို ကုလအကွီးအကဲ တိုကျတှနျး

မွနျမာနိုငျငံတှငျးက အတငျးအဓမ်မ မောငျးထုတျခံရတဲ့ လူပေါငျးမြားစှာအရေးနဲ့ အခွခေံဇာဈမွဈကို ဖွရှေငျးနိုငျရေး အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံမြားအသငျး ASEAN ဘကျက တကျကွှထိရောကျစှာ ဆောငျရှကျဖို့ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guteress က စနနေေ့မှာ တိုကျတှနျးလိုကျပါတယျ။

ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံအတှငျး ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျနဲ့ အရှေ့တောငျအာရှ နိုငျငံမြားအသငျး ASEAN ဝနျကွီးမြား စနနေေ့က တှေ့ဆုံခဲ့ကွတာမှာ အတှငျးရေးမှူးခြုပျက အခုလို တိုကျတှနျးသှားတာ ဖွဈပါတယျ။

ဒုက်ခသညျတှနေဲ့ နိုငျငံတှငျးမှာ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနရေသူတှအေနနေဲ့ လှတျလပျမှု၊ တရားမြှတမှုနဲ့ ငွိမျးခမြျးမှုရှိတဲ့ အခငျးအကငြျးမြိုးနဲ့ သူတို့ရဲ့ အခှင့ျအရေးကို အပွည့ျအ၀ လေးစားမှုရှိတဲ့ အခွအေနမြေိုးမှာ ဘေးကငျးလုံခွုံမှုရှိရှိ ဆန်ဒအလြောကျနဲ့ ဌာနပွေနျနိုငျဖို့ လိုအပျကွောငျးလညျး ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျက အလေးထား ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။

ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျမှာ ထှကျပွေးခိုလှုံနရေတဲ့ ဒုက်ခသညျတှကွေားမှာ ယုံကွညျမှု တညျဆောကျနိုငျရေးအတှကျ ပိုပွီး အားထည့ျဆောငျရှကျဖို့ လိုအပျနသေေးတယျလို့လညျး အတှငျးရေးမှူးခြုပျက ထပျလောငျး ပွောဆိုပါတယျ။

ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျကို ထှကျပွေးကွရတဲ့ ရိုဟငျဂြာ မှတျစလငျတှကေို ရညျညှှနျးတာ ဖွဈပမေယ့ျ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ မိန့ျခှနျးထဲမှာတော့ ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို သုံးစှဲမထားပါဘူး။ ဒုက်ခသညျတှေ ဌာနပွေနျရေး မပွလေညျစတေဲ့ အဓိကအခကြျတခုက ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကိစ်စလညျး ပါဝငျပါတယျ။ ဒုက်ခသညျတှကေ ရိုဟငျဂြာအဖွဈ အသိအမှတျပွုဖို့ တောငျးဆိုနတေဲ့ တခြိနျတညျးမှာပဲ မွနျမာအစိုးရဘကျက ဒီအသုံးအနှုနျးကို လကျမခံပါဘူး။

ကုလသမဂ်ဂရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျမှာ အာဆီယံဘကျက တပျဖှဲ့ဝငျ ၅၀၀၀ ကြောျ ထည့ျဝငျမှု၊ နောကျ ကိုရီးယားကြှနျးဆှယျ နြူကလီးယားကငျးစငျရေး ထိပျသီးဆှေးနှေးပှဲတှေ လကျခံကငြျးပခဲ့မှုနဲ့ တောငျတရုတျပငျလယျပွငျအရေး တရုတျနဲ့ နှဈဖကျ လိုကျနာရမယ့ျ စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှေ ဆောငျရှကျနမှေုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးလညျး ကုလ အတှငျးရေးမှူးခြုပျက အသိအမှတျပွုပွောဆိုသှားပါတယျ။

မောင်းထုတ်ခံရသူတွေအရေး အခြေခံပြဿနာ ဖြေရှင်းဖို့ ASEAN ကို ကုလအကြီးအကဲ တိုက်တွန်း