[Zawgyi/Unicode]
COVID-19 ကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပွါးမှု မြင့်မားနေတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအပါအဝင် ထိုင်း၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ လာအိုနိုင်ငံက တရားမဝင်ခိုးဝင်လာသူတွေနဲ့ လူပွဲစားတွေကို လူဝင်မှု ကြီးကြပ်ရေးဥပဒေနဲ့ အရေးယူသွားမယ်လို့ နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံးကနေ ပြောဆိုခဲ့တဲ့အကြောင်းတင်ဆက်ပေးမှာပါ။ ဒီအကြောင်းဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
သမ္မတရုံးပြောခွင့်ရသူ ဦးဇော်ဌေး (ဓာတ်ပုံ - Myanmar President Office/Handout) (ဇွန် ၁၉၊ ၂၀၂၀)
မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံကနေ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသူတွေနဲ့ လက်ခံထားတဲ့သူတွေကို အရေးယူသွားမယ်လို့ နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံးပြောခွင့်ရ ဦးဇော်ဌေးက ဒီကနေ့ကျင်းပတဲ့ သမ္မတရုံး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ အခုလိုပြောသွားပါတယ်။
“တနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ နယ်စပ်ဂိတ်တွေကနေပြီးတော့ တရားဝင်ဂိတ်တွေ မဟုတ်ဘဲနဲ့ တရားမဝင်ခိုးဝင်လာရင် ကျနော် အရေးယူမယ်။ ကူးစက်ရောဂါနဲ့ ကျနော်တို့ အရေးမယူဘူး၊ လဝကအက်နဲ့ အရေးယူမယ်။ အဲဒီမှာလက်ခံထားတဲ့ လူကိုလည်း သိရက်နဲ့ပေါ့နော် ဒီလူသည်ခိုးဝင်မှန်းသိသိနဲ့ လက်ခံထားတဲ့လူလည်း ကျနော်တို့ အရေးယူမယ်။ အဲဒါလည်း ကျနော်တို့ ကြေညာထားပြီးဖြစ်တယ်။ အဲဒါက ကျနော်တို့ ရခိုင်ပြည်နယ်ရော၊ ထိုင်းနယ်စပ်၊ တရုတ်နယ်စပ်၊ အိန္ဒိယနယ်စပ်၊ လာအိုနယ်စပ် အကုန်ပါပါတယ်။”
SEE ALSO: တရားမဝင်နယ်စပ်ဖြတ် ရိုဟင်ဂျာ ၁၀၀ ထက်မနည်း ရှိနေအထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ထိစပ်နေတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကနေ မောင်တောမြို့နယ်ကတဆင့် တရားမဝင်ဝင်ရောက်မှုတွေက COVID-19 ရောဂါကူးစက်မှုအတွက် စိုးရိမ်စရာအနေအထား ရှိနေတာပါ။ အစိုးရအနေနဲ့ ဘင်္ဂလားနယ်စပ်ကနေ တရားမဝင်ခိုးဝင်လာသူတွေကို အရေးယူသွားမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ပေမဲ့ ဝင်ရောက်မှုကတော့ရှိနေဆဲ အခြေအနေမှာရှိနေတယ်လို့ ဦးဇော်ဌေးကပြောပါတယ်။
“ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ဝင်လာတဲ့ကိစ္စ။ အဲဒါလည်း ကျနော်တို့ဘက်က Border ပိတ်ထားတယ်။ ဟိုဘက်ကလည်း ပိတ်ထားတယ်။ သို့သော်ချောင်းပေါက်မြောင်းပေါက်တွေ ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ ခြံစည်းရိုးအပြည့်၀ ကာလို့ မရဘူး။ အဲဒီ ချောင်းပေါက်မြောင်းပေါက်မှာ လှေတွေဘာတွေ ဝင်ထွက်ဖို့ ပေးရတယ်။ နို့မို့ရင် ဘယ်သူမှ သားရှာ၊ ဖားရှာသွားလို့ မရတော့ဘူး။ ကျနော်တို့ဘက်မှာ အဲဒီလိုမျိုးသံတိုင်တွေနဲ့ ရေလယ်ပေါ်မှာ ပိတ်တဲ့စနစ် လုပ်ထားတာမဟုတ်ဘူး။ ခြံစည်းရိုးပဲ ကာတယ်။ ခြံစည်းရိုး ကာပြီးရင်တောင်မှ ခုနကပြောတဲ့အပေါက်တွေက ရှိနေသေးတယ်။ ဒါကမြေပြင် အခြေအနေပေါ့နော်။ အဲဒီအပေါက်တွေက ခိုးဝင်ခိုးထွက်တွေရှိတယ်လို့ သတင်းတွေလဲကြားတယ်။ သတင်းတွေလည်း ရတယ်။ ရတဲ့နေရာက ကျနော်တို့ ပိတ်ဆို့ဖို့လည်း လုပ်တယ်။ အဲဒီမှာလဲပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် လူမှောင်ခိုပွဲစားတွေ ရှိတယ်။ တပ်ဘက်က၊ လုံခြုံရေးဘက်က တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ပေါင်းပြီး လူသွင်းတာတို့ မူးယစ်ဆေးဝါးသွင်းတာတို့ လုပ်တဲ့အတွက် သတင်းတွေကြားတော့ ကျနော်တို့ အရေးယူခိုင်းတယ်။ လူပွဲစားက ထွက်ပြေးတယ်။ ဒါလေးဖြစ်စဉ်က ရှိခဲ့တာပေါ့နော်။ အဲဒီဘက်မှာလည်း ကျနော်တို့ တရားမဝင်ခိုးဝင်လာရင် ကျနော်တို့ အရေးယူမယ်။”
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှာ ရောက်နေတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တချို့ နိုင်ငံတွင်းကို တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ပြန်လည် ဝင်လာတာတွေရှိပြီး သူတို့ကို ဖမ်းဆီး ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းထဲမှာ လတ်တလော နေရာချထားပေးပါတယ်။ မြန်မာအစိုးရအနေနဲ့က ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို လက်မခံပေမဲ့ ဒီဒုက္ခသည်တွေ စီစစ်လက်ခံသွားမယ်လို့ ဂတိပေးထားပြီးသားပါ။ ဒါပေမဲ့ ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ဒုက္ခသည်ပြန်လည်လက်ခံရေး အစီအစဉ်ကို ဆိုင်းငံထားပါတယ်။
ဒီလိုအချိန်မှာ တရားမဝင်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်မှု ဖြစ်စေတဲ့ လူပို့ဆောင်နေတဲ့ ပွဲစားတွေကို အရေးယူဖို့ ဖော်ထုတ်နေတယ်လို့ မောင်တောခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးစိုးအောင်ကပြောပါတယ်။
“စုံစမ်းဖေါ်ထုတ်ဖို့အခြေအနေလုပ်နေတယ်လေ ကျနော်တို့က။ ဝင်လာတဲ့လူကို ပို့ပါတယ်ဆိုတဲ့လူ။ ဒီမှာလှေနဲ့ ပို့တယ် အဲဒီလူမျိုးကို။ ရေလမ်းကြောင်းအပေါက်ကနေ ဝင်ထွက်ပြီးတော့ လာတာပဲ။”
လတ်တလောမှာတော့ သရက်အုပ်ကျေးရွာအုပ်စု မင်္ဂလာကြီးကျေးရွာက ကူးတို့လှေသမားတစ်ဦးကို လူကုန်ကူးနဲ့ အမှုဖွင့်ဖို့ လုပ်ဆောင်နေသလို တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာခဲ့တဲ့ လမ်းကြောင်းတွေကိုလည်း စိစစ်နေတယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။
မောင်တောဒေသမှာ COVID-19 ရောဂါအကြောင်း သိရှိမှု အားနည်းနေသလို လုံခြုံရေးအတွက်စီစစ်မှု အားနည်းနေတယ်လို့ မောင်တောမြို့ခံ ကိုထွန်းမြင့်ဦးက သူ့အတွေ့အကြုံကိုအခုလိုပြောပါတယ်။
SEE ALSO: နယ်စပ်က တရားမဝင် ဝင်လာသူတွေကြောင့် ကပ်ရောဂါကူးစက်မှာ ရခိုင်ဒေသခံတွေစိုးရိမ်“လက်ရှိဒီမောင်တောဒေသမှာက ဒီ COVID-19 ရောဂါရဲ့ ဟိုဟာကို သူတို့သေသေချာချာမသိကြဘူး။ ကျနော် ပထမဆုံးပေါ့။ မောင်တောမှာ နှစ်ယောက်သွားတွေ့တယ်။ ကျနော်က အဲဒီအနားမှာရှိတဲ့ ဘင်္ဂလီတချို့တွေနဲ့ စကားသွားပြော ကြည့်တယ်။ ကျနော်က ပြောတယ်။ မင်းတို့ အခုရွာတွေကနေ ဟိုဘက်နိုင်ငံက ဝင်လာတဲ့လူနှစ်ယောက်ကို အခုရောဂါ ကူးလို့ ဆေးရုံမှာ တင်ထားတယ်ဆို သူတို့ကဘာပြောလဲဆိုတော့ မဟုတ်ဘူးတဲ့။ အဲတာပိုက်ဆံမပေးနိုင်လို့ ဖမ်းထားတာတဲ့။ ပြောရမယ်ဆိုအဲဒီမှာ နှစ်ချက် ကျနော် တွေ့ရတယ်။ တစ်အချက်က သူတို့ပါးစပ်ထဲမှာ ပိုက်ဆံမပေးနိုင်လို့ဖမ်းထားတယ်လို့ပြောတာကိုက ရှေ့မှာ ဒါမျိုးဖြစ်စဉ် ဖြစ်ခဲ့ဘူးလို့သာ သူတို့ပြောတယ်လို့ပဲ ယေဘူယျသုံးသပ်လို့ရတယ်။ နှစ်အချက်ကကျ သူတို့က ဒီရောဂါသည် တကယ့်ကို လူတွေကို ထိခိုက်နိုင်တဲ့ရောဂါဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ဟာကို သူတို့တွေမှာ အသိမရှိဘူး။”
မောင်တောဒေသနဲ့ နတ်မြစ်တစ်ခုတည်းသာခြားထားတဲ့ ဘင်္ဂလာဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့စ်ဘဇားခရိုင်က ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်စခန်းထဲမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူ များပြားလာလို့ စိုးရိမ်စိတ်ဖြစ်ပြီး၊ မြန်မာနိုင်ငံဘက်ခြမ်းကို တရားမဝင် ပြန်ဝင်လာတဲ့သူများပြားနေတယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။
ကိုဗစ်ကာလအတွင်း တဘက်နိုင်ငံမှ ပြန်လည်ဝင်ရောက်လာမှုကို အစိုးရက ပိတ်ပင်ထားပေမဲ့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသူ ၉၀ ကျော် ရှိနေတယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေက VOA ကို ပြောထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ၂၀၁၇ ခုနှစ်တုန်းက အစိုးရတပ်ရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး စစ်ဆင်ရေးအတွင်း ဒေသခံ ရိုဟင်ဂျာ မွတ်လင် သိန်းဂဏန်း အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှထဲ ထွက်ပြေးသွားခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
နယ်စပ်တွေကနေ တရားမဝင် ပြန်လာသူတွေ လဝကဥပဒေနဲ့ အရေးယူမယ်
[Unicode Version]
နယျစပျတှကေနေ တရားမဝငျ ပွနျလာသူတှေ လဝကဥပဒနေဲ့ အရေးယူမယျ
COVID-19 ကူးစကျရောဂါဖွဈပှါးမှု မွင့ျမားနတေဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံအပါအဝငျ ထိုငျး၊ တရုတျ၊ အိန်ဒိယ၊ လာအိုနိုငျငံက တရားမဝငျခိုးဝငျလာသူတှနေဲ့ လူပှဲစားတှကေို လူဝငျမှု ကွီးကွပျရေးဥပဒနေဲ့ အရေးယူသှားမယျလို့ နိုငျငံတောျ သမ်မတရုံးကနေ ပွောဆိုခဲ့တဲ့အကွောငျးတငျဆကျပေးမှာပါ။ ဒီအကွောငျးဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ထိစပျနတေဲ့ အိမျနီးခငြျးနိုငျငံကနေ တရားမဝငျ ဝငျရောကျလာသူတှနေဲ့ လကျခံထားတဲ့သူတှကေို အရေးယူသှားမယျလို့ နိုငျငံတောျ သမ်မတရုံးပွောခှင့ျရ ဦးဇောျဌေးက ဒီကနေ့ကငြျးပတဲ့ သမ်မတရုံး သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ အခုလိုပွောသှားပါတယျ။
“တနိုငျငံလုံးမှာရှိတဲ့ နယျစပျဂိတျတှကေနပွေီးတော့ တရားဝငျဂိတျတှေ မဟုတျဘဲနဲ့ တရားမဝငျခိုးဝငျလာရငျ ကနြောျ အရေးယူမယျ။ ကူးစကျရောဂါနဲ့ ကနြောျတို့ အရေးမယူဘူး၊ လဝကအကျနဲ့အရေးယူမယျ။ အဲဒီမှာလကျခံထားတဲ့ လူကိုလညျး သိရကျနဲ့ပေါ့နောျ ဒီလူသညျခိုးဝငျမှနျးသိသိနဲ့ လကျခံထားတဲ့လူလညျး ကနြောျတို့ အရေးယူမယျ။ အဲဒါလညျး ကနြောျတို့ ကွညောထားပွီးဖွဈတယျ။ အဲဒါက ကနြောျတို့ ရခိုငျပွညျနယျရော၊ ထိုငျးနယျစပျ၊ တရုတျနယျစပျ၊ အိန်ဒိယနယျစပျ၊ လာအိုနယျစပျ အကုနျပါပါတယျ။”
သမ္မတရုံးပြောခွင့်ရသူ ဦးဇော်ဌေး (ဓာတ်ပုံ - Myanmar President Office/Handout) (ဇွန် ၁၉၊ ၂၀၂၀)
အထူးသဖွင့ျ မွနျမာနိုငျငံအနောကျပိုငျး ရခိုငျပွညျနယျနဲ့ထိစပျနတေဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကနေ မောငျတောမွို့နယျကတဆင့ျ တရားမဝငျဝငျရောကျမှုတှကေ COVID-19 ရောဂါကူးစကျမှုအတှကျ စိုးရိမျစရာအနအေထား ရှိနတောပါ။ အစိုးရအနနေဲ့ ဘငျ်ဂလားနယျစပျကနေ တရားမဝငျခိုးဝငျလာသူတှကေို အရေးယူသှားမယျလို့ ထုတျပွနျပမေဲ့ ဝငျရောကျမှုကတော့ရှိနဆေဲ အခွအေနမှောရှိနတေယျလို့ ဦးဇောျဌေးကပွောပါတယျ။
“ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ဝငျလာတဲ့ကိစ်စ။ အဲဒါလညျး ကနြောျတို့ဘကျက Border ပိတျထားတယျ။ ဟိုဘကျကလညျး ပိတျထားတယျ။ သို့သောျခြောငျးပေါကျမွောငျးပေါကျတှေ ရှိတယျ။ ကနြောျတို့ ခွံစညျးရိုးအပွည့ျ၀ ကာလို့ မရဘူး။ အဲဒီ ခြောငျးပေါကျမွောငျးပေါကျမှာ လှတှေဘောတှေ ဝငျထှကျဖို့ ပေးရတယျ။ နို့မို့ရငျ ဘယျသူမှ သားရှာ၊ ဖားရှာသှားလို့ မရတော့ဘူး။ ကနြောျတို့ဘကျမှာ အဲဒီလိုမြိုးသံတိုငျတှနေဲ့ ရလေယျပေါျမှာ ပိတျတဲ့စနဈ လုပျထားတာမဟုတျဘူး။ ခွံစညျးရိုးပဲ ကာတယျ။ ခွံစညျးရိုး ကာပွီးရငျတောငျမှ ခုနကပွောတဲ့အပေါကျတှကေ ရှိနသေေးတယျ။ ဒါကမွပွေငျ အခွအေနပေေါ့နောျ။ အဲဒီအပေါကျတှကေ ခိုးဝငျခိုးထှကျတှရှေိတယျလို့ သတငျးတှလေဲကွားတယျ။ သတငျးတှလေညျး ရတယျ။ ရတဲ့နရောက ကနြောျတို့ ပိတျဆို့ဖို့လညျး လုပျတယျ။ အဲဒီမှာလဲပှင့ျပှင့ျလငျးလငျးပွောရရငျ လူမှောငျခိုပှဲစားတှေ ရှိတယျ။ တပျဘကျက၊ လုံခွုံရေးဘကျက တာဝနျရှိသူတှနေဲ့ ပေါငျးပွီး လူသှငျးတာတို့ မူးယဈဆေးဝါးသှငျးတာတို့ လုပျတဲ့အတှကျ သတငျးတှကွေားတော့ ကနြောျတို့ အရေးယူခိုငျးတယျ။ လူပှဲစားက ထှကျပွေးတယျ။ ဒါလေးဖွဈစဉျက ရှိခဲ့တာပေါ့နောျ။ အဲဒီဘကျမှာလညျး ကနြောျတို့ တရားမဝငျခိုးဝငျလာရငျ ကနြောျတို့ အရေးယူမယျ။”
SEE ALSO: ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းအတွင်း ကိုဗစ်ကူးစက်သူ အရေအတွက်တိုးဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံမှာ ရောကျနတေဲ့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတခြို့ နိုငျငံတှငျးကို တရားမဝငျ နယျစပျဖွတျကြောျ ပွနျလညျ ဝငျလာတာတှရှေိပွီး သူတို့ကို ဖမျးဆီး ကယျဆယျရေးစခနျးထဲမှာ လတျတလော နရောခထြားပေးပါတယျ။ မွနျမာအစိုးရအနနေဲ့က ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို လကျမခံပမေဲ့ ဒီဒုက်ခသညျတှေ စီစဈလကျခံသှားမယျလို့ ဂတိပေးထားပွီးသားပါ။ ဒါပမေဲ့ ကပျရောဂါကာလအတှငျး ဒုက်ခသညျပွနျလညျလကျခံရေး အစီအစဉျကို ဆိုငျးငံထားပါတယျ။
ဒီလိုအခြိနျမှာ တရားမဝငျနယျစပျဖွတျကြောျမှု ဖွဈစတေဲ့ လူပို့ဆောငျနတေဲ့ ပှဲစားတှကေို အရေးယူဖို့ ဖောျထုတျနတေယျလို့ မောငျတောခရိုငျအုပျခြုပျရေးမှူး ဦးစိုးအောငျကပွောပါတယျ။
“စုံစမျးဖေါျထုတျဖို့အခွအေနလေုပျနတေယျလေ ကနြောျတို့က။ ဝငျလာတဲ့လူကို ပို့ပါတယျဆိုတဲ့လူ။ ဒီမှာလှနေဲ့ ပို့တယျ အဲဒီလူမြိုးကို။ ရလေမျးကွောငျးအပေါကျကနေ ဝငျထှကျပွီးတော့ လာတာပဲ။”
လတျတလောမှာတော့ သရကျအုပျကြေးရှာအုပျစု မငျ်ဂလာကွီးကြေးရှာက ကူးတို့လှသေမားတဈဦးကို လူကုနျကူးနဲ့ အမှုဖှင့ျဖို့ လုပျဆောငျနသေလို တရားမဝငျ ဝငျရောကျလာခဲ့တဲ့ လမျးကွောငျးတှကေိုလညျး စိစဈနတေယျလို့ သူကဆိုပါတယျ။
မောငျတောဒသေမှာ COVID-19 ရောဂါအကွောငျး သိရှိမှု အားနညျးနသေလို လုံခွုံရေးအတှကျစီစဈမှု အားနညျးနတေယျလို့ မောငျတောမွို့ခံ ကိုထှနျးမွင့ျဦးက သူ့အတှေ့အကွုံကိုအခုလိုပွောပါတယျ။
SEE ALSO: ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ် တရားမဝင် ဝင်ရောက်သူတွေကို စောင့်ကြည့်စစ်ဆေး“လကျရှိဒီမောငျတောဒသေမှာက ဒီ COVID-19 ရောဂါရဲ့ ဟိုဟာကို သူတို့သသေခြောခြာမသိကွဘူး။ ကနြောျ ပထမဆုံးပေါ့။ မောငျတောမှာ နှဈယောကျသှားတှေ့တယျ။ ကနြောျက အဲဒီအနားမှာရှိတဲ့ ဘငျ်ဂလီတခြို့တှနေဲ့ စကားသှားပွော ကွည့ျတယျ။ ကနြောျက ပွောတယျ။ မငျးတို့ အခုရှာတှကေနေ ဟိုဘကျနိုငျငံက ဝငျလာတဲ့လူနှဈယောကျကို အခုရောဂါ ကူးလို့ ဆေးရုံမှာ တငျထားတယျဆို သူတို့ကဘာပွောလဲဆိုတော့ မဟုတျဘူးတဲ့။ အဲတာပိုကျဆံမပေးနိုငျလို့ ဖမျးထားတာတဲ့။ ပွောရမယျဆိုအဲဒီမှာ နှဈခကြျ ကနြောျ တှေ့ရတယျ။ တဈအခကြျက သူတို့ပါးစပျထဲမှာ ပိုကျဆံမပေးနိုငျလို့ဖမျးထားတယျလို့ပွောတာကိုက ရှေ့မှာ ဒါမြိုးဖွဈစဉျ ဖွဈခဲ့ဘူးလို့သာ သူတို့ပွောတယျလို့ပဲ ယဘေူယသြုံးသပျလို့ရတယျ။ နှဈအခကြျကကြ သူတို့က ဒီရောဂါသညျ တကယ့ျကို လူတှကေို ထိခိုကျနိုငျတဲ့ရောဂါဖွဈတယျဆိုတဲ့ဟာကို သူတို့တှမှော အသိမရှိဘူး။”
မောငျတောဒသေနဲ့ နတျမွဈတဈခုတညျးသာခွားထားတဲ့ ဘငျ်ဂလာဒေ့ရျှနိုငျငံ ကော့ဈဘဇားခရိုငျက ရိုဟငျဂြာ ဒုက်ခသညျစခနျးထဲမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရသူ မြားပွားလာလို့ စိုးရိမျစိတျဖွဈပွီး၊ မွနျမာနိုငျငံဘကျခွမျးကို တရားမဝငျ ပွနျဝငျလာတဲ့သူမြားပွားနတေယျလို့ သူကဆိုပါတယျ။
ကိုဗဈကာလအတှငျး တဘကျနိုငျငံမှ ပွနျလညျဝငျရောကျလာမှုကို အစိုးရက ပိတျပငျထားပမေဲ့ တရားမဝငျ ဝငျရောကျလာသူ ၉၀ ကြောျ ရှိနတေယျလို့ တာဝနျရှိသူတှကေ VOA ကို ပွောထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမှာ၂၀၁၇ ခုနှဈတုနျးက အစိုးရတပျရဲ့ နယျမွရှေငျးလငျးရေး စဈဆငျရေးအတှငျး ဒသေခံ ရိုဟငျဂြာ မှတျလငျ သိနျးဂဏနျး အိမျနီးခငြျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှထဲ ထှကျပွေးသှားခဲ့ကွတာဖွဈပါတယျ။