အသွားအလာ ကန့်သတ်မှုကြောင့် ပလက်ဝ ဒေသခံတွေ အခက်ကြုံ

ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့ (ဓာတ်ပုံ - Peter Lawilu, CUSF - Paletwa)

(Zawgyi / Unicode)

ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်အတွက် အဓိကကုန်စည်စီးဆင်းရာဖြစ်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့နယ်နဲ့ ဆက်သွယ်ထားတဲ့ ရေလမ်းကြောင်းကို တပ်မတော်ဖက်က ပိတ်ပင်ထားတာကြောင့် ပလက်ဝဒေသခံတွေ အခက်ကြုံနေကြပါတယ်။ ကုန်တွေ ရောက်မလာတာကြောင့် ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ တက်ပြီး ဆေးဝါးတွေ ရှားပါးမှုကြုံနေတယ်လို့ ပလက်ဝဒေသခံတွေက ပြောကြပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်ကလာတဲ့ ဒီအကြောင်းအပြည့်အစုံကိုတော့ ကိုရဲမွန် က တင်ပြပေး ပါမယ်။

ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ စစ်တပ်က အသွားအလာကန့်သတ်ထားတာတွေကြောင့် စားဝတ်နေရေးအပြင် လူမှုစီးပွား ထိခိုက်နေတယ်လို့ ပလက်ဝဒေသခံတွေက ပြောပါ တယ်။ ပလက်ဝမြို့နယ်အတွက် အဓိက ကုန်စည်စီးဆင်းရာဖြစ်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့နယ် ရေလမ်းကြောင်းကို အောက် တိုဘာလ ၁၄ ရက်နေ့ကစပြီး ပိတ်လိုက်တာကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ ပလက်ဝ ဒေသခံတစ်ဦး ကပြောပါတယ်။

အရင်က တစ်ပတ်နှစ်ရက် သွားလာခွင့်ပေးထားရာကနေ လုံးဝခွင့် မပြုတော့တာဖြစ်ပါတယ်။

“တစ်ပတ်ကို နှစ်ရက်လောက်တော့ ခလရ ၂၈၉ က သွားခွင့်ပြုတယ်။ အဲတာကလည်း ကုန်စက်လှေတွေ ဝန်တင် ဘုတ် တွေပဲ သွားလာခွင့်ရှိတယ်။ လူသီးသန့်စီးတဲ့ စက်လှေတွေကျတော့ ခွင့်ပြုချင်တင် စိစစ်ပြီးမှပဲ သူတို့ သွားခွင့်ပေးတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ လူတွေလည်း ဆင်းခွင့်မပေးဘူး။ စက်လှေကိုလည်း သွားခွင့်မပေးဘူး။ အောက်တိုဘာ ၁၄ ရက်နေ့ထဲက ပိတ်ပင်ထားပါတယ်။ ”

ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေတုန်းကလည်း ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့နဲ့ တပ်မတော်ကြား ရခိုင်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ပလက်ဝမြို့နယ်တွေမှာ တိုက်ပွဲတွေ အကြီးအကျယ် ဖြစ်ပွားခဲ့ချိန်တုန်းကလည်း ပလက်ဝ ဒေသခံတွေ သွားလာမှုကို စစ်တပ်က ပိတ်ပင်ခဲ့ပါတယ်။ တိုက်ပွဲ ပြီးသွားချိန်ကနေ အခုအထိလည်း လွတ်လပ်စွာ မသွားနိုင်သေးဘူးလို့ ပလက်ဝဒေသခံတဦးကပြောပါတယ်။

“ စစ်ကောင်စီအစိုးရတက်ကတည်းက ကျနော်တို့ ဒီနေ့ဒီအချိန်ထိ လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာခွင့် လုံးဝမရှိသေးပါဘူး။ သူတို့ဥပမာ သွားခွင့်ပေးတာက တပတ်မှာ နှစ်ရက်လောက် သွားခွင့်ရပါတယ်။ ကိုယ်သွားချင်သလို သွားလို့မရဘူး။ စီးပွားရေး ကျန်းမာရေး ဆေးကုသမှုခံယူဖို့ အတွက်ဆိုရင်လည်း လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားခွင့်မရပါဘူး ပိတ်ပင်မှုတွေနဲ့ ကြုံတွေ့နေရတယ်။”

ချင်းပြည်နယ်ပလက်ဝ မြို့နယ်ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်ကျောက်တော်နဲ့ နယ်စပ်မြို့ဖြစ်သလို ပလက်ဝအတွက် လိုအပ်တဲ့ ဆေးဝါးတွေ စားနပ်ရိက္ခာတွေအပြင် တခြား ကျန်းမာရေး ပညာရေး စီးပွားရေးတွေက အစ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို အဓိက အမှီအခိုပြုနေကြရတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိမှာတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို အသွား ပိတ်ပင်ထားတာကြောင့် ပလက်ဝမြို့ပေါ်မှာ ကုန်းဈေးနှုန်းတွေလည်း တက်နေသလို ဆေးဝါးပြတ်လပ်တာတွေနဲ့ပါ ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ ပလက်ဝဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။ ပလက်ဝမြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တွေမှာ ရာသီတုပ်ကွေး ဖြစ်နေသူများပေမယ့် ဆေးဝါးရှားပါးမှုတွေ ရှိတယ်လို့လည်း ပလက်ဝဒေ သခံတစ်ဦးကပြောပါတယ်။

“ပလက်ဝအတွက် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုက ရခိုင်ပြည်နယ်ကိုပဲ မှီခိုနေတဲ့အတွက် ရခိုင်ပြည်က စက်လှေတွေ အတင်အဆင်းမရှိတဲ့ အတွက် ကျနော်တို့ ပလက်ဝမြို့ပေါ်မှာ ဆန်တွေကတော့ တရက်ထက် တရက်ဈေးတက်တယ်။ ဆေဝါးတွေဆိုရင် အခု မြို့ပေါ် ရပ်ကွက်တွေမှာ ရာသီတုပ်ကွေးတွေ ဖြစ်နေကြတယ်။ ဆေးဝါးတွေလည်း လုံလောက်မှု မရှိဘူး။ ငှက်ဖျားဆေးတွေ ဘာတွေလည်း ပြတ်လပ်တဲ့ အနေအထားက ပိုတွေ့မြင်နေရတယ်။ ဆေးဝါးက လုံးဝကို လုံလောက်မှု မရှိတဲ့ အနေအထားကို တွေ့မြင်နေရတယ်။”

ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ အသွားအလာကန့်သတ်ထားတာနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး ပလက်ဝမြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနဲ့ တပ်မတော်တာဝန်ရှိသူတွေကို ဗွီအိုအေက ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ဖုန်းလက်ခံဖြေဆိုခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။ ချင်းပြည်နယ်ထဲက မင်းတပ်၊ ဟားခါး၊ ဖလမ်း၊ မတူပီ စတဲ့ မြို့တွေမှာ စစ်တပ်နဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေကြား တိုက်ပွဲတွေရှိနေသလို အဲဒီဒေသတွေဘက် အသွားအလာတွေကို စစ်တပ်က လုံခြုံရေး တင်းတင်းကြပ်ကြပ်နဲ့ စိစစ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

အသွားအလာ ကန့်သတ်မှုကြောင့် ပလက်ဝ ဒေသခံတွေ အခက်ကြုံ

(Unicode)

အသှားအလာ ကန့ျသတျမှုကွောင့ျ ပလကျဝ ဒသေခံတှေ အခကျကွုံ

ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျအတှကျ အဓိကကုနျစညျစီးဆငျးရာဖွဈတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျ ကြောကျတောျမွို့နယျနဲ့ ဆကျသှယျထားတဲ့ ရလေမျးကွောငျးကို တပျမတောျဖကျက ပိတျပငျထားတာကွောင့ျ ပလကျဝဒသေခံတှေ အခကျကွုံနကွေပါတယျ။ ကုနျတှေ ရောကျမလာတာကွောင့ျ ကုနျဈေးနှုနျးတှေ တကျပွီး ဆေးဝါးတှေ ရှားပါးမှုကွုံနတေယျလို့ ပလကျဝဒသေခံတှကေ ပွောကွပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျကလာတဲ့ ဒီအကွောငျးအပွည့ျအစုံကိုတော့ ကိုရဲမှနျ က တငျပွပေး ပါမယျ။

ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျမှာ စဈတပျက အသှားအလာကန့ျသတျထားတာတှကွေောင့ျ စားဝတျနရေေးအပွငျ လူမှုစီးပှား ထိခိုကျနတေယျလို့ ပလကျဝဒသေခံတှကေ ပွောပါ တယျ။ ပလကျဝမွို့နယျအတှကျ အဓိက ကုနျစညျစီးဆငျးရာဖွဈတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျ ကြောကျတောျမွို့နယျ ရလေမျးကွောငျးကို အောကျ တိုဘာလ ၁၄ ရကျနေ့ကစပွီး ပိတျလိုကျတာကွောင့ျ ဖွဈတယျလို့ ပလကျဝ ဒသေခံတဈဦး ကပွောပါတယျ။

အရငျက တဈပတျနှဈရကျ သှားလာခှင့ျပေးထားရာကနေ လုံးဝခှင့ျ မပွုတော့တာဖွဈပါတယျ။

“တဈပတျကို နှဈရကျလောကျတော့ ခလရ ၂၈၉ က သှားခှင့ျပွုတယျ။ အဲတာကလညျး ကုနျစကျလှတှေေ ဝနျတငျ ဘုတျ တှပေဲ သှားလာခှင့ျရှိတယျ။ လူသီးသန့ျစီးတဲ့ စကျလှတှေကေတြော့ ခှင့ျပွုခငြျတငျ စိစဈပွီးမှပဲ သူတို့ သှားခှင့ျပေးတယျ။ အခုနောကျပိုငျးမှာတော့ လူတှလေညျး ဆငျးခှင့ျမပေးဘူး။ စကျလှကေိုလညျး သှားခှင့ျမပေးဘူး။ အောကျတိုဘာ ၁၄ ရကျနေ့ထဲက ပိတျပငျထားပါတယျ။ ”

ပွီးခဲ့တဲ့ နှဈတှတေုနျးကလညျး ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့နဲ့ တပျမတောျကွား ရခိုငျမွောကျပိုငျးနဲ့ ပလကျဝမွို့နယျတှမှော တိုကျပှဲတှေ အကွီးအကယြျ ဖွဈပှားခဲ့ခြိနျတုနျးကလညျး ပလကျဝ ဒသေခံတှေ သှားလာမှုကို စဈတပျက ပိတျပငျခဲ့ပါတယျ။ တိုကျပှဲ ပွီးသှားခြိနျကနေ အခုအထိလညျး လှတျလပျစှာ မသှားနိုငျသေးဘူးလို့ ပလကျဝဒသေခံတဦးကပွောပါတယျ။

“ စဈကောငျစီအစိုးရတကျကတညျးက ကနြောျတို့ ဒီနေ့ဒီအခြိနျထိ လှတျလှတျလပျလပျ သှားလာခှင့ျ လုံးဝမရှိသေးပါဘူး။ သူတို့ဥပမာ သှားခှင့ျပေးတာက တပတျမှာ နှဈရကျလောကျ သှားခှင့ျရပါတယျ။ ကိုယျသှားခငြျသလို သှားလို့မရဘူး။ စီးပှားရေး ကနြျးမာရေး ဆေးကုသမှုခံယူဖို့ အတှကျဆိုရငျလညျး လှတျလှတျလပျလပျ သှားခှင့ျမရပါဘူး ပိတျပငျမှုတှနေဲ့ ကွုံတှေ့နရေတယျ။”

ခငြျးပွညျနယျပလကျဝ မွို့နယျဟာ ရခိုငျပွညျနယျကြောကျတောျနဲ့ နယျစပျမွို့ဖွဈသလို ပလကျဝအတှကျ လိုအပျတဲ့ ဆေးဝါးတှေ စားနပျရိက်ခာတှအေပွငျ တခွား ကနြျးမာရေး ပညာရေး စီးပှားရေးတှကေ အစ ရခိုငျပွညျနယျကို အဓိက အမှီအခိုပွုနကွေရတာလညျး ဖွဈပါတယျ။

လကျရှိမှာတော့ ရခိုငျပွညျနယျကို အသှား ပိတျပငျထားတာကွောင့ျ ပလကျဝမွို့ပေါျမှာ ကုနျးဈေးနှုနျးတှလေညျး တကျနသေလို ဆေးဝါးပွတျလပျတာတှနေဲ့ပါ ကွုံတှေ့နရေတယျလို့ ပလကျဝဒသေခံတဦးက ပွောပါတယျ။ ပလကျဝမွို့ပေါျရပျကှကျတှမှော ရာသီတုပျကှေး ဖွဈနသေူမြားပမေယ့ျ ဆေးဝါးရှားပါးမှုတှေ ရှိတယျလို့လညျး ပလကျဝဒေ သခံတဈဦးကပွောပါတယျ။

“ပလကျဝအတှကျ ကုနျစညျစီးဆငျးမှုက ရခိုငျပွညျနယျကိုပဲ မှီခိုနတေဲ့အတှကျ ရခိုငျပွညျက စကျလှတှေေ အတငျအဆငျးမရှိတဲ့ အတှကျ ကနြောျတို့ ပလကျဝမွို့ပေါျမှာ ဆနျတှကေတော့ တရကျထကျ တရကျဈေးတကျတယျ။ ဆဝေါးတှဆေိုရငျ အခု မွို့ပေါျ ရပျကှကျတှမှော ရာသီတုပျကှေးတှေ ဖွဈနကွေတယျ။ ဆေးဝါးတှလေညျး လုံလောကျမှု မရှိဘူး။ ငှကျဖြားဆေးတှေ ဘာတှလေညျး ပွတျလပျတဲ့ အနအေထားက ပိုတှေ့မွငျနရေတယျ။ ဆေးဝါးက လုံးဝကို လုံလောကျမှု မရှိတဲ့ အနအေထားကို တှေ့မွငျနရေတယျ။”

ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျမှာ အသှားအလာကန့ျသတျထားတာနဲ့ ပတျသတျပွီး ပလကျဝမွို့နယျအုပျခြုပျရေးမှူးနဲ့ တပျမတောျတာဝနျရှိသူတှကေို ဗှီအိုအကေ ဆကျသှယျခဲ့ပမေယ့ျလညျး ဖုနျးလကျခံဖွဆေိုခဲ့ခွငျးမရှိပါဘူး။ ခငြျးပွညျနယျထဲက မငျးတပျ၊ ဟားခါး၊ ဖလမျး၊ မတူပီ စတဲ့ မွို့တှမှော စဈတပျနဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေးအဖှဲ့တှကွေား တိုကျပှဲတှရှေိနသေလို အဲဒီဒသေတှဘေကျ အသှားအလာတှကေို စဈတပျက လုံခွုံရေး တငျးတငျးကွပျကွပျနဲ့ စိစဈနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။