[[Zawgyi/Unicode]]
ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်လုပ်ငန်းတွေနဲ့ အသေးစား၊ အလတ်စား ကုမ္ပဏီအတော်များများ လုပ်ငန်းရပ်နားကုန်ပြီး လူမွဲစာရင်းခံယူတဲ့ ကုမ္ပဏီကြီး အများအပြားရှိနေပြီလို့ ကုမ္ပဏီအကြံပေးဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းတွေနဲ့ လုပ်ငန်းရှင်အသိုင်းအဝန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ အဓိကတော့ ဒေါ်လာကိုတင်းတင်းကျပ်ကျပ် ချုပ် ကိုင်ထားတဲ့ ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ပေါ်လစီနဲ့ သွင်းကုန်တွေကန့်သတ်တာ၊ ဘဏ်ချေးငွေတွေ ပြန်မဆပ်နိုင်တာတွေက အဓိကအကြောင်းရင်းဖြစ်တယ်လို့ သူတို့ကပြောပါတယ်။ ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ သတင်း ကိုဝင်းခန့်မောင်က တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာပေါ်လစီနဲ့ ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန် ကန့်သတ်ချက်တွေက ကုမ္ပဏီအများအပြားကို လူမွဲခံယူစေဖို့ ဖြစ်လာတယ်လို့ လုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောပါတယ်။ ဒီရက်ပိုင်းမှာ လုပ်ငန်းကြီးအများအပြား ကုမ္ပဏီဖျက်သိမ်းလိုက်ကြပြီး နောက်ထပ်လုပ်ငန်းပိတ်သိမ်းမဲ့ ကုမ္ပဏီအများအပြားရှိနေတယ်လို့ ကုမ္ပဏီအကြံပေးလုပ်ငန်း SEZC ရဲ့ တာဝန်ရှိသူက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ ဖျက်သိမ်းတဲ့ကုမ္ပဏီတွေထဲမှာ ပြည်တွင်းကုမ္ပဏီတွေ အပါအဝင်၊ ပြည်ပကုမ္ပဏီ အများအပြားလည်း ပါဝင်နေတယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။
" အားလုံးလည်း တွေ့ပါလိမ့်မယ်နော်၊ ဒီရက်ပိုင်းမှာ ကုမ္ပဏီတွေက စာရင်းရှင်းလင်း ဖျက်သိမ်းတယ်ပေါ့ လူမွဲအဆင့်တွေထိ တော်တော်များများ လုပ်လာကြတယ်ပေါ့။ အများကြီးပဲ တွေ့ရတယ်ပေါ့နော်။ တွေ့ပါလိမ့်မယ်။ ဒါကတော့ ဖွက်လို့မှမရတာနော်။ ပျက်တာတွေက တော်တော်များလာတယ်ပေါ့လေ၊ နောက်ဆက်တွဲ ထပ်ပျက်မယ့်ဟာတွေလည်း ရှိပါတယ်ခင်ဗျ၊ အဲလိုမျိုး ဖြစ်နေတာပေါ့နော်။ အဓိက လုပ်ငန်းတွေရပ်သလောက်ဖြစ်သွားတဲ့ root cause ကတော့ လေးလပိုင်း ၄ ရက် ဒေါ်လာပေါ်လစီရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ကုမ္ပဏီတွေက ဖျက်ဖို့လုံးဝဆုံးဖြတ်လိုက်တာပေါ့။ ပထမတုန်းကတော့ သူတို့ try ကြည့်ဦးမယ်၊ ကြိုးစားကြည့်ဦးမယ် ဒီနောက်ပိုင်းကျတော့ ရပ်သလောက် ဖြစ်သွားတာပေါ့။"
ကုမ္ပဏီဖျက်သိမ်း၊ လူမွဲစာရင်းခံယူတာမှာ ရဖို့ရှိတဲ့၊ ပေးဖို့ရှိတဲ့ စာရင်းတွေကို လူသိရှင်ကြားသတင်းစာထဲကနေ ဒီရက်ပိုင်းထဲမှာ ကြေညာနေတာတွေလည်း ဆက်တိုက်ရှိပါတယ်။
ပြည်ပကို အဓိကဆန်တင်ပို့နေတဲ့ ပြည်တွင်းက လုပ်ငန်းကြီးတခုလည်း အရှုံးပေါ်ပြီး ဒီရက်ပိုင်းထဲမှာ လုပ်ငန်းဖျက်သိမ်းလိုက်ရတယ်လို့ လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ပြောပါတယ်။ ကုမ္ပဏီအများစုက ဘဏ်ချေးငွေနဲ့ အဓိကရပ်တည်နေတာဖြစ်လို့ ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းသေး အများအပြားက စီးပွားရေးကျဆင်းမှုရဲ့ဒဏ်ကို ပိုပြီးခံရလိမ့်မယ်လို့ ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံက ပဲပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်တဦး ပြောပါတယ်။
"ပိုက်ဆံရှိတာက ငါးမူး၊ လုပ်တာက ၁၀၀ လောက်လုပ်တာ၊ ဗမာပြည်က ကုမ္ပဏီတော်တော်မျာများ အဲလို များတယ်။ အခုလိုပိတ်ဆို့မှုတွေ လုပ်လိုက်တဲ့အခါကျတော့ အဲလိုဖြစ်သွားတာပေါ့။ ဆန်လောကထဲမှာတောင်မှပဲ တဝက်လောက်က ထိသွားပြီ။ သူ့ရဲ့စည်းစိမ်ဥစ္စာက သိန်း၂ သောင်းရှိရင် သိန်း ၅,၀၀၀ လောက်ပဲ ကျန်တော့တာပေါ့။ ဆန်လည်း နိုင်ငံခြားမတင်နိုင်၊ နိုင်ငံခြားသင်္ဘောတွေလည်း ပြန်လွှတ် လျော်တဲ့သူကလျော်၊ နိုင်ငံခြားကို အများဆုံးတင်တဲ့ကုမ္ပဏီတောင် ကွဲသွားပြီ။ ဒေါ်လာထိန်းချုပ်တာ ထိန်းချုပ်၊ ရတယ် ပြဿနာမရှိဘူး။ import ပဲဖြစ်ဖြစ် သူ့ကိုဖွင့်ပေးထားရမှာလေ၊ အပြင်လည်း ဖွင့်မပေးတဲ့အခါကျတော့ အပြင်မှာ မှောင်ခိုတွေဖြစ် မှောင်ခိုကမတရားတက်။ အကုန်လုံးငွေရှားပါးပြီးတော့ တက်ကုန်တာပေါ့။ ဒီသဘောတွေလည်းပါတယ်။"
တရုတ်ဘက်က နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို ပြန်စဖို့တာစူနေပေမယ့် မြန်မာဘက်မှာ ဒေါ်လာနဲ့သာအရောင်းအဝယ် လုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့အတွက် နယ်စပ်ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်ကုမ္ပဏီတွေလည်း လုပ်ငန်းရပ်နားထားကြပါတယ်။ တရုတ်ငွေနဲ့ရလာတဲ့ အကျိုးအမြတ်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာဝယ်ပြီး မြန်မာဘဏ်ထဲကို အပ်ပေးရတဲ့စနစ်က ကုန်သည်တွေအတွက် အများကြီးအများကြီး နစ်နာနေတယ်လို့ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
" နယ်စပ်မှာ အခုပိတ်မိထားတဲ့ကားတွေဆိုရင် ဒေါ်လာအစိမ်းတွေ လိုက်ဝယ်ရတာ၊ ကုန်သည်ပွဲစားကတော့ တခါပဲအနာခံမှာပေါ့။ သူတို့တွက်ချက်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ဟိုဘက်က ဒီလိုဖြစ်တယ်။ ဒေါ်လာကြောင့် ဒီလိုမျိုး ငါတို့က ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုရှိတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဝယ်တဲ့ကုန်ပစ္စည်းက ဒီလောက်ဆိုတော့ သေပြီပေါ့ တောင်သူတွေပဲ။ အဲဒီတော့ ကုန်သွယ်မှုကလည်း ရပ်တော့မယ်၊ ပြည်သူလူထုကလည်း ငတ်တော့မယ်။"
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကတော့ နိုင်ငံစီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးဖို့ စီးပွားရေးဦးတည်ချက် (၃) ရပ်ကို အခြေခံမူဝါဒတွေချမှတ်ပြီး ဦးစားပေးအစီအစဉ်တိုင်း ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီအာဏာယူခဲ့တဲ့ ၁၈ လ ပြည့်တဲ့နေ့မှာ ပြောခဲ့တာပါ။ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးကို အဓိကလုပ်ကိုင်နေတဲ့ ကျေးလက်လူမှုစီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးဖို့၊ ပြည်တွင်းထွက်ကုန်တွေကို ပြည်ပကို ကုန်ကြမ်းထက် ကုန်ချောတင်ပို့နိုင်ရေးကို ဦးစားပေး လုပ်ဆောင်လျက်ရှိတယ်လို့ သူကပြောခဲ့တာပါ။
"ကျန်စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေကိုလည်း မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်များအတွင်းမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရတဲ့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ ပြန်လည် နာလံထလာစေဖို့အတွက် ချေးငွေများထုတ်ပေးခဲ့တာ ရှိပါတယ်။ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် သိသာတဲ့တိုးတက်မှုတော့ မရသေး ပါဘူး။"
အမြန်အကျိုးဖြစ်စေမယ့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနဲ့ မွေးမြူရေးကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက်သွားပြီး ကုန်ချောထုတ်လုပ်တဲ့ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံတွေ ဒုတိယဦးစားပေးအနေနဲ့ ဆောင်ရွက်သွားမယ်၊ ချေးငွေထုတ်ပေးတာလည်း လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က သူ့ရဲ့ဩဂုတ်လ ၁ရက် မိန့်ခွန်းထဲမှာ ပြောသွားတာပါ။ ၆ လအတွင်း တိုးတက်မှုရလိမ့်မယ်လို့ ထင်ကြောင်းလည်း သူကပြောပါတယ်။
ကိုဗစ်ရောဂါနဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဆောင်ရွက်ချက်တွေက နောက်ပြန်လှည့်နိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိနေတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ဘဏ်က အခုနှစ် ပထမခြောက်လရဲ့ မြန်မာ့စီးပွားအရေးအခြေအနေကို ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ ကုန်သွယ်မှုလိုငွေ လျော့သွားပေမဲ့ နိုင်ငံခြားငွေအမြောက်အများ ပြည်ပထွက်သွားတာကြောင့် နိုင်ငံခြားငွေ ကုန်ခမ်းတဲ့အခြေအနေ (Balance of Payment) ယိုယွင်းလာတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ဘဏ်က သူ့ရဲ့ခြောက်လပတ် အစီရင်ခံစာမှာ ရေးသားထားတာပါ။
ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ ငွေလဲနှုန်းသတ်မှတ်ချက်က ဒေါ်လာကိုပိုပြီးရှားပါးစေသလို ပို့ကုန်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်အားကို ထိခိုက်စေပြီး တချိန်တည်းမှာ သွင်းကုန်တွေလည်း ပြတ်တောက်လာနိုင်တယ်လို့ ကမ္ဘာ့ဘဏ်က သုံးသပ်ထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
မြန်မာ့စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအများအပြား ကုမ္ပဏီဖျက်ပြီး လူမွဲစာရင်းခံယူနေရ.mp3
===========
[[Unicode]]
မွနျမာ့စီးပှားရေးလုပျငနျးအမြားအပွား ကုမ်ပဏီဖကြျပွီး လူမှဲစာရငျးခံယူနရေ
ပို့ကုနျ၊ သှငျးကုနျလုပျငနျးတှနေဲ့ အသေးစား၊ အလတျစား ကုမ်ပဏီအတောျမြားမြား လုပျငနျးရပျနားကုနျပွီး လူမှဲစာရငျးခံယူတဲ့ ကုမ်ပဏီကွီး အမြားအပွားရှိနပွေီလို့ ကုမ်ပဏီအကွံပေးဝနျဆောငျမှု လုပျငနျးတှနေဲ့ လုပျငနျးရှငျအသိုငျးအဝနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ အဓိကတော့ ဒေါျလာကိုတငျးတငျးကပြျကပြျ ခြုပျ ကိုငျထားတဲ့ ဗဟိုဘဏျရဲ့ပေါျလစီနဲ့ သှငျးကုနျတှကေန့ျသတျတာ၊ ဘဏျခြေးငှတှေေ ပွနျမဆပျနိုငျတာတှကေ အဓိကအကွောငျးရငျးဖွဈတယျလို့ သူတို့ကပွောပါတယျ။ ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ သတငျး ကိုဝငျးခန့ျမောငျက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ဗဟိုဘဏျရဲ့ အမရေိကနျဒေါျလာပေါျလစီနဲ့ ပို့ကုနျ၊ သှငျးကုနျ ကန့ျသတျခကြျတှကေ ကုမ်ပဏီအမြားအပွားကို လူမှဲခံယူစဖေို့ ဖွဈလာတယျလို့ လုပျငနျးရှငျတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒီရကျပိုငျးမှာ လုပျငနျးကွီးအမြားအပွား ကုမ်ပဏီဖကြျသိမျးလိုကျကွပွီး နောကျထပျလုပျငနျးပိတျသိမျးမဲ့ ကုမ်ပဏီအမြားအပွားရှိနတေယျလို့ ကုမ်ပဏီအကွံပေးလုပျငနျး SEZC ရဲ့ တာဝနျရှိသူက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ ဖကြျသိမျးတဲ့ကုမ်ပဏီတှထေဲမှာ ပွညျတှငျးကုမ်ပဏီတှေ အပါအဝငျ၊ ပွညျပကုမ်ပဏီ အမြားအပွားလညျး ပါဝငျနတေယျလို့ သူကပွောပါတယျ။
" အားလုံးလညျး တှေ့ပါလိမ့ျမယျနောျ၊ ဒီရကျပိုငျးမှာ ကုမ်ပဏီတှကေ စာရငျးရှငျးလငျး ဖကြျသိမျးတယျပေါ့ လူမှဲအဆင့ျတှထေိ တောျတောျမြားမြား လုပျလာကွတယျပေါ့။ အမြားကွီးပဲ တှေ့ရတယျပေါ့နောျ။ တှေ့ပါလိမ့ျမယျ။ ဒါကတော့ ဖှကျလို့မှမရတာနောျ။ ပကြျတာတှကေ တောျတောျမြားလာတယျပေါ့လေ၊ နောကျဆကျတှဲ ထပျပကြျမယ့ျဟာတှလေညျး ရှိပါတယျခငျဗြ၊ အဲလိုမြိုး ဖွဈနတောပေါ့နောျ။ အဓိက လုပျငနျးတှရေပျသလောကျဖွဈသှားတဲ့ root cause ကတော့ လေးလပိုငျး ၄ ရကျ ဒေါျလာပေါျလစီရဲ့ နောကျဆကျတှဲ ကုမ်ပဏီတှကေ ဖကြျဖို့လုံးဝဆုံးဖွတျလိုကျတာပေါ့။ ပထမတုနျးကတော့ သူတို့ try ကွည့ျဦးမယျ၊ ကွိုးစားကွည့ျဦးမယျ ဒီနောကျပိုငျးကတြော့ ရပျသလောကျ ဖွဈသှားတာပေါ့။"
ကုမ်ပဏီဖကြျသိမျး၊ လူမှဲစာရငျးခံယူတာမှာ ရဖို့ရှိတဲ့၊ ပေးဖို့ရှိတဲ့ စာရငျးတှကေို လူသိရှငျကွားသတငျးစာထဲကနေ ဒီရကျပိုငျးထဲမှာ ကွညောနတောတှလေညျး ဆကျတိုကျရှိပါတယျ။
ပွညျပကို အဓိကဆနျတငျပို့နတေဲ့ ပွညျတှငျးက လုပျငနျးကွီးတခုလညျး အရှုံးပေါျပွီး ဒီရကျပိုငျးထဲမှာ လုပျငနျးဖကြျသိမျးလိုကျရတယျလို့ လုပျငနျးရှငျတဦးက ပွောပါတယျ။ ကုမ်ပဏီအမြားစုက ဘဏျခြေးငှနေဲ့ အဓိကရပျတညျနတောဖွဈလို့ ကုမ်ပဏီလုပျငနျးသေး အမြားအပွားက စီးပှားရေးကဆြငျးမှုရဲ့ဒဏျကို ပိုပွီးခံရလိမ့ျမယျလို့ ဘုရင့ျနောငျပှဲရုံက ပဲပို့ကုနျလုပျငနျးရှငျတဦး ပွောပါတယျ။
"ပိုကျဆံရှိတာက ငါးမူး၊ လုပျတာက ၁၀၀ လောကျလုပျတာ၊ ဗမာပွညျက ကုမ်ပဏီတောျတောျမြာမြား အဲလို မြားတယျ။ အခုလိုပိတျဆို့မှုတှေ လုပျလိုကျတဲ့အခါကတြော့ အဲလိုဖွဈသှားတာပေါ့။ ဆနျလောကထဲမှာတောငျမှပဲ တဝကျလောကျက ထိသှားပွီ။ သူ့ရဲ့စညျးစိမျဥစ်စာက သိနျး၂ သောငျးရှိရငျ သိနျး ၅,၀၀၀ လောကျပဲ ကနြျတော့တာပေါ့။ ဆနျလညျး နိုငျငံခွားမတငျနိုငျ၊ နိုငျငံခွားသငျ်ဘောတှလေညျး ပွနျလှှတျ လြောျတဲ့သူကလြောျ၊ နိုငျငံခွားကို အမြားဆုံးတငျတဲ့ကုမ်ပဏီတောငျ ကှဲသှားပွီ။ ဒေါျလာထိနျးခြုပျတာ ထိနျးခြုပျ၊ ရတယျ ပွူနာမရှိဘူး။ import ပဲဖွဈဖွဈ သူ့ကိုဖှင့ျပေးထားရမှာလေ၊ အပွငျလညျး ဖှင့ျမပေးတဲ့အခါကတြော့ အပွငျမှာ မှောငျခိုတှဖွေဈ မှောငျခိုကမတရားတကျ။ အကုနျလုံးငှရှေားပါးပွီးတော့ တကျကုနျတာပေါ့။ ဒီသဘောတှလေညျးပါတယျ။"
တရုတျဘကျက နယျစပျကုနျသှယျရေးကို ပွနျစဖို့တာစူနပေမေယ့ျ မွနျမာဘကျမှာ ဒေါျလာနဲ့သာအရောငျးအဝယျ လုပျရမယျဆိုတဲ့အတှကျ နယျစပျပို့ကုနျ၊ သှငျးကုနျကုမ်ပဏီတှလေညျး လုပျငနျးရပျနားထားကွပါတယျ။ တရုတျငှနေဲ့ရလာတဲ့ အကြိုးအမွတျကို အမရေိကနျဒေါျလာဝယျပွီး မွနျမာဘဏျထဲကို အပျပေးရတဲ့စနဈက ကုနျသညျတှအေတှကျ အမြားကွီးအမြားကွီး နဈနာနတေယျလို့ ပို့ကုနျလုပျငနျးရှငျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
" နယျစပျမှာ အခုပိတျမိထားတဲ့ကားတှဆေိုရငျ ဒေါျလာအစိမျးတှေ လိုကျဝယျရတာ၊ ကုနျသညျပှဲစားကတော့ တခါပဲအနာခံမှာပေါ့။ သူတို့တှကျခကြျပွီးတဲ့အခါကတြော့ ဟိုဘကျက ဒီလိုဖွဈတယျ။ ဒေါျလာကွောင့ျ ဒီလိုမြိုး ငါတို့က ဆုံးရှုံးနဈနာမှုရှိတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ ဝယျတဲ့ကုနျပစ်စညျးက ဒီလောကျဆိုတော့ သပွေီပေါ့ တောငျသူတှပေဲ။ အဲဒီတော့ ကုနျသှယျမှုကလညျး ရပျတော့မယျ၊ ပွညျသူလူထုကလညျး ငတျတော့မယျ။"
ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျကတော့ နိုငျငံစီးပှားရေးဖှံ့ဖွိုးဖို့ စီးပှားရေးဦးတညျခကြျ (၃) ရပျကို အခွခေံမူဝါဒတှခေမြှတျပွီး ဦးစားပေးအစီအစဉျတိုငျး ဆောငျရှကျနတေယျလို့ စဈကောငျစီအာဏာယူခဲ့တဲ့ ၁၈ လ ပွည့ျတဲ့နေ့မှာ ပွောခဲ့တာပါ။ စိုကျပြိုးရေး၊ မှေးမွူရေးကို အဓိကလုပျကိုငျနတေဲ့ ကြေးလကျလူမှုစီးပှားရေးဖှံ့ဖွိုးဖို့၊ ပွညျတှငျးထှကျကုနျတှကေို ပွညျပကို ကုနျကွမျးထကျ ကုနျခြောတငျပို့နိုငျရေးကို ဦးစားပေး လုပျဆောငျလကြျရှိတယျလို့ သူကပွောခဲ့တာပါ။
"ကနြျစီးပှားရေး လုပျငနျးတှကေိုလညျး မွှင့ျတငျဆောငျရှကျသှားမှာ ဖွဈပါတယျ။ လှနျခဲ့တဲ့နှဈမြားအတှငျးမှာ ကိုဗဈ-၁၉ ကပျရောဂါကွောင့ျ ထိခိုကျခဲ့ရတဲ့ စီးပှားရေး လုပျငနျးမြား ပွနျလညျ နာလံထလာစဖေို့အတှကျ ခြေးငှမြေားထုတျပေးခဲ့တာ ရှိပါတယျ။ အကွောငျးအမြိုးမြိုးကွောင့ျ သိသာတဲ့တိုးတကျမှုတော့ မရသေး ပါဘူး။"
အမွနျအကြိုးဖွဈစမေယ့ျ လယျယာစိုကျပြိုးရေးနဲ့ မှေးမွူရေးကို ဦးစားပေးဆောငျရှကျသှားပွီး ကုနျခြောထုတျလုပျတဲ့ စကျရုံ၊ အလုပျရုံတှေ ဒုတိယဦးစားပေးအနနေဲ့ ဆောငျရှကျသှားမယျ၊ ခြေးငှထေုတျပေးတာလညျး လုပျဆောငျသှားမယျလို့ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျက သူ့ရဲ့ဩဂုတျလ ၁ရကျ မိန့ျခှနျးထဲမှာ ပွောသှားတာပါ။ ၆ လအတှငျး တိုးတကျမှုရလိမ့ျမယျလို့ ထငျကွောငျးလညျး သူကပွောပါတယျ။
ကိုဗဈရောဂါနဲ့ နိုငျငံရေးအခွအေနကွေောင့ျ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေး ဆောငျရှကျခကြျတှကေ နောကျပွနျလှည့ျနိုငျတဲ့ အခွအေနရှေိနတေယျလို့ ကမ်ဘာ့ဘဏျက အခုနှဈ ပထမခွောကျလရဲ့ မွနျမာ့စီးပှားအရေးအခွအေနကေို ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။ ကုနျသှယျမှုလိုငှေ လြော့သှားပမေဲ့ နိုငျငံခွားငှအေမွောကျအမြား ပွညျပထှကျသှားတာကွောင့ျ နိုငျငံခွားငှေ ကုနျခမျးတဲ့အခွအေနေ (Balance of Payment) ယိုယှငျးလာတယျလို့ ကမ်ဘာ့ဘဏျက သူ့ရဲ့ခွောကျလပတျ အစီရငျခံစာမှာ ရေးသားထားတာပါ။
ဗဟိုဘဏျရဲ့ ငှလေဲနှုနျးသတျမှတျခကြျက ဒေါျလာကိုပိုပွီးရှားပါးစသေလို ပို့ကုနျယှဉျပွိုငျနိုငျအားကို ထိခိုကျစပွေီး တခြိနျတညျးမှာ သှငျးကုနျတှလေညျး ပွတျတောကျလာနိုငျတယျလို့ ကမ်ဘာ့ဘဏျက သုံးသပျထားပါတယျ။