ကိုဗစ်ကြောင့် အသွားအလာကန့်သတ်မှု ချိုးဖောက်သူ မလေးမှာ ထောင်ချီဖမ်းခံရ

(Zawgyi/Unicode)

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက် ပျံ့နှံ့မှုတွေကြောင့် မြန်မာ အပါအဝင် ဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေမှာ အသွားအလာ ကန့်သတ်ထိန်းချုပ် ဆောင်ရွက်မှုတွေ ရှိနေသလို လူမှုရေးဆိုင်ရာ အခက်အခဲတွေနဲ့လည်း ကြုံတွေ့နေရပါပြီ။ မလေးရှား နိုင်ငံမှာတော့ ဗိုင်းရပ်စ် ထိန်းချုပ်ရေး စည်းမျဉ်းတွေကို ချိုးဖောက်သူတွေကို ထောင်ဒဏ်ချမှတ်နေပါတယ်။

ဗိုင်းရပ်စ် မပျံ့နှံ့စေရေး အတွက် ချမှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေ ချိုးဖောက်မှုနဲ့ မလေးရှားမှာ ဖမ်းခံရသူ ထောင်ချီ ရှိနေပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ သတင်းပတ်ကုန် အတွင်း ပထမ အသုတ် အဖြစ် လူ ၅၈ ယောက်ကို ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့တာပါ။ မလေးရှားရဲ့ အခုလုပ်ရပ်က လူတွေကို ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်စေမယ့် အန္တရာယ် ပိုများစေတဲ့ အတွက် ထောင်ဒဏ် ချမှတ်တာမျိုး မလုပ်ဖို့ အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့ HRW က တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံမှာတော့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရမှု အရေအတွက် သိသိသာသာ လျော့ကျလာပြီး လက်ရှိမှာ ကူးစက်ခံ အတည်ပြု ၂,၉၃၁ ဦးနဲ့ သေဆုံးသူ ၅၂ ဦး ရှိနေပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံက တိရိစ္ဆာန်ရုံတွေမှာတော့ ဆူမတြား ကျားတွေ၊ ဘိုနီယို အော်ရင်ဂူတန် မျောက်ဝံတွေ အပါအဝင် ထောင်နဲ့ချီတဲ့ တိရိစ္ဆာန်တွေ အငတ်ဘေးနဲ့ ကြုံရလု အခြေစိုက်နေပါပြီ။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက် ပျံ့နှံ့မှု ကာလအတွင်း တိရိစ္ဆာန်ရုံတွေကို လာရောက်သူ မရှိတာကြောင့် ဝင်ငွေမရှိတော့တဲ့ အတွက် တိရိစ္ဆာန်ရုံ အားလုံးနီးပါးမှာ မေလလယ် အထိဘဲ တိရိစ္ဆာန် အစာဝယ်ဖို့ ငွေရှိပြီး နောက်ထပ် ဝယ်စရာ ငွေမရှိတော့တဲ့ အကြောင်း နိုင်ငံရဲ့ တိရိစ္ဆာန်ရုံ အဖွဲ့က ပြောဆိုထားပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံ အတည်ပြု လူနာ တနလာၤနေ့ ညပိုင်းအထိ ၁၄၆ ရှိပြီး ဒီထဲက ဗိုင်းရပ်စ် ကင်းစင်သူ ၁၆ ဦးရှိကြောင်း၊ ၉ ဦးက ဆေးရုံဆင်းခဲ့ပြီ ဖြစ်ကြောင်း အစိုးရက သတင်းထုတ်ထားပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရသူတွေထဲက ၅ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။

ကိုဗစ်ကြောင့် အသွားအလာကန့်သတ်မှု ချိုးဖောက်သူ မလေးမှာ ထောင်ချီဖမ်းခံရ

...................

ကိုဗဈကွောင့ျ အသှားအလာကန့ျသတျမှု ခြိုးဖောကျသူ မလေးမှာ ထောငျခြီဖမျးခံရ
(Unicode)

ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျ ပြံ့နှံ့မှုတှကွေောင့ျ မွနျမာ အပါအဝငျ ဒသေတှငျး နိုငျငံတှမှော အသှားအလာ ကန့ျသတျထိနျးခြုပျ ဆောငျရှကျမှုတှေ ရှိနသေလို လူမှုရေးဆိုငျရာ အခကျအခဲတှနေဲ့လညျး ကွုံတှေ့နရေပါပွီ။ မလေးရှား နိုငျငံမှာတော့ ဗိုငျးရပျဈ ထိနျးခြုပျရေး စညျးမဉြျးတှကေို ခြိုးဖောကျသူတှကေို ထောငျဒဏျခမြှတျနပေါတယျ။

ဗိုငျးရပျဈ မပြံ့နှံ့စရေေး အတှကျ ခမြှတျထားတဲ့ စညျးမဉြျးတှေ ခြိုးဖောကျမှုနဲ့ မလေးရှားမှာ ဖမျးခံရသူ ထောငျခြီ ရှိနပွေီး ပွီးခဲ့တဲ့ သတငျးပတျကုနျ အတှငျး ပထမ အသုတျ အဖွဈ လူ ၅၈ ယောကျကို ထောငျဒဏျခမြှတျခဲ့တာပါ။ မလေးရှားရဲ့ အခုလုပျရပျက လူတှကေို ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျစမေယ့ျ အန်တရာယျ ပိုမြားစတေဲ့ အတှကျ ထောငျဒဏျ ခမြှတျတာမြိုး မလုပျဖို့ အခှင့ျအရေး လှုပျရှားမှု အဖှဲ့ HRW က တိုကျတှနျးထားပါတယျ။

ထိုငျးနိုငျငံမှာတော့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရမှု အရအေတှကျ သိသိသာသာ လြော့ကလြာပွီး လကျရှိမှာ ကူးစကျခံ အတညျပွု ၂,၉၃၁ ဦးနဲ့ သဆေုံးသူ ၅၂ ဦး ရှိနပေါတယျ။ အငျဒိုနီးရှား နိုငျငံက တိရိစ်ဆာနျရုံတှမှောတော့ ဆူမတွား ကြားတှေ၊ ဘိုနီယို အောျရငျဂူတနျ မြောကျဝံတှေ အပါအဝငျ ထောငျနဲ့ခြီတဲ့ တိရိစ်ဆာနျတှေ အငတျဘေးနဲ့ ကွုံရလု အခွစေိုကျနပေါပွီ။

ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျ ပြံ့နှံ့မှု ကာလအတှငျး တိရိစ်ဆာနျရုံတှကေို လာရောကျသူ မရှိတာကွောင့ျ ဝငျငှမေရှိတော့တဲ့ အတှကျ တိရိစ်ဆာနျရုံ အားလုံးနီးပါးမှာ မလေလယျ အထိဘဲ တိရိစ်ဆာနျ အစာဝယျဖို့ ငှရှေိပွီး နောကျထပျ ဝယျစရာ ငှမေရှိတော့တဲ့ အကွောငျး နိုငျငံရဲ့ တိရိစ်ဆာနျရုံ အဖှဲ့က ပွောဆိုထားပါတယျ။

မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံ အတညျပွု လူနာ တနလာၤနေ့ ညပိုငျးအထိ ၁၄၆ ရှိပွီး ဒီထဲက ဗိုငျးရပျဈ ကငျးစငျသူ ၁၆ ဦးရှိကွောငျး၊ ၉ ဦးက ဆေးရုံဆငျးခဲ့ပွီ ဖွဈကွောငျး အစိုးရက သတငျးထုတျထားပါတယျ။ ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံထားရသူတှထေဲက ၅ ဦး သဆေုံးခဲ့ရပါတယျ။