အိန္ဒိယရောက် ချင်းဒုက္ခသည်တွေ ကိုဗစ်နဲ့ စားဝတ်နေရေး အခက်ကြုံ

မြန်မာနဲ့နယ်ချင်းကပ် အိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ပိုင်း မီဇိုရမ်ပြည်နယ်။

{{Zawgyi/Unicode}}

စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ချင်းပြည်နယ်ကနေ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ထဲ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြတဲ့ ဒုက္ခသည်သောင်းနဲ့ ချီရှိပြီလို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ CHRO က VOA ကိုပြောပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ်ထဲမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်ခဲ့ပြီး လက်ရှိမှာလည်း စစ်တပ်က အင်အားတွေတိုးနေတာကြောင့် ထွက်ပြေးလာတဲ့ ဒုက္ခသည်အရေအတွက် အရင်ကထက် များလာနေပြီး နေထိုင်စားသောက်ရေးအခက်အခဲကြားမှာ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကူးစက်သူတွေလည်း ရှိနေကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့ သတင်း အလိမ္မာ က ပြောပြပါမယ်။

စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဆန္ဒပြပွဲတွေအပေါ် စစ်ကောင်စီတပ်တွေက အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်နှိမ်နှင်းတာ၊ CDM လှုပ်ရှားသူတွေကို ဖမ်းဆီးတာအပြင် အခုနောက်ပိုင်း ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ချင်းပြည်နယ်နဲ့ကပ်နေတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဘက် ထွက်ပြေးလာကြတဲ့ ဒုက္ခသည် ၃ သောင်းကျော်ရှိနေတယ်လို့ မီဇိုရမ်အခြေစိုက် ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ CHRO က ပြောပါတယ်။ လက်ရှိမီဇိုရမ်ဘက်မှာ ခိုလှုံနေကြတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေဟာ နေထိုင်စားသောက်ရေး အခက်အခဲနဲ့ရင်ဆိုင်နေရပြီး မကျန်းမမာသူတွေ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါဖြစ်နေကြသူတွေလည်း ရှိနေကြတယ်လို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ CHRO က ဆလိုင်းထောန်ကျုံးလျန်က ပြောပါတယ်။

“စစ်ဘေးရှောင်တွေများလို့ အစားအသောက်က အရမ်းခက်ခဲကြတယ်။ တချို့အမြန်နဲ့ ပြေးကြဆိုတော့ အဲ့ဒီတချို့က ပစ္စည်းတွေလည်း သိပ်ပြီးမပါတဲ့ လူတွေ များတယ်လေး၊ အဲ့ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒုက္ခရောက်ကြတယ်၊ အခုဆိုရင်တော့ ဟင်းတွေ ချက်ဖို့တအားခက်နေပြီး အဲ့ဒါ ဆန်တောင်မှ ခက်တယ်၊ အဲ့ဒါဒုက္ခသည်တွေ တအားများတယ်၊ အခုက ကပ်ရောဂါလည်း ကိုဗစ်ရောကဂါလည်း တအားပျံနှံ့ဆိုတော့ အများအားဖြင့်က ဥပမာစစ်ဘေးရှောင်တွေလည်း တအား ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ဖျားတဲ့လူလည်း အရမ်းများတယ်၊ ဒုက္ခအရမ်းကြုံကြတယ်။”

ဒုက္ခသည်တွေဟာ အစားအသောက်သာမက ငွေရေးကြေးရေးကအစ အခက်အခဲဖြစ်နေတာကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ပေမယ့် ဆေးဝါးပစ္စည်းတွေ မဝယ်နိုင်ဘူးလို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ Champhai ခရိုင် Farkawn ကျေးရွာမှာ ခိုလှုံနေတဲ့ မြန်မာဒုက္ခသည် တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

“ငွေရေးကြေးရေးလည်း အခက်အခဲဖြစ်တယ်သူတို့၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အခုဒီမှာ ဆေးဝါးတော့ရှိတယ်။ ဒါပေမယ် ဝယ်ဖို့က ပိုက်ဆံက မရှိဘူး၊ ဒီမှာ ပိုက်ဆံရှာဖို့လည်း ဒီဟာ ကျေးရွာတွေဆိုတော့လေး ပိုက်ဆံရှာဖို့ နေရာတွေလည်း မရှိဘူး၊ တစ်ဖက်မှာ ကိုဗစ်ကလည်း များသေးတယ်ဆိုတော့လေး အဲ့လိုတွေ အခက်ကြုံရတာပေါ့နော်။”

သူတို့ ခိုလှုံနေတဲ့ Champhai ခရိုင် Farkawn ကျေးရွာမှာ မြန်မာနိုင်ငံက ဒုက္ခသည် ၉၂၅ ဦး ရှိပြီး၊အဲဒီထဲမှာ ၅၀ ကျော်လောက်က ကိုဗစ်ဖြစ်ပွားနေတာလို့ ပြောပါတယ်။ ကိုဗစ်ကြောင့် အသက် ၈၀ ကျော် အဖွားအို နှစ်ဦးသေဆုံးသွားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

မီဇိုရမ်ပြည်နယ် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက အစားအသောက်လာလှူပေမယ့် ကိုယ့်နည်းကိုယ်ဟန်နဲ့ နေထိုင်စားသောက်ရတာကြောင့် အခက်အခဲဖြစ်တယ်လို့ အဲ့ဒီခိုလှုံလာတဲ့ ဒုက္ခသည်က ဆက်ပြောပါတယ်။

“မီဇိုရမ်ပြည်နယ်က အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကတော့ တလမှာ တစ်ခါလောက် အဲ့လိုမျိုး ဆန်လာပေးတယ်၊ ဆန်ပေးတယ်ဆိုတာ လူဦးရေနဲ့ ပေးတာပေါ့၊ လူကြီးဆိုရင် တပြည်လောက်ရတယ်၊ ဥပမာ ကျနော်ဆိုရင်တော့ သုံးယောက် ကလေးက ငယ်တယ် တစ်နှစ်ပဲ ရှိသေးတယ်ဆိုတော့ ကလေးအတွက် ပြည်ဝက်ပေါ့၊ ကျနော် ဇူလိုင်လမှာ ဒီမှာ ရောက်တာနဲ့ အခုက သုံးခါတော့ရတယ် လေးလအတွက်မှာ ၇ ပြည်ခွဲရတယ်၊ အာလူးနည်းနည်းဆီပေါ့၊ ပြီးတော့ ကုလာပဲနည်းနည်းဆီ အဲ့လိုမျိုးရတယ် ပြီးတော့ အဝတ်အစား second hand တွေပေါ့နော် သူတို့က ပေးတယ်၊ အားလုံးတော့ ကျနော်တို့ မသိဘူးပေမယ့် ခက်ခဲတဲ့ လူတော့ တအားခက်ခဲတယ်။”

လက်ရှိမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ထဲ ထွက်ပြေးတိမ်ရှောင်လာကြတဲ့ မြန်မာဒုက္ခသည် ၃သောင်းကျော်ရှိနေသလို အိန္ဒိယနယ်စပ်မှာ ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့နယ်က ကျေးရွာအသီးသီးမှာလည်း နောက်ထပ် တိမ်းရှောင်နေတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် ၃ သောင်းလောက်ရှိတယ်လို့ မီဇိုရမ်အခြေစိုက် ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ CHRO ရဲ့ ဒုတိယအမှှုဆောင် ဒါရိုက်တာ Salai Zaukling က VOA ကို ပြောပါတယ်။

ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်တွေနဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေကြား တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ ချင်းပြည်နယ်တစ်ဝိုက်မှာ စစ်တပ်က အင်အားတိုးချဲ့နေပြီး နယ်မြေရှင်းလင်းမှုတွေလုပ်ကာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လမ်းကြောင်းတွေ အားလုံး ပိတ်ဆို့တင်းကြပ်ထားတာကြောင့် အိန္ဒိယနယ်စပ်မှာ ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်ဘက်ခြမ်းက စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေအတွက် စားနပ်ရိက္ခာသယ်ယူပို့ဆောင်လို့ မရတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ မီဇိုရမ်ဘက် ခိုလှုံလာတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေဟာ IDP camps မှာ နေထိုင်သူတွေရှိသလို ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ တဲထိုးနေထိုင်တာ အိမ်ငှားနေတာ ဆွေမျိုးအိမ်မှာ နေထိုင်သူတွေရှိပါတယ်။ စစ်ဘေးသည်ဒုက္ခတွေ တစ်နေ့ထက် တစ်နေ့ပိုများလာတာနဲ့အတူ စားရေးသောက်ရေး အခက်အခဲတွေကို နိုင်ငံတကာအဝိုင်းအဝိုင်းက ကူညီပေးဖို့လိုအပ်နေပြီလို့ CHRO ရဲ့ ဒုတိယအမှှုဆောင် ဒါရိုက်တာ Salai Zaukling ကပြောပါတယ်။

“ဒီဟာက ရေရှည်ပြသနာတစ်ခုဖြစ်လာလိမ်မယ်၊ အဲ့ဒီအချိန်ကျလို့ရှိရင် ဒီနိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက ကူညီထောက်ပံ့ပေးမှုက တော်တော်အရေးကြီးလာလိမ်မယ်၊ ကျနော်တို့ မီဇိုရမ်ထဲမှာ ရောက်ရှိနေပြီးတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေသာမကဘူး ဟိုဘက်ကမ်းမှာ ကျန်ရှိနေသေးတဲ့ IDP တွေကို ထောက်ပံ့ပေးဖို့လည်း ဒီနိုင်ငံတကာ အတိုင်းအဝိုင်းက ထောက်ပံ့ကူညီမှု ကျနော် အများကြီးလိုအပ်လာလိမ်မယ်၊ အဲ့ဒါတွေကြောင့်လည်း ဒီနိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို ကျနော်တို့ ဒီ CHRO အဖွဲ့ကနေ တောင်းဆိုချင်တာ ဒီဖက်ကနေ cross-border assistance ပေးနိုင်ဖို့ အစီအစဉ်တွေ လုပ်ပေးထားစေချင်တယ်။”

မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ထွက်ပြေးလာကြတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို မီဇိုရမ် အစိုးရက ကူညီထောက်ပံ့မှုတွေ မလုပ်သေးဘူးလို့ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ CHRO ကပြောပါတယ်။ လောလောဆယ် ဒုက္ခသည်တွေအနေနဲ့ မီဇိုရမ်လူမှုအဖွဲ့အစည်းနဲ့ နိုင်ငံခြားရောက်ချင်းလူမျိုးအသိုင်းအဝိုင်းတွေရဲ့ အကူအညီကို အားကိုးနေကြရပေမဲ့ လိုအပ်ချက်တွေ အများကြီးရှိသေးတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

..........................................

Your browser doesn’t support HTML5

အိန္ဒိယရောက် ချင်းဒုက္ခသည်တွေ ကိုဗစ်နဲ့ စားဝတ်နေရေး အခက်ကြုံ


အိန်ဒိယရောကျ ခငြျးဒုက်ခသညျတှေ ကိုဗဈနဲ့ စားဝတျနရေေး အခကျကွုံ

{{Unicode}}

စဈတပျအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ခငြျးပွညျနယျကနေ အိန်ဒိယနိုငျငံ မီဇိုရမျပွညျနယျထဲ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနကွေတဲ့
ဒုက်ခသညျသောငျးနဲ့ ခြီရှိပွီလို့ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ CHRO က VOA ကိုပွောပါတယျ။ ခငြျးပွညျနယျထဲမှာ တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျခဲ့ပွီး လကျရှိမှာလညျး စဈတပျက အငျအားတှတေိုးနတောကွောင့ျ ထှကျပွေးလာတဲ့ ဒုက်ခသညျအရအေတှကျ အရငျကထကျ မြားလာနပွေီး နထေိုငျစားသောကျရေးအခကျအခဲကွားမှာ ကိုဗဈကပျရောဂါကူးစကျသူတှလေညျး ရှိနကွေပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့ သတငျး အလိမ်မာ က ပွောပွပါမယျ။

စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျ ဆန်ဒပွပှဲတှအေပေါျ စဈကောငျစီတပျတှကေ အကွမျးဖကျ ပဈခတျနှိမျနှငျးတာ၊ CDM လှုပျရှားသူတှကေို ဖမျးဆီးတာအပွငျ အခုနောကျပိုငျး ဒသေခံကာကှယျရေးအဖှဲ့တှနေဲ့ ဖွဈနတေဲ့ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ခငြျးပွညျနယျနဲ့ကပျနတေဲ့ အိန်ဒိယနိုငျငံ မီဇိုရမျပွညျနယျဘကျ ထှကျပွေးလာကွတဲ့ ဒုက်ခသညျ ၃ သောငျးကြောျရှိနတေယျလို့ မီဇိုရမျအခွစေိုကျ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ CHRO က ပွောပါတယျ။ လကျရှိမီဇိုရမျဘကျမှာ ခိုလှုံနကွေတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှဟော နထေိုငျစားသောကျရေး အခကျအခဲနဲ့ရငျဆိုငျနရေပွီး မကနြျးမမာသူတှေ ကိုဗဈကပျရောဂါဖွဈနကွေသူတှလေညျး ရှိနကွေတယျလို့ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ CHRO က ဆလိုငျးထောနျကြုံးလနြျက ပွောပါတယျ။

“စဈဘေးရှောငျတှမြေားလို့ အစားအသောကျက အရမျးခကျခဲကွတယျ။ တခြို့အမွနျနဲ့ ပွေးကွဆိုတော့ အဲ့ဒီတခြို့က ပစ်စညျးတှလေညျး သိပျပွီးမပါတဲ့ လူတှေ မြားတယျလေး၊ အဲ့ဒါကွောင့ျမို့လို့ ဒုက်ခရောကျကွတယျ၊ အခုဆိုရငျတော့ ဟငျးတှေ ခကြျဖို့တအားခကျနပွေီး အဲ့ဒါ ဆနျတောငျမှ ခကျတယျ၊ အဲ့ဒါဒုက်ခသညျတှေ တအားမြားတယျ၊ အခုက ကပျရောဂါလညျး ကိုဗဈရောကဂါလညျး တအားပြံနှံ့ဆိုတော့ အမြားအားဖွင့ျက ဥပမာစဈဘေးရှောငျတှလေညျး တအား ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ ဖြားတဲ့လူလညျး အရမျးမြားတယျ၊ ဒုက်ခအရမျးကွုံကွတယျ။”

ဒုက်ခသညျတှဟော အစားအသောကျသာမက ငှရေေးကွေးရေးကအစ အခကျအခဲဖွဈနတောကွောင့ျ နမေကောငျးဖွဈပမေယ့ျ ဆေးဝါးပစ်စညျးတှေ မဝယျနိုငျဘူးလို့ အိန်ဒိယနိုငျငံ Champhai ခရိုငျ Farkawn ကြေးရှာမှာ ခိုလှုံနတေဲ့ မွနျမာဒုက်ခသညျ တဈဦးက ပွောပါတယျ။

“ငှရေေးကွေးရေးလညျး အခကျအခဲဖွဈတယျသူတို့၊ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ အခုဒီမှာ ဆေးဝါးတော့ရှိတယျ။ ဒါပမေယျ ဝယျဖို့က ပိုကျဆံက မရှိဘူး၊ ဒီမှာ ပိုကျဆံရှာဖို့လညျး ဒီဟာ ကြေးရှာတှဆေိုတော့လေး ပိုကျဆံရှာဖို့ နရောတှလေညျး မရှိဘူး၊ တဈဖကျမှာ ကိုဗဈကလညျး
မြားသေးတယျဆိုတော့လေး အဲ့လိုတှေ အခကျကွုံရတာပေါ့နောျ။”

သူတို့ ခိုလှုံနတေဲ့ Champhai ခရိုငျ Farkawn ကြေးရှာမှာ မွနျမာနိုငျငံက ဒုက်ခသညျ ၉၂၅ ဦး ရှိပွီး၊အဲဒီထဲမှာ ၅၀ ကြောျလောကျက ကိုဗဈဖွဈပှားနတောလို့ ပွောပါတယျ။ ကိုဗဈကွောင့ျ အသကျ ၈၀ ကြောျ အဖှားအို နှဈဦးသဆေုံးသှားတယျလို့ ပွောပါတယျ။

မီဇိုရမျပွညျနယျ လူမှုအဖှဲ့အစညျးတဈခုက အစားအသောကျလာလှူပမေယ့ျ ကိုယ့ျနညျးကိုယျဟနျနဲ့ နထေိုငျစားသောကျရတာကွောင့ျ အခကျအခဲဖွဈတယျလို့ အဲ့ဒီခိုလှုံလာတဲ့ ဒုက်ခသညျက ဆကျပွောပါတယျ။

“မီဇိုရမျပွညျနယျက အဖှဲ့အစညျးတဈခုကတော့ တလမှာ တဈခါလောကျ အဲ့လိုမြိုး ဆနျလာပေးတယျ၊ ဆနျပေးတယျဆိုတာ လူဦးရေးနဲ့ ပေးတာပေါ့၊ လူကွီးဆိုရငျ တပွညျလောကျရတယျ၊ ဥပမာ ကနြောျဆိုရငျတော့ သုံးယောကျ ကလေးက ငယျတယျ တဈနှဈပဲ ရှိသေးတယျဆိုတော့ ကလေးအတှကျ ပွညျဝကျပေါ့၊ ကနြောျ ဇူလိုငျလမှာ ဒီမှာ ရောကျတာနဲ့ အခုက သုံးခါတော့ရတယျ လေးလအတှကျမှာ ၇ ပွညျခှဲရတယျ၊ အာလူးနညျးနညျးဆီပေါ့၊ ပွီးတော့ ကုလာပဲနညျးနညျးဆီ အဲ့လိုမြိုးရတယျ ပွီးတော့ အဝတျအစား second hand တှပေေါ့နောျ သူတို့က ပေးတယျ၊ အားလုံးတော့ ကနြောျတို့ မသိဘူးပမေယ့ျ ခကျခဲတဲ့ လူတော့ တအားခကျခဲတယျ။”

လကျရှိမှာ အိန်ဒိယနိုငျငံ မီဇိုရမျပွညျနယျထဲ ထှကျပွေးတိမျရှောငျလာကွတဲ့ မွနျမာဒုက်ခသညျ ၃သောငျးကြောျရှိနသေလို အိန်ဒိယနယျစပျ ခငြျးပွညျနယျ ထနျတလနျမွို့နယျက ကြေးရှာအသီးသီးမှာလညျး နောကျထပျ တိမျးရှောငျနတေဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျ ၃ သောငျးလောကျရှိတယျလို့ မီဇိုရမျအခွစေိုကျ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ CHRO ရဲ့ ဒုတိယအမှှုဆောငျ ဒါရိုကျတာ Salai Zaukling က VOA ကို ပွောပါတယျ။

ဒသေခံကာကှယျရေးတပျတှနေဲ့ စဈကောငျစီတပျတှကွေား တိုကျပှဲပွငျးထနျခဲ့တဲ့ ခငြျးပွညျနယျတဈဝိုကျမှာ စဈတပျက အငျအားတိုးခြဲ့နပွေီး နယျမွရှေငျးလငျးမှုတှလေုပျကာ သယျယူပို့ဆောငျရေး လမျးကွောငျးတှေ အားလုံး ပိတျဆို့တငျးကွပျထားတာကွောင့ျ အိန်ဒိယနယျစပျမှာ
ခငြျးပွညျနယျ ထနျတလနျဘကျခွမျးက စဈဘေးဒုက်ခသညျတှအေတှကျ စားနပျရိက်ခာသယျယူပို့ဆောငျလို့ မရတဲ့ အခွအေနမှော ရှိနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။ မီဇိုရမျဘကျ ခိုလှုံလာတဲ့ ဒုက်ခသညျတှဟော IDP camps မှာ နထေိုငျသူတှရှေိသလို ကိုယ့ျအစီအစဉျနဲ့ တဲထိုးနထေိုငျတာ အိမျငှားနတော ဆှမြေိုးအိမျမှာ နထေိုငျသူတှရှေိပါတယျ။ စဈဘေးသညျဒုက်ခတှေ တဈနေ့ထကျ တဈနေ့ပိုမြားလာတာနဲ့အတူ စားရေးသောကျရေး အခကျအခဲတှကေို နိုငျငံတကာအဝိုငျးအဝိုငျးက ကူညီပေးဖို့လိုအပျနပွေီလို့ CHRO ရဲ့ ဒုတိယအမှှုဆောငျ ဒါရိုကျတာ Salai Zaukling ကပွောပါတယျ။

“ဒီဟာက ရရှေညျပွသနာတဈခုဖွဈလာလိမျမယျ၊ အဲ့ဒီအခြိနျကလြို့ရှိရငျ ဒီနိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးက ကူညီထောကျပံ့ပေးမှုက တောျတောျအရေးကွီးလာလိမျမယျ၊ ကနြောျတို့ မီဇိုရမျထဲမှာ ရောကျရှိနပွေီးတဲ့ ဒုက်ခသညျတှသောမကဘူး ဟိုဘကျကမျးမှာ ကနြျရှိနသေေးတဲ့ IDP
တှကေို ထောကျပံ့ပေးဖို့လညျး ဒီနိုငျငံတကာ အတိုငျးအဝိုငျးက ထောကျပံ့ကူညီမှု ကနြောျ အမြားကွီးလိုအပျလာလိမျမယျ၊ အဲ့ဒါတှကွေောင့ျလညျး ဒီနိုငျငံတကာအသိုငျးအဝိုငျးကို ကနြောျတို့ ဒီ CHRO အဖှဲ့ကနေ တောငျးဆိုခငြျတာ ဒီဖကျကနေ cross-border assistance ပေးနိုငျဖို့ အစီအစဉျတှေ လုပျပေးထားစခေငြျတယျ။”

မွနျမာနိုငျငံဘကျက ထှကျပွေးလာကွတဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေို မီဇိုရမျ အစိုးရက ကူညီထောကျပံ့မှုတှေ မလုပျသေးဘူးလို့ ခငြျးလူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ CHRO ကပွောပါတယျ။ လောလောဆယျ ဒုက်ခသညျတှအေနနေဲ့ မီဇိုရမျလူမှုအဖှဲ့အစညျးနဲ့ နိုငျငံခွားရောကျခငြျးလူမြိုးအသိုငျးအဝိုငျးတှရေဲ့ အကူအညီကို အားကိုးနကွေရပမေဲ့ လိုအပျခကြျတှေ အမြားကွီးရှိသေးတယျလို့ ပွောပါတယျ။