ပြီးခဲ့တဲ့လအတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ သတင်းထောက်ကိုပါကြီး သေဆုံးမှုဖြစ်စဉ်အပါအဝင် တပ်မတော်နဲ့ လူ့အခွင့် အရေးဆိုင်ရာကိစ္စတွေ၊ တပ်မတော်နဲ့ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ အနာဂတ် နိုင်ငံရေး စတာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းဌာနမှူး ဦးသန်းလွင်ထွန်းတို့ တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်း တတိယနဲ့ နောက်ဆုံးပိုင်းဖြစ်ပါတယ်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးပြောသလိုပဲ တပ်မတော်ဆိုတာ မ တထောင်သားတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထား တာ၊ တော်တော်လေးကို ထိန်းသိမ်းရတယ်ဆိုတာ ဒီတပ်မတော်မှလည်း မဟုတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံတကာတပ်မတော် တွေ၊ အမေရိကန်တပ်ထဲမှာလည်း ဒါမျိုးတွေရှိကြတာပါပဲ။ ရှိကြတယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာ အလားတူပဲ ဒီလိုဖြစ်စဉ် တွေ ဖြစ်လာပြီဆိုလို့ရှိရင် အရေးအကြီးဆုံးကတော့ ဖြစ်ခဲ့တဲ့၊ ခံရတဲ့သူတွေအနေနဲ့ တိုင်တန်းပိုင်ခွင့်၊ တိုင်တန်း တဲ့ကိစ္စတွေကို ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူပိုင်ခွင့်၊ ဒီ တိုင်တန်းတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ပြန်လှန်ပြီးတော့ ခြိမ်းခြောက် စွပ်စွဲခံရမှုတွေ မဖြစ်ဖို့ ကာကွယ်ပေးနိုင်ခွင့်ပေါ့ နော်၊ အဲဒါအပြင်ကို တဘက်မှာလည်း၊ ဒါကတော့ လူ့သဘာဝအရ ကိုယ့်လူကိုယ် ကာကွယ်ပြီးတော့ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနဲ့ ထိန်ချန်တဲ့ကိစ္စမျိုးတွေလည်း နိုင်ငံတကာမှာလည်းရှိပါတယ်။ ဥပမာပြောရမယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ တဘက်က စွပ်စွဲတဲ့အထဲမှာ ရွာသူတယောက် အဓမ္မပြုကျင့်ခံရပြီဆိုရင် သွားတိုင်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်သူမြင်လဲ၊ မြင်တဲ့လူခေါ်လာခဲ့ဆို ဘယ်သူမှ လိုက်လာလို့မရတဲ့ပုံစံမျိုး၊ အမှုမဖြစ်ဘူးပေါ့လေ။ အမှုမဖြစ်ပေမယ့် ဒါတွေဟာ အပြင်ဘက်မှာကျ တော့ အခု ဒီခေတ်ကာလကြီးမှာက အင်တာနက်တွေရော၊ သတင်းတွေကလည်း ပေါက်ကြားတာဆိုတော့ ဒီဘက်ကို တိုင်လို့မရတဲ့အဆုံး တဘက်ကို ပြောတာဆိုတာတွေ ရှိနေတော့ တပ်မတော်အနေနဲ့ ဒီလိုကိစ္စမျိုး တွေကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းရမယ့် အနေအထားရှိပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီလို တိုင်တန်းပိုင်ခွင့်၊ လိုအပ်လို့ရှိရင် စစ်ခုံရုံးမဟုတ်ဘဲနဲ့ အရပ်ဘက် တရားရုံးတွေဆီကို၊ အရပ်ဘက် စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးတွေကို ပူးပေါင်းပြီးတော့ လုပ်ဆောင်ပိုင်ခွင့်တွေ ဘာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ရော ဘယ်လိုအစီအစဉ်ရှိလည်းခင်ဗျ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ တိုင်တန်းပိုင်ခွင့်တော့ လူတိုင်းမှာရှိတယ်ဗျ။ နစ်နာသူကတော့ တိုင်တန်းပိုင်ခွင့်ရှိတာပေ့ါ။ အရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့လည်း အဖွဲ့အစည်းတိုင်းမှာ တာဝန်ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ တပ်မတော်နဲ့ပတ်သက်ရင် တပ်မတော်မှာ တာဝန်ရှိတာပေါ့။ ကျနော့်အနေနဲ့ကတော့ အမျှတဆုံး၊ အမှန်ကန် ဆုံးဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။ ပြစ်မှုကျူးလွန်တာနဲ့ ပတ်သက်ရင်တော့ စစ်မှုထမ်းချိန်လား၊ တန်းပြည့်စစ်မှုထမ်းချိန် မဟုတ်ဘူးလားဆိုတာ နှစ်ခုခွဲရမှာပေါ့။ တန်းပြည့်စစ်မှုထမ်းချိန်ဆိုရင်တော့ တပ်မတော်ကနေ အရေးယူဆောင်ရွက်တာပေါ့။ တန်းပြည့်စစ်မှုထမ်းချိန် မဟုတ်ဘူးဆိုရင်တော့ တချို့ဟာတွေမှာ နယ်ဘက်လွှဲရမယ့် ကိစ္စမျိုးတွေမှာ လွှဲ၊ တချို့ဟာကျတော့လည်း တပ်မှာအရေးယူပြီးတာနဲ့ နယ်ဘက်ကို တခါထဲ လွှဲပေးလိုက်တာလည်းရှိပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ပေးတာလည်းရှိတာပေါ့။ နောက်တခါ နစ်နာတဲ့ကိစ္စပေါ့။ နစ်နာတဲ့ကိစ္စဆိုလို့ရှိရင်လည်း ဥပမာအားဖြင့် ကျနော်တို့ကစစ်လိုက်တယ်၊ စစ်လိုက်လို့ မဟုတ်ဘူးလို့ တက်လာတယ်၊ နစ်နာတဲ့လူကတိုင်လို့ရှိရင် ကျနော် ချက်ခြင်းပြန်စစ်ခိုင်းတယ်။ review ပြန်လုပ်တယ်၊ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ လုံးဝလက်မခံဘူး၊ မင်း ငါတို့စစ်ပြီးသား လာမပြောနဲ့ဆိုတာမျိုး ကျနော့်မှာမရှိဘူး။ ကျနော့်ဆီမှာ တိုင်စာတခုရောက်တာနဲ့ ချက်ခြင်း action ပြန်ယူတယ်၊ ချက်ခြင်းပြန်လုပ်ခိုင်းတယ်၊ ပြန်လုပ်လို့ မှန်လို့ရှိရင် အဲဒီတာဝန်ရှိတဲ့လူပါ ကျနော် အကုန်လုံးအရေးယူတယ်။ ဒီလို ကျနော်လုပ်ပါတယ်။ ကျနော်လည်း ကိုယ်ချင်း စာပါတယ်၊ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကိုယ်ချင်းစာပါတယ်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ နောက်ဆုံးမှာ အခု လူပြောအများဆုံးနဲ့ ဖြစ်နေရတဲ့ကိစ္စကတော့ ကိုပါကြီး ခေါ် (ကို) အောင်ကျော်နိုင်ရဲ့ ကိစ္စပေါ့ နော်။ ဒီကိစ္စမှာ အစောပိုင်း တပ်မတော်အနေနဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်မှုကလည်း တော်တော်လေး နောက်ကျပါတယ်၊ ထုတ်ပြန်တဲ့သတင်းအပေါ်မှာလည်း အပြင်ဘက်မှာ သို့လော သို့လော ပြောစရာတွေရှိတယ်။ တဘက်ကလည်း နိုင်ငံတော်က စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်နေပါပြီ။ အဲဒီမှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူး ကြီးအနေနဲ့ ဒီစုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေနဲ့ အခုလက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေအပေါ်ကို ကျေနပ်မှုရှိသလား၊ တခြား ဘယ်လိုများ ဖြေရှင်းချက် ထုတ်ပြန်ချက် ပြောချင်ပါသလည်းခင်ဗျ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ ဖြစ်တဲ့အကြောင်းအရာက စရမှာပေါ့။ ဒီဟာကတော့ KKO အဖွဲ့ကနေ စခဲ့တာပေါ့။ ကျိုက်မရောမြို့နယ်မှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ကိစ္စပေါ့။ ကျနော်တို့ဆီကနေပြီးတော့ သူတို့ စည်းကမ်းဖောက် ဖျက်တဲ့အတွက်ကြောင့်၊ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း ဖောက်ဖျက်တဲ့အတွက်ကြောင့် တပ်က သွား တားတဲ့အချိန်မှာ ကျနော်တို့က လက်နက်တွေ ခြိမ်းခြောက်ပြီး အသိမ်းခံလိုက်ရတာကနေ စတဲ့ဇာတ်လမ်းပါပဲ။ အဲဒီတော့ ဒီနေရာက ကျနော်တို့က ဖြစ်တဲ့နေရာကို တပ်တွေသွင်းပြီး ရှင်းလိုက်ပြီဆို ဒါက စစ်ဆင်ရေးနယ်မြေ တခုဖြစ်သွားပြီပေါ့။ ဒါဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့က စစ်ဆင်ရေးနယ်မြေလို့ပဲ သဘောထားပြီးတော့ ဆောင်ရွက်ရ မှာပေါ့။ အဲဒီတော့ စောစောကပြောတဲ့ ကိုပါကြီး ဖြစ်တဲ့ကိစ္စပေါ့။ ကိုပါကြီးက အဲဒီမှာ ကျနော်တို့က ပထမဦးဆုံး လိုက်ရှင်းတဲ့အချိန်မှာ မိတဲ့လူတယောက် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့မိတဲ့အချိန်တုန်းက သူက သတင်းထောက်လို့ မပြောဘူးဗျ၊၊ မပြောဘူး။ အလွတ်တန်းသတင်းထောက်လို့လည်း မပြောဘူး၊ ဘာလို့လည်း မပြောဘူး။ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒီထဲမှာ သူ ရှိနေတယ်ဆိုတာလေး …
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ သူ့ကို အရပ်ဘက်ကနေပြီးတော့ ဖမ်းပြီးတော့ တပ်ကိုလွှဲတာ မဟုတ်ဘူးလား။ လှေဂိတ်မှာ မိပြီးတော့မှ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - အင်း မိတယ်ထင်တယ် အဲလို …) တပ်ကိုလွှဲတယ်လို့ ကျနော်တို့ ကြားပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ အဲဒါနဲ့ အဖြစ်မှန်ကို ပြန်စစ်ပါဆိုပြီး စစ်ခိုင်းလိုက်တာပေါ့။ စစ်ခိုင်းလိုက်တဲ့အခါကျတော့ သူသည် ကျနော်တို့ လက်နက်ပျောက်တဲ့ကိစ္စ၊ လက်နက်တွေ သိမ်းဆည်းခံရတဲ့ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရှင်းတဲ့နေရာမှာ မိတဲ့လူ ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ စစ်ဆင်ရေးနယ်မြေမှာ ဖြစ်တဲ့လူတယောက် ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်တော့ အကြမ်းဖျဉ်းပဲ ရန်သူလို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တယောက် ဖြစ်တာပေါ့လေ။ identify တော့ သေချာတော့ မလုပ်နိုင်ပါဘူး။ သို့သော်လည်းပဲ ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တယောက်ပေါ့။ ထိန်းသိမ်းထား တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တယောက်ဆိုရင်တော့ သူ့ကိုစောင့်ရတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်က သူ့မှာ၊ ထိန်းသိမ်းတဲ့လူမှာ သူ့ကို ထိန်းသိမ်းနိုင်တဲ့ တာဝန်တော့ရှိတာပေါ့။ သူကနေပြီးတော့မှ စောစောက ကိုပါကြီးကနေပြီးတော့မှ အကြောင်းတခုခုပြပြီးတော့မှ ထွက်ပြေးဖို့ ကြိုးစားရင်းကနေပြီးတော့ ခုန ပစ်ခတ်ဖမ်းဆီးတဲ့အဆင့်ကနေ သေတဲ့အဆင့်ဖြစ်တာပေါ့။ စုံစမ်း စစ်ဆေးရေးက သူလုပ်စရာရှိတာ၊ ကျနော်တို့ဘက်ကလည်း လုပ်တာပေါ့ဗျာ … (ဦးသန်းလွင်ထွန်း - ဒီဘက်က စုံစမ်းလို့ရသမျှကိုတော့ အမှုမှန်ပေါ်သမျှကိုတော့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးတို့အနေနဲ့ လိုက်နာပြီးတော့ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - လိုက်နာ …) အရေးယူဆောင်ရွက်ပေးမယ့် …
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ ပေးမယ်၊ ဒါကတော့လုပ်မယ်၊ ဒါကတော့ ကျနော်တို့ မလုပ်လို့လည်း မရဘူးဗျ။ ဒါဖြစ်ပြီဆိုရင်တော့၊ ဒါ တိုင်လာပြီဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ အဖြစ်မှန်ကိုတော့ လုပ်ရမှာပေါ့။ ဖြစ်တဲ့ နေရာမှာ အကြောင်းအချက် မှန်ကန်ဖို့လည်း လိုပါတယ်။ တဘက်ကလည်း သမ္မတကြီးကလည်း အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်ကနေ တာဝန်ပေးပြီးတော့ ဆောင်ရွက်စေလျက်ရှိတယ်။ ဦးစစ်မြိုင်တို့ပေါ့၊ စစ်နေတာ တွေရှိတယ်။ သူတို့လည်း လွတ်လွတ်လပ်လပ် စစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့လည်းပြောတယ်၊ ကျနော်တို့ လိုအပ်တာ လေးကူညီပေးတယ်။ အချက်အလက်တွေ ကျနော်တို့ပေးတယ်။ သူတို့ အလောင်းတူးချင်တယ် ဆိုတော့လည်း သွားတူးပါ၊ ကျနော်တို့လည်း မှန်မှန်ကန်ကန်ပဲလေ၊ ဘာမှလည်း ထိန်ချန်ထားစရာ အကြောင်းမရှိဘူး။ စစ်လို့ ပြုလို့ တွေ့ရှိချက်ပေါ် မူတည်ပြီးတော့လည်း ကျနော်တို့ဘက်က ခုံရုံးမှာလည်း အဖြေတခုထွက်ပါလိမ့်မယ်။ သူတို့ရဲ့ ထင်မြင်ယူဆချက်လည်း ထွက်လာလိမ့်မယ်။ ဒါတွေကလည်း နှစ်ဦးနှစ်ဖက် တူကောင်းလည်း တူမှာ ပေါ့၊ မတူရင်လည်း မတူဘူးပေါ့။ သို့သော်လည်းပဲ ကျနော်တို့ကတော့ စစ်ဆင်ရေးနယ်မြေတခုမှာ တာဝန် ထမ်းဆောင်မှုအပိုင်းကိုပဲ အလေးထားပြီး စဉ်းစားဆောင်ရွက်မှာ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကျနော်ပြောချင်တယ်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဒီ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ပဲ တဆက်ထဲပေါ့၊ အဲဒါက ဘာလည်းဆိုတော့၊ ဒါ မြန်မာနိုင်ငံက လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနိုင်ငံပါ။ အဲဒီမှာ လယ်သမားတွေရဲ့အခွင့်အရေး၊ အဲဒီမှာ လယ်သမားတွေ တချိန်က နစ်နာ ခဲ့ရတဲ့ သူတို့ရဲ့လယ်မြေတွေကိစ္စတွေက အခုပြောလာကြတဲ့အခါမှာ ဒါ သူတို့ရဲ့ ဓားမဦးချ ဘိုးစဉ်ဘောင်ဆက် လုပ်ခဲ့တဲ့ မြေတွေကို နိုင်ငံတော်က စီမံကိန်းနဲ့သိမ်းတာရှိတယ်၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်ကြီးတွေက အဆက်အသွယ်တွေနဲ့ သိမ်းတာရှိတယ်၊ ဒီကြားထဲမှာ ထူးထူးခြားခြားက တပ်မတော်ကနေ သိမ်းတဲ့မြေယာ တွေဆိုတာရှိတယ်။ တပ်မတော်က သိမ်းထားတဲ့မြေယာတွေ ကိစ္စမှာလည်း ဒါတွေကို ပြန်ပေးဖို့ဆိုတဲ့ တောင်း ဆိုတဲ့အသံတွေက အခုထွက်လာနေပါတယ်။ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ကရော ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးတို့အနေနဲ့ တပ်မတော် အနေနဲ့ပဲ ဆုံးဖြတ်နေသလား၊ လက်ရှိအစိုးရ တခြား မြေယာစီမံခန့်ခွဲရေး ပြန်လည်စိစစ်ရေးကော်မတီတွေနဲ့ လုပ်နေတာတွေ ရှိသလားခင်ဗျ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ ဒါလည်း တော်တော်တော့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ကိစ္စပဲ။ ဟိုး ခေတ်အဆက် ဆက်၊ အစိုးရအဆက်ဆက်က ဖြစ်လာတဲ့ဟာပေါ့လေ။ တပ်မတော်က သိမ်းတယ်ဆိုတဲ့မြေမှာလည်း ဟိုးအရင် ကတည်းက သိမ်းခဲ့တဲ့မြေလည်းရှိပါတယ်။ တပ်မတော်အစိုးရ ၁၉၈၈ ခု နောက်ပိုင်းမှာလည်း တချို့ရဲ့ အမိန့် တွေ ညွှန်ကြားချက်တွေကြောင့် လိုအပ်ချက်အရ သိမ်းခိုင်းတဲ့ဟာတွေမှာ သိမ်းတာပြုတာလည်းရှိပါတယ်။ အဓိကတော့ ဘာလည်းဆိုတော့ တပ်တွေရဲ့ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ဖို့အတွက် သိမ်းရတဲ့မြေတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာလည်း အားနည်းချက်က နှစ်ဖက်လုံးရှိတာ ကျနော်တို့ သွားတွေ့တာပေါ့။ တဘက်က ဘာလည်းဆိုတော့ ဟိုဘက်က တကယ်လုပ်နေတဲ့ တောင်သူလယ်သမားပေါ့၊ သူတို့ကလည်း တကယ် သူတို့ ရဲ့နာမည်စာရင်းပေါက်အောင် လုပ်တဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရ လုပ်ရမယ့်ဟာတွေ မလုပ်ကြတာတွေလည်း ပါတာပေါ့၊ မလုပ်ကြတာမှာ နားမလည်လို့လည်း ပါတာပေါ့၊ မလုပ်ကြတာလည်းပါတယ်။ နောက်တခါ လုပ်မပေး တာလည်း ပါကောင်းပါနိုင်တာပေါ့။ သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိတဲ့ဟာတွေကနေပြီးတော့ လုပ်မပေးတာလည်း ပါမယ်။ လုပ်မပေးတာဆိုတာ ဥပဒေနဲ့ စည်းကမ်းနဲ့မညီလို့ လုပ်မပေးတာလည်း ပါရင်ပါမှာပေါ့။ အဲဒီတော့ စာရင်းမှာကတော့ တကယ်တမ်း သွားကြည့်တဲ့အခါကျတော့ မြေလွတ်မြေရိုင်းတို့၊ စားကျက်မြေတို့၊ သစ်တော ကြိုးဝိုင်းတို့ စသည်ဖြင့် ဒီလိုပေါ်ပါတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး မြေတွေ သိမ်းဖို့ပြုဖို့ တောင်းဆိုတဲ့အခါကျတော့ ကျနော်တို့ကတော့ တရားဝင်ရှိတဲ့ အထောက်အထားပေါ်မှာမူတည်ပြီး လုပ်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမှာလည်း ရှုပ်ထွေးမှုတွေ ဖြစ်လာကြတာပေါ့။ အဲဒီတော့ ကျနော် ဒီဟာနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒီလို တိုင်လာပြုလာတဲ့အခါ ကျတော့ ကျနော့်ဘက်က အချက်လေးချက် သတ်မှတ်ပေးထားပါတယ်။ တပ်ဌာနချုပ် ရှိတဲ့မြေကတော့ ဒုတိယ အဆင့်ပေါ့ဗျာ။ ခင်ဗျား ခုနမေးတဲ့ တပ်ဌာနချုပ်အပြင်မှာ ယူထားတဲ့မြေတွေ ရှိတာပေါ့။ တပ်တွေကနေပြီးတော့ သိမ်းတဲ့ … အဲဒီမှာ မူလကတည်းက၊ စသိမ်းတဲ့အချိန်မှာကတည်းက လယ်တွေယာတွေပါနေတယ် ဆိုရင်တော့ ဒါတွေကို ဘာမှပြန်မပြောမနေနဲ့၊ အကုန်ပေးလိုက်၊ ဒါ ကျနော်ပြောထားပါတယ်။ လယ်တွေယာတွေတော့ မပါ ဘူး၊ သို့သော်လည်းပဲ လာပြီးတော့ လုပ်တဲ့အချိန်မှာ သူတို့ကနေ လယ်ယာလုပ်ချင်ပါတယ် ဆိုပြီးတော့ ကျနော် တို့ ခွင့်ပြုပေးထားတာရှိတယ်၊ ဒါဆိုလည်း မင်းတို့ပေးလိုက်။ မူလသိမ်းတုန်းက ပါတာရှိတယ်၊ နောက်တခါ သူတို့ လာပြီးတော့လုပ်တဲ့ဟာမှာ ပါလာတဲ့ဟာတွေရှိတယ်၊ ဒါတွေကို သူတို့ အခုပြန်ပေးခိုင်းထားတာပေါ့။ နောက်တခုကတော့ တပ်ကနေပြီးတော့မှ သူတို့နဲ့ ပေါင်းပြီးတော့လုပ်တဲ့ဟာတွေ ရှိတယ်။ ဥပမာ ငွေပေးပြီး တော့မှ လုပ်၊ ပြီးတော့ နှစ်ဦးနှစ်ဘက် အလုပ်တွေပြီးတော့မှ အကျိုးအမြတ် ခံစားရတာတွေရှိမှာပေါ့။ ဒါကျရင် တော့ မင်းတို့ပြန်ညှိပါ။ တပ်ကတော့ ကိုယ့်ဟာကို ဖော်ထုတ်ပြီးတော့မှ လုပ်ထားတဲ့မြေတွေရှိတယ်။ ဒါကျ တော့ မပေးနိုင်ဘူး၊ မပေးနိုင်ဘူး၊ ဒီလိုနဲ့ ကျနော်တို့ကလုပ်တယ်။ တချို့ကလည်း ဟိုဘက်က မြေယာကော် မတီ၊ လွှတ်တော်ကလုပ်နေတဲ့ ကော်မတီရှိပါတယ်၊ အစိုးရကနေ လုပ်နေတဲ့ကော်မတီ ရှိပါတယ်။ သူတို့ကနေ ပြီးတော့ အကြောင်းကြားလို့လုပ်တဲ့ ဖြေရှင်းရတဲ့ case တွေရှိပါတယ်။ တချို့ဟာကျတော့လည်း ကျနော်တို့ တပ်မတော်ကကို တိုင်တိုင်မတိုင်တိုင် ကိုယ့်ဟာကိုယ် ဖြေရှင်းပြီးတော့မှ ရှင်းထုတ်ပစ်တဲ့ case တွေလည်း ရှိပါ တယ်၊ နှစ်မျိုးလုံးလုပ်ပေးပါတယ်။ ကျနော်က ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း အတတ်နိုင်ဆုံး ပြေလည်အောင် ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးနေတယ်ဆိုတာလေး ကျနော်ပြောလိုတယ်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဒါဆိုလို့ရှိရင် အခု တပ်မတော်နဲ့ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးကိစ္စကို သွားရအောင်ပါခင်ဗျ။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးအနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ပိုင်းတွေအတွင်းမှာ နိုင်ငံရပ်ခြားခရီးစဉ်တွေ ကြားသိရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံကိုသွားပါတယ်။ မကြာသေးခင်ကပဲ ရုရှား၊ ဘယ်လာရုရှ် ဒီနိုင်ငံတွေသွားခဲ့တာလည်း ကျနော်တို့ ကြားပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကိုတော့ အလည်အပတ် မရောက်သေးဘူးပေါ့လေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - မရောက်သေးဘူး …) တပ်မတော်နဲ့ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးမှာ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ ဆိုလို့ ရှိရင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဘက်ကလည်း အစောပိုင်းက စီးပွားရေးအရရော တခြားဆက်ဆံရေးတွေအရ ရော ပိတ်ဆို့ထားတာတွေက ပြေလျော့လာတဲ့ အနေအထားရှိတော့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအပိုင်းမှာ ဘယ်လောက်အထိ ဖြစ်နေပြီလည်း၊ ဘယ်လောက်အထိဖြစ်လာဖို့ မျှော်မှန်းသလည်းခင်ဗျ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ အဲဒါဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒက စရမှာပေါ့။ ကျနော်တို့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကတော့ နိုင်ငံအားလုံးနဲ့ မိတ်ဝတ်မပျက် ဆက်ဆံရေးပေါ့၊ ဒါ မူဝါဒ ချမှတ်ထား တယ်။ နောက်တခါ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေရေး မူတွေနဲ့အတူ နိုင်ငံအားလုံးနဲ့ ဆက်ဆံတာပေါ့။ အိမ်နီးနား ချင်းနိုင်ငံ၊ ဒေသတွင်းနိုင်ငံ၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်ဆံပါတယ်။ တပ်မတော်လည်း ဒီတိုင်းပါပဲ။ အရင်တုန်းက တော့ နည်းနည်း အကန့်အသတ်လေးနဲ့ ဆက်ဆံတာပေါ့လေ။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့ ဒီဘက် သုံးနှစ်လောက် အတွင်းမှာတော့ ကျနော်တို့လည်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းနဲ့ ဆက်(ဆံ)ပါတယ်။ အိမ်နီးနားချင်း တိုင်းပြည်တွေမက အာဆီယံနိုင်ငံတွေနဲ့ အားလုံးလည်း ရင်းရင်းနှီးနှီးရှိတယ်၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေနဲ့လည်း အခါအားလျော်စွာပေါ့၊ ဆက်ဆံတာပေါ့။ အားလုံးနဲ့ ကျနော် ရင်းနှီးချင်တယ်၊ မိတ်ဆွေဖြစ်ချင်တာပေါ့။ ကျနော့်ရဲ့မူကတော့ မိတ်ဆွေပဲ တိုးပွားဖို့ပဲဖြစ်တယ်။ ရှိပြီးသားမိတ်ဆွေတွေကိုတော့ ရန်သူဖြစ်ဖို့တော့ လုံး၀ မစဉ်းစားဘူး။ ဆက်ဆံရေး ကျဲ ကောင်းကျဲသွားနိုင်တယ်၊ သို့သော်လည်းပဲ ရန်သူတော့ အဖြစ်မခံဘူး။ မိတ်ဆွေကတော့ မိတ်ဆွေပဲ။ ဖြစ်နိုင် ရင်တော့ မိတ်ဆွေဖြစ်အောင်လို့ ကျနော်တို့ ထပ်ပြီးကြိုးစားတာပေါ့။ အဲဒီမှာ ခင်ဗျား အခုနမေးတဲ့ အမေရိကန်နဲ့ ဆက်ဆံရေး၊ ကျနော်တို့လည်း အမေရိကန်နဲ့ မိတ်ဆွေဖြစ်ဖို့လည်း လိုလားပါတယ်။ သူတို့လည်း လိုလားတဲ့ သဘော ကျနော်တို့တွေ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ တောင်းဆိုချက်အရ အမေရိကန်နိုင်ငံက တပ်မတော် တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်တွေ မြန်မာနိုင်ငံကို တော်တော်များများ လာခဲ့ဖူးပါတယ်။ ခွင့်ပြုပေးပါတယ်။ ကျနော်တို့လည်း လွှတ်ဖို့လည်း ကြိုးစားပါတယ်၊ လွှတ်လည်းလွှတ်ပါတယ်၊ လွှတ်နိုင်တဲ့လူလည်း လွှတ်တယ်၊ ဒါပေမဲ့ တချို့ဟာတွေက အကန့်အသတ်တွေ ရှိတဲ့အခါကျတော့ ထိထိရောက်ရောက်တော့ ဆက်ဆံနိုင်ခြင်း တော့မရှိပါဘူး။ အခွင့်အရေးရှိမယ်ဆိုရင်တော့ဗျာ ဆက်ဆံရေးတော့ ပိုပြီးတော့ ဒီ့ထက်ပိုကောင်းအောင်တော့ လုပ်ချင်တာပေါ့။ ဒါ အမေရိကန်တနိုင်ငံထဲ မဟုတ်ဘူး။ နိုင်ငံအားလုံးနဲ့ ကျနော်တို့ ဆက်ဆံတယ်။ စောစောက ပြောသလို ရုရှားပေါ့၊ ဘယ်လာရုရှ်ပေါ့၊ သူတို့ဆို အင်မတန် အလှမ်းဝေးတဲ့နိုင်ငံတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျနော် တို့ မိတ်ဆွေနိုင်ငံအနေနဲ့၊ ကမ္ဘာမှာရှိတဲ့နိုင်ငံတခုအနေနဲ့ ကျနော်တို့ မိတ်ဆွေ ရအောင် ယူထားခြင်း ဖြစ်ပါ တယ်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့၊ လက်ရှိအနေအထားအရဆိုလို့ရှိရင် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးအခြေအနေအရ ပြောင်းလဲလာတာကိုး။ ပြောင်းလဲလာတော့ ဒီနေရာမှာ အင်အားချိန်ခွင်လျှာ ညှိကြတဲ့သဘောတွေ ရှိပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဆိုလို့ရှိရင် တဘက်မှာ အာရှဘက်မှာ စီးပွားရေးအရရော စစ်ရေးအရရော အင်အား ကြီးထွားလာနေတဲ့ ကျနော်တို့ရဲ့အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံကြီး တရုတ်နိုင်ငံရဲ့အခြေအနေကို ချိန်ခွင်လျှာညှိဖို့ဆိုလို့ရှိရင် Pivot မူဝါဒဆိုပြီး အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်တွေ၊ နိုင်ငံတွေနဲ့ သင့်တင့်အောင် ဆက်ဆံပြီးတော့ ချိန်ခွင်လျှာ ညှိထားဖို့ ဆိုတဲ့ မူဝါဒအသစ်လည်း ရှိနေတယ်။ ဒီနေရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံက တော်တော်လေး အရေးပါလာပါတယ်။ အဲဒီ အချက်တွေနဲ့ပတ်သက်လို့ရော တပ်မတော်အနေနဲ့ ဘယ်လိုများ သုံးသပ်သလဲခင်ဗျ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ ကျနော်တို့-နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒမှာ နိုင်ငံအားလုံးနဲ့ မိတ်ဝတ်မပျက် ဆက်ဆံရေးဆိုတာရှိတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ မူဝါဒကလည်း ကျနော်တို့ရဲ့နိုင်ငံကို အခြေပြုပြီးတော့မှ အိမ်နီးနား ချင်းနိုင်ငံ၊ တခြားနိုင်ငံတခုကို စစ်ရေးအရ ပြဿနာရှာမယ့်ဟာမျိုး ကျနော်တို့ ခွင့်မပြုဘူးပေါ့၊ ကျနော်တို့နိုင်ငံကိုလည်း လာပြီးလုပ်တာမျိုးကိုလည်း ကျနော်တို့ လက်မခံပါဘူး။ ဆိုတော့ intension ပေါ် လည်း အများကြီး မူတည်တာပေါ့။ intension ပေါ့။ စစ်ရေးအရ intension ဖြစ်ရင်တော့ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင် ဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း ချစ်ခင်ရင်းနှီးမှုအရ မဟာမိတ်ဖွဲ့တယ်၊ ပြုထားမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒါကတော့ နိုင်ငံအားလုံးနဲ့ ဆက်ဆံရတဲ့အတွက်ကြောင့် အကုန်လုံး ဒီအတိုင်းပဲ ပေးတာကျတော့ မဖြစ်နိုင်စရာအကြောင်းတော့ မရှိပါဘူး။ စစ်ရေးအရဆိုလို့ရှိရင်တော့ အစမှာ စောစောက ကျနော်ရှင်းပြခဲ့တယ်။ သမိုင်းကြောင်းပေါ့။ သမိုင်းကြောင်း တော်တော်ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ ကျနော်တို့သမိုင်းကြောင်းကလည်း တော်တော်သတိထားရမှာပါ။ အမှားမခံ တဲ့သမိုင်းကြောင်းဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တခါ အိမ်နီးနားချင်းနိုင်ငံတွေရဲ့ အနေအထားကလည်း တော်တော်ကြီး ကို ကျနော်တို့က သတိထားပြီးတော့မှ မိတ်ဝတ်မပျက်ဆက်ဆံရေးနဲ့ ချစ်ချစ်ခင်ခင် ဆက်ဆံပါတယ်။ ကံကောင်းတာကတော့ဗျာ၊ သူတို့အားလုံးကလည်း ကျနော်တို့အပေါ်မှာ ကောင်းသောကူညီမှု၊ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတွေ အကုန်လုံး ရှိနေတဲ့အတွက်ကြောင့် ကျနော်တို့လည်း ဒီလိုအခြေအနေမျိုးတွေ ရှိနေတယ်လို့ ကျနော်တို့ ပြောနိုင်တာပေါ့။ နို့မဟုတ်ရင်လည်း ကျနော်တို့ ရင်တမမနဲ့နေရမှာပေါ့။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဒီလိုဖြေကြားပေးတဲ့ အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါ တယ်။ တော်တော်လည်း ပြည့်စုံသွားပါပြီ။ အဲဒီတော့ တဆက်တည်းမှာပဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးအနေနဲ့က အခုဆိုလို့ရှိရင် တိုင်းပြည်ရဲ့ ကြီးလေးတဲ့တာဝန် တွေကို ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးပြီ။ အစဉ်အဆက်ကို လွဲှပြောင်းပေးဖို့အချိန်လည်း တချိန်တော့ ရောက်လာမှာပါ။ အဲဒီ အခါကျလို့ရှိရင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးရဲ့နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်ပေါ့နော်၊ တခြားနိုင်ငံရေးတာဝန်တွေ ဆက်လက်ပြီး ထမ်းဆောင်ဖို့ အနေအထားရော လူအများက စိတ်ဝင်စားပါတယ်။ ဒါလေးကို တခုလောက် ပြောပေးပါလား။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ ကျနော်က အခု ကျနော်တို့တပ်မတော်ပေါ့၊ တပ်မတော်က အမျိုးသား နိုင်ငံရေးလုပ်တာပေါ့။ ကျနော်ကိုယ်တိုင်လည်း တကယ်ကို တပ်မတော်ကို ဦးဆောင်တဲ့အခါမှာ အမျိုးသားနိုင်ငံ ရေး ဦးဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍမှာ တပ်မတော် ပါဝင်ထမ်းဆောင်ရေးဆိုတဲ့မူအရ ကျနော်လုပ်တာပါ။ (၁) အချက် တပ်ကို၊ ကျနော့်ကို၊ နံပါတ်တစ်အချက် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုပေါ့ဗျာ၊ များများကောင်းအောင် ထိန်းသိမ်းနေတာပေါ့။ ကိုယ့်အောက်ကလူတွေကိုလည်း ထိန်းသိမ်းရင်းနဲ့ ဖြစ်အောင်လုပ်တာပေါ့။ တပ်ကိုလည်း ကောင်းအောင် လုပ်တာပေါ့။ တပ်ဆိုတာကလည်း နိုင်ငံမှာ အားကိုးရတဲ့တပ်ဖြစ်မှ ဖြစ်မှာ၊ နိုင်ငံ အားထားရတဲ့တပ်ဖြစ်မှ ဖြစ်မှာ။ အားကိုးရတယ်ဆိုတော့ အောက်ကလူတွေက အားကိုးရတာပေါ့။ ဟာ ဒီတပ်နဲ့၊ ဒီလူနဲ့ ဒီခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ လုပ်လို့ရှိရင် အလုပ်ဖြစ်တယ်ပေါ့၊ အောင်မြင်တယ်ပေါ့၊ ယုံကြည်မှုရှိတာပေါ့။ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံဘက်က ပြန်ကြည့်ရင်လည်း ဒီတပ်မတော်က တိုင်းပြည်အတွက်လုံခြုံရေးမှာ ကာကွယ်ရေးမှာ အားထားရတယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့ အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်တဲ့ တပ်မတော်ဖြစ်တယ်။ ဒါက နိုင်ငံတိုင်း၊ နိုင်ငံတိုင်း ဒီအတိုင်းပဲရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုမျိုးတပ်ဖြစ်အောင် ကျနော်က လုပ်တာပါ။ လုပ်နေတာပါ။ ကျနော်လုပ်ရမယ့် လုပ်ငန်းတွေက တော်တော်ကြီးကို ကျယ်ပြန့်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးဘက်ကို သွားပြီး အာရုံစိုက်လိုက်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ကျနော့် ဒီက တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာတွေက အများကြီး အားလျော့သွားစရာတွေရှိတယ်။ ဒါကတော့ အခြေအနေ အချိန်အခါပေါ် မူတည်ပြီးတော့ပဲ လုပ်သင့်ရင်လည်း လုပ်မလား၊ မလုပ်ဘူးလားဆိုတာလည်း ဆုံးဖြတ်ရမယ့် အခြေအနေရှိပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာတော့ ပြောဖို့တော့ စောသေးတယ်လို့ ကျနော်မြင်ပါတယ်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဒီလောက်ဖြေကြားပေးတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ခင်ဗျ။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ ကျနော်လည်း ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ဒီလိုပြောရတာ၊ ဒါ ပြောရရင်တော့ ကျနော့်အတွက် First time ပေါ့လေ၊ စိတ်ထဲမှာရှိတဲ့အတိုင်း ပြောတာပါ။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ မှန်ပါတယ်ခင်ဗျ။ ကျနော် ကျေနပ်ပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်။ ။ နံပါတ်(၁) အချက် ကျနော့်ရဲ့ဆန္ဒပေါ့။ ဆန္ဒက တိုင်းပြည် တည်ငြိမ် အေးချမ်းစေချင်တာပါ။ နံပါတ် (၂) က ဘာလဲဆိုတော့ ရှိနေတဲ့လူတွေအားလုံး စည်းစည်းလုံးလုံး ရှိစေချင် တယ်။ နောက်တခုက ကျနော်တို့ တိုးတက်ဖို့ သွားရမှာပေါ့။ ကျနော်တို့လုပ်နိုင်တဲ့ အချိန်အတွင်းမှာ တိုင်းပြည် တိုးတက်အောင်လုပ်သွားမယ်၊ သမိုင်းကို ကျနော်တို့ရေးနေကြတာပါ။ ကိုယ့်သမိုင်း၊ ကိုယ့်တိုင်းပြည် တိုးတက်ဖို့ အတွက် ဘယ်လောက်လုပ်နိုင်မလဲ၊ လုပ်နိုင်ရင်လုပ်သွားမှာပေါ့၊ မလုပ်နိုင်ရင်လည်း လုပ်နိုင်တဲ့သူကို ကျနော်တို့ က တည်ဆောက်ပေးခဲ့ရမှာပေါ့။ ဒီလို သွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့က တကယ်တန်းပြောရင် လူကြီးပိုင်းလို့ ပြောပေမယ့်လည်း လူလတ်ပိုင်းရဲ့အမြင်ပိုင်းမှာ ရှိတာကိုး။ တိုင်းပြည်အတွက် အများကြီး လုပ်ပေးချင်ပါတယ်။ တကယ်ဆန္ဒရှိတယ်။ တခြားလူတွေကိုလည်း ဒီလိုပဲ ဖြစ်စေချင်တာပေါ့။ တယောက်တပေါက် အငြင်းပွားနေမယ့်အစား တိုင်းပြည်ကောင်းအောင် ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲဆိုတဲ့ စိတ်ပေါ့လေ။ ကိုယ့်ကျတဲ့တာဝန်ကနေ လုပ်ကြပေါ့။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့၊ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျ။