ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ် အကောင်အထည် ဖော်ရေး ဘာအခက်အခဲ အတားအဆီးတွေ ရှိနိုင်သေး

ကြံခိုင်ဖွံဖြိုးရေးပါတီ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ (နေပြည်တော်) နိုဝင်ဘာ ၂၆၊ ၂၀၂၀

Your browser doesn’t support HTML5

ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ် အကောင်အထည် ဖော်ရေး ဘာအခက်အခဲ အတားအဆီးတွေ ရှိနိုင်သေး

အခုဆိုရင် ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲကြီး ကျင်းပပြီးခဲ့တာ တစ်လ ကျော်ပါပြီ။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီကနေ့အချိန်ထိ မြို့နယ် တစ်ချို့မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ကို ဆန္ဒပြတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲ အငယ်လေးတွေ ကြိုးကြားကြိုးကြား ဖြစ်ပွားနေတာ တွေ့နေရပါသေးတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အဓိက အတိုက်ခံလို ဖြစ်နေတဲ့ တပ်မတော်ကျောထောက်နောက်ခံပြု ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကလည်း ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်ကို အသိအမှတ်ပြုတယ်လို့ မပြောသေးသလို၊ ရွေးကောက်ပွဲကာလ မဲမသမာမှုတွေနဲ့ တရားမဲ့ ပြုကျင့်မှုတွေကို ဥပဒေလမ်းကြောင်းအရ ဆုံးခန်းတိုင် ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ သိပ်ကြာသေးခင်တုန်းက လုပ်ခဲ့တဲ့ နေပြည်တော်ရုံး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုခဲ့ပါသေးတယ်။ မြို့နယ် ၂၀၀ ကျော်က ရွေးကောက်ပွဲ ဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေကို တောင်းခံခဲ့တဲ့ တပ်မတော်ဘက်ကတော့ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ရဲ့ ငြင်းပယ် ခံရပြီးနောက်မှာ သူတို့ တောင်းဆိုခဲ့တာဟာ ဥပဒေအရ တောင်းဆိုတာသာ ဖြစ်တယ် ဆိုပြီး ထုတ်ပြန်တာကလွဲလို့ နောက်ထပ် တောင်းဆိုမှု အသစ် ထပ်လုပ်တာကို မတွေ့မမြင်ရတော့ပါဘူး။ ဒီကြားထဲ AA ရခိုင်လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ဘက်က ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ နောက်ဆက်တွဲ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုတာကို ထောက်ခံတယ်လို့ တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်တွေဘက်က ပြောဆိုထားတာတွေတော့ ရှိနေပါသေးတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ် အကောင်အထည် ဖော်မှု ဘယ်တော့ ပြီးဆုံးမလဲ၊ အနှောင့်အယှက် အဟန့်အတားရော ရှိနိုင်ဦးမလား ဆိုတဲ့ကိစ္စ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းပါတယ်။ ခုတစ်ပတ် အဲဒီ ပြသနာ အကြောင်း လေ့လာ တင်ပြသွားပါ့မယ်။

လက်ရှိ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီရဲ့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေပုံကို နှစ်ပိုင်းခွဲပြီး ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ တစ်ပိုင်းကတော့ ပါတီ တာဝန်ရှိသူတွေရဲ့ ပြောဆိုနေမှုဖြစ်ပြီး၊ တစ်ပိုင်းကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ နောက်ဆက်တွဲနဲ့ ပတ်သက်လို့ သူတို့ရဲ့တကယ့်လက်တွေ့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေပုံ ဖြစ်ပါတယ်။ တာဝန်ရှိသူတွေကတော့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲမသမာမှုတွေ ရှိခဲ့တယ်၊ မတရားပြုကျင့်တာတွေ ရှိခဲ့တယ်၊ ဒါကြောင့် တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ ရဲအရေးပိုင်တဲ့ အမှု ၁၇၁ မှုကို တိုင်ချက်ဖွင့်ထားတယ်လို့ ပါတီခေါင်းဆောင် ဦးသိန်းထွန်းဦးက သတင်းမီဒီယာတွေကို ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် UEC မပါပဲ ၊ တိုင်း၊ ခရိုင်၊ မြို့နယ်၊ ရပ်ကျေး ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် အဖွဲ့ခွဲတွေရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီကနေ UEC ကို တိုင်ကြားထားတဲ့ အမှုပေါင်းလည်း ၁၁၂၈ မှုရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးရဲ့ အဲဒီ ထောင်နဲ့ချီတဲ့ တိုင်ကြားချက်တွေဟာ တကယ်လို့ စွပ်စွဲခံရသူတွေက ကျူးလွန်တယ် ဆိုတာ တွေ့ရှိခဲ့ရင်တောင် အဲဒီ လူပုဂ္ဂိုလ်တွေကိုပဲ တစ်ဦးချင်း အရေးယူရတာမျိုး ဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်တွေကို လုံး၀ သွားပြီး သက်ရောက်မှု ရှိစေမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

အဲဒီ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ နေ့မှာပဲ ဦးသိန်းထွန်းဦးက ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ကန့်ကွက်လွှာ စုစုပေါင်း (၅၀) လောက် တင်ဖို့ ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ ပြီးနောက် ငွေကျပ် ၅ သိန်းသွင်းပြီး၊ ၄၅ ရက်အတွင်း တင်ရတဲ့ အဲဒီ ကန့်ကွက်လွှာ ဘယ်နှစ်စောင် တင်သွင်းခဲ့သလဲ ဆိုတာကိုတော့ တိတိကျကျ ပြောဆိုသွားတာ မကြားသိရပါဘူး။

အဲဒီ ကန့်ကွက်လွှာတွေကို လက်ရှိ ကော်မရှင်တင်မက နောင် ကော်မရှင် လက်ထက် အထိပါ ကြားနာသွားရဖို့ ရှိပြီး အမှုနိုင်ပါမှ နိုင်သလောက် ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်ကို အပြောင်းအလဲ ဖြစ်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် တင်လိုက်တဲ့ အမှုပေါင်း ၅၀ ဝန်းကျင်၊ ဒါမှမဟုတ် အများစုကြီး အနိုင်ရသွားတယ် ဆိုသည့်တိုင် လက်ရှိ ပြည်ထောင်စု အဆင့် လွှတ်တော်တွေအတွက် ၃၉၆ နေရာ အနိုင်ရထားတဲ့ အင်န်အယ်လ်ဒီ ပါတီရဲ့ သမ္မတ ရွေးနိုင်၊ အစိုးရဖွဲ့နိုင်တဲ့ အနေအထားကိုတော့ ပြောင်းလဲသွားစေနိုင်စွမ်း ရှိမှာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။

ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ အနေနဲ့ တစ်ဖက်မှာ ခုလို ပြောဆိုမှုတွေ လုပ်နေပေမယ့် အခြားတစ်ဖက်မှာတော့ သူ့ပါတီရဲ့ အနိုင်ရ ကိုယ်စားလှယ်တွေ အားလုံး ဥပဒေ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရ သက်ဆိုင်ရာ ကော်မရှင်ဆီမှာ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ကုန်ကျစားရိတ် စာရင်းတွေကို ဥပဒေနဲ့ အညီ တင်ပြပြီးသွားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါဟာ ပြည်ခိုင်ဖြိုး ကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးချင်းစီ အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်ကို လက်ခံလိုက်တဲ့ သဘောလည်း သက်ရောက်စေပါတယ်။

ရွေးကောက်ပွဲ၊ ကော်မရှင် အပါအဝင် ရလာဒ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီဘက်က ဘာဆက်လုပ်နိုင်မလဲ လေ့လာကြည့်ဖို့ လိုပါတယ်။ လက်ရှိ လွှတ်တော် သက်တမ်းမှာတော့ လွှတ်တော်တွင်း ဘာမှ ဆက်လုပ်လို့ရတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အကြောင်းကတော့ ဒုတိယ အကြိမ် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် စည်းဝေးတွေ ကျင်းပဖို့ ရှိတော့မှာ မဟုတ်ပဲ ပြန်အရွေးမခံရတဲ့ အမတ်တွေကိုတောင် သူတို့ နေထိုင်ရာ နေပြည်တော် စည်ပင် ဧည့်ရိပ်သာ အခန်းက ပစ္စည်းတွေကို ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့ကနေ ၂၂ ရက်အတွင်း လာရောက် သိမ်းယူကြဖို့ ညွှန်ကြားထားပြီး ဖြစ်နေလို့ပါပဲ။ လက်ရှိ လွှတ်တော် ဥက္ကဌ တွေနဲ့ လွှတ်တော်ရုံး တာဝန်ရှိသူတွေကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ ရလာဒ်က ထွက်ပေါ်လာတဲ့ အမတ်တွေ ပါဝင်တဲ့ တတိယ အကြိမ် လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွေကို လာမယ့် ဖေဖေါ်ဝါရီ (၁) ရက်နေ့မှာ ခေါ်ယူဖို့ ပြင်ဆင်နေပါပြီ။

ဒီမှာလည်း စဉ်းစားစရာ ရှိလာတာက ရွေးကောက်ပွဲ နဲ့ ရလာဒ်ကို အသိအမှတ်မပြုသေးတဲ့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ နဲ့ တပ်မတော်ဘက်ကများ လွှတ်တော်ကို သပိတ်မှောက်ကြမလား၊ လွှတ်တော် မတက်ပဲ နေကြမလား ဆိုတဲ့ ကိစ္စပါ။ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၂၈(က) မှာ ခုလို ဖော်ပြထားပါတယ်။ “ ပြည်သူ့လွှတ်တော် အစည်းဝေး တစ်ရပ်ဇ။် ပထမ နေ့တွင် ပြည်သူ့လွှတ်တော် အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ခွင့်ရှိသည့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် စုစုပေါင်း ဦးရေဇ။် ထက်ဝက်ကျော်ဦးရေ တက်ရောက်လျင် ယင်း အစည်းအဝေး အထမြောက်သည်။ ” လို့ ဆိုထားပါတယ်။ အစည်းအဝေး တက်ရောက်သူ အရေအတွက် မပြည့်ရင် ရွှေ့ဆိုင်း ကျင်းပရမှာဖြစ်ပြီး အဲဒီအချိန်ကျရင်တော့ တက်ရောက်ခွင့်ရှိသူတွေရဲ့ သုံးပုံတစ်ပုံ တက်ရင် အစည်းအဝေးတွေ အထမြောက်တယ်လို့ ပုဒ်မ (ခ) မှာ ဆက်ပြီး ဖော်ပြထားပါတယ်။ တတိယအကြိမ် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် အနေအထားကိုကြည့်ရင် ရွေးကောက်ခံ ၄၇၆ ယောက်၊ တပ်မတော်သားကိုယ်စားလှယ် ၁၆၆ ယောက်၊ စုစုပေါင်း ၆၄၂ ယောက် ရှိပါမယ်။ အင်န်အယ်လ်ဒီဟာ ကိုယ်စားလှယ်စုစုပေါင်း တစ်ဝက်ဖြစ်တဲ့ ၃၂၁ ယောက်ထက် အများကြီးပိုတဲ့ ၃၉၆ ယောက်အထိ ရွေးချယ်ခံထားရတာမို့ ပြည်ခိုင်ဖြိုးက သပိတ်မှောက်သည် ဖြစ်စေ၊ တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်တွေ သပိတ်မှောက်သည် ဖြစ်စေ၊ လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွေ ကျင်းပဖို့၊ တရားဝင် ဖြစ်စေဖို့ ဘာအခက်အခဲမှ ရှိမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အလားတူ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာရော၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်မှာပါ အင်န်အယ်လ်ဒီ က ထက်ဝက်ကျော် ရှိနေတာမို့ လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွေ အထမြောက်၊ ကျင်းပနိုင်မှာ သေခြာပါတယ်။ ဒါကြောင့် လာမယ့် လွှတ်တော်သစ်ကို ပြည်ခိုင်ဖြိုးကသော်၎င်း၊ တပ်မတော်ဘက်က သော်၎င်း အသိအမှတ်မပြု သပိတ်မှောက်နိုင်မယ့် အနေအထားမျိုး ရှိလာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ရွေးကောက်ပွဲရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ အနေနဲ့ လာမယ့် ဒီဇင်ဘာ ၂၃ ရက်၊ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပြီး ၄၅ ရက်မတိုင်ခင် ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဟာ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာ တစ်စောင် ပြုစု ထုတ်ပြန်ပါလိမ့်မယ်။ လက်ရှိ အဲဒီ အလုပ်ကို ပြီးဆုံးအောင် လုပ်နေတယ်လို့ ယူဆ ရပါတယ်။ AA နဲ့ တပ်မတော်ဘက်က တောင်းဆိုနေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ နောက်ဆက်တွဲ ရွေးကောက်ပွဲတွေ လုပ်ပေးဖို့ ဆိုတာကလည်း လွှတ်တော်သစ်တွေ ခေါ်ယူ၊ သမ္မတ ရွေး၊ အစိုးရဖွဲ့ပြီးချိန်ထိ ဖြစ်လာနိုင်စရာ အကြောင်း မမြင်တွေ့ရပါဘူး။ ဒါကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ၊ ရလာဒ် အကောင်အထည် ဖော်ရေးတွေဟာ လာမယ့် ၂၀၂၁ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ တတိယအကြိမ် လွှတ်တော် သက်တမ်း စတင်တဲ့နေ့မှာ အောင်အောင်မြင်မြင် အေးအေးချမ်းချမ်း ပြီးဆုံးသွားတဲ့သဘော မြင်တွေ့ရလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်နိုင်ကြောင်းပါ။

--------------------------------------------

ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျ အကောငျအထညျ ဖောျရေး၊ ဘာအခကျအခဲ အတားအဆီးတှေ ရှိနိုငျသေးလဲ

ခုဆိုရငျ ၂၀၂၀ အထှထှေေ ရှေးကောကျပှဲကွီး ကငြျးပပွီးခဲ့တာ တဈလ ကြောျပါပွီ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ဒီကနေ့အခြိနျထိ မွို့နယျ တဈခြို့မှာ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျကို ဆန်ဒပွတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲ အငယျလေးတှေ ကွိုးကွားကွိုးကွား ဖွဈပှားနတော တှေ့နရေပါသေးတယျ။ ရှေးကောကျပှဲမှာ အဓိက အတိုကျခံလို ဖွဈနတေဲ့ တပျမတောျကြောထောကျနောကျခံပွု ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီကလညျး ရှေးကောကျပှဲဖွဈစဉျကို အသိအမှတျပွုတယျလို့ မပွောသေးသလို၊ ရှေးကောကျပှဲကာလ မဲမသမာမှုတှနေဲ့ တရားမဲ့ ပွုကငြ့ျမှုတှကေို ဥပဒလေမျးကွောငျးအရ ဆုံးခနျးတိုငျ ဆောငျရှကျသှားမယျလို့ သိပျကွာသေးခငျတုနျးက လုပျခဲ့တဲ့ နပွေညျတောျရုံး သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောဆိုခဲ့ပါသေးတယျ။ မွို့နယျ ၂၀၀ ကြောျက ရှေးကောကျပှဲ ဆိုငျရာ အခကြျအလကျတှကေို တောငျးခံခဲ့တဲ့ တပျမတောျဘကျကတော့ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျရဲ့ ငွငျးပယျ ခံရပွီးနောကျမှာ သူတို့ တောငျးဆိုခဲ့တာဟာ ဥပဒအေရ တောငျးဆိုတာသာ ဖွဈတယျ ဆိုပွီး ထုတျပွနျတာကလှဲလို့ နောကျထပျ တောငျးဆိုမှု အသဈ ထပျလုပျတာကို မတှေ့မမွငျရတော့ပါဘူး။ ဒီကွားထဲ AA ရခိုငျလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့ဘကျက ရခိုငျပွညျနယျ မွောကျပိုငျးမှာ နောကျဆကျတှဲ ရှေးကောကျပှဲ လုပျပေးဖို့ တောငျးဆိုတာကို ထောကျခံတယျလို့ တပျမတောျခေါငျးဆောငျတှဘေကျက ပွောဆိုထားတာတှတေော့ ရှိနပေါသေးတယျ။ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျ အကောငျအထညျ ဖောျမှု ဘယျတော့ ပွီးဆုံးမလဲ၊ အနှောင့ျအယှကျ အဟန့ျအတားရော ရှိနိုငျဦးမလား ဆိုတဲ့ကိစ်စ စိတျဝငျစားဖို့ ကောငျးပါတယျ။ ခုတဈပတျ အဲဒီ ပွသနာ အကွောငျး လေ့လာ တငျပွသှားပါ့မယျ။

လကျရှိ ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီရဲ့ လုပျကိုငျဆောငျရှကျနပေုံကို နှဈပိုငျးခှဲပွီး ကွည့ျနိုငျပါတယျ။ တဈပိုငျးကတော့ ပါတီ တာဝနျရှိသူတှရေဲ့ ပွောဆိုနမှေုဖွဈပွီး၊ တဈပိုငျးကတော့ ရှေးကောကျပှဲ နောကျဆကျတှဲနဲ့ ပတျသကျလို့ သူတို့ရဲ့တကယ့ျလကျတှေ့ လုပျကိုငျဆောငျရှကျနပေုံ ဖွဈပါတယျ။ တာဝနျရှိသူတှကေတော့ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲမသမာမှုတှေ ရှိခဲ့တယျ၊ မတရားပွုကငြ့ျတာတှေ ရှိခဲ့တယျ၊ ဒါကွောင့ျ တဈနိုငျငံလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ ရဲအရေးပိုငျတဲ့ အမှု ၁၇၁ မှုကို တိုငျခကြျဖှင့ျထားတယျလို့ ပါတီခေါငျးဆောငျ ဦးသိနျးထှနျးဦးက သတငျးမီဒီယာတှကေို ပွောပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျ UEC မပါပဲ ၊ တိုငျး၊ ခရိုငျ၊ မွို့နယျ၊ ရပျကြေး ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျ အဖှဲ့ခှဲတှရေဲ့ လုပျဆောငျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီကနေ UEC ကို တိုငျကွားထားတဲ့ အမှုပေါငျးလညျး ၁၁၂၈ မှုရှိတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ပွညျခိုငျဖွိုးရဲ့ အဲဒီ ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ တိုငျကွားခကြျတှဟော တကယျလို့ စှပျစှဲခံရသူတှကေ ကြူးလှနျတယျ ဆိုတာ တှေ့ရှိခဲ့ရငျတောငျ အဲဒီ လူပုဂ်ဂိုလျတှကေိုပဲ တဈဦးခငြျး အရေးယူရတာမြိုး ဖွဈပွီး ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျတှကေို လုံး၀ သှားပွီး သကျရောကျမှု ရှိစမှော မဟုတျပါဘူး။

အဲဒီ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲ နေ့မှာပဲ ဦးသိနျးထှနျးဦးက ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီ အနနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ကန့ျကှကျလှှာ စုစုပေါငျး (၅၀) လောကျ တငျဖို့ ရှိတယျလို့ ပွောပါတယျ။ ရှေးကောကျပှဲ ပွီးနောကျ ငှကေပြျ ၅ သိနျးသှငျးပွီး၊ ၄၅ ရကျအတှငျး တငျရတဲ့ အဲဒီ ကန့ျကှကျလှှာ ဘယျနှဈစောငျ တငျသှငျးခဲ့သလဲ ဆိုတာကိုတော့ တိတိကကြြ ပွောဆိုသှားတာ မကွားသိရပါဘူး။

အဲဒီ ကန့ျကှကျလှှာတှကေို လကျရှိ ကောျမရှငျတငျမက နောငျ ကောျမရှငျ လကျထကျ အထိပါ ကွားနာသှားရဖို့ ရှိပွီး အမှုနိုငျပါမှ နိုငျသလောကျ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျကို အပွောငျးအလဲ ဖွဈစမှော ဖွဈပါတယျ။ ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ တငျလိုကျတဲ့ အမှုပေါငျး ၅၀ ဝနျးကငြျ၊ ဒါမှမဟုတျ အမြားစုကွီး အနိုငျရသှားတယျ ဆိုသည့ျတိုငျ လကျရှိ ပွညျထောငျစု အဆင့ျ လှှတျတောျတှအေတှကျ ၃၉၆ နရော အနိုငျရထားတဲ့ အငျနျအယျလျဒီ ပါတီရဲ့ သမ်မတ ရှေးနိုငျ၊ အစိုးရဖှဲ့နိုငျတဲ့ အနအေထားကိုတော့ ပွောငျးလဲသှားစနေိုငျစှမျး ရှိမှာတော့ မဟုတျပါဘူး။

ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီ အနနေဲ့ တဈဖကျမှာ ခုလို ပွောဆိုမှုတှေ လုပျနပေမေယ့ျ အခွားတဈဖကျမှာတော့ သူ့ပါတီရဲ့ အနိုငျရ ကိုယျစားလှယျတှေ အားလုံး ဥပဒေ လုပျထုံးလုပျနညျးအရ သကျဆိုငျရာ ကောျမရှငျဆီမှာ ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ ကုနျကစြားရိတျ စာရငျးတှကေို ဥပဒနေဲ့ အညီ တငျပွပွီးသှားတာ တှေ့ရပါတယျ။ ဒါဟာ ပွညျခိုငျဖွိုး ကိုယျစားလှယျ တဈဦးခငြျးစီ အနနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျကို လကျခံလိုကျတဲ့ သဘောလညျး သကျရောကျစပေါတယျ။

ရှေးကောကျပှဲ၊ ကောျမရှငျ အပါအဝငျ ရလာဒျတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီဘကျက ဘာဆကျလုပျနိုငျမလဲ လေ့လာကွည့ျဖို့ လိုပါတယျ။ လကျရှိ လှှတျတောျ သကျတမျးမှာတော့ လှှတျတောျတှငျး ဘာမှ ဆကျလုပျလို့ရတော့မှာ မဟုတျပါဘူး။ အကွောငျးကတော့ ဒုတိယ အကွိမျ ပွညျထောငျစု လှှတျတောျ စညျးဝေးတှေ ကငြျးပဖို့ ရှိတော့မှာ မဟုတျပဲ ပွနျအရှေးမခံရတဲ့ အမတျတှကေိုတောငျ သူတို့ နထေိုငျရာ နပွေညျတောျ စညျပငျ ဧည့ျရိပျသာ အခနျးက ပစ်စညျးတှကေို ဒီဇငျဘာ ၁၇ ရကျနေ့ကနေ ၂၂ ရကျအတှငျး လာရောကျ သိမျးယူကွဖို့ ညှှနျကွားထားပွီး ဖွဈနလေို့ပါပဲ။ လကျရှိ လှှတျတောျ ဥက်ကဌ တှနေဲ့ လှှတျတောျရုံး တာဝနျရှိသူတှကေတော့ ရှေးကောကျပှဲ ရလာဒျက ထှကျပေါျလာတဲ့ အမတျတှေ ပါဝငျတဲ့ တတိယ အကွိမျ လှှတျတောျ အစညျးအဝေးတှကေို လာမယ့ျ ဖဖေေါျဝါရီ (၁) ရကျနေ့မှာ ခေါျယူဖို့ ပွငျဆငျနပေါပွီ။

ဒီမှာလညျး စဉျးစားစရာ ရှိလာတာက ရှေးကောကျပှဲ နဲ့ ရလာဒျကို အသိအမှတျမပွုသေးတဲ့ ပွညျခိုငျဖွိုးပါတီ နဲ့ တပျမတောျဘကျကမြား လှှတျတောျကို သပိတျမှောကျကွမလား၊ လှှတျတောျ မတကျပဲ နကွေမလား ဆိုတဲ့ ကိစ်စပါ။ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံ ဥပဒေ ပုဒျမ ၁၂၈(က) မှာ ခုလို ဖောျပွထားပါတယျ။ “ ပွညျသူ့လှှတျတောျ အစညျးဝေး တဈရပျဇ။ျ ပထမ နေ့တှငျ ပွညျသူ့လှှတျတောျ အစညျးအဝေးသို့ တကျရောကျခှင့ျရှိသည့ျ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျ စုစုပေါငျး ဦးရဇေ။ျ ထကျဝကျကြောျဦးရေ တကျရောကျလငြျ ယငျး အစညျးအဝေး အထမွောကျသညျ။ ” လို့ ဆိုထားပါတယျ။ အစညျးအဝေး တကျရောကျသူ အရအေတှကျ မပွည့ျရငျ ရှှေ့ဆိုငျး ကငြျးပရမှာဖွဈပွီး အဲဒီအခြိနျကရြငျတော့ တကျရောကျခှင့ျရှိသူတှရေဲ့ သုံးပုံတဈပုံ တကျရငျ အစညျးအဝေးတှေ အထမွောကျတယျလို့ ပုဒျမ (ခ) မှာ ဆကျပွီး ဖောျပွထားပါတယျ။ တတိယအကွိမျ ပွညျထောငျစု လှှတျတောျ အနအေထားကိုကွည့ျရငျ ရှေးကောကျခံ ၄၇၆ ယောကျ၊ တပျမတောျသားကိုယျစားလှယျ ၁၆၆ ယောကျ၊ စုစုပေါငျး ၆၄၂ ယောကျ ရှိပါမယျ။ အငျနျအယျလျဒီဟာ ကိုယျစားလှယျစုစုပေါငျး တဈဝကျဖွဈတဲ့ ၃၂၁ ယောကျထကျ အမြားကွီးပိုတဲ့ ၃၉၆ ယောကျအထိ ရှေးခယြျခံထားရတာမို့ ပွညျခိုငျဖွိုးက သပိတျမှောကျသညျ ဖွဈစေ၊ တပျမတောျသား ကိုယျစားလှယျတှေ သပိတျမှောကျသညျ ဖွဈစေ၊ လှှတျတောျ အစညျးအဝေးတှေ ကငြျးပဖို့၊ တရားဝငျ ဖွဈစဖေို့ ဘာအခကျအခဲမှ ရှိမှာ မဟုတျပါဘူး။ အလားတူ ပွညျသူ့လှှတျတောျမှာရော၊ အမြိုးသားလှှတျတောျမှာပါ အငျနျအယျလျဒီ က ထကျဝကျကြောျ ရှိနတောမို့ လှှတျတောျ အစညျးအဝေးတှေ အထမွောကျ၊ ကငြျးပနိုငျမှာ သခွောပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ လာမယ့ျ လှှတျတောျသဈကို ပွညျခိုငျဖွိုးကသောျ၎င်းငျး၊ တပျမတောျဘကျက သောျ၎င်းငျး အသိအမှတျမပွု သပိတျမှောကျနိုငျမယ့ျ အနအေထားမြိုး ရှိလာမှာ မဟုတျပါဘူး။

ရှေးကောကျပှဲရဲ့ လုပျငနျးစဉျတှေ အနနေဲ့ လာမယ့ျ ဒီဇငျဘာ ၂၃ ရကျ၊ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပပွီး ၄၅ ရကျမတိုငျခငျ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျဟာ ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ အစီရငျခံစာ တဈစောငျ ပွုစု ထုတျပွနျပါလိမ့ျမယျ။ လကျရှိ အဲဒီ အလုပျကို ပွီးဆုံးအောငျ လုပျနတေယျလို့ ယူဆ ရပါတယျ။ AA နဲ့ တပျမတောျဘကျက တောငျးဆိုနတေဲ့ ရခိုငျပွညျနယျ မွောကျပိုငျးမှာ နောကျဆကျတှဲ ရှေးကောကျပှဲတှေ လုပျပေးဖို့ ဆိုတာကလညျး လှှတျတောျသဈတှေ ခေါျယူ၊ သမ်မတ ရှေး၊ အစိုးရဖှဲ့ပွီးခြိနျထိ ဖွဈလာနိုငျစရာ အကွောငျး မမွငျတှေ့ရပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ ရှေးကောကျပှဲ လုပျငနျးစဉျတှေ၊ ရလာဒျ အကောငျအထညျ ဖောျရေးတှဟော လာမယ့ျ ၂၀၂၁ ဖဖေေါျဝါရီ ၁ ရကျနေ့ တတိယအကွိမျ လှှတျတောျ သကျတမျး စတငျတဲ့နေ့မှာ အောငျအောငျမွငျမွငျ အေးအေးခမြျးခမြျး ပွီးဆုံးသှားတဲ့သဘော မွငျတှေ့ရလိမ့ျမယျလို့ မြှောျလင့ျနိုငျကွောငျးပါ။