မြန်မာနိုင်ငံကူးလက်မှတ်လျှောက်ထားမှုအားလုံးပိတ်ပင်ထားတာကို ဖေဖော်ဝါရီလမကုန်ခင်မှာ ပြန်လည်ခွင့်ပြုပေးနိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရကပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကပေးပို့ထားတဲ့သတင်းကို အခြေခံပြီး အလိမ္မာက တင်ပြပေးပါမယ်။
နိုင်ငံကူးလက်မှတ်အသစ်လုပ်တာ၊ သက်တမ်းတိုးတာ၊ နိုင်ငံခြားမှာ အလုပ်လုပ်ခွင့်စာအုပ် ပုံစံပြောင်းတာအပါအဝင် စာအုပ်လျှောက်ဖို့ အွန်လိုင်းကနေ ရက်ချိန်းယူတာက အစ အားလုံးကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဒီဇင်ဘာလကတည်းက စစ်ကောင်စီဘက်က ပိတ်ပင်ထားခဲ့တာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလကုန်ပိုင်းမှာတော့ လျှောက်ထားမှုလုပ်ငန်းစဉ်အသစ်တခုကို စစ်ကောင်စီဘက်ကချပြသွားဖို့ရှိနေတယ်ဆိုပြီး ပြောပေမယ့် အဆင်မပြေခဲ့တာမို့၊ အခုလာမယ့် ဖေဖော်ဝါရီကုန်ပိုင်းမှာမှ ကြေညာဖို့ရှိမယ်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
"တရားဝင်ရက်ကပြောပြလို့မရသေးဘူးဗျ။ ကျနော်ပြောနိုင်တာဘဲပြောနိုင်မယ် ကျနော်ပြောနိုင်တာ က အွန်လိုင်းကနေလုပ်နေတဲ့ကိစ္စတွေကော ယခင်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ကိစ္စတွေကော ပြည်သူလူထုကော သွားလိုတဲ့လူတွေအဆင်ပြေအောင်ကော ဆောင်ရွက်ပေးဖို့အစီအစဉ်ရှိပါတယ်။ အဲလောက်ဘဲပြောနိုင် တယ်။ အရင်ထက် အဆင်ပြေအောင်ဆောင်ရွက်ပေးပါလိမ့်မယ်ခင်ဗျ။"
ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနဘက်က အွန်လိုင်းကနေလျှောက်ထားမှုလုပ်ဖို့ပြင်ဆင်နေတာဖြစ်ပြီး၊ လာမယ့် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်မယ်လို့ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာန အရာရှိတဦးက အတည်ပြုပေမယ့်လို့ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ သီးခြားအတည်မပြုဘဲ ထွက်ရှိလာမှပဲ ပြင်ဆင်ထားတဲ့အပိုင်းတွေလေ့လာကြည့်ဖို့သာ ပြောဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အွန်လိုင်းစနစ် သုံးဖို့ ပြင်ဆင်နေတာကိုတော့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်း ကအတည်ပြုပေးခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံကူးလက်မှတ်လျှောက်ဖို့ ကိုယ်တိုင်ရုံးမှာတန်းစီတဲ့ စနစ်ကနေ အွန်လိုင်းဘွတ်ကင်စနစ်ကို ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လကုန်လောက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံကူးလက်မှတ်ထုတ်ပေးရေးရုံးက ပြောင်းလဲခဲ့ပါတယ်။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် လူစုလူဝေး လျှော့ချတဲ့အနေနဲ့ စတင်လိုက်တဲ့ အွန်လိုင်းဘွတ်ကင်စနစ်အရ ရက်ချိန်းယူပြီးမှ လူကိုယ်တိုင်ရုံးကို လာရောက်လျှောက်ထားခွင့် ရှိပါတယ်။
၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ အစပိုင်းမှာတော့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်လျှောက်ထားမှု ဘယ်လိုပုံစံမျိုးကိုမဆို ယာယီရပ်ဆိုင်းလိုက်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်မှာတော့ ဗုဒ္ဓဂယာဘုရားဖူးသွားမယ့်သူတွေ ကိုတော့ တစ်လအတွင်း နိုင်ငံကူးလက်မှတ်လုပ်ပေးတာ၊ ကျန်းမာရေးအတွက် လုပ်ဆောင်လိုသူတွေကို နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ထုတ်ပေးတာမျိုးတွေ ပြန်လည်လုပ်ကိုင်လာခဲ့တာပါ။
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါနဲ့ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း နိုင်ငံကူးလက်မှတ်လျှာက်ထားရာမှာ ပွဲစားကတဆင့် လုပ်တဲ့ ဈေးကွက်ကြီးလာသလို အခုဆိုရင် ငွေလိမ်ညာခံရသူတွေလည်း အတော်များလာတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပတ်စပို့လျှောက်ထားဖို့ပြင်ဆင်နေတဲ့ လူငယ်တစ်ဦးကတော့ ဆက်လက်ပြီးအွန်လိုင်းစနစ်နဲ့သာလုပ်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံကူးလက်မှတ်လျှာက်ထားရာမှာ ပွဲစားကတဆင့် လုပ်တဲ့အဆမတန် တောင်းတဲ့ ကြိုးနီစနစ် ကသက်ဆိုးရှည်ဖို့ သာဖြစ်လာနိုင်ဖွယ်ရှိတယ်လို့ ခုလိုသုံးသပ်ပါတယ်။
"ပြီးခဲ့တဲ့ လအစောပိုင်းကလည်း (ဗိုလ်ချုပ်) ဇော်မင်းထွန်းဘဲပြောခဲ့တာဘဲ။ လကုန်ဖွင့်ပေးမယ်ပေါ့။ ပြီးတော့မဖွင့်ဘူး။ ခုကျ ကျနော်အပြင်တခြားသူတွေအမြင်ကကျတော့ ဘယ်လိုဖြစ်လဲဆို တကယ်ဖွင့်ပြီဆိုမှဘဲ ယုံကြည်မယ်ဆိုတာဖြစ်လာတာပေါ့နော်။ နောက်အွန်လိုင်းလို့ပြောကတည်းကိုက ကျနော်တို့မြန်မာနိုင်ငံမှာ အွန်လိုင်းပေါ်ကိုမရောက်နိုင်တဲ့သူတွေအများကြီးရှိပါတယ်။ သူကပတ်စပို့လိုချင်တယ်။ ဒါပေမယ့် အွန်လိုင်းပေါ်ဘယ်လိုသွားရမလဲလုံးဝလုံးဝမသိတဲ့ လူတွေအများကြီးပါ။ ဒီဘက်ကအွန်လိုင်းကနေပေးမယ်ဆိုကတည်းကနေ ပြောရမယ်ဆိုရင် တဆင့်လုပ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေကနေ လုံးဝမကင်းနိုင်တာမျိုးဖြစ်တယ် ဆိုတာပြောချင်တယ်။ လုံးဝအွန်လိုင်းမသိသူကနေ အွန်လိုင်းကိုသိတဲ့သူဆီလာပြီးတော့ ဆက်သွယ်အကူညီတောင်းရမှာဆိုတော့ ကြားခံဆိုတဲ့စနစ်ကအော်တိုမက်တစ်ကိုဖြစ်လာမယ် ဒီအကြောင်းအရာဘဲဖြစ်မှာပါဗျ"
လက်ရှိမှာတော့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်စာအုပ်ထုတ်ဖို့ အဆင့်တခုသာ ကျန်တော့သူတွေအနေနဲ့ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ နေပြည်တော်ရုံးကိုလိပ်မူပြီး စာတင်တာတွေရှိလာပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း နိုင်ငံကူးလက်မှတ် ပတ်စ်ပို့စာအုပ်ရဖို့အတွက် ကြားခံဆောင်ရွက်နိုင်မယ့် ဘယ်လိုအဖွဲ့အစည်းမှ အခုချိန်ထိမရှိသေးဘဲ မြန်မာနိုင်ငံက ပတ်စ်ပို့ရုံးခွဲတိုင်း လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုတွေကို ပိတ်ပင်ထားဆဲဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
{Unicode}
နိုငျငံကူးလကျမှတျလြှောကျထားမှုမြား ဖဖေောျဝါရီမကုနျခငျခှင့ျပွုဖှယျရှိ
ဖဖေောျဝါရီ ၂၁၊ ၂၀၂၃ (ဗှီအိုအေ၊မွနျမာ)
မွနျမာနိုငျငံကူးလကျမှတျလြှောကျထားမှုအားလုံးပိတျပငျထားတာကို ဖဖေောျဝါရီလမကုနျခငျမှာ ပွနျလညျခှင့ျပွုပေးနိုငျဖို့ ပွငျဆငျနတေယျလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရကပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကပေးပို့ထားတဲ့သတငျးကို အခွခေံပွီး အလိမ်မာက တငျပွပေးပါမယျ။
နိုငျငံကူးလကျမှတျအသဈလုပျတာ၊ သကျတမျးတိုးတာ၊ နိုငျငံခွားမှာ အလုပျလုပျခှင့ျစာအုပျ ပုံစံပွောငျးတာအပါအဝငျ စာအုပျလြှောကျဖို့ အှနျလိုငျးကနေ ရကျခြိနျးယူတာက အစ အားလုံးကို ပွီးခဲ့တဲ့နှဈ ဒီဇငျဘာလကတညျးက စဈကောငျစီဘကျက ပိတျပငျထားခဲ့တာပါ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇနျနဝါရီလကုနျပိုငျးမှာတော့ လြှောကျထားမှုလုပျငနျးစဉျအသဈတခုကို စဈကောငျစီဘကျကခပြွသှားဖို့ရှိနတေယျဆိုပွီး ပွောပမေယ့ျ အဆငျမပွခေဲ့တာမို့၊ အခုလာမယ့ျ ဖဖေောျဝါရီကုနျပိုငျးမှာမှ ကွညောဖို့ရှိမယျလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
"တရားဝငျရကျကပွောပွလို့မရသေးဘူးဗြ။ ကနြောျပွောနိုငျတာဘဲပွောနိုငျမယျ ကနြောျပွောနိုငျတာ က အှနျလိုငျးကနလေုပျနတေဲ့ကိစ်စတှကေော ယခငျဆောငျရှကျနတေဲ့ကိစ်စတှကေော ပွညျသူလူထုကော သှားလိုတဲ့လူတှအေဆငျပွအေောငျကော ဆောငျရှကျပေးဖို့အစီအစဉျရှိပါတယျ။ အဲလောကျဘဲပွောနိုငျ တယျ။ အရငျထကျ အဆငျပွအေောငျဆောငျရှကျပေးပါလိမ့ျမယျခငျဗြ။"
ပွညျထဲရေးဝနျကွီးဌာနဘကျက အှနျလိုငျးကနလြှေောကျထားမှုလုပျဖို့ပွငျဆငျနတောဖွဈပွီး၊ လာမယ့ျ ဖဖေောျဝါရီ ၂၄ ရကျမှာ ထုတျပွနျမယျလို့ အမညျမဖောျလိုတဲ့ ပွညျထဲရေး ဝနျကွီးဌာန အရာရှိတဦးက အတညျပွုပမေယ့ျလို့ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကတော့ သီးခွားအတညျမပွုဘဲ ထှကျရှိလာမှပဲ ပွငျဆငျထားတဲ့အပိုငျးတှလေေ့လာကွည့ျဖို့သာ ပွောဆိုပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အှနျလိုငျးစနဈ သုံးဖို့ ပွငျဆငျနတောကိုတော့ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျး ကအတညျပွုပေးခဲ့ပါတယျ။
နိုငျငံကူးလကျမှတျလြှောကျဖို့ ကိုယျတိုငျရုံးမှာတနျးစီတဲ့ စနဈကနေ အှနျလိုငျးဘှတျကငျစနဈကို ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှဈ မတျလကုနျလောကျမှာ မွနျမာနိုငျငံကူးလကျမှတျထုတျပေးရေးရုံးက ပွောငျးလဲခဲ့ပါတယျ။ ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ လူစုလူဝေး လြှော့ခတြဲ့အနနေဲ့ စတငျလိုကျတဲ့ အှနျလိုငျးဘှတျကငျစနဈအရ ရကျခြိနျးယူပွီးမှ လူကိုယျတိုငျရုံးကို လာရောကျလြှောကျထားခှင့ျ ရှိပါတယျ။
၂၀၂၂ ခုနှဈ ဒီဇငျဘာလ အစပိုငျးမှာတော့ နိုငျငံကူးလကျမှတျလြှောကျထားမှု ဘယျလိုပုံစံမြိုးကိုမဆို ယာယီရပျဆိုငျးလိုကျပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ဖဖေောျဝါရီ ၁၄ ရကျမှာတော့ ဗုဒ်ဓဂယာဘုရားဖူးသှားမယ့ျသူတှေ ကိုတော့ တဈလအတှငျး နိုငျငံကူးလကျမှတျလုပျပေးတာ၊ ကနြျးမာရေးအတှကျ လုပျဆောငျလိုသူတှကေို နိုငျငံကူးလကျမှတျထုတျပေးတာမြိုးတှေ ပွနျလညျလုပျကိုငျလာခဲ့တာပါ။
ကိုဗဈကပျရောဂါနဲ့ စဈအာဏာသိမျးမှုနောကျပိုငျး နိုငျငံကူးလကျမှတျလြှာကျထားရာမှာ ပှဲစားကတဆင့ျ လုပျတဲ့ ဈေးကှကျကွီးလာသလို အခုဆိုရငျ ငှလေိမျညာခံရသူတှလေညျး အတောျမြားလာတယျလို့ သိရပါတယျ။
ပတျစပို့လြှောကျထားဖို့ပွငျဆငျနတေဲ့ လူငယျတဈဦးကတော့ ဆကျလကျပွီးအှနျလိုငျးစနဈနဲ့သာလုပျမယျဆိုရငျ နိုငျငံကူးလကျမှတျလြှာကျထားရာမှာ ပှဲစားကတဆင့ျ လုပျတဲ့အဆမတနျ တောငျးတဲ့ ကွိုးနီစနဈ ကသကျဆိုးရှညျဖို့ သာဖွဈလာနိုငျဖှယျရှိတယျလို့ ခုလိုသုံးသပျပါတယျ။
"ပွီးခဲ့တဲ့ လအစောပိုငျးကလညျး (ဗိုလျခြုပျ) ဇောျမငျးထှနျးဘဲပွောခဲ့တာဘဲ။ လကုနျဖှင့ျပေးမယျပေါ့။ ပွီးတော့မဖှင့ျဘူး။ ခုကြ ကနြောျအပွငျတခွားသူတှအေမွငျကကတြော့ ဘယျလိုဖွဈလဲဆို တကယျဖှင့ျပွီဆိုမှဘဲ ယုံကွညျမယျဆိုတာဖွဈလာတာပေါ့နောျ။ နောကျအှနျလိုငျးလို့ပွောကတညျးကိုက ကနြောျတို့မွနျမာနိုငျငံမှာ အှနျလိုငျးပေါျကိုမရောကျနိုငျတဲ့သူတှအေမြားကွီးရှိပါတယျ။ သူကပတျစပို့လိုခငြျတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အှနျလိုငျးပေါျဘယျလိုသှားရမလဲလုံးဝလုံးဝမသိတဲ့ လူတှအေမြားကွီးပါ။ ဒီဘကျကအှနျလိုငျးကနပေေးမယျဆိုကတညျးကနေ ပွောရမယျဆိုရငျ တဆင့ျလုပျတဲ့ အဂေငြျစီတှကေနေ လုံးဝမကငျးနိုငျတာမြိုးဖွဈတယျ ဆိုတာပွောခငြျတယျ။ လုံးဝအှနျလိုငျးမသိသူကနေ အှနျလိုငျးကိုသိတဲ့သူဆီလာပွီးတော့ ဆကျသှယျအကူညီတောငျးရမှာဆိုတော့ ကွားခံဆိုတဲ့စနဈကအောျတိုမကျတဈကိုဖွဈလာမယျ ဒီအကွောငျးအရာဘဲဖွဈမှာပါဗြ"
လကျရှိမှာတော့ နိုငျငံကူးလကျမှတျစာအုပျထုတျဖို့ အဆင့ျတခုသာ ကနြျတော့သူတှအေနနေဲ့ ကိုယျတိုငျကိုယျကြ နပွေညျတောျရုံးကိုလိပျမူပွီး စာတငျတာတှရှေိလာပါတယျ။ ဒါပမေဲ့လညျး နိုငျငံကူးလကျမှတျ ပတျဈပို့စာအုပျရဖို့အတှကျ ကွားခံဆောငျရှကျနိုငျမယ့ျ ဘယျလိုအဖှဲ့အစညျးမှ အခုခြိနျထိမရှိသေးဘဲ မွနျမာနိုငျငံက ပတျဈပို့ရုံးခှဲတိုငျး လုပျငနျးဆောငျရှကျမှုတှကေို ပိတျပငျထားဆဲဖွဈပါတယျ။