(Zawgyi/Unicode)
လူသိန်းချီ ခိုလှုံနေထိုင်တဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေထဲ COVID-19 ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ကူးစက်ပျံ့နှံ့လာမှာကို ဒုက္ခသည်တွေရော ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့တွေ စိုးရိမ်မှုတွေမြင့်တက် လာနေတဲ့အကြောင်း မဆုမွန်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်ကနေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်သွားကြတဲ့ သိန်းချီတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ မွတ်ဆလင်တွေ ခိုလှုံနေတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုနဲ့ ကြုံရမယ်ဆိုရင် အန္တရာယ်ကြီးမားတာကြောင့် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ မဟာမင်းကြီးရုံး UNHCR စတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာ NGO အဖွဲ့တွေ အကူအညီပေးရေး အဖွဲ့အစည်းတွေက ကျန်းမာရေး ပညာပေးလုပ်ငန်းတွေ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဒုက္ခသည်တွေက ပြောပါတယ်။
အခုအချိန်အထိတော့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေထဲ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုရှိသူအဖြစ် အတည်ပြုထားသူ မရှိသေးပေမယ့် သိန်းနဲ့ချီတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကြား ကပ်ရောဂါဖြစ်မှာ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေနဲ့ လူမမည်ကလေးငယ်တွေအတွက် စိုးရိမ်နေတဲ့အကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့ဇ်ဘဇားအနီး ဘာလုခါလီဒုက္ခသည်စခန်းနေ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် ဦးအီစလံကပြောပါတယ်။
“ဟုတ်ကဲ့ ဧပြီလ ၆ရက်နေ့အထိတော့ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းအသီးသီးမှာ ကိုဗစ်တွေ့ရှိမှု တဦးတယောက်မှ မတွေ့သေးပါခင်ဗျာ။ အခုလောလောဆယ်တော့ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ COVID-19 ရောဂါအကြောင်းကို အထူးဂရုစိုက်စောင့်ကြည့်တယ် ၊ မကူးစက်လာအောင်လည်း နေထိုင်ကြပါတယ်။ နောက် ကျနော်တို့က ကြိုတင်ပြီးတော့ တောင်းဆိုချင်တာကတော့- နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) တွေအနေနဲ့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရေးအတွက် ဒီ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် စခန်းတွေထဲ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများနဲ့ ဆေးဝါးပစည်းတွေ ကျန်းမာရေးပိုင်းဆိုင်ရာ အသုံးအဆောင်ကိရိယာတွေကို ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားဖို့ အဓိက တောင်းဆိုချင်ပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေထဲမှာ တကယ်လို့ဖြစ်လာရင် ကယ်တင်နိုင်ဖို့ လမ်းကြောင်းမရှိမှာကိုလည်း အထူးစိုးရိမ်မိပါတယ်ခင်ဗျာ။ အခုတော့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေ ဒီမှာရှိတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေက ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ဆေးရုံတွေမှာတော့ အမြဲတမ်းသွားရောက်ပြသတယ် စစ်ဆေးတယ်။ နောက် MSF တို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်က ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ဆေးရုံတို့ တူရကီတို့ မလေးရှားတို့က ဖွင့်ထားတဲ့ဆေးရုံတွေမှာတော့ အချိန်ပြည့် သွားရောက်ကုသနိုင်ပါတယ်။”
လတ်တလောမှာတော့ ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ဘာသာရေးဝတ်ပြု ဆုတောင်းပွဲတွေ အပါအဝင် လူစုလူဝေးတွေကို တားမြစ်ထားပြီး ဘာသာရေးကျောင်းတွေနဲ့ စာသင်ကျောင်းတွေကိုလည်း ပိတ်ထားပါတယ်။ လက်မကြာခဏဆေးဖို့ အပါအဝင် တကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေး အလေးထားဖို့ နာမကျန်းဖြစ်လာရင် အမြန်ဆုံး ဆေးရုံဆေးပေးခန်းတွေကို အကြောင်းကြားကြဖို့လည်း ညွှန်ကြားထားတယ်လို့လည်း ဦးအီစလံကပြောပါတယ်။
“ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရရော ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) အဖွဲ့ကနေ ကျန်းမာရေးအစီအစဉ်တွေ လူတွေ အဓိက လိုက်နာရမယ့် စည်းကမ်းချက်ထုတ်တာကို ဒုက္ခသည်တွေကလည်း လိုက်နာပါတယ်။ အခုစခန်းတိုင်းမှာ ဒုက္ခသည်စခန်းတိုင်းမှာ အခုလုပ်နေကြရပါတယ်။ လူတွေ လူစုလူဝေးတွေ မလုပ်ကြဖို့ စာသင်ကျောင်းတွေ ပိတ်ထားဖို့ နောက် ဈေးဆိုင်တွေလည်း အကုန်ပိတ်ထားပါတယ်။ နောက် ကျန်းမာရေးအတွက် ဂရုစိုက်ဖို့ ညွှန်ကြားထားပါတယ်။ လက်ကိုစင်ကြယ်အောင် ဆေးဖို့ ညွှန်ကြားထာပါတယ်။ နောက် မျက်နှာတွေကို ကာထားဖို့ Mask နှာခေါင်းစီး တွေတပ်ဖို့လည်း ညွှန်ကြားပါတယ်။ လူစုလူဝေးတို့ ပွဲလမ်းသဘင်တို့ နောက် ဆုတောင်းပွဲတို့ မလုပ်ပါဘူး ဗလီထဲမှာလည်း လူအနည်းငယ်လောက်နဲ့ပဲ ဝတ်ပြုဆုတောင်းကြပါတယ်။ ကျနော်တို့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေ အမြဲတမ်းပဲ မြန်မာအစိုးရကိုရော နိုင်ငံတကာအဖွဲ့တွေ ကြိုးစားနေတဲ့ အကျပ်အတည်းကိုပြေလည်ဖို့ဆုတောင်းပါတယ်။ ကျနော်တို့ ဒီလို ဒုက္ခသည်ဘဝမှာ ကြည်ရှည်မနေရအောင် အမြန်ဆုံးပြန်ရအောင် အလေးအနက်တောင်းဆိုချင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။”
အခုလို သိန်းချီတဲ့လူတွေ စုဝေးခိုလှုံနေထိုင်ရတဲ့ စခန်းတွေထဲ COVID-19 လို ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားလာမှာစိုးရိမ်ရသလို camp တွေထဲမှာ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တွေ ကြုံလာရင်တိုင်းလည်း အခက်အခဲတွေဖြစ်ရတာမို့ ဒုက္ခသည်တွေအနေနဲ့ နေရပ်ရင်းကိုပဲ အမြန်ဆုံးပြန်ချင်တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း လတ်တလောမှာတော့ နေရပ်ရင်း ပြန်နိုင်ဖို့ အလားအလာတွေကလည်း သိပ်မကောင်းလှပါဘူး။ ရခိုင်ပြည်နယ်က လတ်တလော အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကမန်အမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီရဲ့ဒု ဥက္ကဌ ဦးတင်ငွေက အခုလိုပြောပြပါတယ်။
“ ဟုတ်ကဲ့ခင်ဗျ လောလောဆယ်အနေအထားမှာက ရခိုင်ပြည်နယ်မှာက စစ်ပွဲတွေလည်း ဖြစ်နေတဲ့ ကာလတခုလည်းဖြစ်နေတယ် နောက်တခါ တကမ္ဘာလုံးရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ COVID-19 ကပ်ဘေးနဲ့လည်း သူတို့ပြန်လာဖို့ကိုတော့ စဉ်းစားစေချင်ပါတယ်။ နောက်ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာကို စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ပြသနာတွေကအများကြီး။ ရခိုင်မှာလည်း တပြည်လုံး အတိုင်းအတာနဲ့ညွှန်ကြားထားတာတွေရှိပါတယ်။နောက် ဧပြီလ ၁၀ရက်နေ့ကစပြီး ၁၉ရက်နေ့အထိ COVID-19 ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် မပျံ့ပွားရအောင် အိမ်မှာပဲနေကြဖို့ ကြိုတင်ကာကွယ်တားဆီးဖို့ Break Down လုပ်ဖို့ ဆေးရုံတွေမှာရော လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တွေမှာရော တဦးတယောက်ချင်းစီ တာဝန်ယူကြဖို့ နောက် ကိုယ့်အိမ်မှာပဲ ကိုယ်နေကြဖို့ ညွှန်ကြားထားတာတွေရှိပါတယ်။”
ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကိုလက်ခံမထားတဲ့မြန်မာအစိုးရဘက်ကတော့ ဒီဒုက္ခသည်တွေ ပြန်လာရေးစီစဉ်နေဆဲပေမဲ့လို့ အခုလို ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ လူသိန်းချီပြီးနေထိုင်တဲ့ လူထူထပ်လွန်းလှတဲ့ရိုဟင်ဂျာစခန်းတွေထဲ ဖြစ်ပွားလာမယ့်အန္တရာယ်ကို ကုလအပါအဝင် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေဘက်က စိုးရိမ်တကြီးဖြစ်နေကြတာပါ။
Your browser doesn’t support HTML5
ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းအတွင်း COVID-19 ကူးစက်မှာ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေ စိုးရိမ်
................
ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးအတှငျး COVID-19 ကူးစကျမှာ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှေ စိုးရိမျ
(Unicode)
လူသိနျးခြီ ခိုလှုံနထေိုငျတဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးတှထေဲ COVID-19 ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ ကူးစကျပြံ့နှံ့လာမှာကို ဒုက်ခသညျတှရေော ကုလသမဂ်ဂ အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ အကူအညီပေးရေးအဖှဲ့တှေ စိုးရိမျမှုတှမွေင့ျတကျ လာနတေဲ့အကွောငျး မဆုမှနျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျကနေ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျသှားကွတဲ့ သိနျးခြီတဲ့ ရိုဟငျဂြာ မှတျဆလငျတှေ ခိုလှုံနတေဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံက ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုနဲ့ ကွုံရမယျဆိုရငျ အန်တရာယျကွီးမားတာကွောင့ျ ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ (WHO) ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာ ကုလသမဂ်ဂ မဟာမငျးကွီးရုံး UNHCR စတဲ့ ကုလသမဂ်ဂ အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ဒုက်ခသညျဆိုငျရာ နိုငျငံတကာ NGO အဖှဲ့တှေ အကူအညီ အဖှဲ့အစညျးတှကေ ကနြျးမာရေး ပညာပေးလုပျငနျးတှေ တိုးမွှင့ျဆောငျရှကျနတေယျလို့ ဒုက်ခသညျတှကေ ပွောပါတယျ။
အခုအခြိနျအထိတော့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးတှထေဲ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျမှုရှိသူအဖွဈ အတညျပွုထားသူ မရှိသေးပမေယ့ျ သိနျးနဲ့ခြီတဲ့ ဒုက်ခသညျတှကွေား ကပျရောဂါဖွဈမှာ စိုးရိမျနကွေပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ကိုယျဝနျဆောငျမိခငျတှေ သကျကွီးရှယျအိုတှနေဲ့ လူမမညျကလေးငယျတှအေတှကျ စိုးရိမျနတေဲ့အကွောငျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ ကော့ဇျဘဇားအနီး ဘာလုခါလီဒုက်ခသညျစခနျးနေ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ ဦးအီစလံကပွောပါတယျ။
“ဟုတျကဲ့ ဧပွီလ ၆ရကျနေ့အထိတော့ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးအသီးသီးမှာ ကိုဗဈတှေ့ရှိမှု တဦးတယောကျမှ မတှေ့သေးပါခငျဗြာ။ အခုလောလောဆယျတော့ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ COVID-19 ရောဂါအကွောငျးကို အထူးဂရုစိုကျစောင့ျကွည့ျတယျ ၊ မကူးစကျလာအောငျလညျး နထေိုငျကွပါတယျ။ နောကျ ကနြောျတို့က ကွိုတငျပွီးတော့ တောငျးဆိုခငြျတာကတော့- နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှေ ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ (WHO) တှအေနနေဲ့ ဒီ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ စခနျးတှထေဲ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးမြားနဲ့ ဆေးဝါးပစညျးတှေ ကနြျးမာရေးပိုငျးဆိုငျရာ အသုံးအဆောငျကိရိယာတှကေို ကွိုတငျပွငျဆငျထားဖို့ အဓိက တောငျးဆိုခငြျပါတယျ။ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးတှထေဲမှာ တကယျလို့ဖွဈလာရငျ ကယျတငျနိုငျဖို့ လမျးကွောငျးမရှိမှာကိုလညျး အထူးစိုးရိမျမိပါတယျခငျဗြာ။ အခုတော့ သကျကွီးရှယျအိုတှေ ကိုယျဝနျဆောငျမိခငျတှေ ဒီမှာရှိတဲ့ ကုလသမဂ်ဂ အဖှဲ့အစညျးတှကေ ဖှင့ျလှဈထားတဲ့ဆေးရုံတှမှောတော့ အမွဲတမျးသှားရောကျပွသတယျ စဈဆေးတယျ။ နောကျ MSF တို့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျက ဖှင့ျလှဈထားတဲ့ဆေးရုံတို့ တူရကီတို့ မလေးရှားတို့က ဖှင့ျထားတဲ့ဆေးရုံတှမှောတော့ အခြိနျပွည့ျ သှားရောကျကုသနိုငျပါတယျ။”
လတျတလောမှာတော့ ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော ဘာသာရေးဝတျပွု ဆုတောငျးပှဲတှေ အပါအဝငျ လူစုလူဝေးတှကေို တားမွဈထားပွီး ဘာသာရေးကြောငျးတှနေဲ့ စာသငျကြောငျးတှကေိုလညျး ပိတျထားပါတယျ။ လကျမကွာခဏဆေးဖို့ အပါအဝငျ တကိုယျရသေန့ျရှငျးရေး အလေးထားဖို့ နာမကနြျးဖွဈလာရငျ အမွနျဆုံး ဆေးရုံဆေးပေးခနျးတှကေို အကွောငျးကွားကွဖို့လညျး ညှှနျကွားထားတယျလို့လညျး ဦးအီစလံကပွောပါတယျ။
“ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရရော ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ (WHO) အဖှဲ့ကနေ ကနြျးမာရေးအစီအစဉျတှေ လူတှေ အဓိက လိုကျနာရမယ့ျ စညျးကမျးခကြျထုတျတာကို ဒုက်ခသညျတှကေလညျး လိုကျနာပါတယျ။ အခုစခနျးတိုငျးမှာ ဒုက်ခသညျစခနျးတိုငျးမှာ အခုလုပျနကွေရပါတယျ။ လူတှေ လူစုလူဝေးတှေ မလုပျကွဖို့ စာသငျကြောငျးတှေ ပိတျထားဖို့ နောကျ ဈေးဆိုငျတှလေညျး အကုနျပိတျထားပါတယျ။ နောကျ ကနြျးမာရေးအတှကျ ဂရုစိုကျဖို့ ညှှနျကွားထားပါတယျ။ လကျကိုစငျကွယျအောငျ ဆေးဖို့ ညှှနျကွားထာပါတယျ။ နောကျ မကြျနှာတှကေို ကာထားဖို့ Mask နှာခေါငျးစီး တှတေပျဖို့လညျး ညှှနျကွားပါတယျ။ လူစုလူဝေးတို့ ပှဲလမျးသဘငျတို့ နောကျ ဆုတောငျးပှဲတို့ မလုပျပါဘူး ဗလီထဲမှာလညျး လူအနညျးငယျလောကျနဲ့ပဲ ဝတျပွုဆုတောငျးကွပါတယျ။ ကနြောျတို့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှေ အမွဲတမျးပဲ မွနျမာအစိုးရကိုရော နိုငျငံတကာအဖှဲ့တှေ ကွိုးစားနတေဲ့ အကပြျအတညျးကိုပွလေညျဖို့ဆုတောငျးပါတယျ။ ကနြောျတို့ ဒီလို ဒုက်ခသညျဘဝမှာ ကွညျရှညျမနရေအောငျ အမွနျဆုံးပွနျရအောငျ အလေးအနကျတောငျးဆိုခငြျပါတယျခငျဗြာ။”
အခုလို သိနျးခြီတဲ့လူတှေ စုဝေးခိုလှုံနထေိုငျရတဲ့ စခနျးတှထေဲ COVID-19 လို ကပျရောဂါဖွဈပှားလာမှာစိုးရိမျရသလို camp တှထေဲမှာ သဘာဝဘေးအန်တရာယျတှေ ကွုံလာရငျတိုငျးလညျး အခကျအခဲတှဖွေဈရတာမို့ ဒုက်ခသညျတှအေနနေဲ့ နရေပျရငျးကိုပဲ အမွနျဆုံးပွနျခငြျတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး လတျတလောမှာတော့ နရေပျရငျး ပွနျနိုငျဖို့ အလားအလာတှကေလညျး သိပျမကောငျးလှပါဘူး။ ရခိုငျပွညျနယျက လတျတလော အခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ ကမနျအမြိုးသားတိုးတကျရေးပါတီရဲ့ဒု ဥက်ကဌ ဦးတငျငှကေ အခုလိုပွောပွပါတယျ။
“ ဟုတျကဲ့ခငျဗြ လောလောဆယျအနအေထားမှာက ရခိုငျပွညျနယျမှာက စဈပှဲတှလေညျး ဖွဈနတေဲ့ ကာလတခုလညျးဖွဈနတေယျ နောကျတခါ တကမ်ဘာလုံးရငျဆိုငျနရေတဲ့ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ COVID-19 ကပျဘေးနဲ့လညျး သူတို့ပွနျလာဖို့ကိုတော့ စဉျးစားစခေငြျပါတယျ။ နောကျရခိုငျပွညျနယျထဲမှာကို စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ပွသနာတှကေအမြားကွီး။ ရခိုငျမှာလညျး တပွညျလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ညှှနျကွားထားတာတှရှေိပါတယျ။နောကျ ဧပွီလ ၁၀ရကျနေ့ကစပွီး ၁၉ရကျနေ့အထိ COVID-19 ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ မပြံ့ပှားရအောငျ အိမျမှာပဲနကွေဖို့ ကွိုတငျကာကှယျတားဆီးဖို့ Break Down လုပျဖို့ ဆေးရုံတှမှောရော လူမှုပတျဝနျးကငြျတှမှောရော တဦးတယောကျခငြျးစီ တာဝနျယူကွဖို့ နောကျ ကိုယ့ျအိမျမှာပဲ ကိုယျနကွေဖို့ ညှှနျကွားထားတာတှရှေိပါတယျ။”
ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကိုလကျခံမထားတဲ့မွနျမာအစိုးရဘကျကတော့ ဒီဒုက်ခသညျတှေ ပွနျလာရေးစီစဉျနဆေဲပမေဲ့လို့ အခုလို ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ လူသိနျးခြီပွီးနထေိုငျတဲ့ လူထူထပျလှနျးလှတဲ့ရိုဟငျဂြာစခနျးတှထေဲ ဖွဈပှားလာမယ့ျအန်တရာယျကို ကုလအပါအဝငျ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှေ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှဘေကျက စိုးရိမျတကွီးဖွဈနကွေတာပါ။