ရွေးကောက်ပွဲနောက်ဆက်တွဲ ကိုဗစ်ကူးစက်မူများမယ့်အရေး ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေ စိုးရိမ် 

(Zawgyi/Unicode)

မြန်မာနိုင်ငံ အခုရွေးကောက်ပွဲအပြီး၊ လူစုလူဝေးဆက်ရှိနေတဲ့အပေါ် ကိုဗစ်ကူးစက်မူအန္တရာယ်ကြီးကြောင်း၊ ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီး၊ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေအကြားမှာလည်း ဒီကူးစက်မူများလာမှာကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။

လက်ရှိကူးစက်မူအခြေအနေ၊ နောက်ဖြစ်လာနိုင်ခြေနဲ့ ပြင်ဆင်ထားမူတွေကို၊ ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီး အရေးပေါ်ဌာနမူး ပါမောက္ခ ဒေါက်တာမော်မော်ဦးကို ကိုဝင်းမင်းက မေးထားပါတယ်။

ဒေါက်တာမော်မော်ဦး။ ။ ကျနော်တို့ လောလောဆည် ကိုဗစ်ကူးစက်မှုနှုန်းသဘောက ရန်ကုန် အနေနဲ့ ၈၀၀ ကျော်အထက်မှာ ပြန်ပြီးတော့ ၂ ရက်ဆက်တိုက်ရှိနေပြီ ပြန်တက်လာတာကို တွေ့ရတယ်။ ဒါတောင်မှပဲ ဒါက ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီက ကူးစက်ပြီးသား လူလို့ သတ်မှတ်လို့ရတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်နေတဲ့အချိန်မှာလည်း လေ့လာရသလောက်က မဲရုံတွေအားလုံးကလည်း စနစ်တကျ ပြင်ဆင်ထားတာ မှန်တယ်။ ပြည်သူလူထုရဲ့ လိုက်နာမှုအားနည်းတယ်။ မဲရုံ ကိုရောက်ရင်တော့ စနစ်တကျရှိတယ်။ အပြင်မှာ တန်းစီပြီးစောင့်နေရတဲ့လူတွေ မီဒီယာတွေမှာ တွေ့ရတဲ့ ပုံတွေ ကြည့်ရသလောက်နဲ့ ကိုယ်တိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရတာ ၂ ခုပေါင်းပြီး ပြောမယ်ဆိုရင် မဲရုံပြင်ပမှာ ရှိတဲ့ လူအုပ်ကတော့ စနစ်တကျ မရှိဘူးလို့ ပြောချင်တယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲပြီး တပတ်လောက်ကျော်တဲ့အချိန်မှာ ကူးစက်မှုတွေဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုရင် ထောင်ကျော်ပြန်တက်လာမယ်ဆိုရင် အဲဒါရဲ့ အကျိုးဆက်လို့ပဲ သတ်မှတ်လို့ရမယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒါကို စိုးရိမ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ဆေးရုံ ၊ ဆေးခန်းတွေကလည်း ပြင်ဆင်ထားတယ် အောက်ဆီဂျင်တွေတိုးထားတာတို့ နေရာတွေကို ထပ်ပြီးတော့ ချဲ့ရတာတို့။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ဆရာ အခုလို လူနာတွေအတွက် ဆေးရုံတွေမှာ ကြိုပြင်ထားနိုင်ဖို့ လက်ရှိမှာရော ဆေးရုံတက်ရတဲ့ လူနာအနေအထား

ဒေါက်တာမော်မော်ဦး။ ။လက်ရှိ လူနာအရေအတွက်ကတော့ ဒီအတိုင်းပဲ ဘယ်လောက်စစ်လဲဆိုတာမှာ မူတည်ပြီးတော့ သွားတာပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် အခုရက်ပိုင်းအတွင်းလေးမှာတော့ တအားကို ဆိုးတဲ့လူနာတွေ နည်းနည်း နည်းတယ်။ ဒါပေမယ့် ICU တွေကတော့ လောလောဆယ် ပြည့်နေတဲ့ အခြေအနေမှာရှိတာပေါ့။ ကျနော်တို့ကတော့ ဘယ်တော့မှတော့ သတိလက်လွတ်နဲ့ နေလို့ မဖြစ်ဘူး။ အမြဲတမ်း ပြင်ဆင်နေရမယ့်အခြေအနေမှာ ရှိတယ်။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ဆရာ ဒီနေရာမှာ ပြည်သူလူထုကို သတိမလျော့အောင် ဘာအကြံပေးချင်ပါသလဲ။

ဒေါက်တာမော်မော်ဦး။ ။ ပြည်သူလူထုလည်း သတိလက်လွတ်နဲ့ နေလို့မဖြစ်ဘူးလို့ ပြောချင်တယ်။ ရွေးကောက်ပွဲပြီးသွားတာ ကိုဗစ်ပြီးသွားတာမဟုတ်ပါဘူးလို့။ ကျန်မာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာထားတဲ့ Stay Home ကာလက နိုဝင်ဘာ လကုန်အထိ ရှိတယ်ဆိုတာကို အားလုံး သတိထားစေချင်တယ်။ လူတွေကလေ အောင်ပွဲခံနေတဲ့ လူတွေလည်း အများကြီးရှိတယ်။ တကယ်တော့ ကျန်မာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ကြေညာချက်ကို သေချာကြည့်ရင် အဲဒီရွေးကောက်ပွဲ ပြုလုပ်တဲ့နေ့သာလျင် ခြွင်းချက်အနေနဲ့ ခွင့်ပြုတယ်ဆိုတာ ပါပါတယ် တကယ်ဆိုရင်တော့နော်။ အဲဒီဥစ္စာကို မေ့လျော့တာလည်း ရှိနိုင်သလို မသိကျိုးကျွန်ပြုတာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ မသိတဲ့လူတွေအတွက်တော့ သတိပေးလို့ ရပေမယ့် မသိကျိုးကျွန်ပြုတဲ့လူတွေအတွက်က တားဆီးအရေးယူရမယ့် အခြေအနေမျိုးလို့တောင် ကြုံလာမှာကို ကြောက်တယ်။ အဲလိုမျိုးလည်း မကြုံချင်ဘူး ကူးစက်မှုတွေလည်း မတက်စေချင်ဘူး ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီလို မသိကျိုးကျွန်ပြုသော သူများရှိခဲ့ရင် ကျန်မာရေးဘက်ကနေပြီးတော့ နောင်တချိန်မှာ ဝန်ပိလာမယ့် ကိစ္စအတွက်ကြိုတင်ပြီးတော့ ရှောင်ရှားပေး ကြဖို့လည်း ပြောလိုပါတယ်။ တကယ်လို့ သူတို့ကြောင့်ဖြစ်ခဲ့ရင် သူူတို့မှာ တာဝန်အပြည့်အ၀ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ လူစုလူဝေး ပြုလုပ်ခြင်းကို တားဆီးဖို့အတွက် တာဝန်ခံရမယ့် လူတွေမှာလည်း တာဝန်ရှိတယ်။ COVID ကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းတွေကို ပြည်သူလူထုကနေ ပြန်ပြီးတော့ လိုက်နာစေချင်တယ်။ တကယ်လို့များ နောက်တပတ်အကျော်မှာ အများကြီး ပြန်တက်လာမယ်ဆိုရင် ဒီထက်တင်းကျပ်တာတွေ လုပ်ဖို့ လိုအပ်လာလိမ့်မယ်။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ဆရာ အခုကတော့ အဖြစ်များနေတဲ့ ရန်ကုန်အတွက် အဓိက စိုးရိမ်ရတဲ့ သဘောပေါ့နော်ဆရာ၊ မြို.ကြီးတွေပါ

ဒေါက်တာမော်မော်ဦး။ ။မြို့ကြီးတွေအတွက်ကို စိုးရိမ်တယ် ။ ရန်ကုန်ကနေ ဒုတိယတဆင့် လူဦးရေများတဲ့ မန္တလေးလိုမျိုးကို စိုးရိမ်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လူဦးရေများတဲ့နေရာတွေမှာ ကုးစက်မှုက ပိုများလာရင် Positive ထွက်တဲ့ လူနာအရေအတွက်ကလည်း ရုတ်တရက်ဆိုသလို အများကြီး တက်လာမှာကို ကြောက်တယ်။ အဲလိုမျိုး မဖြစ်အောင်တော့ ဘာကိုမှ ငဲ့ညှာစရာမရှိတော့တဲ့အချိန်မှာ လုပ်သင့်တဲ့အချိန်ရောက်နေပါပြီလို့ အကြံပေးချင်ပါတယ်။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဒီနေရာမှာ စစ်နှုန်းအနေအထားရော တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ဖို့ ရှိလား အရင်ရက်တွေကရော ဒီစစ်နှုန်းက။

ဒေါက်တာမော်မော်ဦး။ ။ စစ်နှုန်းကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ ကျန်မာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက တာဝန်ရှိတယ် ။ စီစဉ်နေတာတွေရှိတယ် အဲဒီအစီအစဉ်တွေနဲ့ ဒီဘက်က ကုသပေးနိုင်တဲ့ Isolation လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ အစီအစဉ်နဲ့ Tally (အရေအတွက်ကိုက်တာ) ဖြစ်အောင် လောလောဆည် စီစဉ်နေတယ်။ ဟိုဘက်နဲ့ ဒီဘက်နဲ့ သဟဇာတဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့အခြေအနေမျိုးဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ Community Testing လုပ်ပြီးတော့ အားလုံးကို အမြန်ဆုံး ခွဲထားနိုင်ဖို့နဲ့ ကုသပေးနိုင်ဖို့ လောလောဆယ် လူဦးရေထူထပ်တဲ့ ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်းဒေသကြီးတွေ အားလုံး စီစဉ်နေတယ်။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ဆရာ အခုရွေးကောက်ပွဲ အပြီး လူနာတွေလည်းအများကြီး တဟုန်ထိုး တက်မလာပဲနဲ့ ဆေးရုံတွေမှာလည်း နိုင်နိုင်နင်းနင်း ကုနိုင်ပါစေလို့ ဆုတောင်းပေးလိုက်ပါတယ်။

ရွေးကောက်ပွဲနောက်ဆက်တွဲ ကိုဗစ်ကူးစက်မယ့်များမယ့်အရေး ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေ စိုးရိမ်

...............

ရှေးကောကျပှဲနောကျဆကျတှဲ ကိုဗဈကူးစကျမူမြားမယ့ျအရေး ကနြျးမာရေးပညာရှငျတှေ စိုးရိမျ

(Unicode)

မွနျမာနိုငျငံ အခုရှေးကောကျပှဲအပွီး၊ လူစုလူဝေးဆကျရှိနတေဲ့အပေါျ ကိုဗဈကူးစကျမူအန်တရာယျကွီးကွောငျး၊ ကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျလိုကျပွီး၊ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှအေကွားမှာလညျး ဒီကူးစကျမူမြားလာမှာကို စိုးရိမျနကွေပါတယျ။

လကျရှိကူးစကျမူအခွအေနေ၊ နောကျဖွဈလာနိုငျခွနေဲ့ ပွငျဆငျထားမူတှကေို၊ ရနျကုနျဆေးရုံကွီး အရေးပေါျဌာနမူး ပါမောက်ခ ဒေါကျတာမောျမောျဦးကို ကိုဝငျးမငျးက မေးထားပါတယျ။

ဒေါကျတာမောျမောျဦး။ ။ ကနြောျတို့ လောလောဆညျ ကိုဗဈကူးစကျမှုနှုနျးသဘောက ရနျကုနျ အနနေဲ့ ၈၀၀ ကြောျအထကျမှာ ပွနျပွီးတော့ ၂ ရကျဆကျတိုကျရှိနပွေီ ပွနျတကျလာတာကို တှေ့ရတယျ။ ဒါတောငျမှပဲ ဒါက ရှေးကောကျပှဲ မတိုငျမီက ကူးစကျပွီးသား လူလို့ သတျမှတျလို့ရတယျ။ ရှေးကောကျပှဲ ပွုလုပျနတေဲ့အခြိနျမှာလညျး လေ့လာရသလောကျက မဲရုံတှအေားလုံးကလညျး စနဈတကြ ပွငျဆငျထားတာ မှနျတယျ။ ပွညျသူလူထုရဲ့ လိုကျနာမှုအားနညျးတယျ။ မဲရုံ ကိုရောကျရငျတော့ စနဈတကရြှိတယျ။ အပွငျမှာ တနျးစီပွီးစောင့ျနရေတဲ့လူတှေ မီဒီယာတှမှော တှေ့ရတဲ့ ပုံတှေ ကွည့ျရသလောကျနဲ့ ကိုယျတိုငျကွုံတှေ့ခဲ့ရတာ ၂ ခုပေါငျးပွီး ပွောမယျဆိုရငျ မဲရုံပွငျပမှာ ရှိတဲ့ လူအုပျကတော့ စနဈတကြ မရှိဘူးလို့ ပွောခငြျတယျ။ အဲဒီအတှကျကွောင့ျ ရှေးကောကျပှဲပွီး တပတျလောကျကြောျတဲ့အခြိနျမှာ ကူးစကျမှုတှဖွေဈခဲ့တယျဆိုရငျ ထောငျကြောျပွနျတကျလာမယျဆိုရငျ အဲဒါရဲ့ အကြိုးဆကျလို့ပဲ သတျမှတျလို့ရမယျ။ ဒါပမေယ့ျ အဲဒါကို စိုးရိမျတဲ့အတှကျကွောင့ျ ဆေးရုံ ၊ ဆေးခနျးတှကေလညျး ပွငျဆငျထားတယျ အောကျဆီဂငြျတှတေိုးထားတာတို့ နရောတှကေို ထပျပွီးတော့ ခြဲ့ရတာတို့။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ဆရာ အခုလို လူနာတှအေတှကျ ဆေးရုံတှမှော ကွိုပွငျထားနိုငျဖို့ လကျရှိမှာရော ဆေးရုံတကျရတဲ့ လူနာအနအေထား

ဒေါကျတာမောျမောျဦး။ ။လကျရှိ လူနာအရအေတှကျကတော့ ဒီအတိုငျးပဲ ဘယျလောကျစဈလဲဆိုတာမှာ မူတညျပွီးတော့ သှားတာပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျ အခုရကျပိုငျးအတှငျးလေးမှာတော့ တအားကို ဆိုးတဲ့လူနာတှေ နညျးနညျး နညျးတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ICU တှကေတော့ လောလောဆယျ ပွည့ျနတေဲ့ အခွအေနမှောရှိတာပေါ့။ ကနြောျတို့ကတော့ ဘယျတော့မှတော့ သတိလကျလှတျနဲ့ နလေို့ မဖွဈဘူး။ အမွဲတမျး ပွငျဆငျနရေမယ့ျအခွအေနမှော ရှိတယျ။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ ဆရာ ဒီနရောမှာ ပွညျသူလူထုကို သတိမလြော့အောငျ ဘာအကွံပေးခငြျပါသလဲ။

ဒေါကျတာမောျမောျဦး။ ။ ပွညျသူလူထုလညျး သတိလကျလှတျနဲ့ နလေို့မဖွဈဘူးလို့ ပွောခငြျတယျ။ ရှေးကောကျပှဲပွီးသှားတာ ကိုဗဈပွီးသှားတာမဟုတျပါဘူးလို့။ ကနြျမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ကွညောထားတဲ့ Stay Home ကာလက နိုဝငျဘာ လကုနျအထိ ရှိတယျဆိုတာကို အားလုံး သတိထားစခေငြျတယျ။ လူတှကေလေ အောငျပှဲခံနတေဲ့ လူတှလေညျး အမြားကွီးရှိတယျ။ တကယျတော့ ကနြျမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ကွညောခကြျကို သခြောကွည့ျရငျ အဲဒီရှေးကောကျပှဲ ပွုလုပျတဲ့နေ့သာလငြျ ခွှငျးခကြျအနနေဲ့ ခှင့ျပွုတယျဆိုတာ ပါပါတယျ တကယျဆိုရငျတော့နောျ။ အဲဒီဥစ်စာကို မေ့လြော့တာလညျး ရှိနိုငျသလို မသိကြိုးကြှနျပွုတာလညျး ဖွဈနိုငျတယျ။ မသိတဲ့လူတှအေတှကျတော့ သတိပေးလို့ ရပမေယ့ျ မသိကြိုးကြှနျပွုတဲ့လူတှအေတှကျက တားဆီးအရေးယူရမယ့ျ အခွအေနမြေိုးလို့တောငျ ကွုံလာမှာကို ကွောကျတယျ။ အဲလိုမြိုးလညျး မကွုံခငြျဘူး ကူးစကျမှုတှလေညျး မတကျစခေငြျဘူး ဒါကွောင့ျမို့လို့ ဒီလို မသိကြိုးကြှနျပွုသော သူမြားရှိခဲ့ရငျ ကနြျမာရေးဘကျကနပွေီးတော့ နောငျတခြိနျမှာ ဝနျပိလာမယ့ျ ကိစ်စအတှကျကွိုတငျပွီးတော့ ရှောငျရှားပေး ကွဖို့လညျး ပွောလိုပါတယျ။ တကယျလို့ သူတို့ကွောင့ျဖွဈခဲ့ရငျ သူူတို့မှာ တာဝနျအပွည့ျအ၀ ရှိပါတယျ။ ဒါကွောင့ျမို့ လူစုလူဝေး ပွုလုပျခွငျးကို တားဆီးဖို့အတှကျ တာဝနျခံရမယ့ျ လူတှမှောလညျး တာဝနျရှိတယျ။ COVID ကာကှယျရေး လုပျငနျးတှကေို ပွညျသူလူထုကနေ ပွနျပွီးတော့ လိုကျနာစခေငြျတယျ။ တကယျလို့မြား နောကျတပတျအကြောျမှာ အမြားကွီး ပွနျတကျလာမယျဆိုရငျ ဒီထကျတငျးကပြျတာတှေ လုပျဖို့ လိုအပျလာလိမ့ျမယျ။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ဆရာ အခုကတော့ အဖွဈမြားနတေဲ့ ရနျကုနျအတှကျ အဓိက စိုးရိမျရတဲ့ သဘောပေါ့နောျဆရာ၊ မွို.ကွီးတှပေါ

ဒေါကျတာမောျမောျဦး။ ။မွို့ကွီးတှအေတှကျကို စိုးရိမျတယျ ။ ရနျကုနျကနေ ဒုတိယတဆင့ျ လူဦးရမြေားတဲ့ မန်တလေးလိုမြိုးကို စိုးရိမျတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ လူဦးရမြေားတဲ့နရောတှမှော ကုးစကျမှုက ပိုမြားလာရငျ Positive ထှကျတဲ့ လူနာအရအေတှကျကလညျး ရုတျတရကျဆိုသလို အမြားကွီး တကျလာမှာကို ကွောကျတယျ။ အဲလိုမြိုး မဖွဈအောငျတော့ ဘာကိုမှ ငဲ့ညှာစရာမရှိတော့တဲ့အခြိနျမှာ လုပျသင့ျတဲ့အခြိနျရောကျနပေါပွီလို့ အကွံပေးခငြျပါတယျ။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဒီနရောမှာ စဈနှုနျးအနအေထားရော တိုးမွှင့ျလုပျဆောငျဖို့ ရှိလား အရငျရကျတှကေရော ဒီစဈနှုနျးက။

ဒေါကျတာမောျမောျဦး။ ။ စဈနှုနျးကို တိုးမွှင့ျလုပျဆောငျဖို့အတှကျ ကနြောျတို့ ကနြျမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက တာဝနျရှိတယျ ။ စီစဉျနတောတှရှေိတယျ အဲဒီအစီအစဉျတှနေဲ့ ဒီဘကျက ကုသပေးနိုငျတဲ့ Isolation လုပျပေးနိုငျတဲ့ အစီအစဉျနဲ့ Tally (အရအေတှကျကိုကျတာ) ဖွဈအောငျ လောလောဆညျ စီစဉျနတေယျ။ ဟိုဘကျနဲ့ ဒီဘကျနဲ့ သဟဇာတဖွဈတယျဆိုတဲ့အခွအေနမြေိုးဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့ Community Testing လုပျပွီးတော့ အားလုံးကို အမွနျဆုံး ခှဲထားနိုငျဖို့နဲ့ ကုသပေးနိုငျဖို့ လောလောဆယျ လူဦးရထေူထပျတဲ့ ပွညျနယျနဲ့ တိုငျးဒသေကွီးတှေ အားလုံး စီစဉျနတေယျ။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ဆရာ အခုရှေးကောကျပှဲ အပွီး လူနာတှလေညျးအမြားကွီး တဟုနျထိုး တကျမလာပဲနဲ့ ဆေးရုံတှမှောလညျး နိုငျနိုငျနငျးနငျး ကုနိုငျပါစလေို့ ဆုတောငျးပေးလိုကျပါတယျ။