(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်နိုင်ငံ Xinjiangပြည်နယ်က ထုတ်လုပ်တဲ့ ချည်ထည်ပစ္စည်းနဲ့ ခရမ်းချဉ်သီး ထွက်ကုန်တွေကို အမေရိကန်နိုင်ငံထဲ တင်သွင်းခွင့် မပြုဘဲ ပိတ်ပင်ထားတာကို ပြန်ရုပ်သိမ်းပေးဖို့ တရုတ်နိုင်ငံက တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန်တို့အနေနဲ့ မှားယွင်းတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြန်ပြင်သင့်ကြောင်း၊ Xinjiang ပြည်နယ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ပြည် တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်နေတာကို ရပ်ဆိုင်းသင့်ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရ Zhao Lijian က ပြော ပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အမျိုးသား အကျိုး စီးပွားနဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ကာကွယ်ဖို့ နဲ့ အချုပ်အခြာ အာဏာကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သွားမယ်လို့ လည်း တရုတ်ပြောခွင့်ရက ပြောပါတယ်။
သမ္မတ ထရမ့် အစိုးရက တရုတ် တာဝန်ရှိသူတွေ၊ ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ တရုတ် ကုန်ပစ္စည်းတွေအပေါ် လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကို အခြေခံ အကြောင်းပြပြီး ဒဏ်ခတ် ပိတ်ဆို့မှုတွေကို ဆက်တိုက် လုပ်ဆောင်နေတာပါ။
စီးပွားရေးအရ ဘယ်လောက် ထိခိုက်မလဲဆိုတာ မသိရသေးပေမဲ့ တရုတ်နိုင်ငံဘက်က Xinjiang ပြည်နယ်နဲ့ ပတ်သက်လာရင် အကဲဆတ်လေ့ ရှိပါတယ်။ အဲဒီ ပြည်နယ်မှာ Uighur နဲ့ တခြား မူဆလင် ၁ သန်းကျော် ထိန်းသိမ်းရေး စခန်းတွေမှာ နေထိုင် နေကြရတယ်လို့ စွပ်စွဲခံထားရပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံကတော့ Uighur အပေါ် မတော်မတရားလုပ်တယ်ဆိုတဲ့စွပ်စွဲချက်တွေကို ငြင်းဆိုထားပြီး ဒေသခံတွေ စီးပွားရေး တိုးတက်လာစေဖို့နဲ့ အစွန်းရောက်ဝါဒကို တိုက်ဖျက်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေတာလို့ ပြောပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံက အဝတ်အထည် ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတွေအတွက် Xinjiang ပြည်နယ်က ချည်ထည်ပစ္စည်းအဓိက ထုတ်လုပ်ပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ဗီယက်နမ်နဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေကဆီကိုလည်း တင်ပို့ပါတယ်။ အမေရိကန်တို့ရဲ့ အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုကြောင့်နာမည်ကြီး အဝတ်အထည် ရောင်းချတဲ့ကုမ္ပဏီတွေ အနေနဲ့ သူတို့ ထုတ်လုပ်တဲ့ အဝတ်အထည်တွေမှာ Xinjiang ထုတ် ချည်ထည်တွေ အသုံးမပြုဖို့ လိုအပ်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်တို့က မနှစ်က အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၉ ဘီလီယံ တန်ဖိုး ပမာဏရှိတဲ့ ချည်ထည်နဲ့ဆက်နွယ်နေတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကိုတရုတ် နိုင်ငံကနေ တိုက်ရိုက် တင်သွင်းခဲ့တယ်လို့ အမေရိကန် အစိုးရ ပြောပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
တရုတ်ကုန်စည် ကန် ပိတ်ပင်မှု ပြန်ဖွင့်ပေးဖို့ တရုတ်တောင်းဆို
..........
တရုတျကုနျစညျ ကနျ ပိတျပငျမှု ပွနျဖှင့ျပေးဖို့ တရုတျတောငျးဆို
(Unicode)
တရုတျနိုငျငံ Xinjiangပွညျနယျက ထုတျလုပျတဲ့ ခညြျထညျပစ်စညျးနဲ့ ခရမျးခဉြျသီး ထှကျကုနျတှကေို အမရေိကနျနိုငျငံထဲ တငျသှငျးခှင့ျ မပွုဘဲ ပိတျပငျထားတာကို ပွနျရုပျသိမျးပေးဖို့ တရုတျနိုငျငံက တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။
အမရေိကနျတို့အနနေဲ့ မှားယှငျးတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျကို ပွနျပွငျသင့ျကွောငျး၊ Xinjiang ပွညျနယျနဲ့ပတျသကျပွီး တရုတျနိုငျငံရဲ့ ပွညျ တှငျးရေးကို ဝငျရောကျစှကျဖကျနတောကို ရပျဆိုငျးသင့ျကွောငျး တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန ပွောခှင့ျရ Zhao Lijian က ပွော ပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံရဲ့ အမြိုးသား အကြိုး စီးပှားနဲ့ ဂုဏျသိက်ခာကို ကာကှယျဖို့ နဲ့ အခြုပျအခွာ အာဏာကို ကာကှယျစောင့ျရှောကျသှားမယျလို့ လညျး တရုတျပွောခှင့ျရက ပွောပါတယျ။
သမ်မတ ထရမ့ျ အစိုးရက တရုတျ တာဝနျရှိသူတှေ၊ ကုမ်ပဏီတှနေဲ့ တရုတျ ကုနျပစ်စညျးတှအေပေါျ လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ လုံခွုံရေးကို အခွခေံ အကွောငျးပွပွီး ဒဏျခတျ ပိတျဆို့မှုတှကေို ဆကျတိုကျ လုပျဆောငျနတောပါ။
စီးပှားရေးအရ ဘယျလောကျ ထိခိုကျမလဲဆိုတာ မသိရသေးပမေဲ့ တရုတျနိုငျငံဘကျက Xinjiang ပွညျနယျနဲ့ ပတျသကျလာရငျ အကဲဆတျလေ့ ရှိပါတယျ။ အဲဒီ ပွညျနယျမှာ Uighur နဲ့ တခွား မူဆလငျ ၁ သနျးကြောျ ထိနျးသိမျးရေး စခနျးတှမှော နထေိုငျ နကွေရတယျလို့ စှပျစှဲခံထားရပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံကတော့ Uighur အပေါျ မတောျမတရားလုပျတယျဆိုတဲ့စှပျစှဲခကြျတှကေို ငွငျးဆိုထားပွီး ဒသေခံတှေ စီးပှားရေး တိုးတကျလာစဖေို့နဲ့ အစှနျးရောကျဝါဒကို တိုကျဖကြျဖို့ ကွိုးပမျးနတောလို့ ပွောပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံက အဝတျအထညျ ထုတျလုပျရေး လုပျငနျးတှအေတှကျ Xinjiang ပွညျနယျက ခညြျထညျပစ်စညျးအဓိက ထုတျလုပျပွီး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ၊ ဗီယကျနမျနဲ့ တခွားနိုငျငံတှကေဆီကိုလညျး တငျပို့ပါတယျ။ အမရေိကနျတို့ရဲ့ အရေးယူ ပိတျဆို့မှုကွောင့ျနာမညျကွီး အဝတျအထညျ ရောငျးခတြဲ့ကုမ်ပဏီတှေ အနနေဲ့ သူတို့ ထုတျလုပျတဲ့ အဝတျအထညျတှမှော Xinjiang ထုတျ ခညြျထညျတှေ အသုံးမပွုဖို့ လိုအပျလာမှာ ဖွဈပါတယျ။
အမရေိကနျတို့က မနှဈက အမရေိကနျ ဒေါျလာ ၉ ဘီလီယံ တနျဖိုး ပမာဏရှိတဲ့ ခညြျထညျနဲ့ဆကျနှယျနတေဲ့ ကုနျပစ်စညျးတှကေိုတရုတျ နိုငျငံကနေ တိုကျရိုကျ တငျသှငျးခဲ့တယျလို့ အမရေိကနျ အစိုးရ ပွောပါတယျ။