(Zawgyi/Unicode)
နိုင်ငံခြားသားအလုပ်သမားတွေကြား ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရမှု တိုးလာနေတဲ့အတွက် စင်ကာပူနိုင်ငံမှာ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အခက်ကြုံနေရတဲ့အကြောင်း မဆုမွန်က ပြောပြပေးမှာပါ။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်သူ ၁ သောင်းခွဲလောက် ရှိနေတဲ့ စင်္ကာပူနိုင်ငံမှာ အခုနောက်ဆုံး ကူးစက်မှုအသစ်တွေဟာ အလုပ်သမားဆောင်တွေမှာ နေထိုင်ကြတဲ့ နိုင်ငံခြားသားတွေ ဖြစ်ကြသလို၊ ဒီအထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေလည်း ပါဝင်နေကြတာပါ။ ဒီအတွက်လည်း စင်္ကာပူရောက် မြန်မာတွေကြား အခက်အခဲတွေ၊ စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိနေကြတဲ့အကြောင်း ကမ်းလွန်ရေနံ တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းက လုပ်ငန်းခွင် ဘေးကင်းလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဌာနမှူး ဦးတင်မင်း ကဗွီအိုအေကိုပြောပြပါတယ်။
“ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရတော့ ကူးစက်ခံရသူမြန်မာစုစုပေါင်း ၁၃၆ ယောက်ကူးစက်ခံထားရ မြန်မာတွေထဲPRတို့နိုင်ငံသားတို့တော့ မပါဘူး။ မြန်မာအလုပ်သမားတွေထဲမှာ အဆောင်နေအလုပ်သမားတွေရှိတယ် ပြင်ပမှာနေတဲ့အလုပ်သမားတွေရှိတယ် လုပ်ငန်းခွင်ကနေ သီးသန့်ခွဲပြီး နေရာချထားပေးတဲ့သူတွေရှိတယ်။ အဆောင်မှာနေတဲ့အလုပ်သမားတွေကိုတော့ အခုအချိန်မှာ အစိုးရက အဓိက အာရုံစိုက်ပြီး အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ပြီး ဆေးအဖွဲ့တွေ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့တွေရှိနေတဲ့အတွက် လတ်တလောမှာတော့ အဆောင်ကသိပ်စိတ်မပူရဘူး။ အဓိကပြသနာက ဘာလဲဆိုတော့ အလုပ်ရှင်တွေက သီးသန့်ထားပေးတဲ့အလုပ်သမားလေးတွေရှိတယ်။ အဲ့ဒီ့အလုပ်သမားတွေအကြောင်း ကျနော်တို့ကြားရတာက အဲ့ဒီ့အလုပ်သမားလေးတွေက ပြင်ပအဆက်အသွယ်လည်းမရှိဘူး။ အပြင်လည်းမထွက်ရဘူး နောက်ပြီးတော့ သူတို့က အစိုးရက အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ပေးနေတဲ့အဆောင်တွေမှာလည်း ရှိမနေတဲ့အတွက် သူတို့အတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနဲ့နေရေးထိုင်ရေး အတော်လေးအခက်ခဲရှိတယ်။ မြန်မာအလုပ်သမားအများစုက အခုအချိန်အထိ အဲ့ဒီ့အခက်အခဲတွေကို ကြိတ်ပြီးတော့ ခံနေကြတဲ့ပုံစံမျိုးဖြစ်နေတယ်။’’
COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် လုပ်ငန်းခွင်တွေ ရပ်နားထားရချိန်မှာ လုပ်ခလစာမရဘဲ အခက်ကြုံနေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေလည်း အများအပြား ရှိနေတယ်လို့ ဦးတင်မင်းက ေြာပပါတယ်။ စင်္ကာပူအစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေက ရောဂါပိုးကူးစက်မှု ထိန်းချုပ်ဖို့ အစီအမံတွေချ ဆောင်ရွက်နေပေမဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေတုန်းပဲလို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။
"အခု စင်ကာပူမှာက အလုပ်သမားအဆောင်ချည်းပေါင်းက ၄၀ကျော်တယ်။ ၄၃ဆောင်ရှိတယ်။ အစိုးရဘက်ကတော့ အဆောင်တွေထဲက ကူးစက်မှုတွေကိုလျော့ချနိုင်ဖို့ အတော်လေးလုပ်နေတယ်။ အဓိကကတော့ မြန်မာအစိုးရဘက်က ပြင်ဆင်ထားသင့်တယ် ။ မြန်မာတွေက တောင်းဆိုလို့မဟုတ်ပဲ သက်ဆိုင်ရာမြန်မာသံရုံးတွေဘက်ကနေ အမြဲတမ်းအသင့်အနေထားနဲ့လှုံ့ဆော်တာမျိုးရှိသင့်တယ်။ အခုဆိုရင်မြန်မာကလေးတွေ အဆောင်မှာ ပိတ်မိနေတာတွေရှိတယ် ဆေးရုံတက်နေရတဲ့ကလေးတွေရှိတယ် Isolate Quarantine သီးခြားခွဲထားခံရတဲ့ကလေးတွေရှိတယ် ဒီကလေးတွေကို ကိုယ်တိုင်တွေ့ဖို့က ဘယ်လိုမှမဖြစ်နိုင်ဘူး။ သက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်က တိုက်ရိုက်သွားမှပဲဖြစ်တယ် အဲ့ဒီတော့မှ အပြင်မှာရှိတဲ့မြန်မာအဖွဲ့အစည်းတွေက ကူညီပေးနိုင်တဲ့ အနေအထားကိုရောက်မယ်။ အခုလက်ရှိမှာတော့ ကိုဗစ်၁၉နဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကိုတော့ စင်ကာပူအစိုးရက အားလုံးအခမဲ့ပေးထားတယ် အလုပ်လုပ်ခွင့်ပါမစ်ကိုင်ဆောင်သူမြန်မာအလုပ်သမားတွေ ပိုးရှိ-မရှိလည်းသွားစစ်လို့ရေနေတယ်။ စင်ကာပူအစိုးရကတော့ ဖန်တီးပေးထားတယ် အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ဒါပေမဲ့ လိုအပ်ချက်တွေက ထောင့်မစေ့သေးဘူး လိုအပ်ချက်တွေက အများကြီးပါ။’’
မြန်မာအစိုးရကတော့ စင်္ကာပူနိုင်ငံ အပါအဝင် ပြည်ပနိုင်ငံတွေမှာရောက်နေကြတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတေ ထဲက နေရပ်ပြန်ချင်သူတွေ အနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ သံရုံးတွေကို ဆက်သွယ်ကြဖို့လည်း နှိုးဆော် ထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ရောဂါကူးစက်သူတွေအတွက် ဘယ်လိုစီစဉ်မလဲ ဆိုတာကတော့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပါဘူး။
စင်ကာပူမြန်မာကလပ်က ဦးတင်မောင်ဝင်း ကတော့ နေရပ်ပြန်မယ့် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ သံရုံးကို ဆက်သွယ်ကြဖို့နဲ့ အခက်အခဲ ကြုံနေရသူတွေအတွက် လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့တွေက ကူညီဖို့ စီစဉ်ထားကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။
“ ဒီကအဖွဲ့တွေ အားလုံးက ဘာလုပ်ပေးလဲဆိုတော့ ဒီက စာရင်းတွေပြုစုပြီးတော့ သံရုံးကိုပို့ပေးတယ်။ သူတို့လူမှုအသင်းအဖွဲ့တွေက သံရုံးနဲ့ အဓိက ချိတ်ဆက်ပေးပါတယ် အဲ့တာကိုသံရုံးကနေတဆင့် ဘယ်လေယာဉ်ပျံနဲ့ပြန်ဖို့စီစဉ်ပေးတယ် ပြန်မယ့်သူတွေအတွက် နောက် ဒီကနေသွားလို့ ဟိုဘက်မှာ ကွာရမ်တင်းဝင်ရင် အစိုးရအနေနဲ့ စားရိတ်ထောင်းမှာစိုးလို့ ဒီဘက်ကနေ တတ်နိုင်သလောက် အလှူခံပေးပြီးတော့ အဲ့ဒီ့ကိုပို့ပေးဖို့ လိုအပ်မယ့်ငွေအလှူတွေကို လှူပေးနေကြတယ် အခက်အခဲရှိသူတွေ သံရူံးကို အမြန်ဆက်သွယ်ကြပါ အခုလာလည်တဲ့သူတွေထဲကလည်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေရှိတယ်။ ဆေးလာကုပြီး ပြန်ပြီးတော့ ပိတ်နေတဲ့သူတွေရှိတယ်။ အဲ့ဒီ့လို ဒုက္ခဖြစ်နေတဲ့သူတွေကို ကျနော်တို့က သံရုံးကို အကုန်စာရင်းပြုစုပြီးပေးတော့ သံရုံးက ဆက်စီစဉ်ပေးလိုက်မှာပေါ့လေ။’’
စင်္ကာပူကျန်းမာရေး ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ အင်္ဂါနေ့က ထုတ်ပြန်ချက်အရ အဆောင်နေ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမား အများစု အပါအဝင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါပိုးကူးစက်သူ တသောင်းခွဲနီးပါးအထိ ရှိနေပါတယ်။ စင်္ကာပူနိုင်ငံမှာ ရောဂါပိုးကူးစက်သူ ၅၂၈ ယောက်ကို အင်္ဂါနေ့က ထပ်မံအတည်ပြုလိုက်ပေမဲ့ ဒါဟာ သီတင်း ၂ ပတ်နီးပါးအတွင်း အနည်းဆုံးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
စင်္ကာပူမှာ COVID-19 ကူးစက်သူနိုင်ငံခြားသားများလာတာကြောင့် မြန်မာတွေပါ အခက်တွေ့နေ
...............
စငျ်ကာပူမှာ COVID-19 ကူးစကျသူနိုငျငံခွားသားမြားလာတာကွောင့ျ မွနျမာတှပေါ အခကျတှေ့နေ
(Unicode)
နိုငျငံခွားသားအလုပျသမားတှကွေား ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံရမှု တိုးလာနတေဲ့အတှကျ စငျကာပူနိုငျငံမှာ အလုပျလုပျနကွေတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ အခကျကွုံနရေတဲ့အကွောငျး မဆုမှနျက ပွောပွပေးမှာပါ။
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျသူ ၁ သောငျးခှဲလောကျ ရှိနတေဲ့ စငျ်ကာပူနိုငျငံမှာ အခုနောကျဆုံး ကူးစကျမှုအသဈတှဟော အလုပျသမားဆောငျတှမှော နထေိုငျကွတဲ့ နိုငျငံခွားသားတှေ ဖွဈကွသလို၊ ဒီအထဲမှာ မွနျမာနိုငျငံသားတှလေညျး ပါဝငျနကွေတာပါ။ ဒီအတှကျလညျး စငျ်ကာပူရောကျ မွနျမာတှကွေား အခကျအခဲတှေ၊ စိုးရိမျမှုတှေ ရှိနကွေတဲ့အကွောငျး ကမျးလှနျရနေံ တညျဆောကျရေးလုပျငနျးက လုပျငနျးခှငျ ဘေးကငျးလုံခွုံရေးဆိုငျရာ ဌာနမှူး ဦးတငျမငျး ကဗှီအိုအကေိုပွောပွပါတယျ။
“ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ ထုတျပွနျခကြျအရတော့ ကူးစကျခံရသူမွနျမာစုစုပေါငျး ၁၃၆ ယောကျကူးစကျခံထားရ မွနျမာတှထေဲPRတို့နိုငျငံသားတို့တော့ မပါဘူး။ မွနျမာအလုပျသမားတှထေဲမှာ အဆောငျနအေလုပျသမားတှရှေိတယျ ပွငျပမှာနတေဲ့အလုပျသမားတှရှေိတယျ လုပျငနျးခှငျကနေ သီးသန့ျခှဲပွီး နရောခထြားပေးတဲ့သူတှရှေိတယျ။ အဆောငျမှာနတေဲ့အလုပျသမားတှကေိုတော့ အခုအခြိနျမှာ အစိုးရက အဓိက အာရုံစိုကျပွီး အနီးကပျစောင့ျကွည့ျပွီး ဆေးအဖှဲ့တှေ ကနြျးမာရေးအဖှဲ့တှရှေိနတေဲ့အတှကျ လတျတလောမှာတော့ အဆောငျကသိပျစိတျမပူရဘူး။ အဓိကပွသနာက ဘာလဲဆိုတော့ အလုပျရှငျတှကေ သီးသန့ျထားပေးတဲ့အလုပျသမားလေးတှရှေိတယျ။ အဲ့ဒီ့အလုပျသမားတှအေကွောငျး ကနြောျတို့ကွားရတာက အဲ့ဒီ့အလုပျသမားလေးတှကေ ပွငျပအဆကျအသှယျလညျးမရှိဘူး။ အပွငျလညျးမထှကျရဘူး နောကျပွီးတော့ သူတို့က အစိုးရက အနီးကပျစောင့ျကွည့ျပေးနတေဲ့အဆောငျတှမှောလညျး ရှိမနတေဲ့အတှကျ သူတို့အတှကျ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုနဲ့နရေေးထိုငျရေး အတောျလေးအခကျခဲရှိတယျ။ မွနျမာအလုပျသမားအမြားစုက အခုအခြိနျအထိ အဲ့ဒီ့အခကျအခဲတှကေို ကွိတျပွီးတော့ ခံနကွေတဲ့ပုံစံမြိုးဖွဈနတေယျ။’’
COVID-19 ကပျရောဂါကွောင့ျ လုပျငနျးခှငျတှေ ရပျနားထားရခြိနျမှာ လုပျခလစာမရဘဲ အခကျကွုံနရေတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှလေညျး အမြားအပွား ရှိနတေယျလို့ ဦးတငျမငျးက ေွာပပါတယျ။ စငျ်ကာပူအစိုးရ တာဝနျရှိသူတှကေ ရောဂါပိုးကူးစကျမှု ထိနျးခြုပျဖို့ အစီအမံတှခြေ ဆောငျရှကျနပေမေဲ့ လိုအပျခကြျတှေ ရှိနတေုနျးပဲလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။
"အခု စငျကာပူမှာက အလုပျသမားအဆောငျခညြျးပေါငျးက ၄၀ကြောျတယျ။ ၄၃ဆောငျရှိတယျ။ အစိုးရဘကျကတော့ အဆောငျတှထေဲက ကူးစကျမှုတှကေိုလြော့ခနြိုငျဖို့ အတောျလေးလုပျနတေယျ။ အဓိကကတော့ မွနျမာအစိုးရဘကျက ပွငျဆငျထားသင့ျတယျ ။ မွနျမာတှကေ တောငျးဆိုလို့မဟုတျပဲ သကျဆိုငျရာမွနျမာသံရုံးတှဘေကျကနေ အမွဲတမျးအသင့ျအနထေားနဲ့လှုံ့ဆောျတာမြိုးရှိသင့ျတယျ။ အခုဆိုရငျမွနျမာကလေးတှေ အဆောငျမှာ ပိတျမိနတောတှရှေိတယျ ဆေးရုံတကျနရေတဲ့ကလေးတှရှေိတယျ Isolate Quarantine သီးခွားခှဲထားခံရတဲ့ကလေးတှရှေိတယျ ဒီကလေးတှကေို ကိုယျတိုငျတှေ့ဖို့က ဘယျလိုမှမဖွဈနိုငျဘူး။ သကျဆိုငျရာအာဏာပိုငျက တိုကျရိုကျသှားမှပဲဖွဈတယျ အဲ့ဒီတော့မှ အပွငျမှာရှိတဲ့မွနျမာအဖှဲ့အစညျးတှကေ ကူညီပေးနိုငျတဲ့ အနအေထားကိုရောကျမယျ။ အခုလကျရှိမှာတော့ ကိုဗဈ၁၉နဲ့ပတျသကျပွီးတော့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုကိုတော့ စငျကာပူအစိုးရက အားလုံးအခမဲ့ပေးထားတယျ အလုပျလုပျခှင့ျပါမဈကိုငျဆောငျသူမွနျမာအလုပျသမားတှေ ပိုးရှိ-မရှိလညျးသှားစဈလို့ရနေတေယျ။ စငျကာပူအစိုးရကတော့ ဖနျတီးပေးထားတယျ အကောငျးဆုံးဖွဈအောငျ ဒါပမေဲ့ လိုအပျခကြျတှကေ ထောင့ျမစေ့သေးဘူး လိုအပျခကြျတှကေ အမြားကွီးပါ။’’
မွနျမာအစိုးရကတော့ စငျ်ကာပူနိုငျငံ အပါအဝငျ ပွညျပနိုငျငံတှမှောရောကျနကွေတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတေ ထဲက နရေပျပွနျခငြျသူတှေ အနနေဲ့ သကျဆိုငျရာ သံရုံးတှကေို ဆကျသှယျကွဖို့လညျး နှိုးဆောျ ထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး ရောဂါကူးစကျသူတှအေတှကျ ဘယျလိုစီစဉျမလဲ ဆိုတာကတော့ ရှငျးရှငျးလငျးလငျး မသိရသေးပါဘူး။
စငျကာပူမွနျမာကလပျက ဦးတငျမောငျဝငျး ကတော့ နရေပျပွနျမယ့ျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ သံရုံးကို ဆကျသှယျကွဖို့နဲ့ အခကျအခဲ ကွုံနရေသူတှအေတှကျ လူမှုရေးအသငျးအဖှဲ့တှကေ ကူညီဖို့ စီစဉျထားကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။
“ ဒီကအဖှဲ့တှေ အားလုံးက ဘာလုပျပေးလဲဆိုတော့ ဒီက စာရငျးတှပွေုစုပွီးတော့ သံရုံးကိုပို့ပေးတယျ။ သူတို့လူမှုအသငျးအဖှဲ့တှကေ သံရုံးနဲ့ အဓိက ခြိတျဆကျပေးပါတယျ အဲ့တာကိုသံရုံးကနတေဆင့ျ ဘယျလယောဉျပြံနဲ့ပွနျဖို့စီစဉျပေးတယျ ပွနျမယ့ျသူတှအေတှကျ နောကျ ဒီကနသှေားလို့ ဟိုဘကျမှာ ကှာရမျတငျးဝငျရငျ အစိုးရအနနေဲ့ စားရိတျထောငျးမှာစိုးလို့ ဒီဘကျကနေ တတျနိုငျသလောကျ အလှူခံပေးပွီးတော့ အဲ့ဒီ့ကိုပို့ပေးဖို့ လိုအပျမယ့ျငှအေလှူတှကေို လှူပေးနကွေတယျ အခကျအခဲရှိသူတှေ သံရူံးကို အမွနျဆကျသှယျကွပါ အခုလာလညျတဲ့သူတှထေဲကလညျး ကိုယျဝနျဆောငျမိခငျတှရှေိတယျ။ ဆေးလာကုပွီး ပွနျပွီးတော့ ပိတျနတေဲ့သူတှရှေိတယျ။ အဲ့ဒီ့လို ဒုက်ခဖွဈနတေဲ့သူတှကေို ကနြောျတို့က သံရုံးကို အကုနျစာရငျးပွုစုပွီးပေးတော့ သံရုံးက ဆကျစီစဉျပေးလိုကျမှာပေါ့လေ။’’
စငျ်ကာပူကနြျးမာရေး ဝနျကွီးဌာနရဲ့ အငျ်ဂါနေ့က ထုတျပွနျခကြျအရ အဆောငျနေ နိုငျငံခွားသား အလုပျသမား အမြားစု အပါအဝငျ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ရောဂါပိုးကူးစကျသူ တသောငျးခှဲနီးပါးအထိ ရှိနပေါတယျ။ စငျ်ကာပူနိုငျငံမှာ ရောဂါပိုးကူးစကျသူ ၅၂၈ ယောကျကို အငျ်ဂါနေ့က ထပျမံအတညျပွုလိုကျပမေဲ့ ဒါဟာ သီတငျး ၂ ပတျနီးပါးအတှငျး အနညျးဆုံးလညျး ဖွဈပါတယျ။