(Zawgyi / Unicode)
ချင်းပြည်နယ်မှာ စစ်တပ်ကနေ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မတ်လကစလို့ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွေကို အသီးသီး ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ်တလွှား စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေကြားမှာပဲ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီဘက်ကရော အတိုက်အခံ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွေကပါ ဒေသအုပ်ချုပ်ရေးကို အပြိုင်လုပ်ဆောင်နေကြတာပါ။ ဒီအခြေအနေ အပြည့်အစုံ ရန်ကုန်ဘက်က စုစည်းသတင်းပေးပို့ထားတာကို အလိမ္မာ တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ချင်းပြည်နယ် မြို့နယ်တော်တော်များများမှာ NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ လမ်းညွှန်မှုနဲ့ မြို့နယ် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့တွေကို ဖွဲ့စည်းထားပြီး ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ တရားစီရင်ရေး ကိစ္စတွေကို ဆောင်ရွက်နေကြတာပါ။ လက်ရှိအနေအထားအရ ချင်းပြည်နယ်မှာ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွေက ပိုအားကောင်းနေတယ်လို့ ချင်းနိုင်ငံရေးလေ့လာသူ ကိုထောင်ရ်က ပြောပါတယ်။
“သူတို့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ကတော့ အများစုမှာတော့ သူတို့ ချင်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ CDF တွေက ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး ဖွဲ့ပြီးတော့ သူတို့လုပ်ဆောင်နေတာ တွေ့ရတယ်။ ချင်းပြည်နယ်ရဲ့ ကျေးလက်ဒေသ အများစုမှာတော့ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးတွေက သြဇာလွှမ်းမိုးမှု သက်ရောက်မှုတွေရှိတယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ကတော့ မြို့ပေါ် ဟားခါးဆို ဟားခါးမြို့ပေါ်ပေါ့၊ ပြီးတော့ ဖလမ်းဆို ဖလမ်းမြို့ပေါ်၊ မြို့ပေါ်လောက်ကိုပဲ သူတို့ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိတယ်။ ကျေးလက်ဒေသကိုတော့ သူတို့ ထိန်းချုပ်လို့မရတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိတယ်လို့ အဲဒီလိုတော့ သုံးသပ်ရတယ်။”
ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ပြောခွင့်ရ ပူးထက်နီကတော့ ချင်းပြည်နယ်အတွင်း ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာ ဆောင်ရွက်ရာမှာ ထိထိရောက်ရောက်ရှိအောင် စုဖွဲ့ထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“အခုရှိပြီးသား မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဒေသအုပ်ချုပ်ရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ တရားစီရင်ရေးတွေနဲ့ အဲဒါတွေကို ကျနော်တို့ ပိုပြီးတော့ ထိထိရောက်ရောက် ရှိနိုင်အောင် ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ထဲက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကိုင်တဲ့ အဖွဲ့တွေနဲ့ ကျနော်တို့ ဆက်ပြီးတော့ အကောင်အထည်ဖော်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိကကတော့ ချင်းပြည်နယ် ဒေသအသီးသီးမှာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွေ ရှိတဲ့ဟာနဲ့ ကျနော်တို့ ဆုံရပ်တခု လုပ်ပြီးတော့မှ ကျနော်တို့ ချင်းပြည် ချင်းလန်းကောင်စီဖြစ်တဲ့အထိ ကျနော်တို့က ဆက်လက်ပြီးတော့ ဖော်ဆောင်ဖို့ အပတ်တကုတ် ကြိုးစားနေပါတယ်ပေါ့နော်။”
မြို့နယ် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့မှာ အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု (CDM) မှာ ပါဝင်သူတွေ၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ၊ အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ဒီမိုကရေစီလိုလားတဲ့ လူငယ်တွေ၊ ရပ်မိရပ်ဖတွေ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ ပါဝင်ကြပါတယ်။ ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ အားအကောင်းဆုံးဖြစ်တဲ့ မင်းတပ်မြို့နယ်မှာတော့ ကျန်းမာရေး၊ တရားစီရင်ရေး လုပ်ငန်းတွေအပြင် ပညာရေးအပိုင်းတွေမှာလည်း NUG အစိုးရနဲ့ ချိတ်ဆက်လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ပညာရေးကော်မတီဝင် ကိုဟုန်းက ပြောပါတယ်။
“ဒီ မင်းတပ် ပညာရေး အစတုန်းက ကျနော်တို့က ရေတိုကိုကြည့်တယ်။ ကျနော်တို့သွားတာက NUG လမ်းညွှန်ချက်နဲ့ ကျနော်တို့က ၆ လပဲဖွင့်တာ။ ဟို ကလေးတွေရဲ့ ပညာရေး အဆက်မပြတ်အောင် ကျနော်တို့က ထိန်းထားတဲ့သဘော အနေနဲ့ စခဲ့တာပေါ့နော်။ အခုကတော့ တနှစ်နီးပါး တော်လှန်ရေးက တော်တော်ပြင်းထန်နေပြီ။ သုံးလေးနှစ်လောက် ကျနော်တို့ ရည်ရွယ်ပြီးကာမှ ကျနော်တို့က ပညာရေးကို ရှေ့ဆက်သွားရမယ့် အနေအထားမျိုး ဖြစ်လာတာပေါ့နော်။ အခုလောလောဆယ် ကျနော်တို့ မင်းတပ်မြို့မှာ ဖွင့်ထားတာက အခြေခံမူလတန်း ပညာရေးပဲ ဖွင့်ထားတာပေါ့နော်။ ဒါပေမဲ့ ၆ လပိုင်း ပညာသင်ကာလသစ်မှာ ကျနော်တို့ အလယ်တန်းပြန်ဖွင့်ဖို့ သွားနေတယ်ပေါ့နော်။ နောက်နှစ်လောက်မှာတော့ ကျနော်တို့ အထက်တန်းကိုဖွင့်ဖို့ အစီအစဉ် ရှိတာပေါ့နော်။ ကျနော်တို့မှာ အရင်းအမြစ် အကန့်အသတ် အများကြီးရှိတယ်။ ကျနော်တို့ ဆရာဆရာမတွေ မလုံလောက်မှု အများကြီးရှိတယ်ပေါ့နော်။”
တရားစီရင်ရေး အခန်းကဏ္ဍမှာ အမှုအခင်းဖြစ်ရင် ချင်းရိုးရာ ဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေနဲ့ စီရင်ချက် ချနေတယ်လို့လည်း တရားရေးဝန်ထမ်းတဦးက ပြောပါတယ်။ အရင်အစိုးရ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်နဲ့စာရင် အခု ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ အုပ်ချုပ်မှုပုံစံဟာ ပိုပြီး အလေးသာနေတယ်လို့ မင်းတပ်ဒေသခံ ကိုပီးက ပြောပါတယ်။
“သူကတော့ တော်တော်လေးကောင်းတယ်။ အဆင်ပြေတယ်။ ဒီအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေကလည်း ခင်မင်ရင်းနှီးမှုတွေ ရှိကြတယ်။ ပြောရဆိုရတာ အရင်တုန်းကလိုမျိုး အခက်အခဲ မရှိတော့ဘူး။ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေအတွက် ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကလည်း ပိုပြီးမှတော့ အလေးသာတာပေါ့။”
ချင်းပြည်နယ် မြို့နယ်တော်တော်များများမှာ စစ်ကောင်စီ အုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ မြို့နယ်ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးဆိုပြီး အုပ်ချုပ်မှုနှစ်ခု ရှိနေတဲ့အတွက် ဒေသခံတွေအတွက်တော့ ပိုပြီးခက်ခဲနေတယ်လို့ မင်းတပ်မြို့နယ် ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။
“အခုက အုပ်ချုပ်တဲ့အဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့ဆိုတော့ တဖက်ဖက်ကလည်း ကောင်းကောင်း မအုပ်ချုပ်နိုင်ဘူးလေ။ ပြည်သူတွေက အကုန် ဒုက္ခရောက်သွားတာပေါ့။ နှစ်ဖက်လုံးကို ကြောက်နေရတော့ နှစ်ဖက်လုံးကလည်း နိုင်နိုင်နင်းနင်း အုပ်ချုပ်နိုင်တယ်ဆိုရင်တော့ ကောင်းဦးလေ။ အခု နှစ်ဖက်စလုံးကမှ မအုပ်ချုပ်နိုင်တာ။ ဆိုတော့ ကြားမှာ သွားလာရေး အကုန်လုံး ခက်ခဲသွားတာပေါ့နော်။ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးတွေ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းတွေ အကုန်ဒုက္ခရောက်ကုန်တာပေါ့။”
ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အနေနဲ့ ရပ်ရွာအုပ်ချုပ်ရေးနဲ့ တရားစီရင်ရေးကို အဓိကအာရုံစိုက်နိုင်ပြီး ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး ကိစ္စတွေကိုတော့ လုပ်ဆောင်နိုင်မှု အားနည်းသေးတယ်လို့ ချင်းနိုင်ငံရေးလေ့လာသူ ကိုထောင်ရ်က ပြောပါတယ်။
“ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးတို့ကအစ အရင်တုန်းကလို လုပ်ပေးနိုင်တာ မရှိတဲ့ အခြေအနေ တွေ့ရတယ်။ ဒီတော်လှန်ရေးကာလမှာ ရှိတဲ့အခြေအနေမျိုးနဲ့ အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ကလေးငယ်တွေရဲ့ သူ့ရဲ့အနာဂတ်အခြေအနေ ပညာရေးကအစ၊ ကျန်းမာရေးကအစ အခြေအနေမျိုး လက်ရှိခက်ခဲနေပေမဲ့ ဖြစ်အောင်လုပ်ရတဲ့ အခြေအနေမျိုး သွားဖြစ်တယ်ပေါ့နော်။ အရင်တုန်းကလိုမျိုး အစိုးရတရပ်အနေနဲ့ အကောင်အထည်ဖော်တဲ့ဟာမျိုးတွေ လောက်ကတော့ ဘယ်လိုမှ ထိရောက်ပြီးတော့ ကောင်းမွန်လည်ပတ်နိုင်တဲ့ဟာတော့ မတွေ့ရဘူးပေါ့နော်။”
ချင်းပြည်နယ်က မြို့နယ်ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့မှာ လိုအပ်ချက်တွေရှိနေပြီး NUG ဘက်က ပံ့ပိုးမှုမရှိသလောက် အခြေအနေကြောင့်လည်း ကိုယ်ထူကိုယ်ထပုံစံမျိုးနဲ့ လည်ပတ်နေရတယ်လို့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ချင်းပြည်နယ်အတွင်း မတူညီတဲ့ မျိုးနွယ်စု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေအကြား အုပ်ချုပ်ရေးပုံစံချဖို့ကလည်း ခက်ခဲနေပါတယ်။
မြို့နယ် ဒေသအသီးသီးမှာ ပြန့်ကြဲနေတဲ့ ချင်းကာကွယ်ရေး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ကြားမှာလည်း စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တွန်းလှန်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက် တူကြပေမဲ့ တခြားမတူညီတဲ့ ရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်တွေလည်း ရှိနေတယ်လို့ လေ့လာသူတွေက ပြောပါတယ်။
ချင်းပြည်နယ်အလားတူ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ ကယားပြည်နယ်မှာလည်း လက်နက်ကိုင်ခုခံမှုတွေ အရှိန်မြင့်တက်လာပြီးနောက် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွေ ဖွဲ့စည်းလာကြပါတယ်။ တဖက်မှာလည်း စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်း စစ်ဆင်ရေးတွေကြောင့် ကျေးရွာနေအိမ်တချို့ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရတာတွေ၊ ဒေသခံ သောင်းနဲ့ချီ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရမှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ကျေးရွာမီးရှို့မှုတွေမှာတော့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေဘက်က လုပ်တာရှိသလို PDF ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်က စစ်ကောင်စီလိုလားတဲ့ အမာခံရွာတွေကို မီးရှို့ တိုက်ခိုက်တာတွေလည်း ရှိနေတာပါ။ စစ်အာဏာသိမ်းမှု တနှစ်ကျော်လာပေမဲ့ တိုင်းရင်းသားဒေသ အတော်များများအပြင် စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်း နေရာတချို့တို့မှာ စစ်ကောင်စီအုပ်ချုပ်ရေး သက်ရောက်မှု အားနည်းနေဆဲ ရှိပါတယ်။
----------------------------------
(Unicode)
ခငြျးပွညျနယျတှငျး ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့မြား
ခငြျးပွညျနယျမှာ စဈတပျကနေ အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး မတျလကစလို့ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့တှကေို အသီးသီး ဖှဲ့စညျးခဲ့ကွပါတယျ။ ခငြျးပွညျနယျတလှှား စဈရေးပဋိပက်ခတှကွေားမှာပဲ အာဏာသိမျးစဈကောငျစီဘကျကရော အတိုကျအခံ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့တှကေပါ ဒသေအုပျခြုပျရေးကို အပွိုငျလုပျဆောငျနကွေတာပါ။ ဒီအခွအေနေ အပွည့ျအစုံ ရနျကုနျဘကျက စုစညျးသတငျးပေးပို့ထားတာကို အလိမ်မာ တငျပွပေးထားပါတယျ။
ခငြျးပွညျနယျ မွို့နယျတောျတောျမြားမြားမှာ NUG အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ လမျးညှှနျမှုနဲ့ မွို့နယျ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေး အဖှဲ့တှကေို ဖှဲ့စညျးထားပွီး ကနြျးမာရေး၊ ပညာရေး၊ တရားစီရငျရေး ကိစ်စတှကေို ဆောငျရှကျနကွေတာပါ။ လကျရှိအနအေထားအရ ခငြျးပွညျနယျမှာ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့တှကေ ပိုအားကောငျးနတေယျလို့ ခငြျးနိုငျငံရေးလေ့လာသူ ကိုထောငျရျက ပွောပါတယျ။
“သူတို့ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ကတော့ အမြားစုမှာတော့ သူတို့ ခငြျးလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ CDF တှကေ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေး ဖှဲ့ပွီးတော့ သူတို့လုပျဆောငျနတော တှေ့ရတယျ။ ခငြျးပွညျနယျရဲ့ ကြေးလကျဒသေ အမြားစုမှာတော့ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးတှကေ သွဇာလှှမျးမိုးမှု သကျရောကျမှုတှရှေိတယျလို့ ပွောလို့ရတယျ။ စဈကောငျစီ တပျဖှဲ့ကတော့ မွို့ပေါျ ဟားခါးဆို ဟားခါးမွို့ပေါျပေါ့၊ ပွီးတော့ ဖလမျးဆို ဖလမျးမွို့ပေါျ၊ မွို့ပေါျလောကျကိုပဲ သူတို့ထိနျးခြုပျနိုငျတဲ့ အခွအေနရှေိတယျ။ ကြေးလကျဒသေကိုတော့ သူတို့ ထိနျးခြုပျလို့မရတဲ့ အခွအေနမှော ရှိတယျလို့ အဲဒီလိုတော့ သုံးသပျရတယျ။”
ခငြျးအမြိုးသားတပျဦး (CNF) ပွောခှင့ျရ ပူးထကျနီကတော့ ခငြျးပွညျနယျအတှငျး ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ လုပျငနျးဆောငျတာ ဆောငျရှကျရာမှာ ထိထိရောကျရောကျရှိအောငျ စုဖှဲ့ထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“အခုရှိပွီးသား မွို့နယျအုပျခြုပျရေး၊ ဒသေအုပျခြုပျရေး၊ အုပျခြုပျရေးနဲ့ တရားစီရငျရေးတှနေဲ့ အဲဒါတှကေို ကနြောျတို့ ပိုပွီးတော့ ထိထိရောကျရောကျ ရှိနိုငျအောငျ ဒသေခံကာကှယျရေးတပျဖှဲ့ထဲက စဈအုပျခြုပျရေးကိုငျတဲ့ အဖှဲ့တှနေဲ့ ကနြောျတို့ ဆကျပွီးတော့ အကောငျအထညျဖောျနတော ဖွဈပါတယျ။ အဓိကကတော့ ခငြျးပွညျနယျ ဒသေအသီးသီးမှာ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့တှေ ရှိတဲ့ဟာနဲ့ ကနြောျတို့ ဆုံရပျတခု လုပျပွီးတော့မှ ကနြောျတို့ ခငြျးပွညျ ခငြျးလနျးကောငျစီဖွဈတဲ့အထိ ကနြောျတို့က ဆကျလကျပွီးတော့ ဖောျဆောငျဖို့ အပတျတကုတျ ကွိုးစားနပေါတယျပေါ့နောျ။”
မွို့နယျ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့မှာ အာဏာဖီဆနျရေးလှုပျရှားမှု (CDM) မှာ ပါဝငျသူတှေ၊ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှေ၊ အရပျဘကျ အဖှဲ့အစညျးတှေ၊ ဒီမိုကရစေီလိုလားတဲ့ လူငယျတှေ၊ ရပျမိရပျဖတှေ ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှေ ပါဝငျကွပါတယျ။ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ အားအကောငျးဆုံးဖွဈတဲ့ မငျးတပျမွို့နယျမှာတော့ ကနြျးမာရေး၊ တရားစီရငျရေး လုပျငနျးတှအေပွငျ ပညာရေးအပိုငျးတှမှောလညျး NUG အစိုးရနဲ့ ခြိတျဆကျလုပျဆောငျနတေယျလို့ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ဝငျ ပညာရေးကောျမတီဝငျ ကိုဟုနျးက ပွောပါတယျ။
“ဒီ မငျးတပျ ပညာရေး အစတုနျးက ကနြောျတို့က ရတေိုကိုကွည့ျတယျ။ ကနြောျတို့သှားတာက NUG လမျးညှှနျခကြျနဲ့ ကနြောျတို့က ၆ လပဲဖှင့ျတာ။ ဟို ကလေးတှရေဲ့ ပညာရေး အဆကျမပွတျအောငျ ကနြောျတို့က ထိနျးထားတဲ့သဘော အနနေဲ့ စခဲ့တာပေါ့နောျ။ အခုကတော့ တနှဈနီးပါး တောျလှနျရေးက တောျတောျပွငျးထနျနပွေီ။ သုံးလေးနှဈလောကျ ကနြောျတို့ ရညျရှယျပွီးကာမှ ကနြောျတို့က ပညာရေးကို ရှေ့ဆကျသှားရမယ့ျ အနအေထားမြိုး ဖွဈလာတာပေါ့နောျ။ အခုလောလောဆယျ ကနြောျတို့ မငျးတပျမွို့မှာ ဖှင့ျထားတာက အခွခေံမူလတနျး ပညာရေးပဲ ဖှင့ျထားတာပေါ့နောျ။ ဒါပမေဲ့ ၆ လပိုငျး ပညာသငျကာလသဈမှာ ကနြောျတို့ အလယျတနျးပွနျဖှင့ျဖို့ သှားနတေယျပေါ့နောျ။ နောကျနှဈလောကျမှာတော့ ကနြောျတို့ အထကျတနျးကိုဖှင့ျဖို့ အစီအစဉျ ရှိတာပေါ့နောျ။ ကနြောျတို့မှာ အရငျးအမွဈ အကန့ျအသတျ အမြားကွီးရှိတယျ။ ကနြောျတို့ ဆရာဆရာမတှေ မလုံလောကျမှု အမြားကွီးရှိတယျပေါ့နောျ။”
တရားစီရငျရေး အခနျးကဏ်ဍမှာ အမှုအခငျးဖွဈရငျ ခငြျးရိုးရာ ဓလေ့ထုံးတမျးဥပဒနေဲ့ စီရငျခကြျ ခနြတေယျလို့လညျး တရားရေးဝနျထမျးတဦးက ပွောပါတယျ။ အရငျအစိုးရ အုပျခြုပျရေးစနဈနဲ့စာရငျ အခု ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ အုပျခြုပျမှုပုံစံဟာ ပိုပွီး အလေးသာနတေယျလို့ မငျးတပျဒသေခံ ကိုပီးက ပွောပါတယျ။
“သူကတော့ တောျတောျလေးကောငျးတယျ။ အဆငျပွတေယျ။ ဒီအုပျခြုပျရေးမှူးတှကေလညျး ခငျမငျရငျးနှီးမှုတှေ ရှိကွတယျ။ ပွောရဆိုရတာ အရငျတုနျးကလိုမြိုး အခကျအခဲ မရှိတော့ဘူး။ အုပျခြုပျရေးမှူးတှအေတှကျ ဆုံးဖွတျခကြျတှကေလညျး ပိုပွီးမှတော့ အလေးသာတာပေါ့။”
ခငြျးပွညျနယျ မွို့နယျတောျတောျမြားမြားမှာ စဈကောငျစီ အုပျခြုပျရေးနဲ့ မွို့နယျပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးဆိုပွီး အုပျခြုပျမှုနှဈခု ရှိနတေဲ့အတှကျ ဒသေခံတှအေတှကျတော့ ပိုပွီးခကျခဲနတေယျလို့ မငျးတပျမွို့နယျ ကြေးရှာအုပျခြုပျရေး အဖှဲ့ဝငျတဦးက ပွောပါတယျ။
“အခုက အုပျခြုပျတဲ့အဖှဲ့ နှဈဖှဲ့ဆိုတော့ တဖကျဖကျကလညျး ကောငျးကောငျး မအုပျခြုပျနိုငျဘူးလေ။ ပွညျသူတှကေ အကုနျ ဒုက်ခရောကျသှားတာပေါ့။ နှဈဖကျလုံးကို ကွောကျနရေတော့ နှဈဖကျလုံးကလညျး နိုငျနိုငျနငျးနငျး အုပျခြုပျနိုငျတယျဆိုရငျတော့ ကောငျးဦးလေ။ အခု နှဈဖကျစလုံးကမှ မအုပျခြုပျနိုငျတာ။ ဆိုတော့ ကွားမှာ သှားလာရေး အကုနျလုံး ခကျခဲသှားတာပေါ့နောျ။ ကုနျစညျပို့ဆောငျရေးတှေ အုပျခြုပျရေးပိုငျးတှေ အကုနျဒုက်ခရောကျကုနျတာပေါ့။”
ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့အနနေဲ့ ရပျရှာအုပျခြုပျရေးနဲ့ တရားစီရငျရေးကို အဓိကအာရုံစိုကျနိုငျပွီး ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေး ကိစ်စတှကေိုတော့ လုပျဆောငျနိုငျမှု အားနညျးသေးတယျလို့ ခငြျးနိုငျငံရေးလေ့လာသူ ကိုထောငျရျက ပွောပါတယျ။
“ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေးတို့ကအစ အရငျတုနျးကလို လုပျပေးနိုငျတာ မရှိတဲ့ အခွအေနေ တှေ့ရတယျ။ ဒီတောျလှနျရေးကာလမှာ ရှိတဲ့အခွအေနမြေိုးနဲ့ အကောငျးဆုံးဖွဈအောငျ ကလေးငယျတှရေဲ့ သူ့ရဲ့အနာဂတျအခွအေနေ ပညာရေးကအစ၊ ကနြျးမာရေးကအစ အခွအေနမြေိုး လကျရှိခကျခဲနပေမေဲ့ ဖွဈအောငျလုပျရတဲ့ အခွအေနမြေိုး သှားဖွဈတယျပေါ့နောျ။ အရငျတုနျးကလိုမြိုး အစိုးရတရပျအနနေဲ့ အကောငျအထညျဖောျတဲ့ဟာမြိုးတှေ လောကျကတော့ ဘယျလိုမှ ထိရောကျပွီးတော့ ကောငျးမှနျလညျပတျနိုငျတဲ့ဟာတော့ မတှေ့ရဘူးပေါ့နောျ။”
ခငြျးပွညျနယျက မွို့နယျပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့မှာ လိုအပျခကြျတှရှေိနပွေီး NUG ဘကျက ပံ့ပိုးမှုမရှိသလောကျ အခွအေနကွေောင့ျလညျး ကိုယျထူကိုယျထပုံစံမြိုးနဲ့ လညျပတျနရေတယျလို့ အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ဝငျတဦးက ပွောပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ခငြျးပွညျနယျအတှငျး မတူညီတဲ့ မြိုးနှယျစု လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှအေကွား အုပျခြုပျရေးပုံစံခဖြို့ကလညျး ခကျခဲနပေါတယျ။
မွို့နယျ ဒသေအသီးသီးမှာ ပွန့ျကွဲနတေဲ့ ခငြျးကာကှယျရေး လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ ကွားမှာလညျး စဈအာဏာရှငျစနဈကို တှနျးလှနျဖို့ ရညျရှယျခကြျ တူကွပမေဲ့ တခွားမတူညီတဲ့ ရညျမှနျးခကြျ ပနျးတိုငျတှလေညျး ရှိနတေယျလို့ လေ့လာသူတှကေ ပွောပါတယျ။
ခငြျးပွညျနယျအလားတူ စဈကိုငျးတိုငျး၊ မကှေးတိုငျး၊ ကယားပွညျနယျမှာလညျး လကျနကျကိုငျခုခံမှုတှေ အရှိနျမွင့ျတကျလာပွီးနောကျ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့တှေ ဖှဲ့စညျးလာကွပါတယျ။ တဖကျမှာလညျး စဈကောငျစီတပျတှရေဲ့ နယျမွရှေငျးလငျး စဈဆငျရေးတှကွေောင့ျ ကြေးရှာနအေိမျတခြို့ မီးရှို့ဖကြျဆီးခံရတာတှေ၊ ဒသေခံ သောငျးနဲ့ခြီ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးရမှုတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။ ကြေးရှာမီးရှို့မှုတှမှောတော့ စဈကောငျစီတပျတှဘေကျက လုပျတာရှိသလို PDF ပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျက စဈကောငျစီလိုလားတဲ့ အမာခံရှာတှကေို မီးရှို့ တိုကျခိုကျတာတှလေညျး ရှိနတောပါ။ စဈအာဏာသိမျးမှု တနှဈကြောျလာပမေဲ့ တိုငျးရငျးသားဒသေ အတောျမြားမြားအပွငျ စဈကိုငျးတိုငျးနဲ့ မကှေးတိုငျး နရောတခြို့တို့မှာ စဈကောငျစီအုပျခြုပျရေး သကျရောကျမှု အားနညျးနဆေဲ ရှိပါတယျ။