(Zawgyi / Unicode)
မန္တလေးတိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ကို စွဲဆိုထားတဲ့ အမှု ၃ မှုကို မနက်ဖြန် အပြီးသတ် အမိန့်ချဖို့ ရှိနေတယ်လို့ ရှေ့နေတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီ နောက်ဆုံးအမှုအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရန်ကုန်ကပေးပို့ထားတဲ့သတင်းကို မမြသဇင်အောင် ပြောပြမှာပါ။
မန္တလေးတိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ကို စွဲဆိုထားတဲ့ အမှုတွေထဲက အများပြည်သူ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ပျက်ပြားအောင် လှုံ့ဆော်လုပ်ဆောင်မှုလို့ ခေါ်တဲ့ ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) အမှုနဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ အမှု ၂ မှုဖြစ်တဲ့ ပုဒ်မ ၂၅၊ ပုဒ်မ ၃၀ (က) အမှု စတဲ့ အမှု ၃ မှုကို မနက်ဖြန်မှာ အပြီးသတ် အမိန့်ချမှတ်ဖို့ ရှိနေတယ်လို့ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရှေ့နေ က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“အမှုအခြေအနေက ကျမတို့ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ သဘာဝဘေးနဲ့ စွဲထားတဲ့ဟာက မနက်ဖြန် အမိန့်ချမှာ။ သဘာဝဘေးက ၂၅ နဲ့ ၃၀၊ ၂ ခု။ အမိန့်ကိုတော့ စောင့်ကြည့်ရမှာပေါ့၊ မနက်ဖြန် ညနေလောက်မှ သိရပြီပေါ့။”
ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း NLD ပါတီမှ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ကြေညာချက်ကို အကြောင်းပြုပြီး ပါတီထိပ်ပိုင်း တာဝန်ရှိသူအနေနဲ့ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ကို ပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ တရားစွဲခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၁ ဇန်နဝါရီလက ကျုံးမြို့ရိုးဘေး ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ တဦးနှင့်တဦး အသိပေး၊ သတိပေး မိသားစုစီမံချက် (Version 3) ဖွင့်ပွဲကိစ္စမှာလည်း သဘာဝဘေးဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ရော ပုဒ်မ ၃၀ နဲ့ပါ ငြိစွန်းတယ်ဆိုပြီး တရားစွဲဆိုထားတာပါ။
ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန် ထမ်းဆောင်စဉ် ကာလအတွင်း ဆေးကုသစရိတ်နဲ့ ပါတီရုံး မြေနေရာကိစ္စ ဆောင်ရွက်မှုတွေမှာ အဂတိလိုက်စားမှု ရှိခဲ့တယ်ဆိုပြီး အဂတိလိုက်စားမှုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကာလ မလျော်ဩဇာသုံးပြီး မဲအလွဲသုံးစားမှု လုပ်တယ်ဆိုတဲ့ စွဲဆိုချက်တွေကိုပါ ရင်ဆိုင်နေရတာပါ။ လက်ရှိ အမှုကြားနာ စစ်ဆေးနေတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရှေ့နေက ခုလိုပြောပြပါတယ်။
“ကျန်တဲ့ ဒီအဂတိမှုတွေကတော့ တရားလိုပြသက်သေတွေ စစ်တုန်းပေါ့။ ဆရာ့ကို ထပ်စွဲတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအမှုတွေက အခု တရားလို Side ကို စစ်ပြီးသွားပြီ။ မနေ့က တရားလိုဘက်ကို စစစ်တာပေါ့။ ဟုတ်ကဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအမှုကို ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေတွေနဲ့ မစွဲဘဲနဲ့ ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေတွေနဲ့ စွဲတာပေါ့။ ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၁၃၀ ရယ် ၁၇၀ (စ) ရယ်နဲ့ စွဲတာ။ အကြောင်းအချင်းအရာကတော့ ရွေးကောက်ပွဲ ကာလအတွင်း ဖြစ်တဲ့ အကြောင်းအချင်းရာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေနဲ့ စွဲမရတော့ ရာဇသတ်ကြီးနဲ့ စွဲတာပေါ့။ ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေအရက ကာလစည်းကမ်း သတ်မှတ်ချက်က လွန်သွားပြီလေ။”
ကင်ဆာဝေဒနာ ခံစားနေရသူ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရပြီး နောက်ပိုင်း ကိုဗစ်ရောဂါကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခံစားခဲ့ရသူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးအခြေအနေအရ အာမခံရဖို့ အကြိမ်ကြိမ် လျှောက်ထားပေမယ့် ပယ်ချခံခဲ့ရပြီး နောက်ထပ် စွဲဆိုချက်တွေ တခုပြီးတခု ရင်ဆိုင်လာရတာပါ။
“ကင်ဆာသမားကတော့ ကင်ဆာအနေအထား အတိုင်းပဲပေါ့။ ပုံမှန်ပဲရှိတာပေါ့။ ကျမတို့တော့ မမျှော်လင့်ပါဘူး။ ပေါ်ပေါက်ချက်တွေ အရကတော့ ဆရာတို့က ကင်းလွတ်ချက်တွေ ရှိတယ်လေ။ အစိုးရရဲ့ တာဝန်ထမ်းဆောင်ချိန် ကင်းလွတ်ခွင့်တွေက ရှိပြီးသားလေ။ ဆိုတဲ့အခါကျတော့၊ ဒါပေမယ့် တရားရုံးဘက်က ချမှတ်တဲ့ အမိန့်ကိုပဲ ကျမတို့က နားထောင်ရမှာပေါ့။ ဒီ သဘာဝဘေးမှာက ကျမတို့ ကာဆင်းကုအဖွဲ့တွေကို တရားစွဲလို့ မရဘူးဆိုတာ ပုဒ်မ ၃၅ မှာ ပြဋ္ဌာန်းထားပြီးသားလေ။ လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ်ကြီးက အဲဒီကာလမှာ ကာဆင်းကုအဖွဲ့ရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌလေ။ ဥက္ကဋ္ဌတွေ အဖွဲ့ဝင်တွေကို အဲဒီဥပဒေနဲ့ တရားစွဲလို့မရဘူး။ ဒါပေမယ့် လက်ရှိမှာတော့ အဲဥပဒေနဲ့ တရားစွဲတယ်ဆိုတော့ အဲဒီလို ကင်းလွတ်ခွင့်တွေက ဥပဒေမှာ ရှိထားပြီးသားကို မနက်ဖြန် ဘယ်လိုအမိန့်ချမလဲ ဆိုတာပဲ စောင့်နားထောင်ရမှာပေါ့။”
သူ့အပေါ် စွဲဆိုထားတဲ့ ပုဒ်မတွေကို သူ မကျူးလွန်ခဲ့တာမို့ အပြစ်မရှိကြောင်း ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်က တရားခွင်မှာ ထွက်ဆိုထားပါတယ်။ မနက်ဖြန် အမိန့်ချမယ့် ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) ဟာ ပြစ်မှုထင်ရှားတယ်လို့ တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်ရင် ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ်အထိ ချမှတ်နိုင်ပြီး သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှု ပုဒ်မ ၂၅ ဟာ ပြစ်မှုထင်ရှားတယ်လို့ တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်ရင် ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ်နဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှု ပုဒ်မ ၃၀ (က) ဟာ ပြစ်မှုထင်ရှားတယ်လို့ တရားရုံးက ဆုံးဖြတ်ရင် ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ်ထိ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါတယ်။ မနက်ဖြန် အမိန့်ချမယ့် အမှု ၃ မှုဟာ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ကို စွဲဆိုထားတဲ့ အမှု ၁၀ မှုထဲကနေ ပထမဆုံး စီရင်ချက်ချမယ့် အမှုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
SEE ALSO: ကရင်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဒေါ်နန်းခင်ထွေးမြင့် ထောင်ဒဏ် ၇၅ နှစ် ချမှတ်ခံရစစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်ပြီးတဲ့နောက် NLD အစိုးရလက်ထက်က ဝန်ကြီးချုပ်တွေ တော်တော်များများကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းပြီး အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေ၊ အများပြည်သူ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ပျက်ပြားအောင် လှုံ့ဆော်လုပ်ဆောင်မှု ဥပဒေ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ ပုဒ်မတွေ တပ်ကာ တရားစွဲဆိုမှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီထဲမှာ မကွေးတိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဒေါက်တာအောင်မိုးညို၊ ကရင်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဒေါ်နန်းခင်ထွေးမြင့်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညီပုနဲ့ ပဲခူးတိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဦးဝင်းသိန်းတို့ကို အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ၊ ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ)၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ ပုဒ်မတွေနဲ့ ထောင်ဒဏ်တွေ ချမှတ်ထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
မန်းဝန်ကြီးချုပ် အမှု ၃ မှု အပြီးသတ် အမိန့်ချဖို့ရှိနေ
-------------------
(Unicode)
မနျးဝနျကွီးခြုပျ အမှု ၃ မှု အပွီးသတျ အမိန့ျခဖြို့ရှိနေ
မန်တလေးတိုငျးဝနျကွီးခြုပျ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျကို စှဲဆိုထားတဲ့ အမှု ၃ မှုကို မနကျဖွနျ အပွီးသတျ အမိန့ျခဖြို့ ရှိနတေယျလို့ ရှေ့နတှေကေ ပွောပါတယျ။ ဒီ နောကျဆုံးအမှုအခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ ရနျကုနျကပေးပို့ထားတဲ့သတငျးကို မမွသဇငျအောငျ ပွောပွမှာပါ။
မန်တလေးတိုငျးဝနျကွီးခြုပျ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျကို စှဲဆိုထားတဲ့ အမှုတှထေဲက အမြားပွညျသူ တညျငွိမျအေးခမြျးမှု ပကြျပွားအောငျ လှုံ့ဆောျလုပျဆောငျမှုလို့ ခေါျတဲ့ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) အမှုနဲ့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ အမှု ၂ မှုဖွဈတဲ့ ပုဒျမ ၂၅၊ ပုဒျမ ၃၀ (က) အမှု စတဲ့ အမှု ၃ မှုကို မနကျဖွနျမှာ အပွီးသတျ အမိန့ျခမြှတျဖို့ ရှိနတေယျလို့ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျရှေ့နေ က ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“အမှုအခွအေနကေ ကမြတို့ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ သဘာဝဘေးနဲ့ စှဲထားတဲ့ဟာက မနကျဖွနျ အမိန့ျခမြှာ။ သဘာဝဘေးက ၂၅ နဲ့ ၃၀၊ ၂ ခု။ အမိန့ျကိုတော့ စောင့ျကွည့ျရမှာပေါ့၊ မနကျဖွနျ ညနလေောကျမှ သိရပွီပေါ့။”
ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး NLD ပါတီမှ ထုတျပွနျခဲ့တဲ့ ကွညောခကြျကို အကွောငျးပွုပွီး ပါတီထိပျပိုငျး တာဝနျရှိသူအနနေဲ့ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျကို ပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ တရားစှဲခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ ၂၀၂၁ ဇနျနဝါရီလက ကြုံးမွို့ရိုးဘေး ပွုလုပျခဲ့တဲ့ ကိုဗဈ-၁၉ ကာကှယျရေးဆိုငျရာ တဦးနှင့ျတဦး အသိပေး၊ သတိပေး မိသားစုစီမံခကြျ (Version 3) ဖှင့ျပှဲကိစ်စမှာလညျး သဘာဝဘေးဥပဒပေုဒျမ ၂၅ နဲ့ရော ပုဒျမ ၃၀ နဲ့ပါ ငွိစှနျးတယျဆိုပွီး တရားစှဲဆိုထားတာပါ။
ဝနျကွီးခြုပျတာဝနျ ထမျးဆောငျစဉျ ကာလအတှငျး ဆေးကုသစရိတျနဲ့ ပါတီရုံး မွနေရောကိစ်စ ဆောငျရှကျမှုတှမှော အဂတိလိုကျစားမှု ရှိခဲ့တယျဆိုပွီး အဂတိလိုကျစားမှုနဲ့ ရှေးကောကျပှဲကာလ မလြောျဩဇာသုံးပွီး မဲအလှဲသုံးစားမှု လုပျတယျဆိုတဲ့ စှဲဆိုခကြျတှကေိုပါ ရငျဆိုငျနရေတာပါ။ လကျရှိ အမှုကွားနာ စဈဆေးနတောနဲ့ ပတျသကျလို့ ရှေ့နကေ ခုလိုပွောပွပါတယျ။
“ကနြျတဲ့ ဒီအဂတိမှုတှကေတော့ တရားလိုပွသကျသတှေေ စဈတုနျးပေါ့။ ဆရာ့ကို ထပျစှဲတဲ့ ရှေးကောကျပှဲအမှုတှကေ အခု တရားလို Side ကို စဈပွီးသှားပွီ။ မနေ့က တရားလိုဘကျကို စစဈတာပေါ့။ ဟုတျကဲ့ ရှေးကောကျပှဲအမှုကို ရှေးကောကျပှဲ ဥပဒတှေနေဲ့ မစှဲဘဲနဲ့ ရာဇသတျကွီး ဥပဒတှေနေဲ့ စှဲတာပေါ့။ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၁၃၀ ရယျ ၁၇၀ (စ) ရယျနဲ့ စှဲတာ။ အကွောငျးအခငြျးအရာကတော့ ရှေးကောကျပှဲ ကာလအတှငျး ဖွဈတဲ့ အကွောငျးအခငြျးရာပေါ့။ ဒါပမေယ့ျ ရှေးကောကျပှဲဥပဒနေဲ့ စှဲမရတော့ ရာဇသတျကွီးနဲ့ စှဲတာပေါ့။ ရှေးကောကျပှဲဥပဒအေရက ကာလစညျးကမျး သတျမှတျခကြျက လှနျသှားပွီလေ။”
SEE ALSO: တိုင်းနဲ့ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်အမှုတွေ ဆက်လက် ကြားနာ စစ်ဆေးနေကငျဆာဝဒေနာ ခံစားနရေသူ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျဟာ ဖမျးဆီးထိနျးသိမျးခံထားရပွီး နောကျပိုငျး ကိုဗဈရောဂါကို ပွငျးပွငျးထနျထနျ ခံစားခဲ့ရသူလညျး ဖွဈပါတယျ။ ကနြျးမာရေးအခွအေနအေရ အာမခံရဖို့ အကွိမျကွိမျ လြှောကျထားပမေယ့ျ ပယျခခြံခဲ့ရပွီး နောကျထပျ စှဲဆိုခကြျတှေ တခုပွီးတခု ရငျဆိုငျလာရတာပါ။
“ကငျဆာသမားကတော့ ကငျဆာအနအေထား အတိုငျးပဲပေါ့။ ပုံမှနျပဲရှိတာပေါ့။ ကမြတို့တော့ မမြှောျလင့ျပါဘူး။ ပေါျပေါကျခကြျတှေ အရကတော့ ဆရာတို့က ကငျးလှတျခကြျတှေ ရှိတယျလေ။ အစိုးရရဲ့ တာဝနျထမျးဆောငျခြိနျ ကငျးလှတျခှင့ျတှကေ ရှိပွီးသားလေ။ ဆိုတဲ့အခါကတြော့၊ ဒါပမေယ့ျ တရားရုံးဘကျက ခမြှတျတဲ့ အမိန့ျကိုပဲ ကမြတို့က နားထောငျရမှာပေါ့။ ဒီ သဘာဝဘေးမှာက ကမြတို့ ကာဆငျးကုအဖှဲ့တှကေို တရားစှဲလို့ မရဘူးဆိုတာ ပုဒျမ ၃၅ မှာ ပွဋ်ဌာနျးထားပွီးသားလေ။ လကျရှိဝနျကွီးခြုပျကွီးက အဲဒီကာလမှာ ကာဆငျးကုအဖှဲ့ရဲ့ ဥက်ကဋ်ဌလေ။ ဥက်ကဋ်ဌတှေ အဖှဲ့ဝငျတှကေို အဲဒီဥပဒနေဲ့ တရားစှဲလို့မရဘူး။ ဒါပမေယ့ျ လကျရှိမှာတော့ အဲဥပဒနေဲ့ တရားစှဲတယျဆိုတော့ အဲဒီလို ကငျးလှတျခှင့ျတှကေ ဥပဒမှော ရှိထားပွီးသားကို မနကျဖွနျ ဘယျလိုအမိန့ျခမြလဲ ဆိုတာပဲ စောင့ျနားထောငျရမှာပေါ့။”
သူ့အပေါျ စှဲဆိုထားတဲ့ ပုဒျမတှကေို သူ မကြူးလှနျခဲ့တာမို့ အပွဈမရှိကွောငျး ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျက တရားခှငျမှာ ထှကျဆိုထားပါတယျ။ မနကျဖွနျ အမိန့ျခမြယ့ျ ရာဇသတျကွီး ဥပဒပေုဒျမ ၅၀၅ (ခ) ဟာ ပွဈမှုထငျရှားတယျလို့ တရားရုံးက ဆုံးဖွတျရငျ ထောငျဒဏျ ၂ နှဈအထိ ခမြှတျနိုငျပွီး သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲမှု ပုဒျမ ၂၅ ဟာ ပွဈမှုထငျရှားတယျလို့ တရားရုံးက ဆုံးဖွတျရငျ ထောငျဒဏျ ၂ နှဈနဲ့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲမှု ပုဒျမ ၃၀ (က) ဟာ ပွဈမှုထငျရှားတယျလို့ တရားရုံးက ဆုံးဖွတျရငျ ထောငျဒဏျ ၃ နှဈထိ ခမြှတျခံရနိုငျပါတယျ။ မနကျဖွနျ အမိန့ျခမြယ့ျ အမှု ၃ မှုဟာ ဒေါကျတာဇောျမွင့ျမောငျကို စှဲဆိုထားတဲ့ အမှု ၁၀ မှုထဲကနေ ပထမဆုံး စီရငျခကြျခမြယ့ျ အမှုတှေ ဖွဈပါတယျ။
စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျပွီးတဲ့နောကျ NLD အစိုးရလကျထကျက ဝနျကွီးခြုပျတှေ တောျတောျမြားမြားကို ဖမျးဆီးထိနျးသိမျးပွီး အဂတိလိုကျစားမှု တိုကျဖကြျရေး ဥပဒေ၊ အမြားပွညျသူ တညျငွိမျအေးခမြျးမှု ပကြျပွားအောငျ လှုံ့ဆောျလုပျဆောငျမှု ဥပဒေ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ ပုဒျမတှေ တပျကာ တရားစှဲဆိုမှုတှေ လုပျခဲ့ပါတယျ။ ဒီထဲမှာ မကှေးတိုငျးဝနျကွီးခြုပျ ဒေါကျတာအောငျမိုးညို၊ ကရငျပွညျနယျဝနျကွီးခြုပျ ဒေါျနနျးခငျထှေးမွင့ျ၊ ရခိုငျပွညျနယျဝနျကွီးခြုပျ ဦးညီပုနဲ့ ပဲခူးတိုငျးဝနျကွီးခြုပျ ဦးဝငျးသိနျးတို့ကို အဂတိလိုကျစားမှု တိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ၊ ရာဇသတျကွီး ဥပဒပေုဒျမ ၅၀၅ (ခ)၊ သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ ပုဒျမတှနေဲ့ ထောငျဒဏျတှေ ခမြှတျထားပါတယျ။