လူကုန်ကူးခံရမှုနစ်နာကြေး ပေးရေး ထိုင်းဆုံးဖြတ်ချက် လျစ်လျူရှုခံနေရ

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ လူမှောင်ခိုကူးခံရသူတွေကို ကျူးလွန်သူတွေက နစ်နာကြေးပေးဖို့ တရားရုံးတွေက ဆုံးဖြတ်ချက်ချထားတဲ့ မကြာ သေးခင်နှစ်တွေက အမှုပေါင်း ၉၉% ကျော်မှာ ကျူးလွန်သူတွေဟာ တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်ကို လျစ်လျူရှုပြီး နစ်နာကြေး မပေးကြ သေးဘူးလို့ Thomson Reuters ဖောင်ဒေးရှင်းက သီးခြားရခဲ့တဲ့ အချက်အလက်တွေမှာ တွေ့ရတဲ့အကြောင်း ရိုက်တာ သတင်း တပုဒ်မှာ ရေးထားပါတယ်။

၂၀၁၄ ခုနှစ်ကတည်းကဆိုရင် အမှုပေါင်း ၁,၃၃၀ ကျော်အတွက် လူမှောင်ခိုကူးသူတွေအနေနဲ့ သူတို့ လူကုန်ကူးခဲ့သူတွေကို နစ်နာကြေးငွေ စုစုပေါင်း ဒေါ်လာ ၄.၃ သန်း၊ ထိုင်းဘတ်ငွေနဲ့ဆိုရင် သန်း ၁၃၀ ကျော် ပေးဖို့ ထိုင်းတရားရုံးတွေက ဆုံးဖြတ်ထား တယ်လို့ ထိုင်းရှေ့နေချုပ်ရုံးကနေ ရနိုင်သမျှ နောက်ဆုံးကိန်းဂဏန်းတွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း အမှုငါးခုအတွက် စုစုပေါင်း နစ်နာကြေး ဘတ် ၅.၆ သန်းကိုပဲ ပေးခဲ့တာရှိပြီး ဒီထဲမှာ တရားရုံးမရောက်ဘဲ အပြင် မှာ ဖြေရှင်းကျေအေးခဲ့တဲ့ဖြစ်ရပ်တွေ မပါဘူးဆိုတာ ထိုင်းနိုင်ငံ၊ သတင်းအချက်အလက် လွတ်လပ်စွာရယူခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေအရ လူမှောင်ခိုကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေး အစိုးရဌာနဆီကနေ ရယူခဲ့တဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေမှာ တွေ့ရပါတယ်။

ဒီနှစ်အတွင်း အခုချိန်ထိဆိုရင် လူမှောင်ခိုကူးခံရသူ အယောက် ၁,၀၀၀ ကျော်အထိ စံချိန်တင်အရေအတွက်နဲ့ ကယ်တင်ထားနိုင် ပေမယ့်လည်း နစ်နာကြေးမပေးကြတာကြောင့် အဲဒီလူတွေ ပြန်ပြီး လူမှောင်ခိုကူးခံရမယ့်အရေး လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေး လှုံ့ဆော်လုပ်ဆောင်နေသူတွေက စိုးရိမ်နေပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံကို လူကုန်ကူးခံရသူတွေထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံသား အများအပြားလည်းပါဝင်ပြီး လူကုန်ကူးခံရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား ဘယ်ရွေ့ဘယ်မျှကို ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက ကယ်တင်လိုက်တယ်ဆိုတဲ့သတင်းတွေ မကြာခဏတွေ့ရလေ့ရှိပါတယ်။

ခေတ်သစ်ကျွန်တွေလို့ ခေါ်ဆိုကြလေ့ရှိတဲ့ လူမှောင်ခိုကူးခံရသူပေါင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ၆၁၀,၀၀၀ လောက်ရှိပြီး ဒီအရေအတွက်ဟာ လူဦးရေ ၆၉ သန်းရှိတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ထိုင်းနိုင်ငံသား ၁၁၃ ယောက်ကို လူကုန်ကူးခံရသူ ၁ ယောက်လောက် အချိုးအစားရှိနေ တယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ Walk Free Foundation ကထုတ်ပြန်တဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကျွန်ပြုမှုအညွှန်းကိန်းမှာ ဖော်ပြထားပါ တယ်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ပြီးခဲ့တဲ့ဇွန်လမှာထုတ်ပြန်တဲ့ လူမှောင်ခိုကူးမှုဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာ (TIP) ထဲမှာ လူကုန်ကူးခံရသူတွေ ကို နစ်နာကြေးတိုးပေးဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။ လူမှောင်ခိုကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်မှာတော့ ထိုင်းနိုင်ငံကို Tier 2 အဆင့်မှာ သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ အဓိပ္ပါယ်ကတော့ လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ဖို့ သိသာထင်ရှားတဲ့ အားထုတ် လုပ်ဆောင်မှုတွေ ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ သဘောပဲဖြစ်ပါတယ်။

...................

{Unicode}

လူကုနျကူးခံရမှုနဈနာကွေး ပေးရေး ထိုငျးဆုံးဖွတျခကြျ လစြျလြူရှုခံနရေ

ထိုငျးနိုငျငံမှာ လူမှောငျခိုကူးခံရသူတှကေို ကြူးလှနျသူတှကေ နဈနာကွေးပေးဖို့ တရားရုံးတှကေ ဆုံးဖွတျခကြျခထြားတဲ့ မကွာ သေးခငျနှဈတှကေ အမှုပေါငျး ၉၉% ကြောျမှာ ကြူးလှနျသူတှဟော တရားရုံးဆုံးဖွတျခကြျကို လစြျလြူရှုပွီး နဈနာကွေး မပေးကွ သေးဘူးလို့ Thomson Reuters ဖောငျဒေးရှငျးက သီးခွားရခဲ့တဲ့ အခကြျအလကျတှမှော တှေ့ရတဲ့အကွောငျး ရိုကျတာ သတငျး တပုဒျမှာ ရေးထားပါတယျ။

၂၀၁၄ ခုနှဈကတညျးကဆိုရငျ အမှုပေါငျး ၁,၃၃၀ ကြောျအတှကျ လူမှောငျခိုကူးသူတှအေနနေဲ့ သူတို့ လူကုနျကူးခဲ့သူတှကေို နဈနာကွေးငှေ စုစုပေါငျး ဒေါျလာ ၄.၃ သနျး၊ ထိုငျးဘတျငှနေဲ့ဆိုရငျ သနျး ၁၃၀ ကြောျ ပေးဖို့ ထိုငျးတရားရုံးတှကေ ဆုံးဖွတျထား တယျလို့ ထိုငျးရှေ့နခြေုပျရုံးကနေ ရနိုငျသမြှ နောကျဆုံးကိနျးဂဏနျးတှမှော တှေ့ရပါတယျ။

ဒါပမေယ့ျလညျး အမှုငါးခုအတှကျ စုစုပေါငျး နဈနာကွေး ဘတျ ၅.၆ သနျးကိုပဲ ပေးခဲ့တာရှိပွီး ဒီထဲမှာ တရားရုံးမရောကျဘဲ အပွငျ မှာ ဖွရှေငျးကြအေေးခဲ့တဲ့ဖွဈရပျတှေ မပါဘူးဆိုတာ ထိုငျးနိုငျငံ၊ သတငျးအခကြျအလကျ လှတျလပျစှာရယူခှင့ျဆိုငျရာ ဥပဒအေရ လူမှောငျခိုကူးမှုတိုကျဖကြျရေး အစိုးရဌာနဆီကနေ ရယူခဲ့တဲ့ ကိနျးဂဏနျးတှမှော တှေ့ရပါတယျ။

ဒီနှဈအတှငျး အခုခြိနျထိဆိုရငျ လူမှောငျခိုကူးခံရသူ အယောကျ ၁,၀၀၀ ကြောျအထိ စံခြိနျတငျအရအေတှကျနဲ့ ကယျတငျထားနိုငျ ပမေယ့ျလညျး နဈနာကွေးမပေးကွတာကွောင့ျ အဲဒီလူတှေ ပွနျပွီး လူမှောငျခိုကူးခံရမယ့ျအရေး လူကုနျကူးမှုတိုကျဖကြျရေး လှုံ့ဆောျလုပျဆောငျနသေူတှကေ စိုးရိမျနပေါတယျ။

ထိုငျးနိုငျငံကို လူကုနျကူးခံရသူတှထေဲမှာ မွနျမာနိုငျငံသား အမြားအပွားလညျးပါဝငျပွီး လူကုနျကူးခံရတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသား ဘယျရှေ့ဘယျမြှကို ထိုငျးအာဏာပိုငျတှကေ ကယျတငျလိုကျတယျဆိုတဲ့သတငျးတှေ မကွာခဏတှေ့ရလေ့ရှိပါတယျ။

ခတျေသဈကြှနျတှလေို့ ခေါျဆိုကွလေ့ရှိတဲ့ လူမှောငျခိုကူးခံရသူပေါငျး ထိုငျးနိုငျငံမှာ ၆၁၀,၀၀၀ လောကျရှိပွီး ဒီအရအေတှကျဟာ လူဦးရေ ၆၉ သနျးရှိတဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ထိုငျးနိုငျငံသား ၁၁၃ ယောကျကို လူကုနျကူးခံရသူ ၁ ယောကျလောကျ အခြိုးအစားရှိနေ တယျလို့ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ Walk Free Foundation ကထုတျပွနျတဲ့ ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ ကြှနျပွုမှုအညှှနျးကိနျးမှာ ဖောျပွထားပါ တယျ။

အမရေိကနျပွညျထောငျစုက ပွီးခဲ့တဲ့ဇှနျလမှာထုတျပွနျတဲ့ လူမှောငျခိုကူးမှုဆိုငျရာ အစီရငျခံစာ (TIP) ထဲမှာ လူကုနျကူးခံရသူတှေ ကို နဈနာကွေးတိုးပေးဖို့ တောငျးဆိုထားပါတယျ။ လူမှောငျခိုကူးမှုတိုကျဖကြျရေးဆိုငျရာ အဆင့ျသတျမှတျခကြျမှာတော့ ထိုငျးနိုငျငံကို Tier 2 အဆင့ျမှာ သတျမှတျထားပါတယျ။ အဓိပ်ပါယျကတော့ လူကုနျကူးမှုတိုကျဖကြျဖို့ သိသာထငျရှားတဲ့ အားထုတျ လုပျဆောငျမှုတှေ ရှိနတေယျဆိုတဲ့ သဘောပဲဖွဈပါတယျ။

လူကုန်ကူးခံရမှုနစ်နာကြေး ပေးရေး ထိုင်းဆုံးဖြတ်ချက် လျစ်လျူရှုခံနေရ