RCSS ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ်နဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့ တွေ့ဆုံ

  • ဇော်ဝင်းလှိုင်

ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSS ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ် (ဝဲ) နှင့် အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုညှိုနှိုင်းရေးကော်မတီ NSPNC ဥက္ကဋ္ဌ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးရာပြည့် (ယာ) (ဇန်နဝါရီ ၂၄၊ ၂၀၂၃)

ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ်ဦးဆောင်တဲ့ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSS ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ နေပြည်တော်ကို ရောက်ရှိနေပြီး ဒီကနေ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့နဲ့ တွေ့ဆုံပါတယ်။ ၃ရက်ကြာ ဒီဆွေးနွေးပွဲမှာ လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းတွေ ဆွေးနွေးဖို့ ရှိနေကြောင်း RCSS ဘက်က ပြောပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာတော့ ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ SSPP ဌာနချုပ် ဝမ်ဟိုင်းမြို့ပေါ်မှာ စစ်ကောင်စီဘက်က တိုက်လေယာဉ် ဝဲပျံခဲ့တာကြောင့် ကန့်ကွက်တာတွေ ရှိနေပါတယ်။ ရန်ကုန်ကလာတဲ့ ဒီသတင်းကိုတော့ ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က ပြောပြထားပါတယ်။

ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSS ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ်ဟာ တနင်္လာနေ့က နေပြည်တော်ကိုရောက်ရှိခဲ့ပြီး ဒီကနေ့မှာ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရာပြည့်ဦးဆောင်တဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရေး အဖွဲ့နဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေပါတယ်။

ဒီကနေ့တွေ့ဆုံပွဲမှာ အဓိကဆွေးနွေးတဲ့အချက်တွေကိုတော့ RCSS ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုဗိုလ်မှူးကြီး အုမ်ခေးက ဗွီအိုအေကို အခုလိုပြောပါတယ်။

“ အဓိက ကျနော်တို့ တစ်တိုင်းပြည်လုံး ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်ပေါ့လေ။ ပြီးတော့ ဖက်ဒရယ်အရေး၊ ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးပေါ့လေ။ ဗိုလ်ချုပ်ရာပြည့်တို့နဲ့ ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့နဲ့ပေ့ါလေ။ ၃ရက်လောက်တော့ ရည်မှန်းထားတာပေါ့နော။ ”

Taifreedom ခေါ် RCSS အဖွဲ့ရဲ့ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှာတော့ စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌရဲ့ ဖိတ်ကြားချက်အရ လာရောက်တာဖြစ်ကြောင်း၊ ၃ရက်ကြာဆွေးနွေးပွဲမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အပါအဝင် လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းဖြေရှင်းရေးကို ဆွေးနွေးသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

လောလောဆည်မှာ စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ တွေ့ဆုံတာ မရှိသေးကြောင်းနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကိစ္စရပ်တွေ ထည့်သွင်းဆွေးနွေးမှာ မဟုတ်ကြောင်း ဒုဗိုလ်မှုးကြီးအုမ်ခေးက ပြောပါတယ်။RCSS အဖွဲ့ဟာ NCA အပစ်ရပ်စာချုပ်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးထားတဲ့အဖွဲ့ဖြစ်ပြီး စစ်ကောင်စီက ဖိတ်ကြားတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို ၂ကြိမ်တက်ရောက်ထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။

ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSS ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ် (ဇန်နဝါရီ ၂၄၊ ၂၀၂၃)

ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလက တတိယအကြိမ်အဖြစ် စစ်ကောင်စီ နဲ့ အခြားNCA လက်မှတ်ထိုးအဖွဲ့ ၅ဖွဲ့ ဆွေးနွေးချိန်မှာတော့ RCSS နဲ့ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ NMSP တို့ ပါဝင်တက်ရောက်ခဲ့တာမရှိပါဘူး။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဒီကနေ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး သူ သေချာ မသိရသေးကြောင်း ပြောပါတယ်။

“ ကျနော်တော့ မကြားသေးဘူး။ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ကတော့ ဆက်တိုက်တွေ့ဖို့တော့ ရှိတယ်။ ရောက်မရောက်တော့ ကျနော်လည်း Confirm မဖြစ်တာ။ အလျဉ်းသင့်တဲ့အချိန်တိုင်းမှာ တွေ့ဖို့ကတော့ သူတို့ သဘောတူထားပြီးသားဗျ။ ”

ဒီကနေ့ စစ်ကောင်စီနဲ့ ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ RCSSတို့ ဆွေးနွေးနေချိန် နေ့ခင်းပိုင်းမှာ ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ SSPP ဌာနချုပ် ဝမ်ဟိုင်းကို ဂျက်တိုက်လေယာဉ် ဝဲပျံခဲ့တာရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို ပျံဝဲတဲ့အခြေအနေကို SSPP ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုဗိုလ်မှုးကြီး စိုင်းဆုက ဗွီအိုအေကို အခုလို ပြောပါတယ်။

“ ဒီနေ့ မနက်ပိုင်း ၁၁နာရီ မိနစ် ၅၀ မှာ လာတယ်လို့ ပြောတယ်။ ၂ပတ်ပေါ့။ သူတို့ ဂျက်အမျိုးအစားက ရုရှားထုတ်တဲ့ YAK ၁၃၀ ဖိုက်တာ ဂျက်ပေါ့။ ဝိုင်အေကေ ယက် ၁၃၀ ဖိုက်တာ ဂျက်ဖြစ်တယ်။ ”

ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး စစ်ကောင်စီဘက်ကို မေးမြန်းထားပေမဲ့ အကြောင်း ပြန်ကြားတာ မရှိသေးကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ သူတို့ လာဝဲတဲ့ကိစ္စက မေးနေတုံးပဲ။ ဘာလို့ လာဝဲလိုက်တာလဲ ပေါ့နော်။ ဘာဦးတည်ချက်နဲ့ ဘာရည်ရွယ်ချက်နဲ့ အဲလိုမျိုးတွေ လာလုပ်တာလဲ။ ဒါက ခြိမ်းခြောက်တဲ့ ခြိမ်းခြောက်တဲ့ အရာ ရောက်တယ်ပေါ့နော်။ ဒါ ရန်ရှာမှုသက်သက်ပဲ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်တို့ ပြောတယ်။ အခုက ဘာမှ အကြောင်း ပြန်လာတာ မရှိသေးဘူး။ ဒီကိစ္စက နှစ်ဦး နှစ်ဖက် အန္တရာယ် ရှိစေတာပေါ့။ နောင်မှာဆိုရင် ဒီဟာမျိုးက လက်မခံနိုင်ဘူးပေါ့။ တကယ့် ပြဿနာဖြစ်စေတဲ့ လုပ်ရပ်လို့ပဲ ကျနော်တို့ မြင်တယ်။ ကျနော်တို့ တပ်ဖွဲ့တွေကတော့ အားလုံး တပ်လှန့်ပေးထားတယ်။ ”

ဒီလို ဌာနချုပ်နယ်မြေအပေါ် အကြောင်း မကြားဘဲ တိုက်လေယာဉ် ပျံဝဲတာဟာ နှစ်ဘက် အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုကို ကျဆင်းစေသလို ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကိုလည်း ထိခိုက်နိုင်ကြောင်း ပြောပါတယ်။ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဧပြီလအတွင်းက ဝမ်ဟိုင်းဌာနချုပ်ကို အကြောင်းမကြားဘဲ လာရောက်ပျံဝဲတဲ့ စစ်ရဟတ်ယာဉ်တစ်စီးကို SSPP က ပစ်ခတ်ခဲ့တာကြောင့် စစ်ကောင်စီရဲ့ အရာရှိတစ်ဦး ကျည်ထိမှန်ခဲ့ဖူးပါတယ်။

SSPP အဖွဲ့ဟာ NCA အပစ်ရပ်စာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုး မထားပေမဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲကို ၃ကြိမ် တက်ရောက် ဆွေးနွေးထားတဲ့အဖွဲ့လည်း ဖြစ်ပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

RCSS ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယွက်ဆစ်နဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့ တွေ့ဆုံ

[Unicode]

RCSS ဥက်ကဋ်ဌ ဗိုလျခြုပျကွီး ယှကျဆဈနဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးရေးအဖှဲ့ တှေ့ဆုံ

ဥက်ကဋ်ဌ ဗိုလျခြုပျကွီး ယှကျဆဈဦးဆောငျတဲ့ ရှမျးပွညျပွနျလညျထူထောငျရေးကောငျစီ RCSS ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ဟာ နပွေညျတောျကို ရောကျရှိနပွေီး ဒီကနေ့ စဈကောငျစီရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးရေးအဖှဲ့နဲ့ တှေ့ဆုံပါတယျ။ ၃ရကျကွာ ဒီဆှေးနှေးပှဲမှာ လကျရှိ နိုငျငံရေးအကပြျအတညျးတှေ ဆှေးနှေးဖို့ ရှိနကွေောငျး RCSS ဘကျက ပွောပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာတော့ ရှမျးပွညျတိုးတကျရေးပါတီ SSPP ဌာနခြုပျ ဝမျဟိုငျးမွို့ပေါျမှာ စဈကောငျစီဘကျက တိုကျလယောဉျ ဝဲပြံခဲ့တာကွောင့ျ ကန့ျကှကျတာတှေ ရှိနပေါတယျ။ ရနျကုနျကလာတဲ့ ဒီသတငျးကိုတော့ ကိုဇောျဝငျးလှိုငျက ပွောပွထားပါတယျ။

ရှမျးပွညျပွနျလညျထူထောငျရေးကောငျစီ RCSS ဥက်ကဋ်ဌ ဗိုလျခြုပျကွီး ယှကျဆဈဟာ တနငျ်လာနေ့က နပွေညျတောျကိုယျရောကျရှိခဲ့ပွီး ဒီကနေ့မှာ ဗိုလျခြုပျကွီး ရာပွည့ျဦးဆောငျတဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးရေး အဖှဲ့နဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးနပေါတယျ။

ဒီကနေ့တှေ့ဆုံပှဲမှာ အဓိကဆှေးနှေးတဲ့အခကြျတှကေိုတော့ RCSS ရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဒုဗိုလျမှူးကွီး အုမျခေးက ဗှီအိုအကေို အခုလိုပွောပါတယျ။

“ အဓိက ကနြောျတို့ တဈတိုငျးပွညျလုံး ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျပေါ့လေ။ ပွီးတော့ ဖကျဒရယျအရေး၊ ဒသေဖှံ့ဖွိုးရေးပေါ့လေ။ ဗိုလျခြုပျရာပွည့ျတို့နဲ့ ညှိနှိုငျးရေးအဖှဲ့နဲ့ပေ့ါလေ။ ၃ရကျလောကျတော့ ရညျမှနျးထားတာပေါ့နော။ ”

Taifreedom ခေါျ RCSS အဖှဲ့ရဲ့ လူမှုကှနျရကျစာမကြျနှာမှာတော့ စဈကောငျစီဥက်ကဋ်ဌရဲ့ ဖိတျကွားခကြျအရ လာရောကျတာဖွဈကွောငျး၊ ၃ရကျကွာဆှေးနှေးပှဲမှာ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျအပါအဝငျ လကျရှိ နိုငျငံရေးအကပြျအတညျးဖွရှေငျးရေးကို ဆှေးနှေးသှားမှာဖွဈကွောငျး ဖောျပွထားပါတယျ။

လောလောဆညျမှာ စဈကောငျစီဥက်ကဋ်ဌ ဗိုလျခြုပျမှုးကွီး မငျးအောငျလှိုငျနဲ့ တှေ့ဆုံတာ မရှိသေးကွောငျးနဲ့ ရှေးကောကျပှဲကိစ်စရပျတှေ ထည့ျသှငျးဆှေးနှေးမှာ မဟုတျကွောငျး ဒုဗိုလျမှုးကွီးအုမျခေးက ပွောပါတယျ။ RCSS အဖှဲ့ဟာ NCA အပဈရပျစာခြုပျကို လကျမှတျ ရေးထိုးထားတဲ့အဖှဲ့ဖွဈပွီး စဈကောငျစီက ဖိတျကွားတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးပှဲကို ၂ကွိမျတကျရောကျထားပွီးဖွဈပါတယျ။

ပွီးခဲ့တဲ့ အောကျတိုဘာလက တတိယအကွိမျအဖွဈ စဈကောငျစီ နဲ့ အခွားNCA လကျမှတျထိုးအဖှဲ့ ၅ဖှဲ့ ဆှေးနှေးခြိနျမှာတော့ RCSS နဲ့ မှနျပွညျသဈပါတီ NMSP တို့ ပါဝငျတကျရောကျခဲ့တာမရှိပါဘူး။ စဈကောငျစီရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဒီကနေ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးပှဲနဲ့ပတျသကျပွီး သူ သခြော မသိရသေးကွောငျး ပွောပါတယျ။

“ ကနြောျတော့ မကွားသေးဘူး။ ငွိမျးခမြျးရေးအဖှဲ့ကတော့ ဆကျတိုကျတှေ့ဖို့တော့ ရှိတယျ။ ရောကျမရောကျတော့ ကနြောျလညျး Confirm မဖွဈတာ။ အလဉြျးသင့ျတဲ့အခြိနျတိုငျးမှာ တှေ့ဖို့ကတော့ သူတို့ သဘောတူထားပွီးသားဗြ။ ”

ဒီကနေ့ စဈကောငျစီနဲ့ ရှမျးပွညျပွနျလညျထူထောငျရေးကောငျစီ RCSSတို့ ဆှေးနှေးနခြေိနျ နေ့ခငျးပိုငျးမှာ ရှမျးပွညျတိုးတကျရေးပါတီ SSPP ဌာနခြုပျ ဝမျဟိုငျးကို ဂကြျတိုကျလယောဉျ ဝဲပြံခဲ့တာရှိခဲ့ပါတယျ။ ဒီလို ပြံဝဲတဲ့အခွအေနကေို SSPP ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဒုဗိုလျမှုးကွီး စိုငျးဆုက ဗှီအိုအကေို အခုလို ပွောပါတယျ။

“ ဒီနေ့ မနကျပိုငျး ၁၁နာရီ မိနဈ ၅၀ မှာ လာတယျလို့ ပွောတယျ။ ၂ပတျပေါ့။ သူတို့ ဂကြျအမြိုးအစားက ရုရှားထုတျတဲ့ YAK ၁၃၀ ဖိုကျတာ ဂကြျပေါ့။ ဝိုငျအကေေ ယကျ ၁၃၀ ဖိုကျတာ ဂကြျဖွဈတယျ။ ”

ဒီကိစ်စနဲ့ပတျသကျပွီး စဈကောငျစီဘကျကို မေးမွနျးထားပမေဲ့ အကွောငျး ပွနျကွားတာ မရှိသေးကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ သူတို့ လာဝဲတဲ့ကိစ်စက မေးနတေုံးပဲ။ ဘာလို့ လာဝဲလိုကျတာလဲ ပေါ့နောျ။ ဘာဦးတညျခကြျနဲ့ ဘာရညျရှယျခကြျနဲ့ အဲလိုမြိုးတှေ လာလုပျတာလဲ။ ဒါက ခွိမျးခွောကျတဲ့ ခွိမျးခွောကျတဲ့ အရာ ရောကျတယျပေါ့နောျ။ ဒါ ရနျရှာမှုသကျသကျပဲ ဖွဈတယျလို့ ကနြောျတို့ ပွောတယျ။ အခုက ဘာမှ အကွောငျး ပွနျလာတာ မရှိသေးဘူး။ ဒီကိစ်စက နှဈဦး နှဈဖကျ အန်တရာယျ ရှိစတောပေါ့။ နောငျမှာဆိုရငျ ဒီဟာမြိုးက လကျမခံနိုငျဘူးပေါ့။ တကယ့ျ ပွူနာဖွဈစတေဲ့ လုပျရပျလို့ပဲ ကနြောျတို့ မွငျတယျ။ ကနြောျတို့ တပျဖှဲ့တှကေတော့ အားလုံး တပျလှန့ျပေးထားတယျ။ ”

ဒီလို ဌာနခြုပျနယျမွအေပေါျ အကွောငျး မကွားဘဲ တိုကျလယောဉျ ပြံဝဲတာဟာ နှဈဘကျ အပွနျအလှနျယုံကွညျမှုကို ကဆြငျးစသေလို ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျကိုလညျး ထိခိုကျနိုငျကွောငျး ပွောပါတယျ။ ၂၀၂၁ခုနှဈ ဧပွီလအတှငျးက ဝမျဟိုငျးဌာနခြုပျကို အကွောငျးမကွားဘဲ လာရောကျပြံဝဲတဲ့ စဈရဟတျယာဉျတဈစီးကို SSPP က ပဈခတျခဲ့တာကွောင့ျ စဈကောငျစီရဲ့ အရာရှိတဈဦး ကညြျထိမှနျခဲ့ဖူးပါတယျ။

SSPP အဖှဲ့ဟာ NCA အပဈရပျစာခြုပျကို လကျမှတျရေးထိုး မထားပမေဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးပှဲကို ၃ကွိမျ တကျရောကျ ဆှေးနှေးထားတဲ့အဖှဲ့လညျး ဖွဈပါတယျ။