စစ်ကောင်စီရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုမှု အပေါ် နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူတွေရဲ့ အမြင်တချို့
{{Zawgyi/Unicode}}
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းတာ တနှစ်ကျော်လာချိန်မှာ အာဆီယံအစည်းဝေးတွေအတွက် စစ်ကောင်စီကိုမဖိတ်ကြားတော့သလို မကြာခင်က ကျင်းပခဲ့တဲ့ အမေရိကန်- အာဆီယံ အထူးအစည်းဝေးမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုအဖြစ် တက်ရောက်ခွင့်မရခဲ့ပါဘူး။ ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ NUG ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကိုတော့ အမေရိကန် ဒုနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေက တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သလို အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် မလေးရှားနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလည်း ဝါရှင်တန်မှာပဲ တွေ့ဆုံခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိ စစ်ကောင်စီရဲ့ သံတမန်ရေးရာ အနေထားနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူတွေရဲ့ အမြင်တွေကဘယ်လိုရှိပါသလဲ။ ရန်ကုန်က ပေးပို့တဲ့ သတင်းကို ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ကပြောပြပေးမှာပါ။
မေလ ၁၂ - ၁၃ ရက်တွေမှာ ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန် ကမကထ ပြု့လုပ်ကျင်းပတဲ့ အမေရိကန်- အာဆီယံ အထူးအစည်းအဝေးမှာ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို မဖိတ်ခေါ်တာဟာ စစ်ကောင်စီအတွက် သံတမန်ဆက်ဆံရေးမှာ ဖယ်ကျဉ်ခံရလိုက်ရတာလို့ နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူတွေက ဝေဖန်ကြပါတယ်။ တချိန်ထည်းမှာပဲ ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်ကို အမေရိကန်ရဲ့ ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာ လက်ခံတွေဆုံလိုက်တာဟာ မြန်မာပြည်မှာ အုပ်ချုပ်ရေး အဏာကို ရယူထားတဲ့ စစ်ကောင်စီအတွက်တော့ သံတမန်ရေးအရ ထိုးနှက်ချက်တခုဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံရေး သင်တန်းတွေကို ပို့ချပေးနေတဲ့ ဒေါက်တာမြင့်သိန်းကပြောပါတယ်။
" လက်တွေ့ဆန်တဲ့ နိုင်ငံရေး စဉ်းစားချက်အရ အနာဂတ်ကာလ မြန်မာပြည်သူလူထုနဲ့ ဆက်ဆံမယ်ဆိုရင် အလားအလာရှိ၊ အောင်မြင်နိုင်ခြေရှိတဲ့ အနေအထားလို့ သူတို့သုံးသပ်ပုံ ရတယ်ပေါ့နော်။ ဒါကြောင့်မို့လည်း NUG ဝန်ကြီးတယောက်ကို ခြေချခွင့်ပေး လုပ်တာဆိုတော့ သံတမန်ရေး ဆက်ဆံရေးအရ သူ့ရဲ့မဟာမိတ် မိတ်ဖက် သူ့ရဲ့ stratrgic partner တွေကို signal ပြလိုက်တဲ့သဘောပါပဲ။ ဆိုတော့ ဒါက သံတမန်ရေးရာ ကျရှုံးခန်းရဲ့အစပဲ ရှိပါသေးတယ်။"
NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကို အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူတွေက တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့တဲ့အပေါ် စစ်ကောင်စီဘက်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ရဲ့ ရပ်တည်ချက်အပေါ်မှာပါ မေးခွန်းထုတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်နဲ့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေကတော့ သူတို့ရဲ့ ၂ရက်တာ တွေ့ဆုံမှုအပြီးမှာ ပူးတွဲကြေညာချက်တစောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံထဲက အကြမ်းဖက်မှုတွေ ချက်ချင်းရပ်ဖို့၊ ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့၊ အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ ဘုံသဘောတူညီမှုတွေကို အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်ပေးဖို့ စစ်ကောင်စီကို ထပ်ပြီး တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် မလေးရှားနိုင်ငံကတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပိုပြီးဆိုးရွားလာတဲ့ အခြေအနေတွေကို ထောက်ပြပြီး ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUGနဲ့ ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့တာပါ။
ဧရာဝတီတိုင်းမ် သတင်းဌာနရဲ့ အယ်ဒီတာချုပ် ဆလိုင်းသန့်စင်ကလည်း အာဆီယံက ဘုံသဘောတူညီထားတဲ့ အရာတွေကို တနှစ်ကျော်လာတဲ့အထိ အကောင်အထည် မဖော်နိုင်တာဟာ စစ်ကောင်စီဘက်က ကြီမားတဲ့ဆုံးရှုံးမှု ဖြစ်ကြောင်းပြောပါတယ်။
" အာဆီယံလို ဒေသတွင်းနိုင်ငံရဲ့ အစည်းဝေးတက်ခွင့်တောင် ဆုံးရှုံးတယ်၊ နောက်ပြီး တရုတ်နဲ့ အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး တက်ခွင့်ဆုံးရှုံးတယ်။ နောက်ပြီး အမေရိကန်- အာဆီယံ ထိပ်သီး အစည်းအဝေး တက်ခွင့်တွေ ဆုံးရှုံးတယ်။ တောက်လျှောက် စစ်ကောင်စီဘက်က အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်ဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်တိုင် ဒီအစည်းအဝေးတွေကို တက်ခွင့်မရတာကို ပြန်ကြည့်လိုက်ရင် စစ်ကောင်စီသည် သံတမန်ရေးအရကိုက NUG ကိုရှုံးနေပြီဆိုတာ ထင်ရှားပါတယ်။"
စစ်ကောင်စီဟာ ကုလသမဂ္ဂမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုတဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ကိုလည်း လက်လွှတ်ဆုံးရှုံး ထားရပါတယ်။ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး ပညာရှင်တဦးဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာယဉ်မျိုးသူ ကတော့ စစ်ကောင်စီဟာ အခုအခြေအနေမျိုးမှာ ဖိအားတွေ ကြုံတွေ့နိုင်တာမှန်ပေမဲ့ လက်ရှိမှာ မြန်မာနိုင်ငံဟာ အမေရိကန်အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၈၀ နဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ရှိနေဆဲဖြစ်သလို သံရုံးတွေလည်း အပြန်အလှန်ထားရှိထားဆဲ ဖြစ်တဲ့အတွက် နိုင်ငံတကာနဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေးမှာ ကျရှုံးတယ်လို့ ယတိပြတ်ပြောလို့မရဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
" ဒီလိုမျိုး အာစီယံ- ယူအက်စ် summit မှာ မြန်မာနိုင်ငံကို vacant ( နေရာလွတ်) ထားတယ်ပေါ့နော်၊ ဒါတနည်းအားဖြင့်တော့ ဒီဥစ္စာက တနည်းအားဖြင့် လုပ်လေ့လုပ်ထ ရှိပါတယ်ရှင့်။ ဟိုအရင်က US လည်း Human Rights Council မှာ US နေရာကို vacant လုပ်ထားတာရှိတယ် ပြီးခဲ့တဲ့ငါးနှစ်ကပေါ့။
ဒါကတော့ အပျော့ပျောင်းဆုံး remind ( သတိပေး) တဲ့အဆင့်ပေါ့နော်။ သံတမန်ရေးအရ ကျရှုံးလား မကျရှုံးလားဆိုတာ ကျမအတွက်ကတော့ ဘာနဲ့တွက်လဲဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံက ဘယ်သံရုံးတွေ ရုတ်သိမ်းသွားလဲဆိုတာနဲ့ အရင်ဆုံးကြည့်တယ်။ အခုအချိန်အထိတော့ ဘယ်သံရုံးမှ ရုတ်သိမ်းတာ မရှိတဲ့အတွက် diplomatic failure မဟုတ်ဘူးရှင့်။"
ဒေါက်တာမြင့်သိန်းကတော့ တချို့နိုင်ငံတွေက မြန်မာနိုင်ငံအတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် အရေးပါတဲ့ နိုင်ငံတွေမဟုတ်လို့ သူအနေနဲ့ ဒါကိုလက်မခံကြောင်း ပြောပါတယ်။
" နိုင်ငံတကာရေး ထုံးတမ်းစဉ်လာအရဖွင့်ထားတဲ့ သံတမန်ဆက်သွယ်မှု ရှိနေတာကို သံတမန်ရေးရာအောင်မြင်မှု ရှိနေဆဲပဲလို့တော့ ယတိပြတ်ပြောလို့မရဘူး။ အထူးသဖြင့် သူ့ရဲ့မိတ်ဖက်တွေဖြစ်တဲ့ တရုတ်နဲ့ ရုရှားတို့ရဲ့ သံရုံးတွေ၊ အမေရိကန်သံရုံးတွေ ရှိနေဆဲ ဖြစ်ပေမဲ့လည်း အခြေအနေတွေက အချိန်မရွေးပြောင်းသွားနိုင်တယ်။ စတင်အချက်ပြမှုကိုတော့ ကြီးကြီးမားမား တွေ့လိုက်ရပြီဆိုတော့ အနှစ်သာရအားဖြင့်တော့ ကမ္ဘာ့ထိပ်သီး အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေ ဦးဆောင်နိုင်ငံတွေဘက်ကနေ သံတမန်ရေးရာ လျှော့ချမှုလို့ ယျေဘူယျပြောလို့ရပါတယ်။"
တရုတ်နဲ့ ရုရှားကတော့ စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းချိန်ကစလို့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ နှုတ်ဆိတ်နေပေမဲ့ စီးပွားရေး စစ်ရေးအရတော့ နောက်ကွယ်က ပံ့ပိုးမှုတွေရှိနေတယ်ဆိုတာ လေ့လာသူတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။ မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Saifuddin Abdullah ကတော့ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို အသိအမှတ်မပြုတဲ့အကြောင်းနဲ့ အတိုက်အခံ ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ကို ရွေးကောက်ခံအစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုဖို့လိုတဲ့အကြောင်း သတင်းမီဒီယာကို ပြောဆိုထားတာပါ။
Your browser doesn’t support HTML5
စစ်ကောင်စီရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုမှု အပေါ် နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူတွေရဲ့ အမြင်တချို့
.......................................................................
စဈကောငျစီရဲ့ မွနျမာနိုငျငံကိုယျစားပွုမှု အပေါျ နိုငျငံရေးသုံးသပျသူတှရေဲ့ အမွငျတခြို့
{{Zawgyi/Unicode}}
စဈတပျအာဏာသိမျးတာ တနှဈကြောျလာခြိနျမှာ အာဆီယံအစညျးဝေးတှအေတှကျ စဈကောငျစီကိုမဖိတျကွားတော့သလို မကွာခငျက ကငြျးပခဲ့တဲ့ အမရေိကနျ- အာဆီယံ အထူးအစညျးဝေးမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံကိုယျစားပွုအဖွဈ တကျရောကျခှင့ျမရခဲ့ပါဘူး။ ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေး အစိုးရ NUG ရဲ့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးကိုတော့ အမရေိကနျ ဒုနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးနဲ့ တာဝနျရှိသူတှကေ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးခဲ့သလို အာဆီယံအဖှဲ့ဝငျ မလေးရှားနိုငျငံရဲ့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးကလညျး ဝါရှငျတနျမှာပဲ တှေ့ဆုံခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
လကျရှိ စဈကောငျစီရဲ့ သံတမနျရေးရာ အနထေားနဲ့ပတျသကျပွီး နိုငျငံရေးသုံးသပျသူတှရေဲ့ အမွငျတှကေဘယျလိုရှိပါသလဲ။ ရနျကုနျက ပေးပို့တဲ့ သတငျးကို ဒေါျခငျမြိုးသကျ ကပွောပွပေးမှာပါ။
မလေ ၁၂ - ၁၃ ရကျတှမှော ဝါရှငျတနျဒီစီမှာ သမ်မတဂြိုးဘိုငျဒနျ ကမကထ ပွု့လုပျကငြျးပတဲ့ အမရေိကနျ- အာဆီယံ အထူးအစညျးအဝေးမှာ မွနျမာစဈကောငျစီကို မဖိတျခေါျတာဟာ စဈကောငျစီအတှကျ သံတမနျဆကျဆံရေးမှာ ဖယျကဉြျခံရလိုကျရတာလို့ နိုငျငံရေးသုံးသပျသူတှကေ ဝဖေနျကွပါတယျ။ တခြိနျထညျးမှာပဲ ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUG ရဲ့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ဒေါျဇငျမာအောငျကို အမရေိကနျရဲ့ ဒုတိယနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက ဝါရှငျတနျဒီစီမှာ လကျခံတှဆေုံလိုကျတာဟာ မွနျမာပွညျမှာ အုပျခြုပျရေး အဏာကို ရယူထားတဲ့ စဈကောငျစီအတှကျတော့ သံတမနျရေးအရ ထိုးနှကျခကြျတခုဖွဈတယျလို့ နိုငျငံရေး သငျတနျးတှကေို ပို့ခပြေးနတေဲ့ ဒေါကျတာမွင့ျသိနျးကပွောပါတယျ။
" လကျတှေ့ဆနျတဲ့ နိုငျငံရေး စဉျးစားခကြျအရ အနာဂတျကာလ မွနျမာပွညျသူလူထုနဲ့ ဆကျဆံမယျဆိုရငျ အလားအလာရှိ၊ အောငျမွငျနိုငျခွရှေိတဲ့ အနအေထားလို့ သူတို့သုံးသပျပုံ ရတယျပေါ့နောျ။ ဒါကွောင့ျမို့လညျး NUG ဝနျကွီးတယောကျကို ခွခေခြှင့ျပေး လုပျတာဆိုတော့ သံတမနျရေး ဆကျဆံရေးအရ သူ့ရဲ့မဟာမိတျ မိတျဖကျ သူ့ရဲ့ stratrgic partner တှကေို signal ပွလိုကျတဲ့သဘောပါပဲ။ ဆိုတော့ ဒါက သံတမနျရေးရာ ကရြှုံးခနျးရဲ့အစပဲ ရှိပါသေးတယျ။"
NUG နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးကို အမရေိကနျ တာဝနျရှိသူတှကေ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးခဲ့တဲ့အပေါျ စဈကောငျစီဘကျက ပွငျးပွငျးထနျထနျ ဝဖေနျခဲ့တာဖွဈပွီး အမရေိကနျရဲ့ ရပျတညျခကြျအပေါျမှာပါ မေးခှနျးထုတျခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
အမရေိကနျနဲ့ အာဆီယံခေါငျးဆောငျတှကေတော့ သူတို့ရဲ့ ၂ရကျတာ တှေ့ဆုံမှုအပွီးမှာ ပူးတှဲကွညောခကြျတစောငျ ထုတျပွနျခဲ့ပွီး မွနျမာနိုငျငံထဲက အကွမျးဖကျမှုတှေ ခကြျခငြျးရပျဖို့၊ ထိနျးသိမျးထားတဲ့ နိုငျငံရေးသမားတှကေို ပွနျလှှတျပေးဖို့၊ အာဆီယံ ခေါငျးဆောငျတှရေဲ့ ဘုံသဘောတူညီမှုတှကေို အပွည့ျအဝ အကောငျအထညျဖောျပေးဖို့ စဈကောငျစီကို ထပျပွီး တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။
အာဆီယံအဖှဲ့ဝငျ မလေးရှားနိုငျငံကတော့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ပိုပွီးဆိုးရှားလာတဲ့ အခွအေနတှေကေို ထောကျပွပွီး ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUGနဲ့ ဆကျဆံရေး ထူထောငျဖို့ တိုကျတှနျးခဲ့တာပါ။
ဧရာဝတီတိုငျးမျ သတငျးဌာနရဲ့ အယျဒီတာခြုပျ ဆလိုငျးသန့ျစငျကလညျး အာဆီယံက ဘုံသဘောတူညီထားတဲ့ အရာတှကေို တနှဈကြောျလာတဲ့အထိ အကောငျအထညျ မဖောျနိုငျတာဟာ စဈကောငျစီဘကျက ကွီမားတဲ့ဆုံးရှုံးမှု ဖွဈကွောငျးပွောပါတယျ။
" အာဆီယံလို ဒသေတှငျးနိုငျငံရဲ့ အစညျးဝေးတကျခှင့ျတောငျ ဆုံးရှုံးတယျ၊ နောကျပွီး တရုတျနဲ့ အာဆီယံ ထိပျသီးအစညျးအဝေး တကျခှင့ျဆုံးရှုံးတယျ။ နောကျပွီး အမရေိကနျ- အာဆီယံ ထိပျသီး အစညျးအဝေး တကျခှင့ျတှေ ဆုံးရှုံးတယျ။ တောကျလြှောကျ စဈကောငျစီဘကျက အာဏာသိမျး စဈခေါငျးဆောငျဖွဈတဲ့ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျကိုယျတိုငျ ဒီအစညျးအဝေးတှကေို တကျခှင့ျမရတာကို ပွနျကွည့ျလိုကျရငျ စဈကောငျစီသညျ သံတမနျရေးအရကိုက NUG ကိုရှုံးနပွေီဆိုတာ ထငျရှားပါတယျ။"
စဈကောငျစီဟာ ကုလသမဂ်ဂမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံကိုယျစားပွုတဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျကိုလညျး လကျလှှတျဆုံးရှုံး ထားရပါတယျ။ နိုငျငံတကာဆကျဆံရေး ပညာရှငျတဦးဖွဈတဲ့ ဒေါကျတာယဉျမြိုးသူ ကတော့ စဈကောငျစီဟာ အခုအခွအေနမြေိုးမှာ ဖိအားတှေ ကွုံတှေ့နိုငျတာမှနျပမေဲ့ လကျရှိမှာ မွနျမာနိုငျငံဟာ အမရေိကနျအပါအဝငျ နိုငျငံပေါငျး ၈၀ နဲ့ သံတမနျဆကျဆံရေး ရှိနဆေဲဖွဈသလို သံရုံးတှလေညျး အပွနျအလှနျထားရှိထားဆဲ ဖွဈတဲ့အတှကျ နိုငျငံတကာနဲ့ သံတမနျဆကျဆံရေးမှာ ကရြှုံးတယျလို့ ယတိပွတျပွောလို့မရဘူးလို့ ဆိုပါတယျ။
" ဒီလိုမြိုး အာစီယံ- ယူအကျဈ summit မှာ မွနျမာနိုငျငံကို vacant ( နရောလှတျ) ထားတယျပေါ့နောျ၊ ဒါတနညျးအားဖွင့ျတော့ ဒီဥစ်စာက တနညျးအားဖွင့ျ လုပျလေ့လုပျထ ရှိပါတယျရှင့ျ။ ဟိုအရငျက US လညျး Human Rights Council မှာ US နရောကို vacant လုပျထားတာရှိတယျ ပွီးခဲ့တဲ့ငါးနှဈကပေါ့။
ဒါကတော့ အပြော့ပြောငျးဆုံး remind ( သတိပေး) တဲ့အဆင့ျပေါ့နောျ။ သံတမနျရေးအရ ကရြှုံးလား မကရြှုံးလားဆိုတာ ကမြအတှကျကတော့ ဘာနဲ့တှကျလဲဆိုရငျ မွနျမာနိုငျငံက ဘယျသံရုံးတှေ ရုတျသိမျးသှားလဲဆိုတာနဲ့ အရငျဆုံးကွည့ျတယျ။ အခုအခြိနျအထိတော့ ဘယျသံရုံးမှ ရုတျသိမျးတာ မရှိတဲ့အတှကျ diplomatic failure မဟုတျဘူးရှင့ျ။"
ဒေါကျတာမွင့ျသိနျးကတော့ တခြို့နိုငျငံတှကေ မွနျမာနိုငျငံအတှကျ မဟာဗြူဟာမွောကျ အရေးပါတဲ့ နိုငျငံတှမေဟုတျလို့ သူအနနေဲ့ ဒါကိုလကျမခံကွောငျး ပွောပါတယျ။
" နိုငျငံတကာရေး ထုံးတမျးစဉျလာအရဖှင့ျထားတဲ့ သံတမနျဆကျသှယျမှု ရှိနတောကို သံတမနျရေးရာအောငျမွငျမှု ရှိနဆေဲပဲလို့တော့ ယတိပွတျပွောလို့မရဘူး။ အထူးသဖွင့ျ သူ့ရဲ့မိတျဖကျတှဖွေဈတဲ့ တရုတျနဲ့ ရုရှားတို့ရဲ့ သံရုံးတှေ၊ အမရေိကနျသံရုံးတှေ ရှိနဆေဲ ဖွဈပမေဲ့လညျး အခွအေနတှေကေ အခြိနျမရှေးပွောငျးသှားနိုငျတယျ။ စတငျအခကြျပွမှုကိုတော့ ကွီးကွီးမားမား တှေ့လိုကျရပွီဆိုတော့ အနှဈသာရအားဖွင့ျတော့ ကမ်ဘာ့ထိပျသီး အငျအားကွီးနိုငျငံတှေ ဦးဆောငျနိုငျငံတှဘေကျကနေ သံတမနျရေးရာ လြှော့ခမြှုလို့ ယြဘေူယပြွောလို့ရပါတယျ။"
တရုတျနဲ့ ရုရှားကတော့ စဈကောငျစီ အာဏာသိမျးခြိနျကစလို့ မွနျမာ့နိုငျငံရေးမှာ နှုတျဆိတျနပေမေဲ့ စီးပှားရေး စဈရေးအရတော့ နောကျကှယျက ပံ့ပိုးမှုတှရှေိနတေယျဆိုတာ လေ့လာသူတှကေ ထောကျပွကွပါတယျ။ မလေးရှား နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Saifuddin Abdullah ကတော့ မွနျမာစဈကောငျစီကို အသိအမှတျမပွုတဲ့အကွောငျးနဲ့ အတိုကျအခံ ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUG ကို ရှေးကောကျခံအစိုးရအဖွဈ အသိအမှတျပွုဖို့လိုတဲ့အကွောငျး သတငျးမီဒီယာကို ပွောဆိုထားတာပါ။