ကမ္ဘာတလွှား အဂတိလိုက်စားမှု အခြေအနေ ဆိုးရွားနေဆဲ (Transparency International)

ကမ္ဘာတလွှား အဂတိလိုက်စားမှု အခြေအနေ ဆိုးရွားနေဆဲ (Transparency International)

{{Zawgyi/Unicode}}
လွန်ခဲ့တဲ့ ၁ဝ စုနှစ်တခုအတွင်း ကမ္ဘာနိုင်ငံတွေမှာ အဂတိလိုက်စားမှုအခြေအနေဟာ အချို့နိုင်ငံတွေမှာ အနည်းငယ်ကောင်းမွန်တိုးတက်လာပေမယ့်၊ အချို့နိုင်ငံတွေမှာလုံးဝ တိုးတက်ကောင်းမွန်လာခြင်းမရှိဘူးလို့ Transparency International အဂတိလိုက်စား မှုစောင့်ကြည့်အရေးအဖွဲ့ကြီးက အင်္ဂါနေ့ ထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာထဲမှာဖေါ်ပြထားပါတယ်။ ဒါအပြင် ကိုဗစ် ၁၉ တုံပြန်ဆောင်ရွက်ရာမှာလည်း နိုင်ငံအတော်များများမှာ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုပြဿာနတွေရှိတယ်လို့ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။

၂ဝ၂၁ ခုနှစ်အတွင်း နိုင်ငံသားတွေရဲ့အခွင့်အရေးနဲ့ အစိုးရအပေါ် ထိန်းညှိမှုတွေ အားနည်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေဟာ အဂတိလိုက်စားမှု အမြစ်တွယ်နေပြီး၊ နိုင်ငံအဆောက်အဦးတွေ အားနည်းတဲ့နိုင်ငံတွေမှာသာမက၊ ဒီမိုကရေစီထွန်းကားပြီး နိုင်ငံတွေမှာပါဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ဒါ့အပြင် လူတွေစောင့်ကြည့်တဲ့ Pegasus ကွန်ပြူတာ software တွေအသုံးပြုပြီး ကမ္ဘာအနှံက လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူတွေ၊ သတင်းသမားတွေ နဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို စောင့်ကြည့်တာတွေကို အာဏာပိုင်တွေကလုပ်ခဲ့တယ်လို့လည်းဖေါ်ပြထား ပါတယ်။

နိုင်ငံအချို့မှာ ကိုဗစ် ၁၉ ကိုအကြောင်းပြပြီး ပြည်သူတွေရဲ့အခြေခံလွတ်လပ်ခွင့်တွေကိုချုပ်ချယ်တာ၊ အရေးကြီးတဲ့အစိုးရအပေါ် ထိန်းညှိတာတွေကို ဘေးဖယ်ထားခဲ့တယ်လို့ Transparency International ရဲ့အစီရင်ခံစာမှာဖေါ်ပြထားပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း အဂတိလိုက်စားမှု အနည်းဆုံးပထမတန်းနိုင်ငံတွေကတော့ ရမှတ် ၈၈ မှတ်ရှိတဲ့ ဒိန်းမတ်၊ နယူးဇီလန် နဲ့ဖင်လန်နိုင်ငံတွေဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုးဆုံးနိုင်ငံကတော့ ၁၁ မှတ်ရတဲ့ တောင်ဆူဒန်နဲ့ဆိုမားလီးယားနိုင်ငံတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးရီးယားက ၁၃ မှတ်နဲ့ဒုတိယအဆိုးဆုံးဖြစ်ပြီး၊ ယေမင်၊ မြောက်ကိုရီးယား နဲ့ အာဖဂနစတန်နိုင်ငံတို့က တတိယ အဆိုးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကတော့ ၂ဝ၂၁ ခုနှစ်အထိ ၁ဝ နှစ်အတွင်း ၂၈ မှတ်နဲ့ နေရာ ၁၄ဝ မှာရှိပါတယ်။

.............................

ကမ္ဘာတလွှား အဂတိလိုက်စားမှု အခြေအနေ ဆိုးရွားနေဆဲ (Transparency International)

ကမ်ဘာတလှှား အဂတိလိုကျစားမှု အခွအေနေ ဆိုးရှားနဆေဲ (Transparency International)

{{Zawgyi/Unicode}}
လှနျခဲ့တဲ့ ၁၀ စုနှဈတခုအတှငျး ကမ်ဘာနိုငျငံတှမှော အဂတိလိုကျစားမှုအခွအေနဟော အခြို့နိုငျငံတှမှော အနညျးငယျကောငျးမှနျတိုးတကျလာပမေယ့ျ၊ အခြို့နိုငျငံတှမှောလုံး၀ တိုးတကျကောငျးမှနျလာခွငျးမရှိဘူးလို့ Transparency International အဂတိလိုကျစား မှုစောင့ျကွည့ျအရေးအဖှဲ့ကွီးက အငျ်ဂါနေ့ ထုတျပွနျတဲ့ အစီရငျခံစာထဲမှာဖေါျပွထားပါတယျ။ ဒါအပွငျ ၁၉ တုံပွနျဆောငျရှကျရာမှာလညျး နိုငျငံအတောျမြားမြားမှာ တာဝနျယူမှု တာဝနျခံမှုပွူာနတှရှေိတယျလို့ ဖေါျပွထားပါတယျ။

၂၀၂၁ ခုနှဈအတှငျး နိုငျငံသားတှရေဲ့အခှင့ျအရေးနဲ့ အစိုးရအပေါျ ထိနျးညှိမှုတှေ အားနညျးခဲ့ပါတယျ။ ဒီအခွအေနတှေဟော အဂတိလိုကျစားမှု အမွဈတှယျနပွေီး၊ နိုငျငံအဆောကျအဦးတှေ အားနညျးတဲ့နိုငျငံတှမှောသာမက၊ ဒီမိုကရစေီထှနျးကားပွီး နိုငျငံတှမှောပါဖွဈခဲ့တယျလို့ဆိုပါတယျ။

ဒါ့အပွငျ လူတှစေောင့ျကွည့ျတဲ့ Pegasus ကှနျပွူတာ software တှအေသုံးပွုပွီး ကမ်ဘာအနှံက လူ့အခှင့ျအရေးလှုပျရှားသူတှေ၊ သတငျးသမားတှေ နဲ့ နိုငျငံရေးသမားတှကေို စောင့ျကွည့ျတာတှကေို အာဏာပိုငျတှကေလုပျခဲ့တယျလို့လညျးဖေါျပွထား ပါတယျ။

နိုငျငံအခြို့မှာ ကိုဗဈ ၁၉ ကိုအကွောငျးပွပွီး ပွညျသူတှရေဲ့အခွခေံလှတျလပျခှင့ျတှကေိုခြုပျခယြျတာ၊ အရေးကွီးတဲ့အစိုးရအပေါျ ထိနျးညှိတာတှကေို ဘေးဖယျထားခဲ့တယျလို့ Transparency International ရဲ့အစီရငျခံစာမှာဖေါျပွထားပါတယျ။

၂၀၂၁ ခုနှဈအတှငျး အဂတိလိုကျစားမှု အနညျးဆုံးပထမတနျးနိုငျငံတှကေတော့ ရမှတျ ၈၈ မှတျရှိတဲ့ ဒိနျးမတျ၊ နယူးဇီလနျ နဲ့ဖငျလနျနိုငျငံတှဖွေဈပါတယျ။ အဆိုးဆုံးနိုငျငံကတော့ ၁၁ မှတျရတဲ့ တောငျဆူဒနျနဲ့ဆိုမားလီးယားနိုငျငံတှဖွေဈပါတယျ။ ဆီးရီးယားက ၁၃ မှတျနဲ့ဒုတိယအဆိုးဆုံးဖွဈပွီး၊ ယမေငျ၊ မွောကျကိုရီးယား နဲ့ အာဖဂနစ်စတနျနိုငျငံ တို့က တတိယ အဆိုးဆုံးဖွဈပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံကတော့ ၂ဝ၂၁ ခုနှဈအထိ ၁ဝ နှဈအတှငျး ၂၈ မှတျနဲ့ နရော ၁၄ဝ မှာရှိပါတယျ။