ရိုဟင်ဂျာနဲ့ ရခိုင်ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေး ဝေးနေဆဲ

  • ခွာညို

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ပဋိပက္ခတွေကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်များ။ (စက်တင်ဘာ ၄၊ ၂၀၁၇)

(Zawgyi / Unicode)

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေတုန်းက ရခိုင်နဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေကြား လူမျိုးရေးဆန်ဆန် ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် သိန်းနဲ့ချီတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေ နေရပ်စွန့်ခွာခဲ့ရပါတယ်။ ဒီနောက်ပိုင်း ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်တို့အကြား တိုက်ပွဲတွေကြောင့်လည်း ရခိုင်စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ သိန်းနဲ့ချီ နေရပ်စွန့်ခဲ့ရပြန်ပါတယ်။ ဒီဒုက္ခသည်တွေရဲ့ နေရပ်မပြန်နိုင်သေးတဲ့ နောက်ဆုံးအခြေအနေ ရခိုင်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားတာကို မခွာညို တင်ပြပေးထားပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တုန်းက ARSA အဖွဲ့ရဲ့ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေကို တပ်မတော်ဘက်က လိုက်လံပြီးတော့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေးတွေ ဆောင်ရွက်ခဲ့တာကြောင့် သိန်းနဲ့ချီတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေ နေရပ်စွန့်ခွာခဲ့ရပြီး ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ နေထိုင်နေကြရတာပါ။

လက်ရှိအချိန်ထိ အဲဒီ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေက သိန်းချီတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေအနေနဲ့ နေရပ်ပြန်ဖို့ ခက်ခဲနေပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေးကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့အစိုးရလက်ထက် လုပ်ဆောင်မှု အားနည်းချက်တွေ ရှိခဲ့သလို လက်ရှိမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းတွေကြောင့် ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေးအတွက် ခက်ခဲနေတုန်းပဲလို့ ဒုက္ခသည်အရေး ကူညီဆောင်ရွက်နေတဲ့ ဝံလက်ဖောင်ဒေးရှင်း ဒါရိုက်တာ ဦးခိုင်ကောင်းစံက ပြောပါတယ်။

“ကျနော်မြင်တာကတော့ သမ္မတဦးသိန်းစိန် အစိုးရခေတ်၊ နောက် ဒီမိုကရေစီအစိုးရခေတ် ဒီဆယ်နှစ်တာကာလမှာလည်း မွတ်စလင်တွေအတွက် တကယ်တမ်း သူတို့ရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ ဖြည့်ဆည်းဖို့ဆိုရင် ဒီဒေသအတွင်းမှာ ရှိနေတဲ့ သူတွေနဲ့ သဟဇာတ ဖြစ်မှုပေါ့နော်။ အဲဒါကို အဓိက ဦးစားပေးပြီးတော့ လုပ်ဆောင်ရမယ်။ ပြီးရင် ပွင့်လင်းမြင်သာစွာနဲ့ သူတို့နေရပ်ပြန်ဖို့ ဆိုတာကလည်း မဖြစ်နိုင်ရင်တောင်မှ သူတို့ လက်ရှိနေတဲ့နေရာမှာ သူတို့က လူတယောက်မှာ ရပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ အခွင့်အရေးတွေနဲ့ နေထိုင်ခွင့်တွေပေါ့နော်။ စတဲ့ ပုံစံတွေကိုတော့ ဖန်တီးပေးဖို့ လိုတယ်။ အဲလိုမဟုတ်ဘဲနဲ့ နိုင်ငံတကာမှာ ဖော်ရှိုးပြရုံလောက်ပဲ သူတို့က အသုံးချခံနေရတယ်လို့ ကျနော်မြင်တယ်။ သူတို့အတွက် လက်ရှိအခြေအနေမှာလည်း နေရပ်ပြန်ဖို့ မျှော်လင့်ချက် တော်တော်နည်းတာပေါ့နော်။ လက်ရှိကလည်း မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကာလဆိုတော့ အဲဒီအချိန်မှာ သူတို့ရဲ့ နေရပ်ပြန်ရေးကိစ္စ ဆိုတာကလည်း မျှော်လင့်ချက် တော်တော့ကိုနည်းတဲ့ အခြေအနေ ရှိပါတယ်။”

ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေ အနေနဲ့လည်း ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ အခက်အခဲမျိုးစုံနဲ့ နှစ်ချီကြာ နေထိုင်နေရတာကြောင့် မိမိမူလနေရာတွေကို ပြန်ချင်နေကြတာပါ။ အစိုးရအနေနဲ့ နေရပ်ပြန်ဖို့အတွက် စီစဉ်ပေးရင် နေရပ်ပြန်ဖို့ အဆင်သင့်ရှိတယ်လို့ စစ်တွေမြို့ သက်ကယ်ပြင် ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ နေထိုင်တဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် ဦးမောင်လေးက ပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့ မူလနေရာက စက်ရုံစုနာဇီကျေးရွာမှာပါ။ ကျနော်တို့မှာ နေရပ်ပြန်ဖို့ အခက်အခဲရှိတယ်။ အစိုးရက နေရပ်ပြန်ဖို့ စီစဉ်ပေးရင်တော့ ကျနော်တို့ ပြန်ဖို့ အဆင်သင့် ရှိနေပါတယ်။”

SEE ALSO: UNHCR ရဲ့ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်ကောက်ခံမှု ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေကြားအမြင်မတူ

လက်ရှိအနေအထားအရ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင်း ရိုဟင်ဂျာတွေ မူလနေထိုင်ခဲ့တဲ့ နေရာတွေမှာ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားတွေ နေထိုင်နေကြတာကိုလည်း တွေ့ရတာပါ။ ရိုဟင်ဂျာတွေ နေရပ်ပြန်ရေးကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းဖို့ ရခိုင်ပြည်နယ်စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရသူတွေကို ဗွီအိုအေက ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ဖုန်းလက်ခံ ဖြေဆိုခဲ့ခြင်း မရှိပါဘူး။ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေဟာ ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ရှိသလို အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်မှာလည်း သိန်းနဲ့ချီ ရှိနေဆဲပါ။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရောက် ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် အခုတက်လာတဲ့ စစ်ကောင်စီက ပြောဆိုထားပေမယ့်လည်း အခုအချိန်အထိ လက်တွေ့ကျတဲ့ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ မရှိသေးပါဘူး။

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ရိုဟင်ဒုက္ခသည်တခုတည်း မဟုတ်ဘဲ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ အကုန်ပိုင်းလောက်က ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့နဲ့ တပ်မတော်တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် ဒေသခံ ရခိုင်လူမျိုး ၂ သိန်းကျော်လောက် နေရပ်စွန့်ခွာခဲ့ရပြီး စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ နေထိုင်နေကြရပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်မှာတော့ တပ်မတော်နဲ့ AA အဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်နေတာ ၇ လနီးပါး ရှိနေတာကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ တဝက်ကျော်လောက် နေရပ်ပြန်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း တိုက်ပွဲတွေအတွင်း ကျေးရွာတွေ မီးရှို့ခံခဲ့ရတာကြောင့် နေအိမ်တွေ မရှိတော့တဲ့အပြင် စစ်ကျန်လက်နက်တွေ၊ မြေမြှုပ်မိုင်းတွေနဲ့ တပ်မတော်က ကျေးရွာအနီးတွေမှာ တပ်စွဲထားတာတွေကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် ၁ သိန်းကျော်လောက် နေရပ်ပြန်ဖို့ ခက်ခဲနေပါတယ်။

စစ်ရှောင်တွေ နေရပ်ပြန်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျောက်တော်မြို့နယ်က စစ်ရှောင်တဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမောင်ထွန်းခင်က အခုလို ပြောပါတယ်။

“စစ်တပ်က ရွာတွေကို မီးရှို့လိုက်တာတွေ ရှိတယ်။ အဲဒီမှာ နေဖို့ထိုင်ဖို့က အိမ်ရာမရှိဘူး။ ပြီးတော့ ရွာကိုပစ်ပြီးတော့ တနှစ်ကျော်ကျော် ဒီမှာ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းမှာ လာပြီးနေလာရတယ်ဆိုတော့ အဲဒီရွာတွေကို နယ်မှာဆိုတော့ သိတဲ့အတိုင်းပဲလေ။ သက်ကယ်တို့ ဓနိတို့ မိုးထားရတာဆိုတော့ အဲဒါတွေကို ပြန်လည်ပြုပြင်ဖို့အတွက် အချိန်လိုတယ်။ ပြီးတော့ ကျနော်တို့က အဲဒီနေရာမှာ မိုင်းတွေကို မရှင်းလင်းရသေးဘူးဆိုတော့ မိုင်းအန္တရာယ်က ကျနော်တို့ နေရပ်မပြန်ရင်တောင်မှ အဲဒီနေရာမှာ ကျွဲတွေ နွားတွေ နင်းမိပြီးတော့ မိုင်းပေါက်ပြီးတော့ သေနေကြတဲ့လူတွေ ရှိတယ်။ ရွာသားတွေရှိတယ်။ အဲဒါတွေကို ရှင်းပေးပြီးမှ ကျနော်တို့ ပြန်နိုင်မယ်။ ပြီးတော့ မိုးရာသီရောက်ပြီဆိုတော့ နေဖို့ထိုင်ဖို့အတွက် အိမ်မရှိရင် ကျနော်တို့ ဘယ်လိုလုပ် အဆင်ပြေနိုင်မှာလဲ။ အဲဒါကြောင့် ဒီ်မှာဆက်နေဖို့ သဘောရှိနေကြတာပါ။”

ရခိုင်ပြည်နယ်စစ်ကောင်စီ အနေနဲ့လည်း စစ်ရှောင်တွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် တချို့ကျေးရွာတွေမှာ နေအိမ်တွေ ဆောက်ပေးတာတွေလည်း ရှိနေသလို နေရပ်ပြန်ဖို့ ခက်ခဲနေတဲ့ စစ်ရှောင်တွေအတွက်လည်း ဆက်လက်ထောက်ပံ့မှုတွေ လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ်စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရ ဦးလှသိန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောဆိုထားတာ ရှိပါတယ်။

ပြည်နယ်ကောင်စီနဲ့ လူမှုဝန်ထမ်း ကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာနတို့ ပူးပေါင်းပြီး စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေးအတွက် စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ အာဏာပိုင်တွေဘက်က ပြောဆိုထားပေမယ့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ အနေနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ မလုံလောက်တာတွေ မိုးရာသီအတွက် အမိုးအကာလုံခြုံတဲ့ နေအိမ်တွေ ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့ လိုအပ်နေတာတွေလည်း ရှိနေသေးတယ်လို့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေက ပြောနေကြပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

ရိုဟင်ဂျာနဲ့ ရခိုင်ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေး ဝေးနေဆဲ

-------------------

(Unicode)

ရိုဟငျဂြာနဲ့ ရခိုငျဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေး ဝေးနဆေဲ

ရခိုငျပွညျနယျမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ နှဈတှတေုနျးက ရခိုငျနဲ့ ရိုဟငျဂြာတှကွေား လူမြိုးရေးဆနျဆနျ ပဋိပက်ခတှေ ဖွဈပှားခဲ့ပွီး အကွမျးဖကျမှုတှကွေောင့ျ သိနျးနဲ့ခြီတဲ့ ရိုဟငျဂြာတှေ နရေပျစှန့ျခှာခဲ့ရပါတယျ။ ဒီနောကျပိုငျး ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ AA နဲ့ မွနျမာစဈတပျတို့အကွား တိုကျပှဲတှကွေောင့ျလညျး ရခိုငျစဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ သိနျးနဲ့ခြီ နရေပျစှန့ျခဲ့ရပွနျပါတယျ။ ဒီဒုက်ခသညျတှရေဲ့ နရေပျမပွနျနိုငျသေးတဲ့ နောကျဆုံးအခွအေနေ ရခိုငျကနေ သတငျးပေးပို့ထားတာကို မခှာညို တငျပွပေးထားပါတယျ။

ရခိုငျပွညျနယျမှာ ၂၀၁၇ ခုနှဈတုနျးက ARSA အဖှဲ့ရဲ့ အကွမျးဖကျ တိုကျခိုကျမှုတှကေို တပျမတောျဘကျက လိုကျလံပွီးတော့ နယျမွရှေငျးလငျးရေးတှေ ဆောငျရှကျခဲ့တာကွောင့ျ သိနျးနဲ့ခြီတဲ့ ရိုဟငျဂြာတှေ နရေပျစှန့ျခှာခဲ့ရပွီး ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော နထေိုငျနကွေရတာပါ။

လကျရှိအခြိနျထိ အဲဒီ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးတှကေ သိနျးခြီတဲ့ ရိုဟငျဂြာတှအေနနေဲ့ နရေပျပွနျဖို့ ခကျခဲနပေါတယျ။ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေးကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီး ပွီးခဲ့တဲ့အစိုးရလကျထကျ လုပျဆောငျမှု အားနညျးခကြျတှေ ရှိခဲ့သလို လကျရှိမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံ နိုငျငံရေး အကပြျအတညျးတှကွေောင့ျ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေးအတှကျ ခကျခဲနတေုနျးပဲလို့ ဒုက်ခသညျအရေး ကူညီဆောငျရှကျနတေဲ့ ဝံလကျဖောငျဒေးရှငျး ဒါရိုကျတာ ဦးခိုငျကောငျးစံက ပွောပါတယျ။

“ကနြောျမွငျတာကတော့ သမ်မတဦးသိနျးစိနျ အစိုးရခတျေ၊ နောကျ ဒီမိုကရစေီအစိုးရခတျေ ဒီဆယျနှဈတာကာလမှာလညျး မှတျစလငျတှအေတှကျ တကယျတမျး သူတို့ရဲ့ လိုအပျခကြျတှေ ဖွည့ျဆညျးဖို့ဆိုရငျ ဒီဒသေအတှငျးမှာ ရှိနတေဲ့ သူတှနေဲ့ သဟဇာတ ဖွဈမှုပေါ့နောျ။ အဲဒါကို အဓိက ဦးစားပေးပွီးတော့ လုပျဆောငျရမယျ။ ပွီးရငျ ပှင့ျလငျးမွငျသာစှာနဲ့ သူတို့နရေပျပွနျဖို့ ဆိုတာကလညျး မဖွဈနိုငျရငျတောငျမှ သူတို့ လကျရှိနတေဲ့နရောမှာ သူတို့က လူတယောကျမှာ ရပိုငျခှင့ျရှိတဲ့ အခှင့ျအရေးတှနေဲ့ နထေိုငျခှင့ျတှပေေါ့နောျ။ စတဲ့ ပုံစံတှကေိုတော့ ဖနျတီးပေးဖို့ လိုတယျ။ အဲလိုမဟုတျဘဲနဲ့ နိုငျငံတကာမှာ ဖောျရှိုးပွရုံလောကျပဲ သူတို့က အသုံးခခြံနရေတယျလို့ ကနြောျမွငျတယျ။ သူတို့အတှကျ လကျရှိအခွအေနမှောလညျး နရေပျပွနျဖို့ မြှောျလင့ျခကြျ တောျတောျနညျးတာပေါ့နောျ။ လကျရှိကလညျး မွနျမာနိုငျငံရဲ့ နိုငျငံရေး အကပြျအတညျးကာလဆိုတော့ အဲဒီအခြိနျမှာ သူတို့ရဲ့ နရေပျပွနျရေးကိစ်စ ဆိုတာကလညျး မြှောျလင့ျခကြျ တောျတော့ကိုနညျးတဲ့ အခွအေနေ ရှိပါတယျ။”

ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှေ အနနေဲ့လညျး ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော အခကျအခဲမြိုးစုံနဲ့ နှဈခြီကွာ နထေိုငျနရေတာကွောင့ျ မိမိမူလနရောတှကေို ပွနျခငြျနကွေတာပါ။ အစိုးရအနနေဲ့ နရေပျပွနျဖို့အတှကျ စီစဉျပေးရငျ နရေပျပွနျဖို့ အဆငျသင့ျရှိတယျလို့ စဈတှမွေို့ သကျကယျပွငျ ဒုက်ခသညျစခနျးမှာ နထေိုငျတဲ့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျ ဦးမောငျလေးက ပွောပါတယျ။

“ကနြောျတို့ မူလနရောက စကျရုံစုနာဇီကြေးရှာမှာပါ။ ကနြောျတို့မှာ နရေပျပွနျဖို့ အခကျအခဲရှိတယျ။ အစိုးရက နရေပျပွနျဖို့ စီစဉျပေးရငျတော့ ကနြောျတို့ ပွနျဖို့ အဆငျသင့ျ ရှိနပေါတယျ။”

SEE ALSO: ရိုဟင်ဂျာအရေး NUG မူဝါဒအပေါ် ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တဦးရဲ့အမြင်

လကျရှိအနအေထားအရ ရခိုငျပွညျနယျတှငျး ရိုဟငျဂြာတှေ မူလနထေိုငျခဲ့တဲ့ နရောတှမှော ရခိုငျတိုငျးရငျးသားတှေ နထေိုငျနကွေတာကိုလညျး တှေ့ရတာပါ။ ရိုဟငျဂြာတှေ နရေပျပွနျရေးကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီး မေးမွနျးဖို့ ရခိုငျပွညျနယျစဈကောငျစီ ပွောခှင့ျရသူတှကေို ဗှီအိုအကေ ဆကျသှယျခဲ့ပမေယ့ျလညျး ဖုနျးလကျခံ ဖွဆေိုခဲ့ခွငျး မရှိပါဘူး။ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှဟော ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော ရှိသလို အိမျနီးခငြျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျမှာလညျး သိနျးနဲ့ခြီ ရှိနဆေဲပါ။ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှရောကျ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေးအတှကျ အခုတကျလာတဲ့ စဈကောငျစီက ပွောဆိုထားပမေယ့ျလညျး အခုအခြိနျအထိ လကျတှေ့ကတြဲ့ ဖွရှေငျးဆောငျရှကျမှုတှေ မရှိသေးပါဘူး။

ရခိုငျပွညျနယျမှာ ရိုဟငျဒုက်ခသညျတခုတညျး မဟုတျဘဲ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ အကုနျပိုငျးလောကျက ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့နဲ့ တပျမတောျတို့ကွား တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားခဲ့တာကွောင့ျ ဒသေခံ ရခိုငျလူမြိုး ၂ သိနျးကြောျလောကျ နရေပျစှန့ျခှာခဲ့ရပွီး စဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော နထေိုငျနကွေရပါတယျ။

လကျရှိအခြိနျမှာတော့ တပျမတောျနဲ့ AA အဖှဲ့တို့ကွား တိုကျပှဲတှေ ရပျတန့ျနတော ၇ လနီးပါး ရှိနတောကွောင့ျ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ တဝကျကြောျလောကျ နရေပျပွနျနိုငျခဲ့ပါတယျ။

ဒါပမေယ့ျလညျး တိုကျပှဲတှအေတှငျး ကြေးရှာတှေ မီးရှို့ခံခဲ့ရတာကွောင့ျ နအေိမျတှေ မရှိတော့တဲ့အပွငျ စဈကနြျလကျနကျတှေ၊ မွမွှေုပျမိုငျးတှနေဲ့ တပျမတောျက ကြေးရှာအနီးတှမှော တပျစှဲထားတာတှကွေောင့ျ စဈဘေးဒုက်ခသညျ ၁ သိနျးကြောျလောကျ နရေပျပွနျဖို့ ခကျခဲနပေါတယျ။

စဈရှောငျတှေ နရေပျပွနျရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး ကြောကျတောျမွို့နယျက စဈရှောငျတဦးဖွဈတဲ့ ဦးမောငျထှနျးခငျက အခုလို ပွောပါတယျ။

“စဈတပျက ရှာတှကေို မီးရှို့လိုကျတာတှေ ရှိတယျ။ အဲဒီမှာ နဖေို့ထိုငျဖို့က အိမျရာမရှိဘူး။ ပွီးတော့ ရှာကိုပဈပွီးတော့ တနှဈကြောျကြောျ ဒီမှာ စဈဘေးရှောငျစခနျးမှာ လာပွီးနလောရတယျဆိုတော့ အဲဒီရှာတှကေို နယျမှာဆိုတော့ သိတဲ့အတိုငျးပဲလေ။ သကျကယျတို့ ဓနိတို့ မိုးထားရတာဆိုတော့ အဲဒါတှကေို ပွနျလညျပွုပွငျဖို့အတှကျ အခြိနျလိုတယျ။ ပွီးတော့ ကနြောျတို့က အဲဒီနရောမှာ မိုငျးတှကေို မရှငျးလငျးရသေးဘူးဆိုတော့ မိုငျးအန်တရာယျက ကနြောျတို့ နရေပျမပွနျရငျတောငျမှ အဲဒီနရောမှာ ကြှဲတှေ နှားတှေ နငျးမိပွီးတော့ မိုငျးပေါကျပွီးတော့ သနေကွေတဲ့လူတှေ ရှိတယျ။ ရှာသားတှရှေိတယျ။ အဲဒါတှကေို ရှငျးပေးပွီးမှ ကနြောျတို့ ပွနျနိုငျမယျ။ ပွီးတော့ မိုးရာသီရောကျပွီဆိုတော့ နဖေို့ထိုငျဖို့အတှကျ အိမျမရှိရငျ ကနြောျတို့ ဘယျလိုလုပျ အဆငျပွနေိုငျမှာလဲ။ အဲဒါကွောင့ျ ဒျီမှာဆကျနဖေို့ သဘောရှိနကွေတာပါ။”

ရခိုငျပွညျနယျစဈကောငျစီ အနနေဲ့လညျး စဈရှောငျတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေးအတှကျ တခြို့ကြေးရှာတှမှော နအေိမျတှေ ဆောကျပေးတာတှလေညျး ရှိနသေလို နရေပျပွနျဖို့ ခကျခဲနတေဲ့ စဈရှောငျတှအေတှကျလညျး ဆကျလကျထောကျပံ့မှုတှေ လုပျဆောငျသှားမယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျစဈကောငျစီ ပွောခှင့ျရ ဦးလှသိနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောဆိုထားတာ ရှိပါတယျ။

ပွညျနယျကောငျစီနဲ့ လူမှုဝနျထမျး ကယျဆယျရေးနဲ့ ပွနျလညျနရောခထြားရေး ဝနျကွီးဌာနတို့ ပူးပေါငျးပွီး စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေးအတှကျ စီစဉျဆောငျရှကျနတေယျလို့ အာဏာပိုငျတှဘေကျက ပွောဆိုထားပမေယ့ျ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ အနနေဲ့ စားနပျရိက်ခာ မလုံလောကျတာတှေ မိုးရာသီအတှကျ အမိုးအကာလုံခွုံတဲ့ နအေိမျတှေ ပွနျလညျတညျဆောကျဖို့ လိုအပျနတောတှလေညျး ရှိနသေေးတယျလို့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေ ပွောနကွေပါတယျ။