စစ်ဘေးရှောင် ရခိုင်ဒုက္ခသည်တွေအခြေအနေ

စစ်ဘေးရှောင် ရခိုင်ဒုက္ခသည်တွေအခြေအနေ

ရခိုငျလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့ (AA) နဲ့ တပျမတောျတို့ကွား ဖွဈပှါးနတေဲ့ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ စဈရှောငျတှေ တနေ့တခွားတိုးလာနပွေီး ဘူးသီးတောငျနဲ့ ရသေ့တောငျ မွို့နယျတှထေဲမှာတော့ စဈရှောငျတှေ (၄၀၀၀) လောကျ ရှိနပေါပွီ။ အဲဒီဒသေတှငျး အခွအေနကေို ဒေါျခငျမြိုးသကျ အထူးအစီအစဉျအဖွဈ တငျဆကျပေးထားပါတယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ မောငျတောခရိုငျ အုပျခြုပျရေးမှူးက ဦးစိုးအောငျပါ။ ပွီးခဲ့တဲ့ (၃) နှဈလောကျက တဘကျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံကို ထှကျပွေးတိမျးရှောငျခဲ့ကွတဲ့ မူဆလငျတှေ နရေပျပွနျရေး အခွအေနတှေကေို ပထမဦးဆုံး ရှငျးပွခဲ့ပါတယျ။

ဦးစိုးအောငျ ။ ။ ဟိန်ဒူ (၁၁) ယောကျ ပါဝငျပါတယျ။ ကနြျတာကတော့ မူဆလငျဘာသာဝငျတှပေါ။ အိမျထောငျစု (၂) စု - ကနြောျတို့က ပွနျလညျဝငျလာသူ (၄၀၀) ရှိတယျ။ အဲဒီအခြိနျကတညျးက ပွနျလညျပို့ဆောငျပေးခွငျး မရှိသေးပါဘူး။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ နှဈ (၂) နိုငျငံ သဘောတူညီခကြျအတိုငျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျ စနဈတကြ ဆောငျရှကျမပေးတဲ့အတှကျ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျရေး အဆငျမပွေ ဖွဈနရေပမေယ့ျ မွနျမာဘကျကတော့ သူတို့ကို ပွနျပွီးတော့ လကျခံဖို့အတှကျ အသင့ျရှိနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။ ဒသေတှငျးမှာ ရခိုငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ (AA) နဲ့ တပျမတောျတို့ကွား တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားနပွေီး ဘူးသီးတောငျ၊ ရသေ့တောငျဒသေတှမှော စဈရှောငျဦးရေ တိုးလာနပေါတယျ။ ဘူးသီးတောငျ စဈရှောငျစခနျးတှဆေီကို မသှားခငျ လှနျခဲ့တဲ့ (၃) နှဈက ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ အရေးအခငျးတှအေတှငျး အိုးအိမျဖကြျဆီးမီးရှို့ခံခဲ့ရတဲ့ မူဆလငျတှေ သူတို့နရေပျတှမှော အိမျပွနျဆောကျဖို့အတှကျ အကူအညီပေးနတေဲ့ မောငျတောမွို့နယျအတှငျးက ပဒငျကြေးရှာအုပျစုကို သှားရောကျခဲ့ပါတယျ။

အဲဒီမှာ နအေိမျတှေ ဆောကျဖို့အတှကျ အစိုးရက အကူအညီပေးနတောကို ကြေးဇူးတငျတယျလို့ ပဒငျကြေးရှာအုပျစု ကောငျးတကာရှာက

အဘူကလနျ ။ ။ ကနြောျတို့မှာ မီးလောငျတဲ့ထဲ ပါသှားလို့ မူလနရောမှာ ပွနျဆောကျခှင့ျပေးတာကို အမြားကွီးကြေးဇူးတငျပါတယျ။ အိမျဆောကျပေးတာကို အမြားကွီးကြေးဇူးတငျပါတယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ မောငျတောမွို့နယျအတှငျးမှာပဲ အိမျခွေ (၂၀၀) လောကျသာပဲရှိတဲ့ ညောငျခြောငျးကြေးရှာမှာတော့ မူဆလငျတှနေဲ့ ရခိုငျတိုငျးရငျးသားတှေ သင့ျသင့ျမွတျမွတျ နထေိုငျကွတယျလို့ အုပျခြုပျရေးမှူး ဦးအောငျကြောျလှက ပွောပါတယျ။

ဦးအောငျကြောျလှ ။ ။ အဆငျပွကွေပါတယျ။ ရောလိုကျသှားလိုကျ သူတို့ဘာသာ သှားလိုကျလာလိုကျနဲ့ အဲဒီလိုပဲ ရောရောနှောနှော နကွေပါတယျ။ ဘာပွူနာမှ မရှိပါဘူး။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ ဒီရှာမှာ အရငျတုနျးက ရခိုငျ (၃၀၀) လောကျနဲ့ မူဆလငျ (၄၀၀၀) လောကျ ရှိခဲ့ပွီး လှနျခဲ့တဲ့ (၃) နှဈက အရေးအခငျးမှာ တဘကျနိုငျငံကို (၃၀၀၀) လောကျ ထှကျသှားတယျလို့ ပွောပါတယျ။ အဲဒီလှတျနတေဲ့ အိမျတှမှော အိမျမီးရှို့ခံရလို့ နစေရာမရှိတဲ့ မူဆလငျတှကေို နရောခထြားပေးတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ ရခိုငျတှေ၊ မူဆလငျတှေ၊ ဟိန်ဒူတှေ အတူတကှ နထေိုငျကွတဲ့ ရှှဇေားကြေးရှာနားမှာတော့ အိန်ဒိယအစိုးရက ဒုက်ခသညျတှအေတှကျ တညျဆောကျပေးထားတဲ့ အိမျအလုံးပေါငျး (၁၅၀) လောကျ ရှိပါတယျ။ အဲဒီမှာ ဟိန်ဒူဒုက်ခသညျ (၈၀၀) ကြောျကို နရောခထြားပါတယျ။ ခမောငျးဆိပျနဲ့ ကြောကျပနျးထူအပါအဝငျ မောငျတောခရိုငျအတှငျးက ကြေးရှာအတောျမြားမြားကနေ မနရေဲလို့ ထှကျပွေးလာကွတဲ့ ဟိန်ဒူတှကေို ဒီအောငျဗလဟိန်ဒူရှာမှာ နရောခထြားပေးတာဖွဈပွီး ဒီအိမျရာတှကေနကွေည့ျရငျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ-မွနျမာ နှဈနိုငျငံနယျစပျ ခွံစညျးရိုးကိုနပွေီး မွငျနရေပါတယျ။ ကိုရှောငျးဇယေကြတော့ ဒီအိမျရာမှာ သူနလောတာ (၆) လကြောျပွီ ဖွဈပမေယ့ျ ရေ၊ မီးအပါအဝငျ လိုအပျနတောက အမြားကွီးရှိနသေေးတယျလို့ ပွောပါတယျ။

ကိုရှောငျးဇယြေ ။ ။ လမျးမရှိဘူး။ ကလေးတှဘောတှေ ရောဂါတှဖွေဈရငျ ကားမရဘူး။ ဒီနရောမှာ ဆေးခနျးလညျး မရှိဘူး။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ ရှာမကြေးရှာမှာတော့ ကိုးတနျ၊ ဆယျတနျး ကြောငျးသူကြောငျးသားလေးတှကေို အခမဲ့ပညာဒါန ပေးဝနေတေဲ့ သီရိမငျ်ဂလာရှာမကြောငျးဆရာတောျဆီမှာ ခိုလှုံနတေဲ့ စဈရှောငျလူငယျတှကေ (၅၀) လောကျ ရှိပါတယျ။ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားနတေဲ့ ဒသေတှငျးကြေးရှာတှကေနေ ရှောငျပွေးလာကွတဲ့ ဒီကလေးတှရေဲ့ ပညာရေးအတှကျ အကူအညီတှေ အမြားကွီးလိုနသေေးတယျလို့ ဆရာတောျအရှငျဝိက်ခဏ က မိန့ျပါတယျ။

ဆရာတောျအရှငျဝိက်ခဏ ။ ။ ဦးပဉ်ဇငျးမှာက နံပတျတဈ အခကျအခဲဆုံးက နရောပါ။ နရောမရှိတဲ့အတှကျ ကလေးမတှကေို ထားဖို့အတှကျ နရောမရှိဘူး။ နရောမရှိတဲ့အတှကျ ရှာထဲမှာ အိမျအားတဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှဆေီက ငှကွေေးနဲ့ တနျတဲ့အိမျတှကေို ငှားပွီးတော့ထားရတယျ။ နံပတျနှဈက ယောကြျားလေး - ပထမဦးဆုံး ရောကျလာတဲ့ ကြောငျးသားတှကေို (၃၀) လောကျပဲ လကျခံမယျလို့ထားပွီး မြားလာတဲ့အခါ ဦးပဉ်ဖငျးမှာ နဖေို့ထိုငျဖို့ အခကျအခဲ ဖွဈလာခဲ့တယျ။ ဒုတိယအခကြျကတော့ စားရေးသောကျရေး - စားဖို့အတှကျ ဌာနဆိုငျရာတှကေလညျး မလှူ၊ နောကျပွီး ပွညျတှငျးပွညျပ အဖှဲ့အစညျးတှကေလညျး လှူဒါနျးတာမရှိဘူး။ ဦးပဉ်ဖငျး တရားတှေ ဘာတှလေိုကျဟောပွီးတော့ ရှာတယျ။ တရားဟောလို့ရတဲ့ငှနေဲ့ ဒီကလေးတှကေို အဆငျပွသေလို ဒီလိုကြှေးမှေးတာ ဖွဈတယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ ဆညျတောျရှာက တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ဆရာတော့ျကြောငျးကို ရောကျလာတဲ့ မလှမွတျဝငျးကတော့ ဆယျတနျးစာမေးပှဲ ဖွမေယ့ျသူပါ။

မလှမွတျဝငျး ။ ။ စာတော့ ကကြျတော့ကကြျတယျ။ ဒါပမေဲ့ စိတျထဲမှာတော့ ရှာမှာကနြျခဲ့တဲ့ အဖေ၊ အမတှေကေို စိုးရိမျတှေ။ အဖေ၊ အမတေို့ အဆငျပွပေါ့မလား။ နောကျပွီးတော့ ဒီမှာလာနတော ကိုယျကတော့ အဆငျပွတေယျ။ ဒါပမေဲ့ အဖေ၊ အမေ အဆငျပွပေါ့မလား။ စဈပှဲတှေ၊ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ရှာမှာ ဘယျလိုရှိနမေလဲ။ အဖေ၊ အမတေို့ကို စိုးရိမျတယျ။ အကိုတှကေို စိုးရိမျတယျ။ ရှာကိုလညျး စာမပို့ဖွဈဘူး။ တခါတလကွေရငျ ငိုမိတယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ စဈဘေးရှောငျ ကလေးငယျ အယောကျ (၄၀) လောကျကို ပညာသငျပေးနတေဲ့ ရှာမ မူလတနျးလှနျကြောငျးမှာတော့ စတုတ်ထတနျးကြောငျးသားလေးတှေ အစိုးရစဈ စာမေးပှဲဖွဖေို့ လုပျနပေါတယျ။ စဈရှေုာငျကလေးငယျ (၃) ယောကျအတှကျပါ စာမေးပှဲစဈပေးနတေယျလို့ ကြောငျးအုပျကွီး ဦးသနျးလှိုငျက ပွောပါတယျ။

ဦးသနျးလှိုငျ ။ ။ စာမေးပှဲ ဖွလေို့မရလို့ ဒီကိုထှကျပွေးလာလို့ ဒီမှာပဲ ကနြောျတို့ စာစဈဌာနမှာပဲ ဝငျပွီးတော့ ဖွကွေတာပေါ့။ ကနြောျတို့ကြောငျးမှာတော့ … စာသငျဆောငျက မရှိဘူး။ ဆောကျလကျစ ကြောငျးတဆောငျက မပွီသေးဘူး ဖွဈနတေယျ။ (၁) နှဈ (၂) နှဈလောကျ ဖွဈနပွေီဆိုတော့ ကလေးတှေ သငျကွားရေးမှာ အဆောငျ၊ စာသငျခနျး အဆငျမပွဘေူး ဖွဈနတေယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ လမျးမဘုနျးတောျကွီးကြောငျး စဈရှောငျစခနျးမှာတော့ စဈရှောငျက (၂၀၀၀) ကြောျ ရှိပါတယျ။ ဒီစခနျးမှာ ခိုလှုံနတေဲ့ စဈရှောငျတှေ နထေိုငျဖို့အတှကျ အိမျရာတှေ ဦးစီးပွီး တညျဆောကျပေးသူက မယေုသောကျရသေန့ျက ဦးဇောျဝငျး ဖွဈပါတယျ။

ဦးဇောျဝငျး ။ ။ အဓိကတော့ သူတို့လုံခွုံရေးပါ။ လုံခွုံရေးဆိုတာ လူတယောကျရဲ့ ပညာရေးလုံခွုံမှု၊ ကနြျးမာရေးလုံခွုံမှု၊ အလုပျအကိုငျအခှင့ျအရေး လုံခွုံမှု - ဒီ (၃) ခုစလုံးအတှကျ လုံခွုံမှုတှေ သူတို့မှာ ပြောကျဆုံးနကွေတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ဒီ စခနျးတှမှောရှိတဲ့ လူတှရေဲ့ စားဝတျနရေေးအတှကျကတော့ ကနြောျတို့ အစိုးရလူကယျပွနျကနေ တနေ့ကို ဆနျ (၂) လုံးပေးတယျ။ ဒီဆနျ (၂) လုံးနဲ့ပဲ ဒီမှာဖွဈသလို ကွိုးစားပွီးရုနျးကနျ ရပျတညျနကွေတယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ ဒီစဈရှောငျစခနျးမှာ နရေတဲ့ မိနျးမပြိုလေးတှကေလညျး မြှောျလင့ျခကြျ ကငျးမဲ့နကွေပါတယျ။

မခငျစောမူ ။ ။ တညလုံး ဗုံးတှငျးထဲမှာ နရေတယျ။ အဲဒီမှာ တမိသားစုလုံး တညလုံးနပွေီးတော့ မနကျမိုးလငျးတော့ အပေါျတကျတာနဲ့ သူတို့က ပဈကွပွနျတယျ။ မိုးလငျးလညျး ပဈကွတယျ။ အဲဒီတော့ သမီးတို့ မနရေဲတော့ဘူး။ ထမငျးလညျး မစားရသေးဘူး။ ထမငျးလညျး မခကြျရသေးဘူး။ အဲဒီတော့ ဒီခြောငျးတဘကျကမျးကို အကုနျလုံး ရှာကနေ ပွေးကွတယျ။
မခငျခငျဝငျး ။ ။ တိုကျပှဲတှကေို ရပျစခေငြျတယျ။ သမီးတို့လညျး ရှာပွနျခငြျတယျ။ အဲဒါ ဒီမှာနရောတာ သမီးတို့ စိတျမလနျးဘူး။ မပြောျရှှငျကွဘူး။ ရှာမှာပဲ နခေငြျတယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ ရနျအောငျမွေ ဘုနျးတောျကွီးကြောငျးမှာတော့ စဈရှောငျက (၅၀၀) ကြောျရှိပွီး သူတို့တှေ အားမငယျအောငျ မွို့ခံလူငယျတှကေ တေးဂီတနဲ့ လာရောကျဖြောျဖွလေေ့ ရှိပါတယျ။ နရုံတောငျကနေ ထှကျပွေးလာတဲ့ ဒေါျစောဖွူကတော့ ကွောကျလို့ထှကျပွေးလာတာလို့ ပွောပါတယျ။

စဈရှောငျစခနျးမှာ ဝမျးပကြျနတေဲ့ ကလေးငယျရဲ့ဖခငျ ကိုမောငျမောငျထှနျးတို့ရဲ့ မိသားစုဟာ နရုံတောငျကနေ စဈရှောငျလာတာ (၂) နှဈလောကျ ရှိနပေါပွီ။

မောငျမောငျထှနျး ။ ။ စဈပှဲတှေ ဖွဈတယျဆိုရငျ ပွညျသူတှေ ဒုက်ခရောကျတယျ။ ဖွဈတယျဆိုရငျ လူတှနေဲ့အဝေးကွီးမှာ ဖွဈရငျကောငျးပါတယျ။ အခုက ရှာနား၊ ရှာကိုဝငျပဈ ဘာမှတိုကျပှဲဖွဈတာ မဟုတျဘူး။ ဟိုကိုပဈလိုကျ ဒီကိုပဈလိုကျနဲ့ - လကျနကျကွီးတှပေဈတယျ။ ဘယျနရောထိထိမှနျးမသိ ကတြဲ့နရောမှာ လူသေ - အဲဒီလိုမြိုး။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ ဒီခရီးစဉျနောကျဆုံးနေ့မှာတော့ စဈတှမှောရှိတဲ့ သကျကယျပွငျဒုက်ခသညျစခနျးကို သှားရောကျခဲ့ပါတယျ။ အခုရောကျနတောကတော့ သကျကယျပွငျပါ။ သကျကယျပွငျစခနျးက စဈတှမွေို့မှာ ရှိပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျဖွဈနတေဲ့ အခွအေနတှေေ သိရအောငျဆိုပွီးတော့ ပွညျတှငျးပွညျပ ခရီးစဉျတှကေို (၃) ရကျတာ အစိုးရကနေ လိုကျပို့ပေးပါတယျ။ လိုကျပို့ပေးတဲ့နရောမှာ ဒီနေ့က နောကျဆုံးနေ့ပါ။

၂၀၁၂ ခုနှဈကတညျးက စတငျခဲ့တဲ့ ဒီစခနျးမှာ အိမျထောငျစုက (၁) ထောငျ ရှိနပွေီ၊ လူဦးရကေ (၅၇၀၀) ကြောျ ရှိပါတယျ။ မူဆလငျဒုက်ခသညျတှကေ လှတျလှတျလပျလပျ သှားလာခှင့ျကို လိုခငြျနကွေတာပါ။

ဦးရှှလှေ ။ ။ ကနြောျတို့ အဓိကလိုခငြျတာ ကနြောျတို့နိုငျငံသားပါ - Citizenship ။ ကနြောျတို့ ဒီနိုငျငံမှာ မှေးပါတယျ။ ဒီရသေောကျပွီး နလောခဲ့ပါတယျ။ ကနြော့ျအဖေ၊ အမေ၊ ဘိုးဘှားအကုနျလုံး ဒီနိုငျငံမှာပဲ မှေးခဲ့တာပါ။ အဲဒါကွောင့ျလဲ ကနြောျတို့လညျး ဒီလိုဖွဈနတောကို စိတျမကောငျးပါဘူး။ ကနြောျတို့မှာ ဘာဖွဈလို့ နောကျတနရောသှားလဲ မရတာလဲ။ ကနြောျတို့ အဲဒီလိုမြိုး တိုငျးရငျးသားတှေ နတေဲ့ပုံစံမြိုးနဲ့ ပူးပေါငျးပွီးတော့၊ ညှိနှိုငျးပွီးတော့ … ပွည့ျဝသှားပါပွီ။ အဲဒါကို ထားလို့မရပါ။ ပွနျပွီးတော့ စလိုကျပွီးတော့ ဒီနိုငျငံမှာ မှေးတဲ့ပုံစံနဲ့ ဒီနိုငျငံဥပဒအေတိုငျး ဆောငျရှကျပွီးတော့ သှားစခေငြျပါတယျ။ ကိုယ့ျရဲ့မူလနရောကို သှားစခေငြျပါတယျ။

ဒေါျခငျမြိုးသကျ ။ ။ စခနျးက လူပေါငျး (၆၀၀၀) လောကျရှိပွီးတော့ အိမျခွပေေါငျးကတော့ (၁၀၀၀) ရှိပါတယျ။ သူတို့အနနေဲ့ အဆငျပွပွေေ ရှိပမေယ့ျ သူတို့လှတျလှတျလပျလပျ ရစခေငြျပါတယျလို့ ပွောသှားပါတယျ။

==ZawGyi==

ရခိုင်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ (AA) နဲ့ တပ်မတော်တို့ကြား ဖြစ်ပွါးနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်ရှောင်တွေ တနေ့တခြားတိုးလာနေပြီး ဘူးသီးတောင်နဲ့ ရသေ့တောင် မြို့နယ်တွေထဲမှာတော့ စစ်ရှောင်တွေ (၄၀၀၀) လောက် ရှိနေပါပြီ။ အဲဒီဒေသတွင်း အခြေအနေကို ဒေါ်ခင်မျိုးသက် အထူးအစီအစဉ်အဖြစ် တင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ မောင်တောခရိုင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ဦးစိုးအောင်ပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ (၃) နှစ်လောက်က တဘက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြတဲ့ မူဆလင်တွေ နေရပ်ပြန်ရေး အခြေအနေတွေကို ပထမဦးဆုံး ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။

ဦးစိုးအောင် ။ ။ ဟိန္ဒူ (၁၁) ယောက် ပါဝင်ပါတယ်။ ကျန်တာကတော့ မူဆလင်ဘာသာဝင်တွေပါ။ အိမ်ထောင်စု (၂) စု - ကျနော်တို့က ပြန်လည်ဝင်လာသူ (၄၀၀) ရှိတယ်။ အဲဒီအချိန်ကတည်းက ပြန်လည်ပို့ဆောင်ပေးခြင်း မရှိသေးပါဘူး။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ နှစ် (၂) နိုင်ငံ သဘောတူညီချက်အတိုင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက် စနစ်တကျ ဆောင်ရွက်မပေးတဲ့အတွက် ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ရေး အဆင်မပြေ ဖြစ်နေရပေမယ့် မြန်မာဘက်ကတော့ သူတို့ကို ပြန်ပြီးတော့ လက်ခံဖို့အတွက် အသင့်ရှိနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ဒေသတွင်းမှာ ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ (AA) နဲ့ တပ်မတော်တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေပြီး ဘူးသီးတောင်၊ ရသေ့တောင်ဒေသတွေမှာ စစ်ရှောင်ဦးရေ တိုးလာနေပါတယ်။ ဘူးသီးတောင် စစ်ရှောင်စခန်းတွေဆီကို မသွားခင် လွန်ခဲ့တဲ့ (၃) နှစ်က ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အရေးအခင်းတွေအတွင်း အိုးအိမ်ဖျက်ဆီးမီးရှို့ခံခဲ့ရတဲ့ မူဆလင်တွေ သူတို့နေရပ်တွေမှာ အိမ်ပြန်ဆောက်ဖို့အတွက် အကူအညီပေးနေတဲ့ မောင်တောမြို့နယ်အတွင်းက ပဒင်ကျေးရွာအုပ်စုကို သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီမှာ နေအိမ်တွေ ဆောက်ဖို့အတွက် အစိုးရက အကူအညီပေးနေတာကို ကျေးဇူးတင်တယ်လို့ ပဒင်ကျေးရွာအုပ်စု ကောင်းတကာရွာက

အဘူကလန် ။ ။ ကျနော်တို့မှာ မီးလောင်တဲ့ထဲ ပါသွားလို့ မူလနေရာမှာ ပြန်ဆောက်ခွင့်ပေးတာကို အများကြီးကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အိမ်ဆောက်ပေးတာကို အများကြီးကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ မောင်တောမြို့နယ်အတွင်းမှာပဲ အိမ်ခြေ (၂၀၀) လောက်သာပဲရှိတဲ့ ညောင်ချောင်းကျေးရွာမှာတော့ မူဆလင်တွေနဲ့ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားတွေ သင့်သင့်မြတ်မြတ် နေထိုင်ကြတယ်လို့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးအောင်ကျော်လှက ပြောပါတယ်။

ဦးအောင်ကျော်လှ ။ ။ အဆင်ပြေကြပါတယ်။ ရောလိုက်သွားလိုက် သူတို့ဘာသာ သွားလိုက်လာလိုက်နဲ့ အဲဒီလိုပဲ ရောရောနှောနှော နေကြပါတယ်။ ဘာပြဿနာမှ မရှိပါဘူး။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ ဒီရွာမှာ အရင်တုန်းက ရခိုင် (၃၀၀) လောက်နဲ့ မူဆလင် (၄၀၀၀) လောက် ရှိခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့တဲ့ (၃) နှစ်က အရေးအခင်းမှာ တဘက်နိုင်ငံကို (၃၀၀၀) လောက် ထွက်သွားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အဲဒီလွတ်နေတဲ့ အိမ်တွေမှာ အိမ်မီးရှို့ခံရလို့ နေစရာမရှိတဲ့ မူဆလင်တွေကို နေရာချထားပေးတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ ရခိုင်တွေ၊ မူဆလင်တွေ၊ ဟိန္ဒူတွေ အတူတကွ နေထိုင်ကြတဲ့ ရွှေဇားကျေးရွာနားမှာတော့ အိန္ဒိယအစိုးရက ဒုက္ခသည်တွေအတွက် တည်ဆောက်ပေးထားတဲ့ အိမ်အလုံးပေါင်း (၁၅၀) လောက် ရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာ ဟိန္ဒူဒုက္ခသည် (၈၀၀) ကျော်ကို နေရာချထားပါတယ်။ ခမောင်းဆိပ်နဲ့ ကျောက်ပန်းထူအပါအဝင် မောင်တောခရိုင်အတွင်းက ကျေးရွာအတော်များများကနေ မနေရဲလို့ ထွက်ပြေးလာကြတဲ့ ဟိန္ဒူတွေကို ဒီအောင်ဗလဟိန္ဒူရွာမှာ နေရာချထားပေးတာဖြစ်ပြီး ဒီအိမ်ရာတွေကနေကြည့်ရင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ် ခြံစည်းရိုးကိုနေပြီး မြင်နေရပါတယ်။ ကိုရှောင်းဇေယျကတော့ ဒီအိမ်ရာမှာ သူနေလာတာ (၆) လကျော်ပြီ ဖြစ်ပေမယ့် ရေ၊ မီးအပါအဝင် လိုအပ်နေတာက အများကြီးရှိနေသေးတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

ကိုရှောင်းဇေယျ ။ ။ လမ်းမရှိဘူး။ ကလေးတွေဘာတွေ ရောဂါတွေဖြစ်ရင် ကားမရဘူး။ ဒီနေရာမှာ ဆေးခန်းလည်း မရှိဘူး။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ ရွာမကျေးရွာမှာတော့ ကိုးတန်၊ ဆယ်တန်း ကျောင်းသူကျောင်းသားလေးတွေကို အခမဲ့ပညာဒါန ပေးဝေနေတဲ့ သီရိမင်္ဂလာရွာမကျောင်းဆရာတော်ဆီမှာ ခိုလှုံနေတဲ့ စစ်ရှောင်လူငယ်တွေက (၅၀) လောက် ရှိပါတယ်။ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ဒေသတွင်းကျေးရွာတွေကနေ ရှောင်ပြေးလာကြတဲ့ ဒီကလေးတွေရဲ့ ပညာရေးအတွက် အကူအညီတွေ အများကြီးလိုနေသေးတယ်လို့ ဆရာတော်အရှင်ဝိက္ခဏ က မိန့်ပါတယ်။

ဆရာတော်အရှင်ဝိက္ခဏ ။ ။ ဦးပဉ္ဇင်းမှာက နံပတ်တစ် အခက်အခဲဆုံးက နေရာပါ။ နေရာမရှိတဲ့အတွက် ကလေးမတွေကို ထားဖို့အတွက် နေရာမရှိဘူး။ နေရာမရှိတဲ့အတွက် ရွာထဲမှာ အိမ်အားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေဆီက ငွေကြေးနဲ့ တန်တဲ့အိမ်တွေကို ငှားပြီးတော့ထားရတယ်။ နံပတ်နှစ်က ယောကျ်ားလေး - ပထမဦးဆုံး ရောက်လာတဲ့ ကျောင်းသားတွေကို (၃၀) လောက်ပဲ လက်ခံမယ်လို့ထားပြီး များလာတဲ့အခါ ဦးပဉ္ဖင်းမှာ နေဖို့ထိုင်ဖို့ အခက်အခဲ ဖြစ်လာခဲ့တယ်။ ဒုတိယအချက်ကတော့ စားရေးသောက်ရေး - စားဖို့အတွက် ဌာနဆိုင်ရာတွေကလည်း မလှူ၊ နောက်ပြီး ပြည်တွင်းပြည်ပ အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း လှူဒါန်းတာမရှိဘူး။ ဦးပဉ္ဖင်း တရားတွေ ဘာတွေလိုက်ဟောပြီးတော့ ရှာတယ်။ တရားဟောလို့ရတဲ့ငွေနဲ့ ဒီကလေးတွေကို အဆင်ပြေသလို ဒီလိုကျွေးမွေးတာ ဖြစ်တယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ ဆည်တော်ရွာက တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ဆရာတော့်ကျောင်းကို ရောက်လာတဲ့ မလှမြတ်ဝင်းကတော့ ဆယ်တန်းစာမေးပွဲ ဖြေမယ့်သူပါ။

မလှမြတ်ဝင်း ။ ။ စာတော့ ကျက်တော့ကျက်တယ်။ ဒါပေမဲ့ စိတ်ထဲမှာတော့ ရွာမှာကျန်ခဲ့တဲ့ အဖေ၊ အမေတွေကို စိုးရိမ်တွေ။ အဖေ၊ အမေတို့ အဆင်ပြေပါ့မလား။ နောက်ပြီးတော့ ဒီမှာလာနေတာ ကိုယ်ကတော့ အဆင်ပြေတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဖေ၊ အမေ အဆင်ပြေပါ့မလား။ စစ်ပွဲတွေ၊ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ရွာမှာ ဘယ်လိုရှိနေမလဲ။ အဖေ၊ အမေတို့ကို စိုးရိမ်တယ်။ အကိုတွေကို စိုးရိမ်တယ်။ ရွာကိုလည်း စာမပို့ဖြစ်ဘူး။ တခါတလေကြရင် ငိုမိတယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ စစ်ဘေးရှောင် ကလေးငယ် အယောက် (၄၀) လောက်ကို ပညာသင်ပေးနေတဲ့ ရွာမ မူလတန်းလွန်ကျောင်းမှာတော့ စတုတ္ထတန်းကျောင်းသားလေးတွေ အစိုးရစစ် စာမေးပွဲဖြေဖို့ လုပ်နေပါတယ်။ စစ်ရှေုာင်ကလေးငယ် (၃) ယောက်အတွက်ပါ စာမေးပွဲစစ်ပေးနေတယ်လို့ ကျောင်းအုပ်ကြီး ဦးသန်းလှိုင်က ပြောပါတယ်။

ဦးသန်းလှိုင် ။ ။ စာမေးပွဲ ဖြေလို့မရလို့ ဒီကိုထွက်ပြေးလာလို့ ဒီမှာပဲ ကျနော်တို့ စာစစ်ဌာနမှာပဲ ဝင်ပြီးတော့ ဖြေကြတာပေါ့။ ကျနော်တို့ကျောင်းမှာတော့ … စာသင်ဆောင်က မရှိဘူး။ ဆောက်လက်စ ကျောင်းတဆောင်က မပြီသေးဘူး ဖြစ်နေတယ်။ (၁) နှစ် (၂) နှစ်လောက် ဖြစ်နေပြီဆိုတော့ ကလေးတွေ သင်ကြားရေးမှာ အဆောင်၊ စာသင်ခန်း အဆင်မပြေဘူး ဖြစ်နေတယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ လမ်းမဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း စစ်ရှောင်စခန်းမှာတော့ စစ်ရှောင်က (၂၀၀၀) ကျော် ရှိပါတယ်။ ဒီစခန်းမှာ ခိုလှုံနေတဲ့ စစ်ရှောင်တွေ နေထိုင်ဖို့အတွက် အိမ်ရာတွေ ဦးစီးပြီး တည်ဆောက်ပေးသူက မေယုသောက်ရေသန့်က ဦးဇော်ဝင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဦးဇော်ဝင်း ။ ။ အဓိကတော့ သူတို့လုံခြုံရေးပါ။ လုံခြုံရေးဆိုတာ လူတယောက်ရဲ့ ပညာရေးလုံခြုံမှု၊ ကျန်းမာရေးလုံခြုံမှု၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အရေး လုံခြုံမှု - ဒီ (၃) ခုစလုံးအတွက် လုံခြုံမှုတွေ သူတို့မှာ ပျောက်ဆုံးနေကြတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီ စခန်းတွေမှာရှိတဲ့ လူတွေရဲ့ စားဝတ်နေရေးအတွက်ကတော့ ကျနော်တို့ အစိုးရလူကယ်ပြန်ကနေ တနေ့ကို ဆန် (၂) လုံးပေးတယ်။ ဒီဆန် (၂) လုံးနဲ့ပဲ ဒီမှာဖြစ်သလို ကြိုးစားပြီးရုန်းကန် ရပ်တည်နေကြတယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ ဒီစစ်ရှောင်စခန်းမှာ နေရတဲ့ မိန်းမပျိုလေးတွေကလည်း မျှော်လင့်ချက် ကင်းမဲ့နေကြပါတယ်။

မခင်စောမူ ။ ။ တညလုံး ဗုံးတွင်းထဲမှာ နေရတယ်။ အဲဒီမှာ တမိသားစုလုံး တညလုံးနေပြီးတော့ မနက်မိုးလင်းတော့ အပေါ်တက်တာနဲ့ သူတို့က ပစ်ကြပြန်တယ်။ မိုးလင်းလည်း ပစ်ကြတယ်။ အဲဒီတော့ သမီးတို့ မနေရဲတော့ဘူး။ ထမင်းလည်း မစားရသေးဘူး။ ထမင်းလည်း မချက်ရသေးဘူး။ အဲဒီတော့ ဒီချောင်းတဘက်ကမ်းကို အကုန်လုံး ရွာကနေ ပြေးကြတယ်။
မခင်ခင်ဝင်း ။ ။ တိုက်ပွဲတွေကို ရပ်စေချင်တယ်။ သမီးတို့လည်း ရွာပြန်ချင်တယ်။ အဲဒါ ဒီမှာနေရာတာ သမီးတို့ စိတ်မလန်းဘူး။ မပျော်ရွှင်ကြဘူး။ ရွာမှာပဲ နေချင်တယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ ရန်အောင်မြေ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းမှာတော့ စစ်ရှောင်က (၅၀၀) ကျော်ရှိပြီး သူတို့တွေ အားမငယ်အောင် မြို့ခံလူငယ်တွေက တေးဂီတနဲ့ လာရောက်ဖျော်ဖြေလေ့ ရှိပါတယ်။ နရုံတောင်ကနေ ထွက်ပြေးလာတဲ့ ဒေါ်စောဖြူကတော့ ကြောက်လို့ထွက်ပြေးလာတာလို့ ပြောပါတယ်။

စစ်ရှောင်စခန်းမှာ ဝမ်းပျက်နေတဲ့ ကလေးငယ်ရဲ့ဖခင် ကိုမောင်မောင်ထွန်းတို့ရဲ့ မိသားစုဟာ နရုံတောင်ကနေ စစ်ရှောင်လာတာ (၂) နှစ်လောက် ရှိနေပါပြီ။

မောင်မောင်ထွန်း ။ ။ စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်တယ်ဆိုရင် ပြည်သူတွေ ဒုက္ခရောက်တယ်။ ဖြစ်တယ်ဆိုရင် လူတွေနဲ့အဝေးကြီးမှာ ဖြစ်ရင်ကောင်းပါတယ်။ အခုက ရွာနား၊ ရွာကိုဝင်ပစ် ဘာမှတိုက်ပွဲဖြစ်တာ မဟုတ်ဘူး။ ဟိုကိုပစ်လိုက် ဒီကိုပစ်လိုက်နဲ့ - လက်နက်ကြီးတွေပစ်တယ်။ ဘယ်နေရာထိထိမှန်းမသိ ကျတဲ့နေရာမှာ လူသေ - အဲဒီလိုမျိုး။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ ဒီခရီးစဉ်နောက်ဆုံးနေ့မှာတော့ စစ်တွေမှာရှိတဲ့ သက်ကယ်ပြင်ဒုက္ခသည်စခန်းကို သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။ အခုရောက်နေတာကတော့ သက်ကယ်ပြင်ပါ။ သက်ကယ်ပြင်စခန်းက စစ်တွေမြို့မှာ ရှိပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေတွေ သိရအောင်ဆိုပြီးတော့ ပြည်တွင်းပြည်ပ ခရီးစဉ်တွေကို (၃) ရက်တာ အစိုးရကနေ လိုက်ပို့ပေးပါတယ်။ လိုက်ပို့ပေးတဲ့နေရာမှာ ဒီနေ့က နောက်ဆုံးနေ့ပါ။

၂၀၁၂ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ခဲ့တဲ့ ဒီစခန်းမှာ အိမ်ထောင်စုက (၁) ထောင် ရှိနေပြီ၊ လူဦးရေက (၅၇၀၀) ကျော် ရှိပါတယ်။ မူဆလင်ဒုက္ခသည်တွေက လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာခွင့်ကို လိုချင်နေကြတာပါ။

ဦးရွှေလှ ။ ။ ကျနော်တို့ အဓိကလိုချင်တာ ကျနော်တို့နိုင်ငံသားပါ - Citizenship ။ ကျနော်တို့ ဒီနိုင်ငံမှာ မွေးပါတယ်။ ဒီရေသောက်ပြီး နေလာခဲ့ပါတယ်။ ကျနော့်အဖေ၊ အမေ၊ ဘိုးဘွားအကုန်လုံး ဒီနိုင်ငံမှာပဲ မွေးခဲ့တာပါ။ အဲဒါကြောင့်လဲ ကျနော်တို့လည်း ဒီလိုဖြစ်နေတာကို စိတ်မကောင်းပါဘူး။ ကျနော်တို့မှာ ဘာဖြစ်လို့ နောက်တနေရာသွားလဲ မရတာလဲ။ ကျနော်တို့ အဲဒီလိုမျိုး တိုင်းရင်းသားတွေ နေတဲ့ပုံစံမျိုးနဲ့ ပူးပေါင်းပြီးတော့၊ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ … ပြည့်ဝသွားပါပြီ။ အဲဒါကို ထားလို့မရပါ။ ပြန်ပြီးတော့ စလိုက်ပြီးတော့ ဒီနိုင်ငံမှာ မွေးတဲ့ပုံစံနဲ့ ဒီနိုင်ငံဥပဒေအတိုင်း ဆောင်ရွက်ပြီးတော့ သွားစေချင်ပါတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့မူလနေရာကို သွားစေချင်ပါတယ်။

ဒေါ်ခင်မျိုးသက် ။ ။ စခန်းက လူပေါင်း (၆၀၀၀) လောက်ရှိပြီးတော့ အိမ်ခြေပေါင်းကတော့ (၁၀၀၀) ရှိပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ အဆင်ပြေပြေ ရှိပေမယ့် သူတို့လွတ်လွတ်လပ်လပ် ရစေချင်ပါတယ်လို့ ပြောသွားပါတယ်။