[Zawgyi/Unicode]
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ်မှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် SSPP/ SSA အဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ရာက ဒေသခံအများအပြား ဘေးလွတ်ရာ တိမ်းရှောင်နေရတဲ့ အကြောင်း ပြောပြပေးပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က တင်ပြပေးပါမယ်။
သီပေါမြို့နယ် ပန်မုံနဲ့ နားအုံကျေးရွာအကြား မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော်တို့ မနေ့ညနေပိုင်းက တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးအပြီး နားအုံကျေးရွာသားတွေ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရတာပါ။ ထွက်ပြေးခဲ့ကြတဲ့ ရွာသား ၂၀၀ ကျော်လောက်ဟာ အခုအခါ နားအုံကျေးရွာနဲ့ ၈ မိုင်လောက် အကွာမှာရှိတဲ့ ဆောင်ကြဲရွာ ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ ခိုလှုံနေတယ်လို့ လည်း နားအုံကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူး စိုင်းစန်းဆောက ပြောပါတယ်။
SEE ALSO: ဗန်းမော်မြို့အနီး မြန်မာတပ်နဲ့ KIA တိုက်ပွဲဖြစ်ပွား“ပန်မုံနဲ့ နားအုံကြားမှာဗျ။ သူတို့ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့နေရာက တမိုင်လောက်ရှိပါတယ်ဗျ။ သူတို့ပစ်ခတ်တာက မိနစ် ၂၀ လောက်ပါဗျ။ ၅၀၆ နဲ့ ရှမ်းစစ်တပ်ပါဗျ။ ရွာကလူတွေကျတော့အကုန်လုံး ထွက်ပြေးနေကြတယ်ဗျ။ အခုကျတော့ ဆောင်ကြဲမှာ အကုန်လုံးရောက်နေကြတယ်ဗျ။ ၂၀၀ ကျော်ရှိပါတယ်ဗျ။”
တိုက်ပွဲတွေကြောင့် တိမ်းရှောင်လာသူတွေအတွက် ဒီနေ့နေ့လယ်ပိုင်းအထိတော့ အကူညီပေးရေး အဖွဲ့တွေ ရောက်လာတာ မရှိဘူးလို့ သီပေါမြို့နယ်ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်စိုင်းခမ်းအောင်က ပြောပါတယ်။
“လောလောဆယ် အပူတပြင်းဆိုတော့ သူတို့ ဒီအတိုင်းပဲ ပါလာတဲ့ အထဲကနေပြီးတော့ချက်ပြုတ်စားသောက် ရတာပေါ့။ အခုလောလောလတ်လတ် ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ ကူညီကယ်ဆယ်တဲ့အဖွဲ့တွေကတော့ မရောက်လာကြသေးဘူးဗျ။”
လက်ရှိမှာ မြန်မာ့တပ်မတော်နဲ့ ရှမ်းပြည်တပ်မတော်တို့အကြား တိုက်ပွဲငြိမ်သက်ပြီး ဖြစ်ပေမဲ့ စစ်တပ်ဘက်က လှုပ်ရှားနေဆဲကြောင့် တိုက်ပွဲအခြေအနေ မခန့်မှန်းနိုင်သေးဘူးလို့ စိုင်းခမ်းအောင်က ဆက်ပြောပါတယ်။
“နှစ်ဘက်လက်နက်ကိုင်တွေကတော့ ထိပ်တိုက်တွေ့တဲ့ အခြေအနေ မရှိတော့ဘူးဗျ။ ဟို SSPP ဘက်က သူတို့က ဆုတ်လိုက်ပြီး။ တပ်မတော်ဘက်ကတော့ ရှိနေသေးတယ်ဗျ။ ဒါပေမဲ့ တပ်ဘက်က ထပ်ပြီးတော့မှ အတွင်းပိုင်းကို မွှေနှောက်နေမယ်ဆိုရင်တော့ ပြောလို့ မရဘူးပေါ့။”
မနေ့က သီပေါမြို့နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားတဲ့တိုက်ပွဲမှာ တပ်မတော်ဘက်က ထိခိုက်မှုမရှိခဲ့ဘူးလို့ ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။
“မနေ့ကနေ ၄ နာရီလောက်မှာတော့ ထိတွေ့မှုဖြစ်ပွါးခဲ့တာ ရှိပါတယ်ဗျ။ ကျနော်တို့နောင်ကော်ကြီးဒေသဘက်ပေါ့။ အဲဒီဘက်မှာ ထိတွေ့မှု ဖြစ်ပွါးခဲ့တာရှိတယ်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှုတော့ မရှိပါဘူးဗျ။”
မနေ့က တိုက်ပွဲအခြေအနေကို သိရှိဖို့ မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် SSPP ဘက်ကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့ ဆက်သွယ်လို့ မရခဲ့ပါဘူး။
မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော် SSPP/SSA အဖွဲ့ဟာ ပြည်နယ်အဆင့် ပဏာမအပစ်ရပ်လက်မှတ်ရေးထိုးထားပေမဲ့ တနိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေး NCA သဘောတူစာချုပ်ကိုတော့ လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ခြင်း မရှိသေးပါဘူး။
SEE ALSO: လူသတ်မှုစွဲချက်နဲ့ မြန်မာစစ်သားနှစ်ဦး တပ်မတော်ဖမ်းဆီးအရေးယူပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တုန်းက မြောက်ပိုင်းရှမ်းပြည်တပ်မတော်အဖွဲ့တွေအနေနဲ့ မိုင်းရှူး မိုင်းနောင် ကားလမ်း မြောက်ဘက်ခြမ်းကို ဆုတ်ခွါပေးဖို့ မြန်မာအစိုးရ ကိုယ်စားလှယ်ဘက်ကတောင်းဆိုခဲ့ပေမဲ့ SSPP ဘက်က လက်မခံခဲ့တာကြောင့် တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွါးခဲ့ပါတယ်။
၂၀၁၈ ခုနှစ် မေလ ၁ ရက်နေ့တုန်းက ငြိမ်းချမ်းရေးကော်မရှင်ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းဇော် ဦးဆောင်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်တွေဟာ ဝမ့်ဟိုင်းဌာနချုပ်ကို လာရောက်ပြီးတော့ SSPP/SSA ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးအစီအစဉ်တွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ပေမဲ့ ဒီဆွေးနွေးပွဲအပြီးမှာပဲ တပ်မတော်ကနေ SSPP ကျောက်မဲမြို့နယ်က လွယ်ရင်တပ်စခမ်း တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အထိ တပ်မတော်နဲ့ ကြိုကြားတိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးနေပါတယ်။
တပ်မတော်ကနေ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းဒေသဘက်မှာ အပစ်ခတ်ရပ်စဲထားကြောင်း ကြေညာထားပေမဲ့ တအာင်း ပလောင်တပ်ဖွဲ့ TNLA ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ MNDAA ကချင်လွတ်လပ်ရေး အဖွဲ့ KIO တို့နဲ့ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွါးနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
သီပေါဘက်တိုက်ပွဲကြောင့် ရွာသား ၂၀၀ ကျော် အိုးအိမ်စွန့်ထွက်ပြေးရ
[Unicode Version]
သီပေါဘကျတိုကျပှဲကွောင့ျ ရှာသား ၂၀၀ ကြောျ အိုးအိမျစှန့ျထှကျပွေးရ
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး သီပေါမွို့နယျမှာ မွနျမာစဈတပျနဲ့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ SSPP/ SSA အဖှဲ့တို့ တိုကျပှဲဖွဈရာက ဒသေခံအမြားအပွား ဘေးလှတျရာ တိမျးရှောငျနရေတဲ့ အကွောငျး ပွောပွပေးပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက တငျပွပေးပါမယျ။
သီပေါမွို့နယျ ပနျမုံနဲ့ နားအုံကြေးရှာအကွား မွနျမာစဈတပျနဲ့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျတို့ မနေ့ညနပေိုငျးက တိုကျပှဲဖွဈပှါးအပွီး နားအုံကြေးရှာသားတှေ ထှကျပွေးခဲ့ကွရတာပါ။ ထှကျပွေးခဲ့ကွတဲ့ ရှာသား ၂၀၀ ကြောျလောကျဟာ အခုအခါ နားအုံကြေးရှာနဲ့ ၈ မိုငျလောကျ အကှာမှာရှိတဲ့ ဆောငျကွဲရှာ ဘုနျးကွီးကြောငျးမှာ ခိုလှုံနတေယျလို့ လညျး နားအုံကြေးရှာအုပျခြုပျရေးမှူး စိုငျးစနျးဆောက ပွောပါတယျ။
“ပနျမုံနဲ့ နားအုံကွားမှာဗြ။ သူတို့ တိုကျပှဲဖွဈတဲ့နရောက တမိုငျလောကျရှိပါတယျဗြ။ သူတို့ပဈခတျတာက မိနဈ ၂၀ လောကျပါဗြ။ ၅၀၆ နဲ့ ရှမျးစဈတပျပါဗြ။ ရှာကလူတှကေတြော့အကုနျလုံး ထှကျပွေးနကွေတယျဗြ။ အခုကတြော့ ဆောငျကွဲမှာ အကုနျလုံးရောကျနကွေတယျဗြ။ ၂၀၀ ကြောျရှိပါတယျဗြ။”
တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ တိမျးရှောငျလာသူတှအေတှကျ ဒီနေ့နေ့လယျပိုငျးအထိတော့ အကူညီပေးရေး အဖှဲ့တှေ ရောကျလာတာ မရှိဘူးလို့ သီပေါမွို့နယျပွညျနယျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျစိုငျးခမျးအောငျက ပွောပါတယျ။
“လောလောဆယျ အပူတပွငျးဆိုတော့ သူတို့ ဒီအတိုငျးပဲ ပါလာတဲ့ အထဲကနပွေီးတော့ခကြျပွုတျစားသောကျ ရတာပေါ့။ အခုလောလောလတျလတျ ဖွဈတဲ့အခါကတြော့ ကူညီကယျဆယျတဲ့အဖှဲ့တှကေတော့ မရောကျလာကွသေးဘူးဗြ။”
SEE ALSO: ကချင်၊ ရှမ်းမြောက်နဲ့ ရခိုင်က ဒုက္ခသည်တွေရဲ့ အခြေအနေအရပ်ရပ်လကျရှိမှာ မွနျမာ့တပျမတောျနဲ့ ရှမျးပွညျတပျမတောျတို့အကွား တိုကျပှဲငွိမျသကျပွီး ဖွဈပမေဲ့ စဈတပျဘကျက လှုပျရှားနဆေဲကွောင့ျ တိုကျပှဲအခွအေနေ မခန့ျမှနျးနိုငျသေးဘူးလို့ စိုငျးခမျးအောငျက ဆကျပွောပါတယျ။
“နှဈဘကျလကျနကျကိုငျတှကေတော့ ထိပျတိုကျတှေ့တဲ့ အခွအေနေ မရှိတော့ဘူးဗြ။ ဟို SSPP ဘကျက သူတို့က ဆုတျလိုကျပွီး။ တပျမတောျဘကျကတော့ ရှိနသေေးတယျဗြ။ ဒါပမေဲ့ တပျဘကျက ထပျပွီးတော့မှ အတှငျးပိုငျးကို မှှနှေောကျနမေယျဆိုရငျတော့ ပွောလို့ မရဘူးပေါ့။”
မနေ့က သီပေါမွို့နယျအတှငျး ဖွဈပှားတဲ့တိုကျပှဲမှာ တပျမတောျဘကျက ထိခိုကျမှုမရှိခဲ့ဘူးလို့ ပွောခှင့ျရ ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးက ပွောပါတယျ။
“မနေ့ကနေ ၄ နာရီလောကျမှာတော့ ထိတှေ့မှုဖွဈပှါးခဲ့တာ ရှိပါတယျဗြ။ ကနြောျတို့နောငျကောျကွီးဒသေဘကျပေါ့။ အဲဒီဘကျမှာ ထိတှေ့မှု ဖွဈပှါးခဲ့တာရှိတယျ။ ထိခိုကျဒဏျရာရရှိမှုတော့ မရှိပါဘူးဗြ။”
မနေ့က တိုကျပှဲအခွအေနကေို သိရှိဖို့ မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ SSPP ဘကျကို ဆကျသှယျခဲ့ပမေဲ့ ဆကျသှယျလို့ မရခဲ့ပါဘူး။
မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျ SSPP/SSA အဖှဲ့ဟာ ပွညျနယျအဆင့ျ ပဏာမအပဈရပျလကျမှတျရေးထိုးထားပမေဲ့ တနိုငျငံလုံး ပဈခတျတိုကျခိုကျမှု ရပျစဲရေး NCA သဘောတူစာခြုပျကိုတော့ လကျမှတျရေးထိုးနိုငျခွငျး မရှိသေးပါဘူး။
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှဈတုနျးက မွောကျပိုငျးရှမျးပွညျတပျမတောျအဖှဲ့တှအေနနေဲ့ မိုငျးရှူး မိုငျးနောငျ ကားလမျး မွောကျဘကျခွမျးကို ဆုတျခှါပေးဖို့ မွနျမာအစိုးရ ကိုယျစားလှယျဘကျကတောငျးဆိုခဲ့ပမေဲ့ SSPP ဘကျက လကျမခံခဲ့တာကွောင့ျ တိုကျပှဲတှဖွေဈပှါးခဲ့ပါတယျ။
၂၀၁၈ ခုနှဈ မလေ ၁ ရကျနေ့တုနျးက ငွိမျးခမြျးရေးကောျမရှငျဒုတိယဥက်ကဋ်ဌ ဦးသိနျးဇောျ ဦးဆောငျတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ကောျမရှငျအဖှဲ့ဝငျတှဟော ဝမ့ျဟိုငျးဌာနခြုပျကို လာရောကျပွီးတော့ SSPP/SSA ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးအစီအစဉျတှကေို ဆှေးနှေးခဲ့ပမေဲ့ ဒီဆှေးနှေးပှဲအပွီးမှာပဲ တပျမတောျကနေ SSPP ကြောကျမဲမွို့နယျက လှယျရငျတပျစခမျး တိုကျခိုကျခဲ့ပါတယျ။ ၂၀၂၀ ခုနှဈအထိ တပျမတောျနဲ့ ကွိုကွားတိုကျပှဲဖွဈပှါးနပေါတယျ။
တပျမတောျကနေ ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးဒသေဘကျမှာ အပဈခတျရပျစဲထားကွောငျး ကွညောထားပမေဲ့ တအာငျး ပလောငျတပျဖှဲ့ TNLA ကိုးကန့ျတပျဖှဲ့ MNDAA ကခငြျလှတျလပျရေး အဖှဲ့ KIO တို့နဲ့ တိုကျပှဲ ဖွဈပှါးနဆေဲဖွဈပါတယျ။