ကန် က ဆန္ဒပြပွဲတွေ အရှိန်လျော့မသွားသေးတာကြောင့် ညမထွက်ရ အမိန့်တွေ ပိုကျယ်ပြန့်လာ

(Zawgyi/Unicode)

အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု မင်နီဆိုးတား ပြည်နယ် မင်နီးယား ပုလိစ့်မြို့မှာ လူမည်း အမျိုးသား George Floyd ရဲက ဖမ်းစဉ်မှာဘဲ ဆေးရုံရောက်ပြီး ကွယ်လွန်သွားပါတယ်။ ဒီသေဆုံးမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု တဝန်း မြို့ အတော်များများမှာ ဆန္ဒပြမှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒီ ဆန္ဒပြမှု အခြေအနေတွေကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေတဲ့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း ဌာန အယ်ဒီတာ ဦးကျော်ဇံသာကို မသိင်္ဂ ီထိုက် က ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားပါတယ်။

သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ ဦးကျော်ဇံသာရှင့် ဒီကနေ့ အင်္ဂါနေ့ နေ့ခင်းပိုင်း ဘာတွေများ တိုးတက် ဖြစ်ထွန်းမှု ရှိပါလဲ။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ ရာသီဥတုကလည်း အင်မတန် ကောင်းတယ်။ သာယာနေတယ် ဆိုတော့ လူတွေကလည်း လမ်းပေါ်မှာ အများကြီး ထွက်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဝါရှင်တန် ဒီစီ မြင်ကွင်းကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် လူတွေက သိပ် မစိပ်ဘူး ခပ်ကျဲကျဲ လမ်းပေါ်မှာ အပြည့် ချီတက်ပြီးတော့ ဆန္ဒပြနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။

အလားတူပါဘဲ လောစ့်အိန်းဂျလိစ့်တို့ နယူးယောက်တို့မှာလည်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်လက် ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပုံမှန် အားဖြင့် နေ့လည် နေ့ခင်းဆိုတော့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ သိပ်မတွေ့ရပါဘူး။

SEE ALSO: အမေရိကန် ဆန္ဒပြပွဲနောက်ဆုံးအခြေအနေနဲ့ သုံးသပ်ချက်

သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ နိုင်ငံတဝန်း Curfew တွေ အခြေအနေ ပြောပါအုံးရှင့်။ ညမထွက်ရ အမိန့်တွေ ဘယ်လောက် ကျယ်ပြန့်လာပါပြီလဲ။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ညမထွက်ရ အမိန့်တွေ ပိုပြီး ကျယ်ကျုယ်ပြန့်ပြန့် ချမှတ်လာကြတာ တွေ့ရပါတယ်။ နယူးယောက်မှာ ညနေ ၈ နာရီကနေ မနက် ၅ နာရီ အထိ သတ်မှတ်လိုက်သလို လော့စ်အိန်ဂျလိစ်မှာ ဆိုရင် ညနေ ၆ နာရီကစလို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သိပ်မမှောင်ခင် ကတည်းက ဆူပူမှုတွေ လုယက်မှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်တာကို သူတို့ ကြိုတွက်ထားဟန် တူပါတယ်။ နောက်တခါ ဒီ ဝါရှင်တန် ဒီစီမှာ ဆိုရင်လည်း ညနေ ၇ နာရီက စပြီး သတ်မှတ်တယ် ထင်ပါတယ်။ Curfew အမိန့်တွေ အခု အချိန်တိုးပြီး သတ်မှတ်တာ တွေ့ရပါတယ်။

သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ သမ္မတက တိုက်တွန်းနေသလိုဘဲ အရန်တပ်ဖွဲ့တွေကို လုံခြုံရေး အင်အားဖြည့်ပြီး အသုံးပြုနေတဲ့ ပြည်နယ်က ၂၉ ပြည်နယ် ရှိပါတယ်။ နယူးယောက် ပြည်နယ် အာဏာပိုင်တွေကတော့ သူတို့ ရဲဌာနနဲ့ဘဲ သူတို့ လုံအောင် လုပ်မယ်။ သမ္မတ ပြောနေတဲ့ အရန်တပ်ဖွဲ့တွေ မသုံးသေးဘူး မလိုသေးဘူးလို့ ပြောနေတာ ရှိပါတယ်။ ဆိုတော့ ပြည်ထောင်စု အစိုးရဘက်က နိုင်ငံတဝန်း ဆန္ဒပြမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လုပ်ဆောင်ချက် အန်ကယ် ဘာတွေ့ပါသလဲ။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ခုန ပြောတဲ့ အရန်တပ်ဖွဲ့တွေကို သုံးတယ်။ အရန်တပ်ဖွဲ့တွေဟာ ပြည်နယ် အာဏာပိုင်ရဲ့ လက်အောက်မှာ ရှိပါတယ်။ သမ္မတက အဲဒါကို သုံးချင်တယ်ဆိုရင် ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဆီက သဘောတူညီချက် ယူပြီးမှ သုံးရပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့် အဲဒါဟာဆိုရင် သမ္မတ အနေနဲ့ လက်နက် အင်အားကို တဖက်သတ် ထင်တိုင်း လိုသလို မသုံးနိုင်အောင် ဆိုပြီးတော့ ဖွဲ့စည်းပုံ အရ ထိန်းညှိထားတဲ့ လုပ်ထားတဲ့ သဘော ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် တချို့ ပြည်နယ်တွေမှာ သမ္မတကို သဘောမတူတဲ့လူတွေ ၊ သမ္မတ ပြောတိုင်း လိုက်မလုပ်ကြတဲ့ အတွက်ကြောင့် တချို့ ပြည်နယ်တွေက အရန်တပ်ဖွဲ့ အင်အားကို မသုံးဘူး ဆိုတာလည်း တွေ့ရပါတယ်။

သိင်္ဂ ီထိုက်။ ။ လူမျိုးရေး အသွင်ဆောင်တဲ့ ပဋိပက္ခမျိုးများ ဖြစ်လာနိုင်ပါသလားရှင့်။ အခု ဆန္ဒပြပွဲတွေကနေ။

ဦးကျော်ဇံသာ ။ ။ ကျနော့် အမြင်ပြောရရင် လုံး၀ ဖြစ်လာနိုင်စရာ မရှိပါဘူး။ အခု ဆန္ဒပြတဲ့ လူတွေ လိုချင်နေတာက တရားမျှတမှု (Justice) သာဖြစ်ပါတယ်။ အခု ဆန္ဒပြတဲ့ လူတွေထဲမှာ လူမည်းတွေချည်းဘဲ မဟုတ်ပါဘူး။ တခြား အသွေးအရောင် ရှိတဲ့သူတွေရော လူဖြူတွေရော အများအပြား ပါဝင်နေကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် လူငယ် တော်တော်များများ လူဖြူတွေ ပါဝင် ကြပါတယ်။ သူတို့ဟာ လည်းဘဲ သူတို့ အချင်းချင်း ကြားမှာ ဘာမှ ခွဲခြားခြင်း မရှိပါဘူး။ ဆိုတော့ တရားမျှတမှုကိုသာ လိုချင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆိုတော့ အလားတူစွာဘဲ သူတို့တွေကို နှိမ်နင်းရတဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို ကြည့်လိုက်မယ် ဆိုရင်လည်းဘဲ လူမည်း ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ လူမည်း အရာရှိတွေ အများကြီး တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီဟာဟာ လူတချို့က ထင်နေကြသလို လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခ လူမျိုးရေး အသွင်ဆောင်တဲ့ အဓိကရုဏ်းတော့ လုံး၀ ဖြစ်လာနိုင်စရာ အကြောင်း မရှိပါဘူး။ တရားမျှတမှုနဲ့ ဥပဒေ စိုးမိုးရေးပါ။

အဓိက လောလောဆယ်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စကတော့ အကြမ်းဖက်ပြီးတော့ ဒါကို အခွင့်ကောင်းယူပြီးတော့ လုယက်တဲ့ လူတွေ။ အဲဒီ ကိစ္စကို ဘယ်လို ငြိမ်ဝပ်အောင် လုပ်၇မလဲ ၊ နောက်တခါ အဲဒီ လူတွေကို နှိမ်နင်းဖို့ အကြောင်းပြပြီးတော့ အစိုးရဘက်က အင်အား သုံးလာလေလေ ဆန္ဒပြမှုက ပိုပြီး ကြီးထွားလာလေလေ ဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စပါ။ ဆိုတော့ ဒီကိစ္စမှာ ပြေရာ ပြေကြောင်း ပြောပြီး ညှိနှိုင်းနိုင်ဖို့၊ သမ္မတ ကိုယ်တိုင်ကလည်းဘဲ ဒီလူတွေ ကျေနပ်အောင် တရားမျှတရေး ကိစ္စကို လုပ်ဖို့ အတွက်ကို လုံး၀ တာဝန်ယူပြီး လုပ်ဖို့ လိုအပ်လိမ့်မယ် ထင်ပါတယ်။

သိင်္ဂ ီထိုက်။ ဟုတ်ကဲ့ပါရှင်။

ဒါကတော့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ အမေရိကန် စံတော်ချိန် အင်္ဂါနေ့ နေ့ခင်းပိုင်း ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ နောက်ဆုံး အခြေအနေတွေကို ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း ဌာန အယ်ဒီတာ ဦးကျော်ဇံသာနဲ့ မသိင်္ဂ ီထိုက် ဆွေးနွေး တင်ပြခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကန် က ဆန္ဒပြပွဲတွေ အရှိန်လျော့မသွားသေးတာကြောင့် ညမထွက်ရ အမိန့်တွေ ပိုကျယ်ပြန့်လာ

...................

ကနျ က ဆန်ဒပွပှဲတှေ အရှိနျလြော့မသှားသေးတာကွောင့ျ ညမထှကျရအမိန့ျတှေ ပိုကယြျပွန့ျလာ

(Unicode)

အမရေိကနျ ပွညျထောငျစု မငျနီဆိုးတား ပွညျနယျ မငျနီးယား ပုလိစ့ျမွို့မှာ လူမညျး အမြိုးသား George Floyd ရဲက ဖမျးစဉျမှာဘဲ ဆေးရုံရောကျပွီး ကှယျလှနျသှားပါတယျ။ ဒီသဆေုံးမှုနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အမရေိကနျ ပွညျထောငျစု တဝနျး မွို့ အတောျမြားမြားမှာ ဆန်ဒပွမှုတှေ ကယြျကယြျပွန့ျပွန့ျ ဖွဈနပေါတယျ။ ဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဒီ ဆန်ဒပွမှု အခွအေနတှေကေို အနီးကပျ စောင့ျကွည့ျနတေဲ့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး ဌာန အယျဒီတာ ဦးကြောျဇံသာကို မသိငျ်ဂ ီထိုကျ က ဆကျသှယျ မေးမွနျးထားပါတယျ။

သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ ဦးကြောျဇံသာရှင့ျ ဒီကနေ့ အငျ်ဂါနေ့ နေ့ခငျးပိုငျး ဘာတှမြေား တိုးတကျ ဖွဈထှနျးမှု ရှိပါလဲ။

ဦးကြောျဇံသာ ။ ။ ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျလကျ ဖွဈပှားနပေါတယျ။ ရာသီဥတုကလညျး အငျမတနျ ကောငျးတယျ။ သာယာနတေယျ ဆိုတော့ လူတှကေလညျး လမျးပေါျမှာ အမြားကွီး ထှကျနတော တှေ့ရပါတယျ။ ဝါရှငျတနျ ဒီစီ မွငျကှငျးကို ကွည့ျမယျဆိုရငျ လူတှကေ သိပျ မစိပျဘူး ခပျကြဲကြဲ လမျးပေါျမှာ အပွည့ျ ခြီတကျပွီးတော့ ဆန်ဒပွနတောကို တှေ့ရပါတယျ။

အလားတူပါဘဲ လောစ့ျအိနျးဂလြိစ့ျတို့ နယူးယောကျတို့မှာလညျး ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျလကျ ဖွဈနပေါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ ပုံမှနျ အားဖွင့ျ နေ့လညျ နေ့ခငျးဆိုတော့ အကွမျးဖကျမှုတှေ သိပျမတှေ့ရပါဘူး။

SEE ALSO: ကန် မှာ လူမည်းတွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံနေတဲ့အပေါ် စိုးရိမ်ကြောင်း အာဖရိကခေါင်းဆောင်တွေပြော

သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ နိုငျငံတဝနျး Curfew တှေ အခွအေနေ ပွောပါအုံးရှင့ျ။ ညမထှကျရ အမိန့ျတှေ ဘယျလောကျ ကယြျပွန့ျလာပါပွီလဲ။

ဦးကြောျဇံသာ ။ ။ ဟုတျကဲ့ ညမထှကျရ အမိန့ျတှေ ပိုပွီး ကယြျကြုယျပွန့ျပွန့ျ ခမြှတျလာကွတာ တှေ့ရပါတယျ။ နယူးယောကျမှာ ညနေ ၈ နာရီကနေ မနကျ ၅ နာရီ အထိ သတျမှတျလိုကျသလို လော့ဈအိနျဂလြိဈမှာ ဆိုရငျ ညနေ ၆ နာရီကစလို့ သတျမှတျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ သိပျမမှောငျခငျ ကတညျးက ဆူပူမှုတှေ လုယကျမှုတှေ ဖွဈလာနိုငျတာကို သူတို့ ကွိုတှကျထားဟနျ တူပါတယျ။ နောကျတခါ ဒီ ဝါရှငျတနျ ဒီစီမှာ ဆိုရငျလညျး ညနေ ၇ နာရီက စပွီး သတျမှတျတယျ ထငျပါတယျ။ Curfew အမိန့ျတှေ အခု အခြိနျတိုးပွီး သတျမှတျတာ တှေ့ရပါတယျ။

သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ သမ်မတက တိုကျတှနျးနသေလိုဘဲ အရနျတပျဖှဲ့တှကေို လုံခွုံရေး အငျအားဖွည့ျပွီး အသုံးပွုနတေဲ့ ပွညျနယျက ၂၉ ပွညျနယျ ရှိပါတယျ။ နယူးယောကျ ပွညျနယျ အာဏာပိုငျတှကေတော့ သူတို့ ရဲဌာနနဲ့ဘဲ သူတို့ လုံအောငျ လုပျမယျ။ သမ်မတ ပွောနတေဲ့ အရနျတပျဖှဲ့တှေ မသုံးသေးဘူး မလိုသေးဘူးလို့ ပွောနတော ရှိပါတယျ။ ဆိုတော့ ပွညျထောငျစု အစိုးရဘကျက နိုငျငံတဝနျး ဆန်ဒပွမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး လုပျဆောငျခကြျ အနျကယျ ဘာတှေ့ပါသလဲ။

ဦးကြောျဇံသာ ။ ။ ခုန ပွောတဲ့ အရနျတပျဖှဲ့တှကေို သုံးတယျ။ အရနျတပျဖှဲ့တှဟော ပွညျနယျ အာဏာပိုငျရဲ့ လကျအောကျမှာ ရှိပါတယျ။ သမ်မတက အဲဒါကို သုံးခငြျတယျဆိုရငျ ပွညျနယျ အုပျခြုပျရေးမှူးဆီက သဘောတူညီခကြျ ယူပွီးမှ သုံးရပါတယျ။ တနညျးအားဖွင့ျ အဲဒါဟာဆိုရငျ သမ်မတ အနနေဲ့ လကျနကျ အငျအားကို တဖကျသတျ ထငျတိုငျး လိုသလို မသုံးနိုငျအောငျ ဆိုပွီးတော့ ဖှဲ့စညျးပုံ အရ ထိနျးညှိထားတဲ့ လုပျထားတဲ့ သဘော ဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ တခြို့ ပွညျနယျတှမှော သမ်မတကို သဘောမတူတဲ့လူတှေ ၊ သမ်မတ ပွောတိုငျး လိုကျမလုပျကွတဲ့ အတှကျကွောင့ျ တခြို့ ပွညျနယျတှကေ အရနျတပျဖှဲ့ အငျအားကို မသုံးဘူး ဆိုတာလညျး တှေ့ရပါတယျ။

သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ။ လူမြိုးရေး အသှငျဆောငျတဲ့ ပဋိပက်ခမြိုးမြား ဖွဈလာနိုငျပါသလားရှင့ျ။ အခု ဆန်ဒပွပှဲတှကေနေ။

ဦးကြောျဇံသာ ။ ။ ကနြော့ျ အမွငျပွောရရငျ လုံး၀ ဖွဈလာနိုငျစရာ မရှိပါဘူး။ အခု ဆန်ဒပွတဲ့ လူတှေ လိုခငြျနတောက တရားမြှတမှု (Justice) သာဖွဈပါတယျ။ အခု ဆန်ဒပွတဲ့ လူတှထေဲမှာ လူမညျးတှခေညြျးဘဲ မဟုတျပါဘူး။ တခွား အသှေးအရောငျ ရှိတဲ့သူတှရေော လူဖွူတှရေော အမြားအပွား ပါဝငျနကွေပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ လူငယျ တောျတောျမြားမြား လူဖွူတှေ ပါဝငျ ကွပါတယျ။ သူတို့ဟာ လညျးဘဲ သူတို့ အခငြျးခငြျး ကွားမှာ ဘာမှ ခှဲခွားခွငျး မရှိပါဘူး။ ဆိုတော့ တရားမြှတမှုကိုသာ လိုခငြျတာ ဖွဈပါတယျ။

ဆိုတော့ အလားတူစှာဘဲ သူတို့တှကေို နှိမျနငျးရတဲ့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတှကေို ကွည့ျလိုကျမယျ ဆိုရငျလညျးဘဲ လူမညျး ရဲတပျဖှဲ့ဝငျတှေ လူမညျး အရာရှိတှေ အမြားကွီး တှေ့ရပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီဟာဟာ လူတခြို့က ထငျနကွေသလို လူမြိုးရေး ပဋိပက်ခ လူမြိုးရေး အသှငျဆောငျတဲ့ အဓိကရုဏျးတော့ လုံး၀ ဖွဈလာနိုငျစရာ အကွောငျး မရှိပါဘူး။ တရားမြှတမှုနဲ့ ဥပဒေ စိုးမိုးရေးပါ။

အဓိက လောလောဆယျမှာ ဖွဈနတေဲ့ ကိစ်စကတော့ အကွမျးဖကျပွီးတော့ ဒါကို အခှင့ျကောငျးယူပွီးတော့ လုယကျတဲ့ လူတှေ။ အဲဒီ ကိစ်စကို ဘယျလို ငွိမျဝပျအောငျ လုပျ၇မလဲ ၊ နောကျတခါ အဲဒီ လူတှကေို နှိမျနငျးဖို့ အကွောငျးပွပွီးတော့ အစိုးရဘကျက အငျအား သုံးလာလလေေ ဆန်ဒပွမှုက ပိုပွီး ကွီးထှားလာလလေေ ဖွဈနတေဲ့ ကိစ်စပါ။ ဆိုတော့ ဒီကိစ်စမှာ ပွရော ပွကွေောငျး ပွောပွီး ညှိနှိုငျးနိုငျဖို့၊ သမ်မတ ကိုယျတိုငျကလညျးဘဲ ဒီလူတှေ ကြနေပျအောငျ တရားမြှတရေး ကိစ်စကို လုပျဖို့ အတှကျကို လုံး၀ တာဝနျယူပွီး လုပျဖို့ လိုအပျလိမ့ျမယျ ထငျပါတယျ။

သိငျ်ဂ ီထိုကျ။ ဟုတျကဲ့ပါရှငျ။

ဒါကတော့ အမရေိကနျ ပွညျထောငျစုမှာ အမရေိကနျ စံတောျခြိနျ အငျ်ဂါနေ့ နေ့ခငျးပိုငျး ဖွဈပကြျနတေဲ့ နောကျဆုံး အခွအေနတှေကေို ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး ဌာန အယျဒီတာ ဦးကြောျဇံသာနဲ့ မသိငျ်ဂ ီထိုကျ ဆှေးနှေး တငျပွခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။