[Zawgyi/Unicode]
IDP စခန်းတွေမှာရှိတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်တွေကို ပြန်လည်နေရာချထားပေးရာမှာ အဆင်မပြေမှုတွေရှိနေသလို၊ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု ထပ်မံကျူးလွန်တဲ့ အခြေအနေမျိုးဖြစ်နေတယ်လို့ နိုင်ငံရေးပါတီတခုက သတိပေးလိုက်တာကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက ပြောပြပေးပါမယ်။
ကျောက်ဖြူမြို့ ကျောက်တစ်လုံးဘက်မှာရှိတဲ့ ဒုက္ခသည်စခန်းက ရိုဟင်ဂျာတွေကိုလည်း မူလနေရာမဟုတ်ဘဲ ကျောက်တစ်လုံးကနေ နှစ်ဖာလုံနီးပါးဝေးတဲ့ နေရာမှာနေရာချထားပေးဖို့ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ သမ္မတရုံးပြောခွင့်ရသူ ဦးဇော်ဌေးက မေလ ၃၀ ရက်နေ့သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုအပြီး အခုလို တုံ့ပြန်လာတာပါ။
ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးပါတီ DHRP ရဲ့ မေလ ၃၀ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ ဒီ ဒုက္ခသည်တွေကို မူရင်းနေရာတွေမှာ ပြန်လည်နေရာချထားပေးဖို့ တိုက်တွန်းသလို၊ သူတို့ရဲ့မူလနိုင်ငံသား အခွင့်အရေးတွေကို ပြန်ပေးဖို့လည်း တောင်းဆိုထားပါတယ်။ ခရီးသွားအထောက်အထား မရှိဘူးဆိုတဲ့ စွဲချက်နဲ့ ဖမ်းဆီးထောင်ချခံရသူ ရိုဟင်ဂျာ ၈၀၀ ကျော် ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့တာကို ကြိုဆိုကြောင်းဖော်ပြသလို ဥပဒေအကာအကွယ်မရဘဲ ဖမ်းဆီးထောင်ချခံရတဲ့ ကျန်တဲ့သူတွေကိုလည်း ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာအရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ICJ ရဲ့ ကြားဖြတ်အစီအမံကိုလည်း အလေးအနက်ထားဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ မူရင်းအိမ်ရာတွေမှာ အခြားကျူးကျော်ဆောက်လုပ်နေထိုင်မှုတွေဟာ ICJ ရဲ့ ကြားဖြတ်အစီအမံနဲ့လည်း ငြိစွန်းတယ်ဆိုပြီး ထောက်ပြထားပါတယ်။
IDP ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ရှိနေတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေကို သူတို့ရဲ့ မူလ နေရာအစစ်ကို ပြန်ပေးသင့်ပြီး နေရာ အစားထိုးပေးတာက သူတို့တွေအတွက် ပိုပြီး အခက်အခဲဖြစ်စေတယ်လို့ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးပါတီရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်မင်းက VOA ကို ခုလိုပြောပြပါတယ်။
SEE ALSO: ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတိုးမြှင့်ပေးဖို့ ဒုက္ခသည်တွေတောင်းဆို“သူ့နေရာသူ ရောက်သွားရင် ပြဿနာရှင်းသွားမယ်။ အစိုးရဆီက တခြားသော ငွေရေးကြေးရေး ပစ္စည်း ဥစ္စာ အကူအညီမပေးလည်း ရတယ်။ ဒီလူတွေက ကိုယ်ဟာကိုယ် ဒုက္ခခံပြီးတော့ အလုပ်လုပ်ပြီးတော့ ထမင်းစားမယ်။ နေရာတစ်ခု ရဖို့လိုတာ။ ရခိုင်ပြည် မြို့ပေါ်က နေရာတွေကနေ မောင်းထုတ်ပစ်ပြီးတော့ နယ်စွန်နယ်ဖျားကို ပို့တာ၊ အဲ့ဒီတော့ ဒုက္ခသည်တွေကလည်း မလိုလားဘူး။ ကျနော်တို့ကလည်း မလိုလားဘူး အဓိက အဲ့ဒါပဲ။ မြေပုံကလူတွေကန့်ကွက်တယ် မရတော့ဘူး။ သူတို့ မူလနေတဲ့ နေရာကနေ ၃၊ ၄ မိုင်ဝေးတဲ့ နေရာမှာ သွားပြီး နေရာချတယ်။ မြေပုံက လူတွေအားလုံး ရေလုပ်ငန်းလုပ်စားတယ်နော်။ ပင်လယ်နဲ့ ဝေးတယ် ၃၊ ၄ မိုင်ဝေးတဲ့ နေရာမှာ သွားပြီးတော့ နေရာချတော့ သူတို့လုပ်စားလို့ မရတော့ဘူး။ အခုနေရာချတဲ့နေရာမှာသူတို့မှာ လယ်မြေဘာညာလည်း ရှိတာမဟုတ်ဘူးဘယ်လို ထမင်းစားမလဲ။ အဲ့ဒီတော့ သူနေရာနဲ့ သူမပေးဘဲနဲ့ တခြားနေရာမှာ ပေးတဲ့ဟာက ငါးကို ကုန်းပေါ်မှာတင်ထားသလို ဖြစ်သွားမယ်၊ ငါးသေမှာပဲ။ ဒါမျိုး မလုပ်သင့်ဘူး၊ ဒါလူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုပဲ။ ICJ ကစွဲထားတဲ့ အမှုမှာလည်း ငြိစွန်းသွားနိုင်တယ်လို့ ကျနော်မြင်တယ်။”
ကုလရဲ့ အတွင်းရေးမှူးဟောင်း ကိုဖီအာနန်ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ အကြံပေးကော်မရှင်ရဲ့ အကြံပြုချက်တွေထဲမှာ တစ်ချက်အပါအဝင်ဖြစ်တဲ့ IDP တွေကို မူလနေထိုင်ရာ နေရာတွေကို ပြန်ရွှေ့ပေးဖို့ အကြံပေးထားတဲ့ ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြန်မာအစိုးရရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဦးကျော်မင်းက ခုလို သုံးသပ်ပါတယ်။
“မူလ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ နေရာ၊ အဲ့ဒီမှာ ရခိုင်တွေလည်း ကျူးကျော်ပြီးတော့ အိမ်တွေဆောက်နေတာကို အစိုးရက မြင်နေမှာပေါ့၊ မမြင်ဘဲနေမလား အိမ်ခြေ ၁,၂၀၀ ဆိုတာနည်းတာမှ မဟုတ်တာ။ အဲ့တော့ အစိုးရ ပေါ်လစီကိုယ်၌က ကိုဖီအာနန်ပြောတာနဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်နေတယ်ပေါ့။ ဒီလူတွေကို မူလနေရာ မပေးချင်လို့ ရခိုင်တွေကို သူတို့ရဲ့ နေရာမှာ အိမ်ဆောက်ခွင့်ပေးခဲ့တာပါ။ အခြားမြို့နယ်တွေ ဥပမာ ကျောက်ဖြူ၊ ကျောက်ဖြူမှာလည်း ဒီလိုပဲ၊ မူလနေရာကို မပေးနိုင်ရင် တခြားနေရာကို ပေးရမယ်။ အဲ့တော့ ကိုဖီအာနန်ပြောတဲ့အထဲမှာ မူလနေရာဟာ ပထမ ဦးစားပေး မတတ်သာမှဘဲ တခြားသင့်တော်တဲ့ နေရာလို့ပါတယ်။ အားလုံးကို သူ့နေရာသူ့ မပေးနိုင်ဖြစ်နေတယ်ဆိုတော့ အစိုးရ ပေါ်လစီထဲမှာကို ဒီလူတွေကို နေရာရင်း မူလနေရာ မပေးချင်တဲ့ ပေါ်လစီရှိနေတယ်ပေါ့။”
ကိုဖီအာနန်ကော်မရှင်ရဲ့ အကြံပြုချက်တွေထဲမှာ IDP တွေကို သူတို့ မူလနေထိုင်ရာ ဒါမှမဟုတ် တခြားနေရာသစ်ကို ပြန်လည်ရွှေ့ပြောင်းပေးမယ်ဆိုရင် သူတို့ရဲ့ သဘောဆန္ဒအရသာ ဆောင်ရွက်ပေးရမယ်၊ လုံခြုံမှုရှိရမယ်ဆိုတာတွေအပြင် ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့အညီ ပြောင်းရွေ့နိုင်ရမယ် ဆိုတဲ့ အချက်လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ အဲ့ဒါတွေအပြင် သူတို့မူလနေထိုင်ရာ ဒေသတွေမှာ ပြန်လည်နေထိုင်နိုင်ဖို့ ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်ရမှာ ဖြစ်ပြီး အဲ့ဒီလို မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင် IDP တွေပြောင်းရွှေ့လိုတဲ့ နေရာသစ်ကို ပြောင်းရွှေ့နိုင်ဖို့ ဆောင်ရွက်ပေးရမယ်လို့လည်း အကြံပေးထားပါတယ်။
SEE ALSO: စစ်တွေက မွတ်ဆလင်ရပ်ကွက် ကျူးကျော်တွေ ဖယ်ရှားဖို့အမိန့် ပြန်ရုပ်သိမ်းရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ ၂၀၁၂ ခုနှစ်နဲ့ ၂၀၁၆ ခုနှစ်က ဖြစ်ခဲတဲ့ လူမျိုးရေး ဘာသာရေး အသွင်ဆောင် အကြမ်းဖက် ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ဒေသခံရခိုင်ပြည်သူတွေရော မွတ်ဆလင်တွေပါ ဘေးလွတ်ရာကို အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရပြီး ရိုဟင်ဂျာ ၆၀၀,၀၀၀ လောက် ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ နေထိုင်နေကြရတာပါ။ အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှနိုင်ငံထဲမှာတော့ ဒုက္ခသည် ၉၀၀,၀၀၀ ဝန်းကျင်လောက် ရှိနေပါတယ်။ အဲဒီဒေသက မွတ်ဆလင်အသိုင်းအဝိုင်းကို ရိုဟင်ဂျာအဖြစ် မြန်မာအစိုးရက အသိအမှတ်မပြုပေးမဲ့လို့ ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်လည်လက်ခံရေး နေရာချထားရေးတွေကို မူအားဖြင့် လက်ခံထားပါတယ်။
ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိုးရိမ်မကင်းကြောင်း ထုတ်ပြန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးပါတီဟာ ၁၉၉၀ ခုနှစ်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ရိုဟင်ဂျာဒေသမှာ လွှတ်တော်အမတ် လေးနေရာရခဲ့ပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီအဖြစ် တရားဝင်ပြန်မှတ်ပုံတင်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာတော့ ကိုယ်စားလှယ်အတော်များများ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မရခဲ့ပါဘူး။
Your browser doesn’t support HTML5
ရိုဟင်ဂျာ IDP တွေ နေရပ်ရင်းမှာ အခြေချနိုင်ရေး DHRP ပါတီ တိုက်တွန်း
[Unicode Version]
ရိုဟငျဂြာ IDP တှေ နရေပျရငျးမှာ အခွခေနြိုငျရေး DHRP ပါတီ တိုကျတှနျး
IDP စခနျးတှမှောရှိတဲ့ ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျတှကေို ပွနျလညျနရောခထြားပေးရာမှာ အဆငျမပွမှေုတှရှေိနသေလို၊ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှု ထပျမံကြူးလှနျတဲ့ အခွအေနမြေိုးဖွဈနတေယျလို့ နိုငျငံရေးပါတီတခုက သတိပေးလိုကျတာကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအိမ့ျသန်တာထှနျးက ပွောပွပေးပါမယျ။
ကြောကျဖွူမွို့ ကြောကျတဈလုံးဘကျမှာရှိတဲ့ ဒုက်ခသညျစခနျးက ရိုဟငျဂြာတှကေိုလညျး မူလနရောမဟုတျဘဲ ကြောကျတဈလုံးကနေ နှဈဖာလုံနီးပါးဝေးတဲ့ နရောမှာနရောခထြားပေးဖို့ ဆောငျရှကျနတေယျလို့ သမ်မတရုံးပွောခှင့ျရသူ ဦးဇောျဌေးက မလေ ၃၀ ရကျနေ့သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောဆိုအပွီး အခုလို တုံ့ပွနျလာတာပါ။
ဒီမိုကရစေီနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးပါတီ DHRP ရဲ့ မလေ ၃၀ ရကျနေ့ ထုတျပွနျခကြျထဲမှာ ဒီ ဒုက်ခသညျတှကေို မူရငျးနရောတှမှော ပွနျလညျနရောခထြားပေးဖို့ တိုကျတှနျးသလို၊ သူတို့ရဲ့မူလနိုငျငံသား အခှင့ျအရေးတှကေို ပွနျပေးဖို့လညျး တောငျးဆိုထားပါတယျ။ ခရီးသှားအထောကျအထား မရှိဘူးဆိုတဲ့ စှဲခကြျနဲ့ ဖမျးဆီးထောငျခခြံရသူ ရိုဟငျဂြာ ၈၀၀ ကြောျ ပွနျလှှတျပေးခဲ့တာကို ကွိုဆိုကွောငျးဖောျပွသလို ဥပဒအေကာအကှယျမရဘဲ ဖမျးဆီးထောငျခခြံရတဲ့ ကနြျတဲ့သူတှကေိုလညျး ပွနျလှှတျပေးဖို့ တောငျးဆိုထားပါတယျ။
ရိုဟငျဂြာအရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ ICJ ရဲ့ ကွားဖွတျအစီအမံကိုလညျး အလေးအနကျထားဖို့ တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ ရိုဟငျဂြာတှရေဲ့ မူရငျးအိမျရာတှမှော အခွားကြူးကြောျဆောကျလုပျနထေိုငျမှုတှဟော ICJ ရဲ့ ကွားဖွတျအစီအမံနဲ့လညျး ငွိစှနျးတယျဆိုပွီး ထောကျပွထားပါတယျ။
IDP ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော ရှိနတေဲ့ ရိုဟငျဂြာတှကေို သူတို့ရဲ့ မူလ နရောအစဈကို ပွနျပေးသင့ျပွီး နရော အစားထိုးပေးတာက သူတို့တှအေတှကျ ပိုပွီး အခကျအခဲဖွဈစတေယျလို့ ဒီမိုကရစေီနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးပါတီရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးကြောျမငျးက VOA ကို ခုလိုပွောပွပါတယျ။
“သူ့နရောသူ ရောကျသှားရငျ ပွူနာရှငျးသှားမယျ။ အစိုးရဆီက တခွားသော ငှရေေးကွေးရေး ပစ်စညျး ဥစ်စာ အကူအညီမပေးလညျး ရတယျ။ ဒီလူတှကေ ကိုယျဟာကိုယျ ဒုက်ခခံပွီးတော့ အလုပျလုပျပွီးတော့ ထမငျးစားမယျ။ နရောတဈခု ရဖို့လိုတာ။ ရခိုငျပွညျ မွို့ပေါျက နရောတှကေနေ မောငျးထုတျပဈပွီးတော့ နယျစှနျနယျဖြားကို ပို့တာ၊ အဲ့ဒီတော့ ဒုက်ခသညျတှကေလညျး မလိုလားဘူး။ ကနြောျတို့ကလညျး မလိုလားဘူး အဓိက အဲ့ဒါပဲ။ မွပေုံကလူတှကေန့ျကှကျတယျ မရတော့ဘူး။ သူတို့ မူလနတေဲ့ နရောကနေ ၃၊ ၄ မိုငျဝေးတဲ့ နရောမှာ သှားပွီး နရောခတြယျ။ မွပေုံက လူတှအေားလုံး ရလေုပျငနျးလုပျစားတယျနောျ။ ပငျလယျနဲ့ ဝေးတယျ ၃၊ ၄ မိုငျဝေးတဲ့ နရောမှာ သှားပွီးတော့ နရောခတြော့ သူတို့လုပျစားလို့ မရတော့ဘူး။ အခုနရောခတြဲ့နရောမှာသူတို့မှာ လယျမွဘောညာလညျး ရှိတာမဟုတျဘူးဘယျလို ထမငျးစားမလဲ။ အဲ့ဒီတော့ သူနရောနဲ့ သူမပေးဘဲနဲ့ တခွားနရောမှာ ပေးတဲ့ဟာက ငါးကို ကုနျးပေါျမှာတငျထားသလို ဖွဈသှားမယျ၊ ငါးသမှောပဲ။ ဒါမြိုး မလုပျသင့ျဘူး၊ ဒါလူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှုပဲ။ ICJ ကစှဲထားတဲ့ အမှုမှာလညျး ငွိစှနျးသှားနိုငျတယျလို့ ကနြောျမွငျတယျ။”
ကုလရဲ့ အတှငျးရေးမှူးဟောငျး ကိုဖီအာနနျဦးဆောငျခဲ့တဲ့ အကွံပေးကောျမရှငျရဲ့ အကွံပွုခကြျတှထေဲမှာ တဈခကြျအပါအဝငျဖွဈတဲ့ IDP တှကေို မူလနထေိုငျရာ နရောတှကေို ပွနျရှှေ့ပေးဖို့ အကွံပေးထားတဲ့ ကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီး မွနျမာအစိုးရရဲ့ လုပျဆောငျခကြျနဲ့ ပတျသကျလို့ ဦးကြောျမငျးက ခုလို သုံးသပျပါတယျ။
“မူလ ရိုဟငျဂြာတှရေဲ့ နရော၊ အဲ့ဒီမှာ ရခိုငျတှလေညျး ကြူးကြောျပွီးတော့ အိမျတှဆေောကျနတောကို အစိုးရက မွငျနမှောပေါ့၊ မမွငျဘဲနမေလား အိမျခွေ ၁,၂၀၀ ဆိုတာနညျးတာမှ မဟုတျတာ။ အဲ့တော့ အစိုးရ ပေါျလစီကိုယျ၌က ကိုဖီအာနနျပွောတာနဲ့ ဆန့ျကငြျဘကျဖွဈနတေယျပေါ့။ ဒီလူတှကေို မူလနရော မပေးခငြျလို့ ရခိုငျတှကေို သူတို့ရဲ့ နရောမှာ အိမျဆောကျခှင့ျပေးခဲ့တာပါ။ အခွားမွို့နယျတှေ ဥပမာ ကြောကျဖွူ၊ ကြောကျဖွူမှာလညျး ဒီလိုပဲ၊ မူလနရောကို မပေးနိုငျရငျ တခွားနရောကို ပေးရမယျ။ အဲ့တော့ ကိုဖီအာနနျပွောတဲ့အထဲမှာ မူလနရောဟာ ပထမ ဦးစားပေး မတတျသာမှဘဲ တခွားသင့ျတောျတဲ့ နရောလို့ပါတယျ။ အားလုံးကို သူ့နရောသူ့ မပေးနိုငျဖွဈနတေယျဆိုတော့ အစိုးရ ပေါျလစီထဲမှာကို ဒီလူတှကေို နရောရငျး မူလနရော မပေးခငြျတဲ့ ပေါျလစီရှိနတေယျပေါ့။”
SEE ALSO: ရခိုင်က ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေ တိုးတက်မှုမရှိသေးကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေ ထောက်ပြကိုဖီအာနနျကောျမရှငျရဲ့ အကွံပွုခကြျတှထေဲမှာ IDP တှကေို သူတို့ မူလနထေိုငျရာ ဒါမှမဟုတျ တခွားနရောသဈကို ပွနျလညျရှှေ့ပွောငျးပေးမယျဆိုရငျ သူတို့ရဲ့ သဘောဆန်ဒအရသာ ဆောငျရှကျပေးရမယျ၊ လုံခွုံမှုရှိရမယျဆိုတာတှအေပွငျ ဂုဏျသိက်ခာနဲ့အညီ ပွောငျးရှေ့နိုငျရမယျ ဆိုတဲ့ အခကြျလညျး ပါဝငျပါတယျ။ အဲ့ဒါတှအေပွငျ သူတို့မူလနထေိုငျရာ ဒသေတှမှော ပွနျလညျနထေိုငျနိုငျဖို့ ဦးစားပေး ဆောငျရှကျရမှာ ဖွဈပွီး အဲ့ဒီလို မလုပျနိုငျဘူးဆိုရငျ IDP တှပွေောငျးရှှေ့လိုတဲ့ နရောသဈကို ပွောငျးရှှေ့နိုငျဖို့ ဆောငျရှကျပေးရမယျလို့လညျး အကွံပေးထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ ၂၀၁၂ ခုနှဈနဲ့ ၂၀၁၆ ခုနှဈက ဖွဈခဲတဲ့ လူမြိုးရေး ဘာသာရေး အသှငျဆောငျ အကွမျးဖကျ ပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ ဒသေခံရခိုငျပွညျသူတှရေော မှတျဆလငျတှပေါ ဘေးလှတျရာကို အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးခဲ့ကွရပွီး ရိုဟငျဂြာ ၆၀၀,၀၀၀ လောကျ ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော နထေိုငျနကွေရတာပါ။ အိမျနီးခငြျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံထဲမှာတော့ ဒုက်ခသညျ ၉၀၀,၀၀၀ ဝနျးကငြျလောကျ ရှိနပေါတယျ။ အဲဒီဒသေက မှတျဆလငျအသိုငျးအဝိုငျးကို ရိုဟငျဂြာအဖွဈ မွနျမာအစိုးရက အသိအမှတျမပွုပေးမဲ့လို့ ဒုက်ခသညျတှေ ပွနျလညျလကျခံရေး နရောခထြားရေးတှကေို မူအားဖွင့ျ လကျခံထားပါတယျ။
ဒုက်ခသညျတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ စိုးရိမျမကငျးကွောငျး ထုတျပွနျတဲ့ ဒီမိုကရစေီနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးပါတီဟာ ၁၉၉၀ ခုနှဈရှေးကောကျပှဲမှာ ရခိုငျမွောကျပိုငျး ရိုဟငျဂြာဒသေမှာ လှှတျတောျအမတျ လေးနရောရခဲ့ပွီး ၂၀၁၃ ခုနှဈမှာ နိုငျငံရေးပါတီအဖွဈ တရားဝငျပွနျမှတျပုံတငျခဲ့ပါတယျ။ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲမှာတော့ ကိုယျစားလှယျအတောျမြားမြား ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျခှင့ျမရခဲ့ပါဘူး။