မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရုတ်တရက် နှလုံးဖောက် (Heart Attack) ဖြစ်တာက၊ အစောပိုင်းမှာ အသက်ကြီးမှ ဖြစ်တာကနေ၊ တဖြည်းဖြည်း အသက်အရွယ် ပိုငယ်သူတွေမှာပါ ဖြစ်လာနေတယ်လို့၊ နှလုံးအထူးကုတွေက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
နှလုံးဖောက်တာက အရင်တုံးက ပျမ်းမျှအသက် (၆၀) ဝန်းကျင်မှာ ဖြစ်လေ့ရှိတာကနေ၊ အခုတော့ အသက် (၄၀) နဲ့ (၂၀) ဝန်းကျင်အထိ အရွယ်ငယ်စဉ်မှာကို ဖြစ်လာနေတာ တွေ့ရှိထားပါတယ်။ အခုလို နှလုံးဖောက်တာ အဓိက ဖြစ်စေတာကတော့၊ နှလုံးသွေးကြော ကျဉ်းလာတာနဲ့ သွေးကြောပိတ်သွားတာတွေကြောင့်ပါ။ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းတာကိုတော့ ပြင်ပဆေးခန်းတွေမှာ အဓိကကုသလေ့ ရှိပြီး၊ နှလုံးပိတ်တာကတော့ ဆေးရုံရောက်လာလေ့ ရှိပါတယ်။ မန္တလေးအထွေထွေဆေးရုံကြီး မှတ်တမ်းတွေအရေတော့ သွေးကြောပိတ်ပြီး ရောက်လာသူတွေထဲ အငယ်ဆုံးက (၂၁) နှစ်အရွယ်ထိ ဖြစ်လာနေပါတယ်။ ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့်တော့ အသက် (၃၀) အောက်မှာ အခုလိုဖြစ်တာက စုစုပေါင်းရဲ့ (၁၀)% ဝန်းကျင်အထိရှိလာပြီး၊ အသက် (၄၀) အောက်ကလည်း (၂၅)% ဝန်းကျင်အထိ ဖြစ်လာနေပါတယ်။ ဒီအထဲ အမျိုးသားတွေက အမျိုးသမီးတွေထက် ပိုဖြစ်တာတွေ့ထားရာမှာ၊ အဓိက ဖြစ်ရတာက ဆေးလိပ် (E-စီးကရက်/Vape ရှုတာ အပါအဝင်) နဲ့ ဆေးရွက်ကြီး (ကွမ်းမှာထည့်စားတာ) ကြောင့်ပါ။
အခုလို သွေးကြောကျဉ်း၊ သွေးကြောပိတ်တာကနေ ရုတ်တရက် နှလုံးခုန်ရပ် နှလုံးဖောက် သေဆုံးတာ (Sudden Cardiac Death) မဖြစ်အောင်၊ အဓိကကာကွယ်ဖို့ကတော့၊ နှလုံးမထိခိုက်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့ပါ။ ပုံမှန် သဘာဝအားဖြင့်တော့ အသက်အရွယ်ကြီးလာချိန်မှာ နှလုံးသွေးကြောမာလာတာ၊ သွေးကြောထဲ အဆီများလာတာတွေကြောင့် အခုလို သွေးကျောကျဉ်း၊ သွေးကြောပိတ်တာတွေ ဖြစ်လာလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အသက်အရွယ် မကြီးသေးသူတွေအတွက်တော့ ပြုပြင်လို့မရတဲ့ မွေးရာပါနှလုံးရောဂါနဲ့ မျိုးရိုးလိုက်တာကလွဲပြီး၊ အခုလို နှလုံးမထိခိုက်အောင် ကြိုတင်ကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီ နှလုံးသွေးကြောပိတ်၊ သွေးကြောကျဉ်းတာတွေကို အခြေခံဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေကတော့ သွေးတိုး ဆီးချို၊ သွေးတွင်းအဆီများတာ၊ ဆေးလိပ်၊ ကွမ်း (ဆေးရွက်ကြီးထည့်) သုံးစွဲတာ၊ အဝလွန်တာ၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမူနည်းတာနဲ့ စိတ်ဖိစီးမူ (ဒေါသနဲ့ ပြိုင်ဆိုမူကြောင့် အပါအဝင်) များတာတွေကြောင့်ပါ။
ဒါကြောင့် ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်ရေးအတွက်၊ သွေးတိုး ဆီးချို၊ သွေးတွင်းအဆီများတာတွေ ဖြစ်လာလျှင် အသေအချာကုသပြီး စားသောက်နေထိုင်ပုံ ပြောင်းယူတာ၊ ဆေးလိပ်နဲ့ ကွမ်း (ဆေးရွက်ကြီးပါ) မသုံးစွဲတာ၊ အရက်ကို ကျန်းမာရေး မထိခိုက်အောင်သောက်တာ (ပျမ်းမျှ နေ့စဉ် တစ်ပက်ပမာဏ ဝန်းကျင်)၊ အဝမလွန်စေတာ၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား အားကစား ပုံမှန်လုပ်တာနဲ့ စိတ်ဖိစီးမူ ဂရုစိုက်ဆင်ခြင်ပေးတာတွေ လုပ်ပေးဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့် သွေးတိုးတာ၊ နှလုံးခုန်မြန်တာ၊ နှလုံး ပိုအလုပ်လုပ်ရတာ၊ အိပ်ရေးပျက်တာတွေ ဖြစ်စေကာ နှလုံးကိုထိခိုက်လာစေတာပါ။ ဒါ့အပြင် မျိုးရိုးလိုက်သူ (ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ အခုလို နှလုံးဖောက်သေဆုံးတာနဲ့ လေဖြတ်တာ ဆွေမျိုးထဲရှိသူ) တွေမှာလည်း ကြိုတင်ဆေးစစ်ပြီး၊ ပိုကာကွယ်မူတွေ လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်။
ဒီနှလုံးရောဂါဆိုင်ရာအကြောင်း ပိုမိုသိရှိနားလည်နိုင်ဖို့ ကိုဝင်းမင်းက မန္တလေးဆေးရုံကြီးက နှလုံးရောဂါအထူးကုနဲ့ မန္တလေး ဆေးတက္ကသိုလ်၊ နှလုံးရောဂါအထူးကုဌာန ပါမောက္ခဌာနမှူး ဒေါက်တာကျော်စိုးဝင်း ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
* မကြာခင်က နှလုံးဖောက်တာနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး အရွယ်မတိုင်ခင် အသက်ဆုံးခဲ့ရတဲ့ မိတ်ဆွေလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များအတွက် အထူးအမှတ်တရ။
===Unicode ====
မွနျမာနိုငျငံမှာ ရုတျတရကျ နှလုံးဖောကျ (Heart Attack) ဖွဈတာက၊ အစောပိုငျးမှာ အသကျကွီးမှ ဖွဈတာကနေ၊ တဖွညျးဖွညျး အသကျအရှယျ ပိုငယျသူတှမှောပါ ဖွဈလာနတေယျလို့၊ နှလုံးအထူးကုတှကေ သတိပေးလိုကျပါတယျ။
နှလုံးဖောကျတာက အရငျတုံးက ပမြျးမြှအသကျ (၆၀) ဝနျးကငြျမှာ ဖွဈလေ့ရှိတာကနေ၊ အခုတော့ အသကျ (၄၀) နဲ့ (၂၀) ဝနျးကငြျအထိ အရှယျငယျစဉျမှာကို ဖွဈလာနတော တှေ့ရှိထားပါတယျ။ အခုလို နှလုံးဖောကျတာ အဓိက ဖွဈစတောကတော့၊ နှလုံးသှေးကွော ကဉြျးလာတာနဲ့ သှေးကွောပိတျသှားတာတှကွေောင့ျပါ။ နှလုံးသှေးကွောကဉြျးတာကိုတော့ ပွငျပဆေးခနျးတှမှော အဓိကကုသလေ့ ရှိပွီး၊ နှလုံးပိတျတာကတော့ ဆေးရုံရောကျလာလေ့ ရှိပါတယျ။ မန်တလေးအထှထှေဆေေးရုံကွီး မှတျတမျးတှအေရတေော့ သှေးကွောပိတျပွီး ရောကျလာသူတှထေဲ အငယျဆုံးက (၂၁) နှဈအရှယျထိ ဖွဈလာနပေါတယျ။ ရာခိုငျနှုနျးအားဖွင့ျတော့ အသကျ (၃၀) အောကျမှာ အခုလိုဖွဈတာက စုစုပေါငျးရဲ့ (၁၀)% ဝနျးကငြျအထိရှိလာပွီး၊ အသကျ (၄၀) အောကျကလညျး (၂၅)% ဝနျးကငြျအထိ ဖွဈလာနပေါတယျ။ ဒီအထဲ အမြိုးသားတှကေ အမြိုးသမီးတှထေကျ ပိုဖွဈတာတှေ့ထားရာမှာ၊ အဓိက ဖွဈရတာက ဆေးလိပျ (E-စီးကရကျ/Vape ရှုတာ အပါအဝငျ) နဲ့ ဆေးရှကျကွီး (ကှမျးမှာထည့ျစားတာ) ကွောင့ျပါ။
အခုလို သှေးကွောကဉြျး၊ သှေးကွောပိတျတာကနေ ရုတျတရကျ နှလုံးခုနျရပျ နှလုံးဖောကျ သဆေုံးတာ (Sudden Cardiac Death) မဖွဈအောငျ၊ အဓိကကာကှယျဖို့ကတော့၊ နှလုံးမထိခိုကျအောငျ ကွိုတငျကာကှယျဖို့ပါ။ ပုံမှနျ သဘာဝအားဖွင့ျတော့ အသကျအရှယျကွီးလာခြိနျမှာ နှလုံးသှေးကွောမာလာတာ၊ သှေးကွောထဲ အဆီမြားလာတာတှကွေောင့ျ အခုလို သှေးကြောကဉြျး၊ သှေးကွောပိတျတာတှေ ဖွဈလာလေ့ရှိပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အသကျအရှယျ မကွီးသေးသူတှအေတှကျတော့ ပွုပွငျလို့မရတဲ့ မှေးရာပါနှလုံးရောဂါနဲ့ မြိုးရိုးလိုကျတာကလှဲပွီး၊ အခုလို နှလုံးမထိခိုကျအောငျ ကွိုတငျကှယျနိုငျပါတယျ။ ဒီ နှလုံးသှေးကွောပိတျ၊ သှေးကွောကဉြျးတာတှကေို အခွခေံဖွဈစတေဲ့ အကွောငျးရငျးတှကေတော့ သှေးတိုး ဆီးခြို၊ သှေးတှငျးအဆီမြားတာ၊ ဆေးလိပျ၊ ကှမျး (ဆေးရှကျကွီးထည့ျ) သုံးစှဲတာ၊ အဝလှနျတာ၊ ကိုယျလကျလှုပျရှားမူနညျးတာနဲ့ စိတျဖိစီးမူ (ဒေါသနဲ့ ပွိုငျဆိုမူကွောင့ျ အပါအဝငျ) မြားတာတှကွေောင့ျပါ။
ဒါကွောင့ျ ကွိုတငျကာကှယျနိုငျရေးအတှကျ၊ သှေးတိုး ဆီးခြို၊ သှေးတှငျးအဆီမြားတာတှေ ဖွဈလာလြှငျ အသအေခြာကုသပွီး စားသောကျနထေိုငျပုံ ပွောငျးယူတာ၊ ဆေးလိပျနဲ့ ကှမျး (ဆေးရှကျကွီးပါ) မသုံးစှဲတာ၊ အရကျကို ကနြျးမာရေး မထိခိုကျအောငျသောကျတာ (ပမြျးမြှ နေ့စဉျ တဈပကျပမာဏ ဝနျးကငြျ)၊ အဝမလှနျစတော၊ ကိုယျလကျလှုပျရှား အားကစား ပုံမှနျလုပျတာနဲ့ စိတျဖိစီးမူ ဂရုစိုကျဆငျခွငျပေးတာတှေ လုပျပေးဖို့ အရေးကွီးပါတယျ။ စိတျဖိစီးမှုကွောင့ျ သှေးတိုးတာ၊ နှလုံးခုနျမွနျတာ၊ နှလုံး ပိုအလုပျလုပျရတာ၊ အိပျရေးပကြျတာတှေ ဖွဈစကော နှလုံးကိုထိခိုကျလာစတောပါ။ ဒါ့အပွငျ မြိုးရိုးလိုကျသူ (ငယျငယျရှယျရှယျနဲ့ အခုလို နှလုံးဖောကျသဆေုံးတာနဲ့ လဖွေတျတာ ဆှမြေိုးထဲရှိသူ) တှမှောလညျး ကွိုတငျဆေးစဈပွီး၊ ပိုကာကှယျမူတှေ လုပျဆောငျသင့ျပါတယျ။
ဒီနှလုံးရောဂါဆိုငျရာအကွောငျး ပိုမိုသိရှိနားလညျနိုငျဖို့ ကိုဝငျးမငျးက မန်တလေးဆေးရုံကွီးက နှလုံးရောဂါအထူးကုနဲ့ မန်တလေး ဆေးတက်ကသိုလျ၊ နှလုံးရောဂါအထူးကုဌာန ပါမောက်ခဌာနမှူး ဒေါကျတာကြောျစိုးဝငျး ကို ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
* မကွာခငျက နှလုံးဖောကျတာနဲ့ ဆကျစပျပွီး အရှယျမတိုငျခငျ အသကျဆုံးခဲ့ရတဲ့ မိတျဆှလေုပျဖောျကိုငျဖကျမြားအတှကျ အထူးအမှတျတရ။