(Zawgyi/Unicode)
အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် ပြည်ဝင်ခွင့် လျှောက်ထားတဲ့သူတွေအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ လူဝင်မှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းကိစ္စတွေကိုရက်ပေါင်း ၆၀ ရပ်ဆိုင်းထားဖို့ သမ္မတ ထရမ့် အစိုးရက အမိန့်ပေးလိုက်တဲ့ အကြောင်း VOA သတင်း ထောက် Patsy Widakuswara သတင်းပေးပို့ထားတာကို မမြသဇင်အောင် ပြောပြပါမယ်။
ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ထိခိုက်နေတဲ့ အမေရိကန် အလုပ်သမားတွေကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ လိုအပ်တာကြောင့်ဆိုပြီး green card လို့ လူသိများတဲ့ အမေရိကန်မှာ အမြဲတမ်း အခြေခြနေထိုင်ခွင့်ရဖို့ လျှောက်ထားသူတွေအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စတွေကို ရက် ၆၀ ရပ်ဆိုင်းထားမယ်လို့ သမ္မတ ထရမ့်က ပြောပါတယ်။
“ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ရတဲ့ အမေရိကန်တွေရဲ့ နေရာမှာ ပြည်ပက ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေနဲ့ အစားထိုးရင် သူတို့အပေါ် မတရားလုပ်ရာ ကျပါလိမ့်မယ်။”
ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေကိုတော့ အိမ်ဖြူတော်က ထုတ်ပြန်တာ မရှိသေးပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံထဲက စိုက်ပျိုးခြံ တွေမှာ ရာသီအလိုက် ခေတ္တ ဝင်ရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်တဲ့ လုပ်သားတွေကိုတော့ ခြွင်းချက်ပေးမယ်လို့ ထရမ့်က ပြောပါတယ်။
“ဒီအထဲ ခြံလုပ်သားတွေ မပါပါဘူး။ သူတို့အပေါ်သက်ရောက်မှု ရှိမယ်ဆိုရင်လည်း အဆင်ပြေအောင် လုပ်ပေးမှာပါ။ ခြံတွေမှာ လာပြီး အလုပ်လုပ် နေတဲ့ အလုပ်သမားတွေအတွက် လွယ်ကူအောင် ကျွန်တော်တို့ လုပ်နေပါတယ်။”
လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးလုပ်ငန်းကိစ္စတွေ ဆိုင်းငံ့ထားမယ်လို့ သမ္မတထရမ့်ပြောတာမှာ အမြဲတမ်း အခြေချနေထိုင်ခွင့်ကဒ် green card လျှောက်ထားဆဲသူတွေကို ဆိုလိုသလား၊ ဒါမှမဟုတ် အသစ်လျှောက်တဲ့လုပ်ငန်းအဆင့်ဆင့်ကို ရည်ညွှန်းလိုသလား၊ မိသားစုဝင်တွေကို ခေါ်တာနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံသားက သူ့အိမ်ထောင်ဘက်အတွက် green card လျှောက်ပေးတဲ့ အပေါ် ဒီကန့်သန့်ချက်က သက်ရောက်မှုရှိမလား ဆိုတာတွေတော့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရပါဘူး။
ကပ်ရောဂါ အန္တရာယ်ကြောင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးလုပ်ငန်းကိစ္စ အတော်များများကို ရပ်ဆိုင်း ထားပြီးဖြစ်သလို ဗီဇာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စတွေကိုလည်း လွန်ခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်တွေကတည်းက အကန့်အသတ်မရှိ ရပ်ဆိုင်းထားတာပါ။
အခုထုတ်ပြန်တဲ့ အမိန့်က green card ရဖို့ရည်ရွယ်ချက်နဲ့H-1B ဗီဇာကိုင်ဆောင်ထားတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေနဲ့ သက်ဆိုင်သလားဆိုတာကို မသိရသေးတဲ့အတွက် ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
“သမ္မထရမ့် အခုလို ကြေညာတာက ကပ်ရောဂါအတွက် လာပြီးကူမယ့် ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေကို တားလိုက်တာနဲ့ တူတူပါပဲ။”
ဒီအမိန့်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေအပြီးသတ်နိုင်ဖို့ သမ္မတ ထရမ့်က ရီပတ်ဗလစ်ကန် လွှတ်တော်အမတ် Matt Gaetz နဲ့အတူ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။
“ဒီအမိန့်နဲ့ပတ်သက်လို့ သမ္မတ ထရမ့်ထည့်စဉ်းစားတဲ့အထဲမှာ ၂ မျိုးရှိပါတယ်။ တမျိုးက က နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဝင်လာပြီး ဒီမှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့လာနေတဲ့ သူတွေရယ်၊ နောက်တမျိုးက အမေရိကန်မှာ အလုပ်လည်းလုပ်မနေဘူး အမြဲတမ်း လည်းမနေဘူးဆိုတဲ့ သူတွေပါ။”
အမေရိကန် သမ္မတ တဉီးအနေနဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒတွေကို အများပြည်သူကျန်းမာရေးအကြောင်းပြချက်နဲ့ တရားဝင် ပြဌာန်းခွင့်ရှိပါတယ်။ မကြာသေးခင်ကလည်း နိုင်ငံတချို့အပေါ် သမ္မတထရမ့်ပ်က ပြည်ဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်တားမြစ်တာကို တရားရုံးချုပ်က ထောက်ခံတဲ့ စီရင်ထုံးလည်းရှိခဲ့တာပါ။
ကပ်ရောဂါနဲ့ပတ်သက်လို့ သမ္မတ ထရမ့်ရဲ့ တုံ့ပြန်ကိုင်တွယ်ပုံတွေကို ပြည်သူအများစုက မကြိုက်ကြတာကိုလည်း လူထုသဘောထားစစ်တမ်းတွေမှာ တွေ့ရတာကြောင့် အခုဒီအမိန့်က နိုင်ငံရေးအရ ရည်ရွယ်တာဖြစ်တယ်လို့သုတေသီတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။မူဝါဒရေးရာစင်တာက Cristobal Ramon ကတော့
“ကပ်ရောဂါနဲ့ ပတ်သက်လို့ သူကိုင်တွယ်ပုံတွေကို လူတွေဝေဖန်ပြောနေကြတာကို အာရုံလွှဲချင်တာပါ။ သမ္မတက သူ့ကိုယ်သူ ကပ်ရောဂါနောက်ဆက်တွဲ လူထုကျန်းမာရေးကိစ္စတွေ ၊ စီးပွါးရေး ပြသနာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးအဓိက ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချနေတဲ့သူလို့ ပြချင်နေတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။”
လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ကိစ္စတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ သူ့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေအပေါ် မူတည်ပြီး နောက်ထပ်ရွေးကောက်ပွဲဝင်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ သမ္မတထရမ့်က ဇန်နဝါရီလအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံက ခရီးသွားတွေကိုပြည်ဝင်ခွင့်ရပ်ဆိုင်းလိုက်တာဟာလည်း ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် လူအများအပြား သေဆုံးကြရမယ့် အရေးကာကွယ်ဖို့ သူ့ရဲ့ ပြတ်သားတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တခုလို့ မကြာခဏ ဆွယ်တရားဟောလေ့ရှိပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
အမေရိကန်မှာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မယ့်သူတွေကို သမ္မတ Trump ရက် ၆၀ ပြည်ဝင်ခွင့်ပိတ်
...................
အမရေိကနျမှာ ရှှေ့ပွောငျးနထေိုငျမယ့ျသူတှကေို သမ်မတ Trump ရကျ ၆၀ ပွညျဝငျခှင့ျပိတျ
(Unicode)
အမရေိကနျနိုငျငံမှာ အမွဲတမျးနထေိုငျခှင့ျ ပွညျဝငျခှင့ျ လြှောကျထားတဲ့သူတှအေတှကျ ဆောငျရှကျပေးနတေဲ့ လူဝငျမှုဆိုငျရာ လုပျငနျးကိစ်စတှကေိုရကျပေါငျး ၆၀ ရပျဆိုငျးထားဖို့ သမ်မတ ထရမ့ျ အစိုးရက အမိန့ျပေးလိုကျတဲ့ အကွောငျး VOA သတငျး ထောကျ Patsy Widakuswara သတငျးပေးပို့ထားတာကို မမွသဇငျအောငျ ပွောပွပါမယျ။
ကိုရိုနာ ဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ ထိခိုကျနတေဲ့ အမရေိကနျ အလုပျသမားတှကေို အကာအကှယျပေးဖို့ လိုအပျတာကွောင့ျဆိုပွီး green card လို့ လူသိမြားတဲ့ အမရေိကနျမှာ အမွဲတမျး အခွခွေနထေိုငျခှင့ျရဖို့ လြှောကျထားသူတှအေတှကျ ဆောငျရှကျပေးတဲ့ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးဆိုငျရာ ကိစ်စတှကေို ရကျ ၆၀ ရပျဆိုငျးထားမယျလို့ သမ်မတ ထရမ့ျက ပွောပါတယျ။
“ဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ အလုပျလကျမဲ့ ဖွဈရတဲ့ အမရေိကနျတှရေဲ့ နရောမှာ ပွညျပက ရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှနေဲ့ အစားထိုးရငျ သူတို့အပေါျ မတရားလုပျရာ ကပြါလိမ့ျမယျ။”
ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ အသေးစိတျ အခကြျအလကျတှကေိုတော့ အိမျဖွူတောျက ထုတျပွနျတာ မရှိသေးပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံထဲက စိုကျပြိုးခွံ တှမှော ရာသီအလိုကျ ခတေ်တ ဝငျရောကျ အလုပျလုပျကိုငျတဲ့ လုပျသားတှကေိုတော့ ခွှငျးခကြျပေးမယျလို့ ထရမ့ျက ပွောပါတယျ။
“ဒီအထဲ ခွံလုပျသားတှေ မပါပါဘူး။ သူတို့အပေါျသကျရောကျမှု ရှိမယျဆိုရငျလညျး အဆငျပွအေောငျ လုပျပေးမှာပါ။ ခွံတှမှော လာပွီး အလုပျလုပျ နတေဲ့ အလုပျသမားတှအေတှကျ လှယျကူအောငျ ကြှနျတောျတို့ လုပျနပေါတယျ။”
လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးလုပျငနျးကိစ်စတှေ ဆိုငျးငံ့ထားမယျလို့ သမ်မတထရမ့ျပွောတာမှာ အမွဲတမျး အခွခေနြထေိုငျခှင့ျကဒျ green card လြှောကျထားဆဲသူတှကေို ဆိုလိုသလား၊ ဒါမှမဟုတျ အသဈလြှောကျတဲ့လုပျငနျးအဆင့ျဆင့ျကို ရညျညှှနျးလိုသလား၊ မိသားစုဝငျတှကေို ခေါျတာနဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံသားက သူ့အိမျထောငျဘကျအတှကျ green card လြှောကျပေးတဲ့ အပေါျ ဒီကန့ျသန့ျခကြျက သကျရောကျမှုရှိမလား ဆိုတာတှတေော့ ရှငျးရှငျးလငျးလငျး မသိရပါဘူး။
ကပျရောဂါ အန်တရာယျကွောင့ျ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးလုပျငနျးကိစ်စ အတောျမြားမြားကို ရပျဆိုငျး ထားပွီးဖွဈသလို ဗီဇာနဲ့ ပတျသကျတဲ့ ကိစ်စတှကေိုလညျး လှနျခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျတှကေတညျးက အကန့ျအသတျမရှိ ရပျဆိုငျးထားတာပါ။
အခုထုတျပွနျတဲ့ အမိန့ျက green card ရဖို့ရညျရှယျခကြျနဲ့H-1B ဗီဇာကိုငျဆောငျထားတဲ့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှနေဲ့ သကျဆိုငျသလားဆိုတာကို မသိရသေးတဲ့အတှကျ ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှကေ စိုးရိမျနကွေပါတယျ။
“သမ်မထရမ့ျ အခုလို ကွညောတာက ကပျရောဂါအတှကျ လာပွီးကူမယ့ျ ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှကေို တားလိုကျတာနဲ့ တူတူပါပဲ။”
ဒီအမိန့ျနဲ့ ပတျသကျလို့ အသေးစိတျအခကြျအလကျတှအေပွီးသတျနိုငျဖို့ သမ်မတ ထရမ့ျက ရီပတျဗလဈကနျ လှှတျတောျအမတျ Matt Gaetz နဲ့အတူ ဆကျလကျဆောငျရှကျနပေါတယျ။
“ဒီအမိန့ျနဲ့ပတျသကျလို့ သမ်မတ ထရမ့ျထည့ျစဉျးစားတဲ့အထဲမှာ ၂ မြိုးရှိပါတယျ။ တမြိုးက က နယျစပျဖွတျကြောျဝငျလာပွီး ဒီမှာ အလုပျလုပျဖို့ ရညျရှယျခကြျနဲ့လာနတေဲ့ သူတှရေယျ၊ နောကျတမြိုးက အမရေိကနျမှာ အလုပျလညျးလုပျမနဘေူး အမွဲတမျး လညျးမနဘေူးဆိုတဲ့ သူတှပေါ။”
အမရေိကနျ သမ်မတ တဉီးအနနေဲ့ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးဆိုငျရာ မူဝါဒတှကေို အမြားပွညျသူကနြျးမာရေးအကွောငျးပွခကြျနဲ့ တရားဝငျ ပွဌာနျးခှင့ျရှိပါတယျ။ မကွာသေးခငျကလညျး နိုငျငံတခြို့အပေါျ သမ်မတထရမ့ျပျက ပွညျဝငျခှင့ျ ပိတျပငျတားမွဈတာကို တရားရုံးခြုပျက ထောကျခံတဲ့ စီရငျထုံးလညျးရှိခဲ့တာပါ။
ကပျရောဂါနဲ့ပတျသကျလို့ သမ်မတ ထရမ့ျရဲ့ တုံ့ပွနျကိုငျတှယျပုံတှကေို ပွညျသူအမြားစုက မကွိုကျကွတာကိုလညျး လူထုသဘောထားစဈတမျးတှမှော တှေ့ရတာကွောင့ျ အခုဒီအမိန့ျက နိုငျငံရေးအရ ရညျရှယျတာဖွဈတယျလို့သုတသေီတှကေ ထောကျပွကွပါတယျ။မူဝါဒရေးရာစငျတာက Cristobal Ramon ကတော့
“ကပျရောဂါနဲ့ ပတျသကျလို့ သူကိုငျတှယျပုံတှကေို လူတှဝေဖေနျပွောနကွေတာကို အာရုံလှှဲခငြျတာပါ။ သမ်မတက သူ့ကိုယျသူ ကပျရောဂါနောကျဆကျတှဲ လူထုကနြျးမာရေးကိစ်စတှေ ၊ စီးပှါးရေး ပွသနာတှနေဲ့ပတျသကျပွီးအဓိက ဆုံးဖွတျခကြျတှခေနြတေဲ့သူလို့ ပွခငြျနတေယျလို့ ထငျပါတယျ။”
လူဝငျမှုကွီးကွပျရေး ကိစ်စတှနေဲ့ပတျသကျလို့ သူ့ရဲ့ လုပျဆောငျခကြျတှအေပေါျ မူတညျပွီး နောကျထပျရှေးကောကျပှဲဝငျဖို့ ကွိုးစားနတေဲ့ သမ်မတထရမ့ျက ဇနျနဝါရီလအတှငျး တရုတျနိုငျငံက ခရီးသှားတှကေိုပွညျဝငျခှင့ျရပျဆိုငျးလိုကျတာဟာလညျး ဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ လူအမြားအပွား သဆေုံးကွရမယ့ျ အရေးကာကှယျဖို့ သူ့ရဲ့ ပွတျသားတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျတခုလို့ မကွာခဏ ဆှယျတရားဟောလေ့ရှိပါတယျ။