{{Zawgyi/Unicode}}
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လက်ရှိအားဖြင့် အရေးပေါ်ကာလ ကြေညာထားတာဟာ ၂ နှစ်အတွင်း ပြီးရမှာဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပြီးတော့ အနိုင်ရသူတွေကို အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမှာဖြစ်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဗွီအိုအေကိုပြောပါ တယ်။
အာဏာသိမ်းထားတာမဟုတ်တဲ့အတွက် အခြေခံဥပဒေပါ ပြဌာန်းချက်တွေအတိုင်း လုပ်ဆောင်နေတာဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ ဒီကနေ့သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောသွားတာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကိုကျော်ကျော်သိန်းက ဆက်ပြောပြပါမယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းခဲ့ချိန်တုံးက တနှစ်အကြာမှာ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပြီး အနိုင်ရတဲ့ပါတီ ကို အာဏာလွှဲပြောင်းပေးမယ်လို့ စစ်ကောင်စီကကြေညာခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာတော့ အရေးပေါ်ကာလ သက်တမ်းတိုးမယ့် အလားအလာတွေ၊ နှစ်ရှည်စီမံကိန်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြင်ဆင်နေတဲ့ပုံစံ ရည်ညွှန်းပြောဆိုလာနေတဲ့အတွက် ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရှင်းရှင်းလင်းလင်းသိရဖို့ ဒီကနေ့သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအတွင်း ဗွီအိုအေက မေးမြန်းခဲ့တာကို ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဖြေဆိုသွားတာပါ။
ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) တပ်မဟာ ၅ အခြေစိုက်ရာဒေသကို မတ်လကုန်ပိုင်းမှာ လေကြောင်းက တိုက်ခိုက်ခဲ့တာ ဟာ အသေအပျောက်နည်းဖို့ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ပြီး ဒီမိုကရေစီရေးတောင်းဆိုတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ အပြင်းအထန် ဆက်တိုက်ဖြစ်လာပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်း စစ်တပ်နဲ့ရဲက အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်ဖြိုခွဲခဲ့သလို ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက မြို့နယ် ၆ ခုနဲ့ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက မြို့နယ် ၆ ခုတို့မှာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာထားတဲ့ မြို့နယ်တွေမှာရော၊ ကြေညာမထားတဲ့မြို့နယ်တွေမှာပါ ဆန္ဒပြပွဲတွေကို နှိမ်နင်းတာက ကွာခြားမှုမရှိပါဘူး။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပုဒ်မ ၁၄၄ ထုတ်ပြန်ထားတာတွေရှိတယ်ဆိုတာ ပြန်ထောက်ပြ သွားသလို စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအတိုင်း တကယ်တမ်း အုပ်ချုပ်နေတာမဟုတ်ဘူးလို့ ဗွီအိုအေရဲ့မေးခွန်းကို ပြန်ဖြေခဲ့ပါတယ်။
ဆန္ဒပြပွဲတွေကို ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းတာနဲ့ အလားတူပဲ ဆန္ဒပြသူတွေ၊ အကြမ်းမဖက် အာဏာဖီဆန်ရေး CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်သူ တွေ၊ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင် ရေးသားတယ်လို့ သတ်မှတ်ခံရတဲ့ ထင်ရှားကျော်ကြားသူတွေအပြင် သတင်းမီဒီယာသမားတွေကိုပါ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်တာ၊ ဖမ်းဆီးပြီးတော့ ပုဒ်မ ၅၀၅ (က)နဲ့ တရားစွဲဆိုတာတွေ ရှိပါတယ်။
ဖမ်းဆီးထားတဲ့ သတင်းထောက်အရေအတွက် အတိအကျကို ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောမသွားနိုင်ပေမယ့် သတင်းထောက်ဆိုတာကြောင့် ဖမ်းတာမဟုတ်ဘူးလို့ ငြင်းပြီး ဆန္ဒပြပွဲတွေနဲ့ ဆက်စပ်ပတ်သက်တာကြောင့် ဖမ်းဆီးတာလို့ ဗွီအိုအေရဲ့မေးခွန်းကို ဖြေဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဆန္ဒပြသူတွေကို အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းတာရပ်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂနဲ့ နိုင်ငံတကာက အဆက်မပြတ် တောင်းဆိုထားပေမယ့် လည်း ဒီကနေ့အချိန်ထိ ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းနေဆဲဖြစ်ပြီး ဒီအခြေအနေအပေါ် အထူးစိုးရိမ်တဲ့အကြောင်း ဒေသတွင်းက အာဆီယံအဖွဲ့ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာက ပြောထားပါတယ်။ အာဆီယံအဖွဲ့အနေနဲ့လည်း မြန်မာ့အရေး သီးခြားဆွေးနွေးမယ့် ထိပ်သီးအစည်း အဝေးတရပ် ကျင်းပဖို့ ပြင်ဆင်နေတာကြောင့် စစ်ကောင်စီကို ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး တစုံတရာ အကြောင်းကြားထားတာရှိပြီလားလို့ ဗွီအိုအေကမေးခဲ့ပါတယ်။
ဒီအစည်းအဝေးလုပ်ဖို့ ညှိနှိုင်းနေကြတယ်ဆိုတာ သိထားတဲ့အကြောင်း ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသွားပြီး ဒါနဲ့ပတ်သက် တဲ့ရပ်တည်ချက်ကို အခုလိုဖြေဆိုပါတယ်။
အာဆီယံအဖွဲ့က ကိုင်စွဲထားတဲ့ ကိစ္စရပ်တစ်ခုအပေါ် အားလုံးသဘောတူညီချက်ရမှာ လုပ်ရမယ့်ဆိုတဲ့မူ၊ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်မစွက်ရဘူးဆိုတဲ့မူနဲ့ အာဆီယံပဋိညာဉ်စာတမ်းတွေကို လေးစားဖို့ လိုတယ်လို့ နိုင်ငံခြားရေးဌာန တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးကလည်း ဖြေဆိုခဲ့ပြီး ဒီအစည်းအဝေးကျင်းပရေး အားလုံးသဘောတူညီချက်ရဖို့ ညှိနှိုင်းဆဲဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ဆန္ဒပြပွဲတွေအတွင်း အရပ်သားပြည်သူတွေ ထိခိုက်သေကြေတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ စိတ်ခံစားမှုအရ တုံ့ပြန်တာ၊ မှားယွင်းပစ်ခတ်တာတွေ ရှိနိုင်တဲ့အကြောင်း ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဝန်ခံပြောဆိုပြီး ပစ်ခတ်မှုတချို့ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးပေးမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဆန္ဒပြသူတွေကို မောင်းပြန်ရိုင်ဖယ်နဲ့ အော်တိုပစ်ခတ်ပြီး နှိမ်နှင်းတယ်ဆိုတဲ့ ပြောဆိုချက်တွေကိုတော့ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ငြင်းဆိုပါတယ်။
ဒါ့အပြင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ (AAPP) က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ သေဆုံးသူအရေအတွက် ၆၀၀ ကျော်ဆိုတာကိုလည်း ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ငြင်းချက်ထုတ်သွားပြီး သေဆုံး ၂၄၈ ယောက်၊ ဒဏ်ရာရသူ ၄၀၁ ယောက်ရှိတယ်လို့ ပြောသွားပါတယ်။
CDM လှုပ်ရှားမှုရှိနေပေမယ့်လည်း အစိုးရအနေနဲ့ရော၊ ဝန်ကြီးဌာနတွေအနေနဲ့ရော လုပ်ငန်းတွေ ကောင်းမွန်စွာလည်ပတ်နေ တယ်လို့ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပေမယ့် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍမှာ ချို့ယွင်းချက်ရှိတယ်ဆိုတာကိုတော့ ဝန်ခံသွားပါတယ်။ တပ်မတော်ဆရာဝန်တွေ၊ တပ်မတော်ဆေးရုံတွေက ဝင်ရောက်လုပ်ဆောင်ပေးနေပြီး မကြာခင်မှာ ပြန်ပြီး အပြည့်အဝ လည်ပတ် နိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်တယ်ဆိုပြီး ပြောပါတယ်။
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ်မပြုဘူးဆိုတဲ့ ပြောဆိုချက်တွေဟာ လုပ်ကြံဖန်တီး ပြောနေကြတာလို့ ပယ်ချပြီး နိုင်ငံတကာနဲ့ မိတ်ဝတ်မပျက် ဆက်ဆံနေသလို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသွားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲကောက်နှုတ်ချက် (၀၄-၀၉ -၂၀၂၁)
Your browser doesn’t support HTML5
အရေးပေါ်ကာလ ၂ နှစ်ထက် ပိုမကြာနိုင် (ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်း)
Unicode
မွနျမာနိုငျငံမှာ လကျရှိအားဖွင့ျ အရေးပေါျကာလ ကွညောထားတာဟာ ၂ နှဈအတှငျး ပွီးရမှာဖွဈပွီး ရှေးကောကျပှဲလုပျပွီးတော့ အနိုငျရသူတှကေို အာဏာလှှဲပွောငျးပေးမှာဖွဈတယျလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဗှီအိုအကေိုပွောပါ တယျ။
အာဏာသိမျးထားတာမဟုတျတဲ့အတှကျ အခွခေံဥပဒပေါ ပွဌာနျးခကြျတှအေတိုငျး လုပျဆောငျနတောဖွဈတယျလို့လညျး ဆိုပါတယျ။ ဒီကနေ့သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောသှားတာတှနေဲ့ပတျသကျပွီး ကိုကြောျကြောျသိနျးက ဆကျပွောပွပါမယျ။
ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့မှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးခဲ့ခြိနျတုံးက တနှဈအကွာမှာ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပပွီး အနိုငျရတဲ့ပါတီ ကို အာဏာလှှဲပွောငျးပေးမယျလို့ စဈကောငျစီကကွညောခဲ့ပမေယ့ျ နောကျပိုငျးမှာတော့ အရေးပေါျကာလ သကျတမျးတိုးမယ့ျ အလားအလာတှေ၊ နှဈရှညျစီမံကိနျးတှနေဲ့ပတျသကျပွီး ပွငျဆငျနတေဲ့ပုံစံ ရညျညှှနျးပွောဆိုလာနတေဲ့အတှကျ ဒါနဲ့ပတျသကျပွီး ရှငျးရှငျးလငျးလငျးသိရဖို့ ဒီကနေ့သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲအတှငျး ဗှီအိုအကေ မေးမွနျးခဲ့တာကို ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဖွဆေိုသှားတာပါ။
ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး (KNU) တပျမဟာ ၅ အခွစေိုကျရာဒသေကို မတျလကုနျပိုငျးမှာ လကွေောငျးက တိုကျခိုကျခဲ့တာ ဟာ အသအေပြောကျနညျးဖို့ ဖွဈတယျလို့လညျး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောပါတယျ။
စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျကန့ျကှကျပွီး ဒီမိုကရစေီရေးတောငျးဆိုတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှေ အပွငျးအထနျ ဆကျတိုကျဖွဈလာပွီးတဲ့ နောကျပိုငျး စဈတပျနဲ့ရဲက အကွမျးဖကျ ပဈခတျဖွိုခှဲခဲ့သလို ရနျကုနျတိုငျးဒသေကွီးအတှငျးက မွို့နယျ ၆ ခုနဲ့ မန်တလေးတိုငျးဒသေကွီးအတှငျးက မွို့နယျ ၆ ခုတို့မှာ စဈအုပျခြုပျရေးကွညောထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး စဈအုပျခြုပျရေးကွညောထားတဲ့ မွို့နယျတှမှောရော၊ ကွညောမထားတဲ့မွို့နယျတှမှောပါ ဆန်ဒပွပှဲတှကေို နှိမျနငျးတာက ကှာခွားမှုမရှိပါဘူး။ ဒါနဲ့ပတျသကျလို့ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပုဒျမ ၁၄၄ ထုတျပွနျထားတာတှရှေိတယျဆိုတာ ပွနျထောကျပွ သှားသလို စဈအုပျခြုပျရေးအတိုငျး တကယျတမျး အုပျခြုပျနတောမဟုတျဘူးလို့ ဗှီအိုအရေဲ့မေးခှနျးကို ပွနျဖွခေဲ့ပါတယျ။
ဆန်ဒပွပှဲတှကေို ပဈခတျနှိမျနငျးတာနဲ့ အလားတူပဲ ဆန်ဒပွသူတှေ၊ အကွမျးမဖကျ အာဏာဖီဆနျရေး CDM လှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျသူ တှေ၊ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆန့ျကငြျ ရေးသားတယျလို့ သတျမှတျခံရတဲ့ ထငျရှားကြောျကွားသူတှအေပွငျ သတငျးမီဒီယာသမားတှကေိုပါ ဖမျးဝရမျးထုတျတာ၊ ဖမျးဆီးပွီးတော့ ပုဒျမ ၅၀၅ (က)နဲ့ တရားစှဲဆိုတာတှေ ရှိပါတယျ။
ဖမျးဆီးထားတဲ့ သတငျးထောကျအရအေတှကျ အတိအကကြို ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောမသှားနိုငျပမေယ့ျ သတငျးထောကျဆိုတာကွောင့ျ ဖမျးတာမဟုတျဘူးလို့ ငွငျးပွီး ဆန်ဒပွပှဲတှနေဲ့ ဆကျစပျပတျသကျတာကွောင့ျ ဖမျးဆီးတာလို့ ဗှီအိုအရေဲ့မေးခှနျးကို ဖွဆေိုခဲ့ပါတယျ။
ဆန်ဒပွသူတှကေို အကွမျးဖကျ ပဈခတျနှိမျနငျးတာရပျဖို့ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ နိုငျငံတကာက အဆကျမပွတျ တောငျးဆိုထားပမေယ့ျ လညျး ဒီကနေ့အခြိနျထိ ပဈခတျနှိမျနငျးနဆေဲဖွဈပွီး ဒီအခွအေနအေပေါျ အထူးစိုးရိမျတဲ့အကွောငျး ဒသေတှငျးက အာဆီယံအဖှဲ့ အပါအဝငျ နိုငျငံတကာက ပွောထားပါတယျ။ အာဆီယံအဖှဲ့အနနေဲ့လညျး မွနျမာ့အရေး သီးခွားဆှေးနှေးမယ့ျ ထိပျသီးအစညျး အဝေးတရပျ ကငြျးပဖို့ ပွငျဆငျနတောကွောင့ျ စဈကောငျစီကို ဒါနဲ့ပတျသကျပွီး တစုံတရာ အကွောငျးကွားထားတာရှိပွီလားလို့ ဗှီအိုအကေမေးခဲ့ပါတယျ။
ဒီအစညျးအဝေးလုပျဖို့ ညှိနှိုငျးနကွေတယျဆိုတာ သိထားတဲ့အကွောငျး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောသှားပွီး ဒါနဲ့ပတျသကျ တဲ့ရပျတညျခကြျကို အခုလိုဖွဆေိုပါတယျ။
အာဆီယံအဖှဲ့က ကိုငျစှဲထားတဲ့ ကိစ်စရပျတဈခုအပေါျ အားလုံးသဘောတူညီခကြျရမှာ လုပျရမယ့ျဆိုတဲ့မူ၊ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတဈခုရဲ့ ပွညျတှငျးရေးကို ဝငျမစှကျရဘူးဆိုတဲ့မူနဲ့ အာဆီယံပဋိညာဉျစာတမျးတှကေို လေးစားဖို့ လိုတယျလို့ နိုငျငံခွားရေးဌာန တာဝနျရှိသူ တဈဦးကလညျး ဖွဆေိုခဲ့ပွီး ဒီအစညျးအဝေးကငြျးပရေး အားလုံးသဘောတူညီခကြျရဖို့ ညှိနှိုငျးဆဲဖွဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။
ဆန်ဒပွပှဲတှအေတှငျး အရပျသားပွညျသူတှေ ထိခိုကျသကွေတောနဲ့ ပတျသကျလို့ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှရေဲ့ စိတျခံစားမှုအရ တုံ့ပွနျတာ၊ မှားယှငျးပဈခတျတာတှေ ရှိနိုငျတဲ့အကွောငျး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဝနျခံပွောဆိုပွီး ပဈခတျမှုတခြို့ကို စုံစမျးစဈဆေးပေးမယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး ဆန်ဒပွသူတှကေို မောငျးပွနျရိုငျဖယျနဲ့ အောျတိုပဈခတျပွီး နှိမျနှငျးတယျဆိုတဲ့ ပွောဆိုခကြျတှကေိုတော့ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ငွငျးဆိုပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအဖှဲ့ (AAPP) က ထုတျပွနျထားတဲ့ သဆေုံးသူအရအေတှကျ ၆၀၀ ကြောျဆိုတာကိုလညျး ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ငွငျးခကြျထုတျသှားပွီး သဆေုံး ၂၄၈ ယောကျ၊ ဒဏျရာရသူ ၄၀၁ ယောကျရှိတယျလို့ ပွောသှားပါတယျ။
CDM လှုပျရှားမှုရှိနပေမေယ့ျလညျး အစိုးရအနနေဲ့ရော၊ ဝနျကွီးဌာနတှအေနနေဲ့ရော လုပျငနျးတှေ ကောငျးမှနျစှာလညျပတျနေ တယျလို့ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောပမေယ့ျ ကနြျးမာရေးကဏ်ဍမှာ ခြို့ယှငျးခကြျရှိတယျဆိုတာကိုတော့ ဝနျခံသှားပါတယျ။ တပျမတောျဆရာဝနျတှေ၊ တပျမတောျဆေးရုံတှကေ ဝငျရောကျလုပျဆောငျပေးနပွေီး မကွာခငျမှာ ပွနျပွီး အပွည့ျအဝ လညျပတျ နိုငျမယျလို့ ယုံကွညျတယျဆိုပွီး ပွောပါတယျ။
အာဏာသိမျးစဈကောငျစီကို နိုငျငံတကာက အသိအမှတျမပွုဘူးဆိုတဲ့ ပွောဆိုခကြျတှဟော လုပျကွံဖနျတီး ပွောနကွေတာလို့ ပယျခပြွီး နိုငျငံတကာနဲ့ မိတျဝတျမပကြျ ဆကျဆံနသေလို အိမျနီးခငြျးနိုငျငံတှနေဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနတေယျလို့ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ပွောသှားပါတယျ။