လုံခြုံရေးစိုးရိမ်ချက်ကြောင့် လှိုင်သာယာဒေသခံတချို့နယ်မြေ စွန့်ခွာ

[Zawgyi/Unicode]

စစ်တပ်နဲ့ ရဲပါဝင်တဲ့ လက်နက်ကိုင်တွေဘက်က အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်တာတွေကြောင့် လှိုင်သာယာမြို့နယ်တွင်းမှာ နယ်မြေစွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသူတွေ တိုးလာနေပါတယ်။ ဆေးရုံအနီးနား တပ်စွဲထားတာတွေကြောင့်လည်း အရေးပေါ်လူနာတွေကလွဲလို့ လူနာတချို့ကို ရက်မပြည့်ဘဲ အိမ်ပြန်လွှတ်ရတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေတာပါ။ ရန်ကုန်က ရရှိတဲ့သတင်းကိုမဆုမွန်က ပြောပြပေးပါမယ်။

လှိုင်သာယာမြို့နယ်ကနေ စွန့်ခွာထွက်ပြေးကြရသူများ။ (မတ် ၁၆၊ ၂၀၂၁)

စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျဆုံးရေး ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြသူတွေကို လက်နက်ကိုင်တွေ အကြမ်းဖက်နေကြပေမဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေကတော့ နိုင်ငံအနှံ့မှာ ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ ဆက်ရှိနေဆဲပါ။ အရပ်သားအစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာ ရက်ပေါင်း ၄၅ ရက်ကြာခဲ့တဲ့ အချိန်ကာလအတွင်း အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲ ပစ်ခတ်မှုတွေကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရသူတွေလည်း ရာနဲ့ချီရှိလာပါပြီ။

အခြေခံလူတန်းစားတွေနဲ့ အလုပ်သမားအင်အားစု အများဆုံးနေထိုင်ရာ လှိုင်သာယာမြို့နယ်တွင်းက သပိတ်တွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်တွေတုန်းက အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲ ပစ်ခတ်တာတွေလုပ်ခဲ့ပြီး ဒီကနေ့မှာတော့ ဆန္ဒပြသပိတ်တွေ မရှိတော့ပေမဲ့ ပြည်သူတွေ ကာရံထားတဲ့ လုံခြုံရေးအကာအရံတွေကို လမ်းတလျှောက် ရှင်းလင်းတာတွေရှိခဲ့တယ်လို့ မျက်မြင်တွေ့သူတဦးက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။

"လှိုင်သာယာဆေးရုံကနေ ရွှေလင်ပန်းအထိကို သူတို့နယ်မြေရှင်းလင်းရေးတွေ လိုက်လုပ်နေတယ်။ လမ်းပိတ်ထားတဲ့အဖွဲ့နဲ့ သူတို့စုစု၊ စုစုတွေ့လို့ရှိရင် မိုးပေါ်ထောင်ပစ်ပြီး လူစုခွဲပစ်တယ်။ မိုးပေါ်ထောင်ပစ်တော့ လူတွေကလည်း သေနတ်သံကြားတော့ ပြေးကြတာပေါ့။ အခု လှိုင်သာယာမှာ အရင်ကလို မဟုတ်တော့ဘူး၊ လုံးဝကို ရှင်းလင်းနေတာပဲ။ သူတို့တွေ မနေ့ကဆိုရင် ၃ ထိပ်၊ ၄ ထိပ်၊ ၅ ထိပ်၊ ၁ ထိပ် ... အဲဒီဝန်းကျင်မှာ သူတို့ရှင်းလင်းရေး အရင်လုပ်တယ်။ အခု သူတို့ပိတ်ထားတဲ့လမ်းတွေကို အေးအေးဆေးဆေး ဖွင့်လို့ရရင် သူတို့အေးအေးဆေးဆေးပဲ ဖွင့်သွားမယ်။ ပြည်သူဘက်က နည်းနည်းပါးပါး အုပ်စု၊ အုပ်စုနဲ့ အော်တာဟစ်တာလုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ သူတို့ပစ်မယ် ... အဲဒီပုံစံပဲ။ ခုနက ၁၀၃ ဂိတ်နားမှာ ၁ ချက်၊ ၂ ချက် ပစ်တယ်။ ရှင်းလင်းရေးလုပ်တာ သူတို့ကား ဘက်ဖိုးနဲ့ လိုက်ကလော်တယ်။ အဲဒီလမ်းတွေ ရှင်းတယ်။ သူတို့တပ်တွေ ဘေးမှာရှိတယ်။ ပြည်သူတွေကလည်း ရပ်ကွက်ထဲမှာ ကျနော်တွေ့ရသလောက်တော့ ရှိကို မရှိတော့တာ။ အကုန်လုံး ဧရာဝတီတိုင်းဘက်က လူတွေကပြန်ကုန်ကြပြီဗျာ။ ရန်ကုန်က လူတွေလည်း စားစရာ သောက်စရာ ဝယ်ထားပြီးတော့ မထွက်ကြတော့ဘူး။"

SEE ALSO: မြန်မာစစ်တပ်ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှတ်တမ်းတွေ ပေးပို့ဖို့ ကုလ IIMM အဖွဲ့ ပန်ကြား

ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္ဂနွေနဲ့ တနင်္လာနေ့တုန်းက လှိုင်သာယာက ဆန္ဒပြလူထုကို အကြမ်းဖက်ပစ်ခတ်တာတွေကြောင့် သေဆုံးသူ ၈၀ ထက်မနည်းရှိခဲ့တာပါ။ မနေ့ကညအထိ လူနေရပ်ကွက်တချို့မှာ လူငယ်တွေကို ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်တာတွေ ရှိခဲ့တဲ့အကြောင်းကိုလည်း ကိုယ်တိုင်ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ တဦးကပြောပါတယ်။

ဆန္ဒပြသူတွေကို အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းလာတဲ့ လက်နက်ကိုင်တွေရဲ့ အခြေအနေကို ရှေ့တန်းကနေစောင့်ကြည့်နေတဲ့ သူတွေထဲ ကျည်ထိမှန်ပြီး သေဆုံးခဲ့ရသူတွေ ရှိသလို၊ ဒဏ်ရာရသူတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ လက်ဖျံရိုးကို ကျည်ထိပြီး ထုတ်ချင်းပေါက် အရိုးကျိုးသွားလို့ ဆေးရုံတင်ကုသမှုခဲ့နေပြီး လုံခြုံရေးအခြေအနေကြောင့် ဆေးရုံတင်ရမယ့် ရက်မပြည့်သေးခင်မှာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာတဲ့ လူငယ်တဦးကလည်း ဒီကနေ့ လှိုင်သာယာဆေးရုံအခြေအနေကို ပြောပြလာပါတယ်။

"ဆေးရုံအပြင်ဘက်မှာ စခန်းချထားပြီးတော့ အဝင်ဝမှာ ယူနီဖောင်းအပြည့်အစုံနဲ့။ ဘုရားလမ်းဘက်က ဝင်ပေါက်ရှိတယ်လေ။ အဲဒီဘုရားလမ်းဘက်က ဆေးရုံဝင်ပေါက်မှာ သူတို့နေရာယူထားတာ။ အဲဒီမှာ ကျနော်လှမ်းကြည့်တာ တွေ့သလောက်တော့ ဆိုင်ကယ် ကယ်ရီသမားတွေကို ဒူးထောက်ပြီးတော့ လက်မြှောက်ခိုင်းထားတာ ထင်တယ် ... လှမ်းကြည့်လိုက်တာ တွေ့ရသလောက်တော့။ ကျနော်တို့ဆိုရင် တပတ်လောက်နေရမှာ။ ဒါပေမဲ့ ဆေးရုံကို ဝင်ဆွဲမယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေကြားတော့ အရမ်းအရေးကြီးတဲ့ လူနာတွေလောက်ပဲ ဆေးရုံမှာ ရှိတော့တယ်။ ကျန်တဲ့လူတွေ အကုန်လုံးကို ပြန်လွှတ်လိုက်တာ။"

အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲ ခံရပြီးတဲ့နောက် နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေ များလာသလို၊ ကိုယ့်ရဲ့နေအိမ်တွင်းမှာသာ နေထိုင်ပြီး လုံခြုံရေးစိုးရိမ် ပူပင်နေရသူတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ လှိုင်သာယာမြို့နယ်မှာ ညမထွက်ရအမိန့်ကိုလည်း ထုတ်ပြန်ထားပြီး ညဉ့်သန်းခေါင်အိပ်ချိန်မှာ လူနေအိမ် မီးလောင်တာနဲ့ စက်ရုံမီးလောင်တဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေလည်း ရှိနေတာပါ။ မီးလောင်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေကို သေချာမသိရသေးပေမဲ့ ပြည်သူတွေ အနားရောက်မလာဖို့အတွက် စစ်တပ်နဲ့ ရဲတွေဘက်က ပစ်ခတ်ခြိမ်းခြောက်တာတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

လုံခြုံရေးစိုးရိမ်ချက်ကြောင့် လှိုင်သာယာဒေသခံတချို့နယ်မြေ စွန့်ခွာ

[Unicode Version]

လုံခွုံရေးစိုးရိမျခကြျကွောင့ျ လှိုငျသာယာဒသေခံတခြို့နယျမွေ စှန့ျခှာ

စဈတပျနဲ့ ရဲပါဝငျတဲ့ လကျနကျကိုငျတှဘေကျက အကွမျးဖကျပဈခတျတာတှကွေောင့ျ လှိုငျသာယာမွို့နယျတှငျးမှာ နယျမွစှေန့ျခှာ ထှကျပွေးရသူတှေ တိုးလာနပေါတယျ။ ဆေးရုံအနီးနား တပျစှဲထားတာတှကွေောင့ျလညျး အရေးပေါျလူနာတှကေလှဲလို့ လူနာတခြို့ကို ရကျမပွည့ျဘဲ အိမျပွနျလှှတျရတဲ့ အခွအေနမှော ရှိနတောပါ။ ရနျကုနျက ရရှိတဲ့သတငျးကိုမဆုမှနျက ပွောပွပေးပါမယျ။

စဈအာဏာရှငျစနဈ ကဆြုံးရေး ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွသူတှကေို လကျနကျကိုငျတှေ အကွမျးဖကျနကွေပမေဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှကေတော့ နိုငျငံအနှံ့မှာ ပုံစံမြိုးစုံနဲ့ ဆကျရှိနဆေဲပါ။ အရပျသားအစိုးရ ခေါငျးဆောငျတှကေို ဖမျးဆီးပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတာ ရကျပေါငျး ၄၅ ရကျကွာခဲ့တဲ့ အခြိနျကာလအတှငျး အကွမျးဖကျဖွိုခှဲ ပဈခတျမှုတှကွေောင့ျ သဆေုံးခဲ့ရသူတှလေညျး ရာနဲ့ခြီရှိလာပါပွီ။

အခွခေံလူတနျးစားတှနေဲ့ အလုပျသမားအငျအားစု အမြားဆုံးနထေိုငျရာ လှိုငျသာယာမွို့နယျတှငျးက သပိတျတှကေို ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျတှတေုနျးက အကွမျးဖကျဖွိုခှဲ ပဈခတျတာတှလေုပျခဲ့ပွီး ဒီကနေ့မှာတော့ ဆန်ဒပွသပိတျတှေ မရှိတော့ပမေဲ့ ပွညျသူတှေ ကာရံထားတဲ့ လုံခွုံရေးအကာအရံတှကေို လမျးတလြှောကျ ရှငျးလငျးတာတှရှေိခဲ့တယျလို့ မကြျမွငျတှေ့သူတဦးက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။

"လှိုငျသာယာဆေးရုံကနေ ရှှလေငျပနျးအထိကို သူတို့နယျမွရှေငျးလငျးရေးတှေ လိုကျလုပျနတေယျ။ လမျးပိတျထားတဲ့အဖှဲ့နဲ့ သူတို့စုစု၊ စုစုတှေ့လို့ရှိရငျ မိုးပေါျထောငျပဈပွီး လူစုခှဲပဈတယျ။ မိုးပေါျထောငျပဈတော့ လူတှကေလညျး သနေတျသံကွားတော့ ပွေးကွတာပေါ့။ အခု လှိုငျသာယာမှာ အရငျကလို မဟုတျတော့ဘူး၊ လုံးဝကို ရှငျးလငျးနတောပဲ။ သူတို့တှေ မနေ့ကဆိုရငျ ၃ ထိပျ၊ ၄ ထိပျ၊ ၅ ထိပျ၊ ၁ ထိပျ ... အဲဒီဝနျးကငြျမှာ သူတို့ရှငျးလငျးရေး အရငျလုပျတယျ။ အခု သူတို့ပိတျထားတဲ့လမျးတှကေို အေးအေးဆေးဆေး ဖှင့ျလို့ရရငျ သူတို့အေးအေးဆေးဆေးပဲ ဖှင့ျသှားမယျ။ ပွညျသူဘကျက နညျးနညျးပါးပါး အုပျစု၊ အုပျစုနဲ့ အောျတာဟဈတာလုပျမယျဆိုရငျတော့ သူတို့ပဈမယျ ... အဲဒီပုံစံပဲ။ ခုနက ၁၀၃ ဂိတျနားမှာ ၁ ခကြျ၊ ၂ ခကြျ ပဈတယျ။ ရှငျးလငျးရေးလုပျတာ သူတို့ကား ဘကျဖိုးနဲ့ လိုကျကလောျတယျ။ အဲဒီလမျးတှေ ရှငျးတယျ။ သူတို့တပျတှေ ဘေးမှာရှိတယျ။ ပွညျသူတှကေလညျး ရပျကှကျထဲမှာ ကနြောျတှေ့ရသလောကျတော့ ရှိကို မရှိတော့တာ။ အကုနျလုံး ဧရာဝတီတိုငျးဘကျက လူတှကေပွနျကုနျကွပွီဗြာ။ ရနျကုနျက လူတှလေညျး စားစရာ သောကျစရာ ဝယျထားပွီးတော့ မထှကျကွတော့ဘူး။"

SEE ALSO: ကလေးဆန္ဒပြမှု အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲခံရ၊ သုံးဦးထက်မနည်း သေဆုံး

ပွီးခဲ့တဲ့ တနငျ်ဂနှနေဲ့ တနငျ်လာနေ့တုနျးက လှိုငျသာယာက ဆန်ဒပွလူထုကို အကွမျးဖကျပဈခတျတာတှကွေောင့ျ သဆေုံးသူ ၈၀ ထကျမနညျးရှိခဲ့တာပါ။ မနေ့ကညအထိ လူနရေပျကှကျတခြို့မှာ လူငယျတှကေို ဝငျရောကျဖမျးဆီးခေါျဆောငျတာတှေ ရှိခဲ့တဲ့အကွောငျးကိုလညျး ကိုယျတိုငျထှကျပွေးတိမျးရှောငျနရေသူ တဦးကပွောပါတယျ။

ဆန်ဒပွသူတှကေို အကွမျးဖကျနှိမျနငျးလာတဲ့ လကျနကျကိုငျတှရေဲ့ အခွအေနကေို ရှေ့တနျးကနစေောင့ျကွည့ျနတေဲ့ သူတှထေဲ ကညြျထိမှနျပွီး သဆေုံးခဲ့ရသူတှေ ရှိသလို၊ ဒဏျရာရသူတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ လကျဖြံရိုးကို ကညြျထိပွီး ထုတျခငြျးပေါကျ အရိုးကြိုးသှားလို့ ဆေးရုံတငျကုသမှုခဲ့နပွေီး လုံခွုံရေးအခွအေနကွေောင့ျ ဆေးရုံတငျရမယ့ျ ရကျမပွည့ျသေးခငျမှာ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျလာတဲ့ လူငယျတဦးကလညျး ဒီကနေ့ လှိုငျသာယာဆေးရုံအခွအေနကေို ပွောပွလာပါတယျ။

"ဆေးရုံအပွငျဘကျမှာ စခနျးခထြားပွီးတော့ အဝငျဝမှာ ယူနီဖောငျးအပွည့ျအစုံနဲ့။ ဘုရားလမျးဘကျက ဝငျပေါကျရှိတယျလေ။ အဲဒီဘုရားလမျးဘကျက ဆေးရုံဝငျပေါကျမှာ သူတို့နရောယူထားတာ။ အဲဒီမှာ ကနြောျလှမျးကွည့ျတာ တှေ့သလောကျတော့ ဆိုငျကယျ ကယျရီသမားတှကေို ဒူးထောကျပွီးတော့ လကျမွှောကျခိုငျးထားတာ ထငျတယျ ... လှမျးကွည့ျလိုကျတာ တှေ့ရသလောကျတော့။ ကနြောျတို့ဆိုရငျ တပတျလောကျနရေမှာ။ ဒါပမေဲ့ ဆေးရုံကို ဝငျဆှဲမယျဆိုတဲ့ သတငျးတှကွေားတော့ အရမျးအရေးကွီးတဲ့ လူနာတှလေောကျပဲ ဆေးရုံမှာ ရှိတော့တယျ။ ကနြျတဲ့လူတှေ အကုနျလုံးကို ပွနျလှှတျလိုကျတာ။"

အကွမျးဖကျဖွိုခှဲ ခံရပွီးတဲ့နောကျ နရေပျစှန့ျခှာသူတှေ မြားလာသလို၊ ကိုယ့ျရဲ့နအေိမျတှငျးမှာသာ နထေိုငျပွီး လုံခွုံရေးစိုးရိမျ ပူပငျနရေသူတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ စဈအုပျခြုပျရေးနယျမွအေဖွဈ သတျမှတျခံထားရတဲ့ လှိုငျသာယာမွို့နယျမှာ ညမထှကျရအမိန့ျကိုလညျး ထုတျပွနျထားပွီး ညဉ့ျသနျးခေါငျအိပျခြိနျမှာ လူနအေိမျ မီးလောငျတာနဲ့ စကျရုံမီးလောငျတဲ့ ဖွဈစဉျတှလေညျး ရှိနတောပါ။ မီးလောငျရတဲ့ အကွောငျးရငျးတှကေို သခြောမသိရသေးပမေဲ့ ပွညျသူတှေ အနားရောကျမလာဖို့အတှကျ စဈတပျနဲ့ ရဲတှဘေကျက ပဈခတျခွိမျးခွောကျတာတှလေညျး ရှိနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။