စစ်ကောင်စီဝန်ကြီးအဖွဲ့အပြောင်းအလဲနဲ့ နောက်ကွယ်ကအကြောင်းရင်းများ

  • ဝင်းမင်း

အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနဲ့လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးမှာတွေ့ရတဲ့ ယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ (ဇန်နဝါရီ ၃၁၊ ၂၀၂၃)

စစ်ကောင်စီနဲ့ ဝန်ကြီးအဖွဲ့မှာ အပြောင်းအလဲတချို့လုပ်လာတာက၊ တည်ငြိမ်လုံခြုံရေး၊ နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေးနဲ့ စီးပွားရေးတွေ မှန်းခဲ့သလို မဖြစ်လာတာကို ပြန်တည့်နိုင်ရေး ရည်ရွယ်ပုံရတယ်လို့ သုံးသပ်သူတွေက ဆိုပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းအပြီး ၂ နှစ်အကြာ စစ်ကောင်စီထဲ အရင်အရပ်ဘက်ပါတီထက်၊ အခုတပ်ဘက်က ပိုများသွားပြီး၊ ဝန်ကြီးအဖွဲ့မှာလည်း လုံခြုံရေးဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနတချို့ကို ဒုဝန်ကြီးချုပ်အဆင့်ထိ ပေးလိုက်တာက ထူးခြားတယ်လို့ ဒီသုံးသပ်သူတွေက ဆိုပါတယ်။ နောက် ၆ လ သက်တမ်းတိုးပြီး၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးသစ်ခန့်ကာ၊ စီးပွားဆိုင်ရာဝန်ကြီးကိုလည်း ဒုဝန်ကြီးချုပ်အဆင့် တင်ပေးတဲ့ စစ်ကောင်စီက၊ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပါ ဒေသတချို့မှာ တိုးချလာရာမှာ၊ ဘယ်လို သက်ရောက်လာနိုင်ပါလဲ။ ကိုဝင်းမင်းက မေးမြန်းတင်ပြပေးထားပါတယ်။

အခုလို စစ်ကောင်စီအတွင်း လူအပြောင်းအလဲတချို့ လုပ်လာတာရဲ့ ထူးခြားမှုအပေါ် ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်တက္ကသိုလ် လူမှု့သိပ္ပံဌာနက သုတေသီ ကိုမင်းသေ့က ...

"လူပြောင်းလိုက်ခြင်းအားဖြင့် လက်ရှိထိန်းချုပ်နေတဲ့ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေကို ပိုပြီးတော့ ထိထိရောက်ရောက် ဖြစ်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပုံရတယ်။ သို့သော် အဲဒီကိစ္စက အခု စစ်အာဏာသိမ်းပြီး (၂) နှစ်ပြည့်ကာလမှ - တကယ်တမ်းပြောရရင် စစ်အာဏာမသိမ်းခင်ကတည်းက စစ်ကောင်စီဟာ အခုအချိန်အထိ မြေစမ်းခရမ်းပျိုးလုပ်နေဆဲပဲဆိုတာကို သိသာထင်ခြားတယ်။ မှန်းချက်နဲ့ နှမ်းထွက်မကိုက်ဘူးဆိုတာလည်း သိသာထင်ရှားတဲ့ အချက် ဖြစ်ပါတယ်။"

ဒီထူးခြားမှုအပေါ် သီပေါမြို့နယ် လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း ဦးရဲထွန်းကလည်း

"နစက စစ်ကောင်စီကို အရင်က ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ပါတီစုံဆိုတာမှာလည်း အရင် NLD နဲ့ မတည့်ခဲ့တဲ့ ဦးသိန်းညွှန့်၊ ဦးခင်မောင်ဆွေ၊ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေက ပုဂ္ဂိုလ်များကိုတော့ ဒီတခေါက်မှာ စစ်ကောင်စီထဲကနေ ထုတ်ပစ်လိုက်ပြီးတော့ တပ်က ပုဂ္ဂိုလ်များပဲ အဓိက ပါဝင်ပြီးတော့၊ နောက်တခါ အစိုးရအဖွဲ့မှာကတော့ ဒုဝန်ကြီးချုပ်မှာ ငါးဦး ခန့်ထားတာကို တွေ့ရတယ်။ အခုလို ထပ်ပြီးတော့ သက်တမ်းခြောက်လ တိုးလိုက်တဲ့ကာလ၊ နစက အုပ်ချုပ်ရမယ့်ကာလက ဒီထက်ပိုကြာနိုင်တယ်လို့လည်း မှန်းဆထားတယ်လို့လည်း ယူဆရတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဒီအစိုးရအဖွဲ့ကိုလည်း ပိုပြီးတော့ တာဝန်ယူနိုင်အောင် တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းတယ်။"

အရင် ဒုဝန်ကြီးချုပ်တဦးအဖြစ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးစိုးဝင်းပဲ ရှိခဲ့ရာကနေ အခုတော့ ကာကွယ်ရေး၊ ပြည်ထဲရေး၊ ပို့ဆောင်ဆက်သွယ်ရေးအဖြစ် စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးပါ၊ ဒုဝန်ကြီးချုပ်သစ် လေးဦး ခန့်လာတဲ့အပေါ် ကိုမင်းသေ့က ...

"ဒုဝန်ကြီးချုပ်တပါးနဲ့ပဲ မလုံလောက်တဲ့ အနေအထား ရှိတယ်ထင်တယ်။ အဲဒါကြောင့်ပဲ ကဏ္ဍအလိုက် ဦးစားပေးတွေမှာ ဒုဝန်ကြီးချုပ် အခွင့်အာဏာမျိုးကို ဖြန့်ပြီးပေးပြီးတော့ တည်ငြိမ်ရေးနဲ့ အထူးသဖြင့် နယ်မြေစိုးမိုးရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အဓိကဦးစားပေး ရည်ရွယ်တယ်လို့ထင်တယ်။ ပြီးတော့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အပြောင်းအလဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမှန်က အာဆီယံမှာပဲကြည့်ကြည့်၊ လုံခြုံရေးကောင်စီမှာပဲကြည့်ကြည့် ကုလသမဂ္ဂမှာပဲကြည့်ကြည့် စစ်ကောင်စီက (၂) နှစ်တာကာလအတွင်း သံခင်းတမန်ခင်းကိစ္စမှာ အတော်အရှုံးရတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရတယ်။ အထူးသဖြင့် သူအမာခံလို့ ယူဆထားတဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီလိုဟာမျိုးမှာ တရုတ်ရဲ့ ငြိုငြင်မှုကို ခံရတယ်။"

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဦးဝဏ္ဍမောင်လွင် စစ်ကောင်စီကို ရောက်သွားပြီး ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ အဓိကတာဝန်ကျခဲ့တဲ့ ဦးသန်းဆွေကို အစားထိုးခန့်အပ်လိုက်တဲ့အပေါ်မှာလည်း ဦးရဲထွန်းက ...

"အထူးသဖြင့်တော့ အာဆီယံတို့လို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေအပြင် အမေရိကန်တို့လို အနောက်အုပ်စု နိုင်ငံတွေနဲ့လည်း ဆက်ဆံရေး ပိုပြီးတော့ ပြေပြေလည်လည် ဖြစ်ချင်ပုံ ရပါတယ်။ ဆက်ဆံရေးမှာ နည်းနည်းတင်းမာတဲ့ သဘောထားရှိတဲ့လူကို ပျော့ပျောင်းတဲ့လူနဲ့ အစားထိုးတာလို့ မှတ်ယူရပါတယ်။"

တချိန်တည်းမှာ ကြာသပတေးနေ့တုန်းက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးပါ ချင်း၊ စစ်ကိုင်း၊ မကွေး၊ ကယား၊ ကရင်၊ မွန်၊ တနင်္သာရီက မြို့တချို့မှာ ချလာတဲ့အပေါ် ဦးရဲထွန်းက ...

"သူတို့ ထိန်းချုပ်မှု တော်တော်လေး ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဖြစ်နေတဲ့ မြို့ပေါင်းလေးဆယ်နီးပါးကိုလည်း စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာလိုက်တယ်။ အဲဒီဟာက ထိထိရောက်ရောက်၊ ဖိဖိစီးစီး လုပ်ဖို့ဆိုရင် စစ်ရေးသာမက၊ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက်ကိုပါ အာရုံစိုက်ပြီး လုပ်ဖို့လိုတယ်ဆိုတာကို နားလည်လာတဲ့အခါမှာ ဒီလိုဖြန့်ခွဲပြီးတော့ တာဝန်ပေးအပ်တယ်လို့ ထင်တယ်။ သူတယောက်တည်း မနိုင်တော့ဘူးပေါ့။ ခြောက်လအတွင်းမှာတော့ နိုင်နိုင်နင်းနင်း အခြေအနေကို ပုံမှန်ပြန်ရောက်သွားအောင် လုပ်ဖို့တော့ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။"

စစ်အုပ်ချုပ်ရေးရဲ့ သက်ရောက်လာတဲ့အပေါ်ကိုလည်း ကိုမင်းသေ့က ...

"စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာတဲ့ဘက်တွေမှာ နယ်မြေလုံခြုံရေး၊ နယ်မြေတည်ငြိမ်ရေး ဖိဖိစီးစီးလုပ်ဖို့ အထူးညွှန်ကြားချက်ပုံသဏ္ဍာန်မျိုးနဲ့ ဦးစားပေးလုပ်ဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ထင်တယ်။ အထူးသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကို တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာအထိ တပြိုင်နက်တည်း တချိန်တည်း ကျင်းပဖို့ လုံးဝမဖြစ်နိုင်တော့တဲ့ အခြေအနေဖြစ်ကြောင်းကို သူကိုယ်တိုင်လည်းသိတယ်။ ပြီးတော့ လက်တွေ့မှာလည်း အဲဒီလို ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီတော့ အထူးသဖြင့် ဘာလဲဆိုတော့ အရေးပေါ်ကာလအခြေအနေ ရှိနေသရွေ့ အရေးပေါ်ကာလကို ခြောက်လ-ခြောက်လ သက်တမ်းတိုးသွားပြီးတော့ ဆက်လက်အာဏာကို ထိန်းသိမ်းသွားဖို့ပဲ ရည်ရွယ်ဟန်တူတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်ဆိုရင်တောင်မှ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာသော နယ်မြေဒေသတို့မှာ ဦးစားပေးပြီး မကျင်းပါဘူး။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး မကြေညာသောနယ်မြေတွေမှာ ပထမဦးစားပေးအနေနဲ့ စီမံချက်ချမယ်လို့ တွေ့ရတယ်။"

ရှေ့မှာ ဆက်ဖြစ်လာဖို့ကိုလည်း ဦးရဲထွန်းက ...

"အခုလို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် လုပ်လိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ တဘက်မှာလည်း နစကရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးကို ပိုပြီးတော့ တိုးချဲ့တိုက်ခိုက်လာတာမျိုး ရှိနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ အချိန်တိုအတွင်း ပြဿနာကို ငြိမ်ဝပ်ပိပြားအောင် မဆောင်ရွက်နိုင်ဘူးဆိုရင် ရွေးကောက်ပွဲကလည်း ဖြစ်ပေါ်လာဖို့ မလွယ်ဘူး။ နှစ်ဘက်စလုံးက အပြုတ်တိုက်ရေးကိုပဲ ဆုပ်ကိုင်ထားပြီးတော့ စေ့စပ်ဆွေးနွေးရေးကို ငြင်းပယ်ထားသမျှတော့ ပြည်သူလူထုပဲ သေကြေဒဏ်ရာရပြီးတော့ အများကြီးဒုက္ခရောက်ကြပါလိမ့်မယ်။"

အခုလို အချိန်မှာ အရင်တုန်းကလည်း စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ရန်ကုန်က လှိုင်သာယာ၊ ရွှေပြည်သာ၊ တောင်ဒဂုံ၊ မြောက်ဒဂုံ၊ ဒဂုံဆိပ်ကမ်းနဲ့ မြောက်ဥက္ကလာစတဲ့ ခြောက်မြို့နယ်မှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် မတ်လကတည်းက ချခဲ့တာကို ပြန်မရုတ်သေးဘူးလို့ စောင့်ကြည့်အကဲခတ်သူတွေက ဆိုပါတယ်။

==== Unicode ====

စဈကောငျစီနဲ့ ဝနျကွီးအဖှဲ့မှာ အပွောငျးအလဲတခြို့လုပျလာတာက၊ တညျငွိမျလုံခွုံရေး၊ နိုငျငံခွားဆကျဆံရေးနဲ့ စီးပှားရေးတှေ မှနျးခဲ့သလို မဖွဈလာတာကို ပွနျတညျ့နိုငျရေး ရညျရှယျပုံရတယျလို့ သုံးသပျသူတှကေ ဆိုပါတယျ။ စဈအာဏာသိမျးအပွီး ၂ နှဈအကွာ စဈကောငျစီထဲ အရငျအရပျဘကျပါတီထကျ၊ အခုတပျဘကျက ပိုမြားသှားပွီး၊ ဝနျကွီးအဖှဲ့မှာလညျး လုံခွုံရေးဆိုငျရာဝနျကွီးဌာနတခြို့ကို ဒုဝနျကွီးခြုပျအဆငျ့ထိ ပေးလိုကျတာက ထူးခွားတယျလို့ ဒီသုံးသပျသူတှကေ ဆိုပါတယျ။ နောကျ ၆ လ သကျတမျးတိုးပွီး၊ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးသဈခနျ့ကာ၊ စီးပှားဆိုငျရာဝနျကွီးကိုလညျး ဒုဝနျကွီးခြုပျအဆငျ့ တငျပေးတဲ့ စဈကောငျစီက၊ စဈအုပျခြုပျရေးပါ ဒသေတခြို့မှာ တိုးခလြာရာမှာ၊ ဘယျလို သကျရောကျလာနိုငျပါလဲ။ ကိုဝငျးမငျးက မေးမွနျးတငျပွပေးထားပါတယျ။

အခုလို စဈကောငျစီအတှငျး လူအပွောငျးအလဲတခြို့ လုပျလာတာရဲ့ ထူးခွားမှုအပေါျ ထိုငျးနိုငျငံ ခငြျးမိုငျတက်ကသိုလျ လူမှု့သိပ်ပံဌာနက သုတသေီ ကိုမငျးသေ့က ...

"လူပွောငျးလိုကျခွငျးအားဖွငျ့ လကျရှိထိနျးခြုပျနတေဲ့ လုပျဆောငျနတေဲ့ ကိစ်စရပျတှကေို ပိုပွီးတော့ ထိထိရောကျရောကျ ဖွဈမယျလို့ မြှောျလငျ့ပုံရတယျ။ သို့သောျ အဲဒီကိစ်စက အခု စဈအာဏာသိမျးပွီး (၂) နှဈပွညျ့ကာလမှ - တကယျတမျးပွောရရငျ စဈအာဏာမသိမျးခငျကတညျးက စဈကောငျစီဟာ အခုအခြိနျအထိ မွစေမျးခရမျးပြိုးလုပျနဆေဲပဲဆိုတာကို သိသာထငျခွားတယျ။ မှနျးခကြျနဲ့ နှမျးထှကျမကိုကျဘူးဆိုတာလညျး သိသာထငျရှားတဲ့ အခကြျ ဖွဈပါတယျ။"

ဒီထူးခွားမှုအပေါျ သီပေါမွို့နယျ လှှတျတောျအမတျဟောငျး ဦးရဲထှနျးကလညျး

"နစက စဈကောငျစီကို အရငျက ပါဝငျဖှဲ့စညျးထားတဲ့ ပါတီစုံဆိုတာမှာလညျး အရငျ NLD နဲ့ မတညျ့ခဲ့တဲ့ ဦးသိနျးညှှနျ့၊ ဦးခငျမောငျဆှေ၊ တိုငျးရငျးသားပါတီတှကေ ပုဂ်ဂိုလျမြားကိုတော့ ဒီတခေါကျမှာ စဈကောငျစီထဲကနေ ထုတျပဈလိုကျပွီးတော့ တပျက ပုဂ်ဂိုလျမြားပဲ အဓိက ပါဝငျပွီးတော့၊ နောကျတခါ အစိုးရအဖှဲ့မှာကတော့ ဒုဝနျကွီးခြုပျမှာ ငါးဦး ခနျ့ထားတာကို တှေ့ရတယျ။ အခုလို ထပျပွီးတော့ သကျတမျးခွောကျလ တိုးလိုကျတဲ့ကာလ၊ နစက အုပျခြုပျရမယျ့ကာလက ဒီထကျပိုကွာနိုငျတယျလို့လညျး မှနျးဆထားတယျလို့လညျး ယူဆရတယျ။ ဒါကွောငျ့မို့ ဒီအစိုးရအဖှဲ့ကိုလညျး ပိုပွီးတော့ တာဝနျယူနိုငျအောငျ တိုးခြဲ့ဖှဲ့စညျးတယျ။"

အရငျ ဒုဝနျကွီးခြုပျတဦးအဖွဈ ဒုဗိုလျခြုပျကွီးစိုးဝငျးပဲ ရှိခဲ့ရာကနေ အခုတော့ ကာကှယျရေး၊ ပွညျထဲရေး၊ ပို့ဆောငျဆကျသှယျရေးအဖွဈ စီမံဘဏ်ဍာဝနျကွီးပါ၊ ဒုဝနျကွီးခြုပျသဈ လေးဦး ခနျ့လာတဲ့အပေါျ ကိုမငျးသေ့က ...

"ဒုဝနျကွီးခြုပျတပါးနဲ့ပဲ မလုံလောကျတဲ့ အနအေထား ရှိတယျထငျတယျ။ အဲဒါကွောငျ့ပဲ ကဏ်ဍအလိုကျ ဦးစားပေးတှမှော ဒုဝနျကွီးခြုပျ အခှငျ့အာဏာမြိုးကို ဖွနျ့ပွီးပေးပွီးတော့ တညျငွိမျရေးနဲ့ အထူးသဖွငျ့ နယျမွစေိုးမိုးရေးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အဓိကဦးစားပေး ရညျရှယျတယျလို့ထငျတယျ။ ပွီးတော့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး အပွောငျးအလဲနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အမှနျက အာဆီယံမှာပဲကွညျ့ကွညျ့၊ လုံခွုံရေးကောငျစီမှာပဲကွညျ့ကွညျ့ ကုလသမဂ်ဂမှာပဲကွညျ့ကွညျ့ စဈကောငျစီက (၂) နှဈတာကာလအတှငျး သံခငျးတမနျခငျးကိစ်စမှာ အတောျအရှုံးရတယျဆိုတာကို တှေ့ရတယျ။ အထူးသဖွငျ့ သူအမာခံလို့ ယူဆထားတဲ့ လုံခွုံရေးကောငျစီလိုဟာမြိုးမှာ တရုတျရဲ့ ငွိုငွငျမှုကို ခံရတယျ။"

နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဟောငျး ဦးဝဏ်ဍမောငျလှငျ စဈကောငျစီကို ရောကျသှားပွီး ကုလသမဂ်ဂအပါအဝငျ အနောကျနိုငျငံတှမှော အဓိကတာဝနျကခြဲ့တဲ့ ဦးသနျးဆှကေို အစားထိုးခနျ့အပျလိုကျတဲ့အပေါျမှာလညျး ဦးရဲထှနျးက ...

"အထူးသဖွငျ့တော့ အာဆီယံတို့လို အိမျနီးခငြျးနိုငျငံတှအေပွငျ အမရေိကနျတို့လို အနောကျအုပျစု နိုငျငံတှနေဲ့လညျး ဆကျဆံရေး ပိုပွီးတော့ ပွပွေလေညျလညျ ဖွဈခငြျပုံ ရပါတယျ။ ဆကျဆံရေးမှာ နညျးနညျးတငျးမာတဲ့ သဘောထားရှိတဲ့လူကို ပြော့ပြောငျးတဲ့လူနဲ့ အစားထိုးတာလို့ မှတျယူရပါတယျ။"

တခြိနျတညျးမှာ ကွာသပတေးနေ့တုနျးက စဈအုပျခြုပျရေးပါ ခငြျး၊ စဈကိုငျး၊ မကှေး၊ ကယား၊ ကရငျ၊ မှနျ၊ တနငျ်သာရီက မွို့တခြို့မှာ ခလြာတဲ့အပေါျ ဦးရဲထှနျးက ...

"သူတို့ ထိနျးခြုပျမှု တောျတောျလေး ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဖွဈနတေဲ့ မွို့ပေါငျးလေးဆယျနီးပါးကိုလညျး စဈအုပျခြုပျရေး ကွညောလိုကျတယျ။ အဲဒီဟာက ထိထိရောကျရောကျ၊ ဖိဖိစီးစီး လုပျဖို့ဆိုရငျ စဈရေးသာမက၊ စီးပှားရေးဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးအတှကျကိုပါ အာရုံစိုကျပွီး လုပျဖို့လိုတယျဆိုတာကို နားလညျလာတဲ့အခါမှာ ဒီလိုဖွနျ့ခှဲပွီးတော့ တာဝနျပေးအပျတယျလို့ ထငျတယျ။ သူတယောကျတညျး မနိုငျတော့ဘူးပေါ့။ ခွောကျလအတှငျးမှာတော့ နိုငျနိုငျနငျးနငျး အခွအေနကေို ပုံမှနျပွနျရောကျသှားအောငျ လုပျဖို့တော့ မဖွဈနိုငျဘူးလို့ ထငျပါတယျ။"

စဈအုပျခြုပျရေးရဲ့ သကျရောကျလာတဲ့အပေါျကိုလညျး ကိုမငျးသေ့က ...

"စဈအုပျခြုပျရေး ကွညောတဲ့ဘကျတှမှော နယျမွလေုံခွုံရေး၊ နယျမွတေညျငွိမျရေး ဖိဖိစီးစီးလုပျဖို့ အထူးညှှနျကွားခကြျပုံသဏ်ဍာနျမြိုးနဲ့ ဦးစားပေးလုပျဖို့ ရညျရှယျတယျလို့ ထငျတယျ။ အထူးသဖွငျ့ ရှေးကောကျပှဲကို တနိုငျငံလုံး အတိုငျးအတာအထိ တပွိုငျနကျတညျး တခြိနျတညျး ကငြျးပဖို့ လုံးဝမဖွဈနိုငျတော့တဲ့ အခွအေနဖွေဈကွောငျးကို သူကိုယျတိုငျလညျးသိတယျ။ ပွီးတော့ လကျတှေ့မှာလညျး အဲဒီလို ဖွဈနတေယျ။ အဲဒီတော့ အထူးသဖွငျ့ ဘာလဲဆိုတော့ အရေးပေါျကာလအခွအေနေ ရှိနသေရှေ့ အရေးပေါျကာလကို ခွောကျလ-ခွောကျလ သကျတမျးတိုးသှားပွီးတော့ ဆကျလကျအာဏာကို ထိနျးသိမျးသှားဖို့ပဲ ရညျရှယျဟနျတူတယျ။ ရှေးကောကျပှဲလုပျမယျဆိုရငျတောငျမှ စဈအုပျခြုပျရေး ကွညောသော နယျမွဒေသေတို့မှာ ဦးစားပေးပွီး မကငြျးပါဘူး။ စဈအုပျခြုပျရေး မကွညောသောနယျမွတှေမှော ပထမဦးစားပေးအနနေဲ့ စီမံခကြျခမြယျလို့ တှေ့ရတယျ။"

ရှေ့မှာ ဆကျဖွဈလာဖို့ကိုလညျး ဦးရဲထှနျးက ...

"အခုလို တငျးတငျးကွပျကွပျ လုပျလိုကျတဲ့အတှကျကွောငျ့မို့ တဘကျမှာလညျး နစကရဲ့ အုပျခြုပျရေးကို ပိုပွီးတော့ တိုးခြဲ့တိုကျခိုကျလာတာမြိုး ရှိနိုငျပါတယျ။ အဲဒီတော့ အခြိနျတိုအတှငျး ပွူနာကို ငွိမျဝပျပိပွားအောငျ မဆောငျရှကျနိုငျဘူးဆိုရငျ ရှေးကောကျပှဲကလညျး ဖွဈပေါျလာဖို့ မလှယျဘူး။ နှဈဘကျစလုံးက အပွုတျတိုကျရေးကိုပဲ ဆုပျကိုငျထားပွီးတော့ စေ့စပျဆှေးနှေးရေးကို ငွငျးပယျထားသမြှတော့ ပွညျသူလူထုပဲ သကွေဒေဏျရာရပွီးတော့ အမြားကွီးဒုက်ခရောကျကွပါလိမျ့မယျ။"

အခုလို အခြိနျမှာ အရငျတုနျးကလညျး စဈအုပျခြုပျရေးကို ရနျကုနျက လှိုငျသာယာ၊ ရှှပွေညျသာ၊ တောငျဒဂုံ၊ မွောကျဒဂုံ၊ ဒဂုံဆိပျကမျးနဲ့ မွောကျဥက်ကလာစတဲ့ ခွောကျမွို့နယျမှာ ၂၀၂၁ ခုနှဈ မတျလကတညျးက ခခြဲ့တာကို ပွနျမရုတျသေးဘူးလို့ စောငျ့ကွညျ့အကဲခတျသူတှကေ ဆိုပါတယျ။