(Zawgyi/Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းနေတာကြောင့် စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းတွေအပါအဝင် မြို့နယ် တော်တော်များများ ရေကြီးရေလျံတာတွေရှိနေပါတယ်။ သံတွဲမြို့နယ်မှာ တစ်မြို့ လုံးနီးပါး ရေကြီးနေတာကြောင့် ဆေးရုံမှာ ရှိတဲ့ ကိုဗစ်လူနာတွေ အခက်ကြုံနေရသလို လျှပ်စစ်မီး တွေလည်း ပြတ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်း အပြည့် အစုံ ကိုတော့ ရန်ကုန်က လာတဲ့ သတင်း ကိုသားညွန့်ဦး ပြောပြပါမယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း သံတွဲမြို့နယ်မှာ မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းနေတာကြောင့် ရေကြီး ရေလျံတာတွေ ရှိနေပြီး သံတွဲဆေးရုံမှာ ရှိတဲ့ လူနာတွေနေထိုင်ရေး အခက်အခဲဖြစ် နေကြ တယ်လို့ သံတွဲနာရေးကူညီမှုအသင်းဥက္ကဌ ကိုမြင့်ထွန်းက ပြောပါတယ်။
“ သံတွဲမှာရေကြီးနေတဲ့ အခါကျတော့ ကျနော်တို့ သံတွဲ သုဿန်ကို ယူဖို့ကျတော့ အခက် အခဲဖြစ်နေတယ်။ ကမ်းခြေဖက်မှာ ရှိတဲ့ ဂျိတ်တောတို့ ဟင်္သားတို့ကတော့ ကူပြီးတော့ သဂြီုင်္လ်ပေးနေရတာပေါ့။ လက်ရှိလောလောဆယ် နှစ်လောင်းရှိတယ်။အဲတာကို ကျနော်တို့ ထုတ်ဖို့အခက်အခဲဖြစ်နေတယ်။ အဲမှာယူလို့မရ ဆေးရုံမှာလည်း လူနာတွေကအကုန် ရေတွေ ဝင်နေတာကို သူတို့မှာလည်း အောက်ဆီဂျင်စက်တွေလည်း ရေမြုပ်နေတယ်။ အခက်အခဲဖြစ်နေကြတယ်။ ဆေးရုံကိုတော့ ကျနော်တို့ လူတွေ သွားနေတုန်း လှေစောင့်နေကြတယ်။ ရေတော်တော်ကြီးနေပြီ တော်တော်ကို အခက်အခဲဖြစ်နေကြပြီ။ လူနာတွေကတော့ ကုတင်တွေ ထပ်ပြီးတော့ နေကြတာပေါ့အဲလိုမျိုးတွေ။”
လက်ရှိအချိန်ထိ သံတွဲမြို့မှာ ရေ ဆက်လက်မြင့်တက်နေပြီး ကယ်ဆယ်ရေးတွေလည်း မရှိတာကြောင့် ပြည်သူတွေ အခက်ကြုံနေရတယ်လို့ ကိုယ်တိုင်ရေဘေးရင်ဆိုင်နေရတဲ့ မငြိမ်းကေခိုင်က ပြောပါတယ်။
“ ညီမတို့ဆီမှာကျတော့ ရေကတက်နေတုန်းပဲ။ အိမ်က အခုလက်ရှိနေတဲ့ အိမ်ဆိုရင် ၈ပေ ကျော်လောက်ရှိတယ်ပေါ့နော်။ အဲတာတောင် လှေကားက နှစ်ထစ်လောက်ပဲ ကျန်တော့တာ။ အခုလက်ရှိလည်း ရေတက်တာ မရပ်ဘူးဆိုရင် ညဖက် ဘယ်လိုနေရ မလည်းတော့ မသိသေး ဘူးပေါ့နော်။ အခုက တစ်မြို့တည်းမှာ မြေနိုမ့်ပိုင်းလောက်ပဲ ဖြစ်တယ်ဆိုရင်တော့ ကယ်ဆယ်ရေးတွေ ဘာတွေ မျှော်လင့်လို့ရတာပေါ့။အခုက တစ်မြို့လုံးရေမြုပ်နေတာဆိုတော့ ဘယ်သူ့ကို ဘယ်သူက ကူညီပြီးတော့ ဘယ်သူ့ဆီမှာ အကူအညီသွားတောင်းမလဲ အဲလိုပဲ အဆင်ပြေသလို နေကြရတာပေါ့။”
ဒီကနေ့ ညနေ လေးနာရီလောက်မှာတော့ မငြိမ်းကေခိုင်တို့နေတဲ့အိမ်မှာ ရေတွေ ခေါင်မိုး အထိရောက်နေတာကြောင့် အသက်ဘေးနဲ့ပါ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့လည်း သူက ဆက်ပြောပါတယ်။ သက်ဆိုင်ရာ ဌာနဆိုင်တွေ အရပ်ဖက်လူမှုပရဟိတ အဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့လည်း လိုက်လံ ကယ်ဆယ်နေပေမယ့် လူအင်အားမလောက်တာတွေ လှေမရှိတာတွေကြောင့် အခက်ကြုံနေရ တယ်လို့လည်း အရံမီးသတ်တစ်ယောက်က ပြောပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းကကျောက်ဖြူ တောင်ကုတ်၊ မင်းပြား မြောက်ဦးစတဲ့ မြို့နယ် တွေမှာ လည်း ရေကြီး ရေလျှံတာ ရှိနေပေမယ့် နေထိုင်လို့ရတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေသေးတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။ မြောက်ဦးမြို့နယ်အတွင်းက လူဦးရေ တစ်ထောက်ကျော်နေထိုင်တဲ့ ကလားချောင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းမှာဆိုရင်လည်း ရေကြီးနေတာ လေးရက်လောက်ရှိတာကြောင့် စားဝတ်နေရေးအခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ကလား ချောင်းစစ်ဘေးဒုက္ခသည်စခန်းတာဝန်ခံ ဦးလှထွန်းယေက ပြောပါတယ်။
“ အခုကရေလည်း ကြီးနေသလို ကိုဗစ်-၁၉ကလည်းရှိနေတော့ အပြင်လည်းမထွက်ရဘူး။ စားရေးသောက်ရေး အခက်အခဲတွေ ကြုံနေရတာပေါ့။ ရေကလည်း ဆက်တက် နေတယ်။ အပြင်ထွက်ပြီးတော့လည်း အလုပ်လုပ်လို့မရဆိုတော့ စားရေးသောက်ရေး နေရေးထိုင်ရေးက အစအကုန်လုံး အခက်အခဲဖြစ်နေတာပေါ့။”
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မိုးရာသီရောက်တိုင်းနစ်စဉ် ရေကြီးရေလျှံတာတွေ ရှိနေသလို ထိခိုက် သေဆုံး ဒဏ်ရာရတာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ သံတွဲမြို့မှာ ဆိုရင်လည်း နှစ်စဉ် ရေကြီး ရေလျံတာတွေ ရှိပေမယ့် ဒီနေ့မှာတော့ နှစ်တိုင်းထက် ရေကြီး ရေလျံတာတွေ ပိုမြင့်တက်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
.........................................................................................
သံတှဲမွို့ရကွေီးပွီး လြှပျစီးမီးမြားပွတျတောကျ
(Unicode)
ရခိုငျပွညျနယျမှာ မိုးသညျးထနျစှာရှာသှနျးနတောကွောင့ျ စဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးတှအေပါအဝငျ မွို့နယျ တောျတောျမြားမြား ရကွေီးရလြေံတာတှရှေိနပေါတယျ။ သံတှဲမွို့နယျမှာ တဈမွို့ လုံးနီးပါး ရကွေီးနတောကွောင့ျ ဆေးရုံမှာ ရှိတဲ့ ကိုဗဈလူနာတှေ အခကျကွုံနရေသလို လြှပျစဈမီး တှလေညျး ပွတျနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။ ဒီအကွောငျး အပွည့ျ အစုံ ကိုတော့ ရနျကုနျက လာတဲ့ သတငျး ကိုသားညှန့ျဦး ပွောပွပါမယျ။
ရခိုငျပွညျနယျတောငျပိုငျး သံတှဲမွို့နယျမှာ မိုးသညျးထနျစှာ ရှာသှနျးနတောကွောင့ျ ရကွေီး ရလြေံတာတှေ ရှိနပွေီး သံတှဲဆေးရုံမှာ ရှိတဲ့ လူနာတှနေထေိုငျရေး အခကျအခဲဖွဈ နကွေ တယျလို့ သံတှဲနာရေးကူညီမှုအသငျးဥက်ကဌ ကိုမွင့ျထှနျးက ပွောပါတယျ။
“ သံတှဲမှာရကွေီးနတေဲ့ အခါကတြော့ ကနြောျတို့ သံတှဲ သုူနျကို ယူဖို့ကတြော့ အခကျ အခဲဖွဈနတေယျ။ ကမျးခွဖေကျမှာ ရှိတဲ့ ဂြိတျတောတို့ ဟငျ်သားတို့ကတော့ ကူပွီးတော့ သဂွီုငျ်လျပေးနရေတာပေါ့။ လကျရှိလောလောဆယျ နှဈလောငျးရှိတယျ။အဲတာကို ကနြောျတို့ ထုတျဖို့အခကျအခဲဖွဈနတေယျ။ အဲမှာယူလို့မရ ဆေးရုံမှာလညျး လူနာတှကေအကုနျ ရတှေေ ဝငျနတောကို သူတို့မှာလညျး အောကျဆီဂငြျစကျတှလေညျး ရမွေုပျနတေယျ။ အခကျအခဲဖွဈနကွေတယျ။ ဆေးရုံကိုတော့ ကနြောျတို့ လူတှေ သှားနတေုနျး လှစေောင့ျနကွေတယျ။ ရတေောျတောျကွီးနပွေီ တောျတောျကို အခကျအခဲဖွဈနကွေပွီ။ လူနာတှကေတော့ ကုတငျတှေ ထပျပွီးတော့ နကွေတာပေါ့အဲလိုမြိုးတှေ။”
လကျရှိအခြိနျထိ သံတှဲမွို့မှာ ရေ ဆကျလကျမွင့ျတကျနပွေီး ကယျဆယျရေးတှလေညျး မရှိတာကွောင့ျ ပွညျသူတှေ အခကျကွုံနရေတယျလို့ ကိုယျတိုငျရဘေေးရငျဆိုငျနရေတဲ့ မငွိမျးကခေိုငျက ပွောပါတယျ။
“ ညီမတို့ဆီမှာကတြော့ ရကေတကျနတေုနျးပဲ။ အိမျက အခုလကျရှိနတေဲ့ အိမျဆိုရငျ ၈ပေ ကြောျလောကျရှိတယျပေါ့နောျ။ အဲတာတောငျ လှကေားက နှဈထဈလောကျပဲ ကနြျတော့တာ။ အခုလကျရှိလညျး ရတေကျတာ မရပျဘူးဆိုရငျ ညဖကျ ဘယျလိုနရေ မလညျးတော့ မသိသေး ဘူးပေါ့နောျ။ အခုက တဈမွို့တညျးမှာ မွနေိုမ့ျပိုငျးလောကျပဲ ဖွဈတယျဆိုရငျတော့ ကယျဆယျရေးတှေ ဘာတှေ မြှောျလင့ျလို့ရတာပေါ့။အခုက တဈမွို့လုံးရမွေုပျနတောဆိုတော့ ဘယျသူ့ကို ဘယျသူက ကူညီပွီးတော့ ဘယျသူ့ဆီမှာ အကူအညီသှားတောငျးမလဲ အဲလိုပဲ အဆငျပွသေလို နကွေရတာပေါ့။”
ဒီကနေ့ ညနေ လေးနာရီလောကျမှာတော့ မငွိမျးကခေိုငျတို့နတေဲ့အိမျမှာ ရတှေေ ခေါငျမိုး အထိရောကျနတောကွောင့ျ အသကျဘေးနဲ့ပါ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့လညျး သူက ဆကျပွောပါတယျ။ သကျဆိုငျရာ ဌာနဆိုငျတှေ အရပျဖကျလူမှုပရဟိတ အဖှဲ့အစညျးတှအေနနေဲ့လညျး လိုကျလံ ကယျဆယျနပေမေယ့ျ လူအငျအားမလောကျတာတှေ လှမေရှိတာတှကွေောင့ျ အခကျကွုံနရေ တယျလို့လညျး အရံမီးသတျတဈယောကျက ပွောပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးကကြောကျဖွူ တောငျကုတျ၊ မငျးပွား မွောကျဦးစတဲ့ မွို့နယျ တှမှော လညျး ရကွေီး ရလြှေံတာ ရှိနပေမေယ့ျ နထေိုငျလို့ရတဲ့ အနအေထားမှာ ရှိနသေေးတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။ မွောကျဦးမွို့နယျအတှငျးက လူဦးရေ တဈထောကျကြောျနထေိုငျတဲ့ ကလားခြောငျး စဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးမှာဆိုရငျလညျး ရကွေီးနတော လေးရကျလောကျရှိတာကွောင့ျ စားဝတျနရေေးအခကျအခဲတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့ ကလား ခြောငျးစဈဘေးဒုက်ခသညျစခနျးတာဝနျခံ ဦးလှထှနျးယကေ ပွောပါတယျ။
“ အခုကရလေညျး ကွီးနသေလို ကိုဗဈ-၁၉ကလညျးရှိနတေော့ အပွငျလညျးမထှကျရဘူး။ စားရေးသောကျရေး အခကျအခဲတှေ ကွုံနရေတာပေါ့။ ရကေလညျး ဆကျတကျ နတေယျ။ အပွငျထှကျပွီးတော့လညျး အလုပျလုပျလို့မရဆိုတော့ စားရေးသောကျရေး နရေေးထိုငျရေးက အစအကုနျလုံး အခကျအခဲဖွဈနတောပေါ့။”
ရခိုငျပွညျနယျမှာ မိုးရာသီရောကျတိုငျးနဈစဉျ ရကွေီးရလြှေံတာတှေ ရှိနသေလို ထိခိုကျ သဆေုံး ဒဏျရာရတာတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ သံတှဲမွို့မှာ ဆိုရငျလညျး နှဈစဉျ ရကွေီး ရလြေံတာတှေ ရှိပမေယ့ျ ဒီနေ့မှာတော့ နှဈတိုငျးထကျ ရကွေီး ရလြေံတာတှေ ပိုမွင့ျတကျနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။