(Zawgyi/ Unicode)
အမေရိကန်သမိုင်းမှာ အရှည်ကြာဆုံးတိုက်ခိုက်ခဲ့ရတဲ့ အာဖဂန်က အနှစ် ၂၀ ကြာစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ပြီး အမေရိကန်တပ်တွေ အာဖဂန်နစ္စတန်ကနေ ပြန်ရုပ်သိမ်းခဲ့ရတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken က တနင်္လာနေ့ လွှတ်တော်ကြားနာပွဲမှာ ခုခံကာကွယ်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
တကယ်လို့ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်သာ စစ်ပွဲကို ဆက်ပြီး ဆင်နွှဲမယ်ဆိုရင် အာဖဂန်မှာ တာလီဘန်တွေ မထိန်းချုပ်အောင် ကာကွယ်ဖို့နဲ့ အမေရိကန်အကျိုးစီးပွါးကို ခုခံကာကွယ်ဖို့ အမေရိကန်တပ်တွေကို အာဖဂန်ကို ထပ်စေလွှတ်ဖို့ လိုအပ်မှာ ဖြစ်သလို ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေရှိလာနိုင်ပြီး အာဖဂန်ကနေ ရုန်းမထွက်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေနိုင်တယ်လို့ အောက်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြားရေးကော်မတီရှေ့မှောက်မှာ ဝန်ကြီး Blinken က ထွက်ဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အာဖဂန်မှာ ခုထက်ပိုအချိန်ကြာကြာ ဆက်နေရင် အာဖဂန်လုံခြုံရေးတပ်တွေ ဒါမှမဟုတ် အာဖဂန်အစိုးရဘက်က သူတို့ ဘာသာ ရပ်တည် နိုင်စွမ်းရှိလာနိုင်မယ် ဆိုတဲ့ အထောက်အထားလည်း တစုံတရာ မတွေ့ရဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
အမေရိကန်က နှစ်ပေါင်း ၂၀ကြာ ဒေါ်လာဘီလီယံ ရာနဲ့ချီ ထောက်ပံ့မှုတွေ၊ စစ်လက်နက်နဲ့ စစ်သင်တန်းတွေ ပေးခဲ့တာတောင် ဘာမှ မထူးခြားရင် နောက် ၁ နှစ် ဖြစ်စေ၊ ၅ နှစ် ဒါမှမဟုတ် ၁၀ နှစ် ထပ်ပေးလည်း ထူးခြားနိုင်မှာ မဟုတ်ကြောင်း လွှတ်တော်မှာ ဝန်ကြီး Blinken က တင်ပြခဲ့တာပါ။
အာဖဂန်သမ္မတ Ashraf Ghani ဟာ သြဂုတ်လလယ်မှာ UAE အာရပ်စော်ဘွားများ သမ္မတနိုင်ငံကို ထွက်ပြေးခဲ့တဲ့ နောက် တာလီဘန်တွေက နိုင်ငံကို ထိန်းချုပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်က တပ်တွေ သြဂုတ်လကုန်မှာ အာဖဂန်ကနေ အပြီးတိုင် ပြန်ရုပ်သိမ်းခဲ့သလို အမေရိကန်နိုင်ငံသား ၅ ၅၀၀ လောက်နဲ့ အတူ အာဖဂန်နိုင်ငံသားအများစုပါတဲ့ လူပေါင်း ၁၂၄ ၀၀၀ လောက်ကို ကာဘူးလ် လေဆိပ်ကနေ ကယ်ထုတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဖဂန်မှာတော့ အမေရိကန် နိုင်ငံသား ၁၀၀ လောက် ကျန်နေသေးတာပါ။
Your browser doesn’t support HTML5
(Unicode)
အမရေိကနျသမိုငျးမှာ အရှညျကွာဆုံးတိုကျခိုကျခဲ့ရတဲ့ အာဖဂနျက အနှဈ ၂၀ ကွာစဈပှဲ အဆုံးသတျပွီး အမရေိကနျတပျတှေ အာဖဂနျနစ်စတနျကနေ ပွနျရုပျသိမျးခဲ့ရတာနဲ့ ပတျသကျပွီး နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Antony Blinken က တနငျ်လာနေ့ လှှတျတောျကွားနာပှဲမှာ ခုခံကာကှယျပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
တကယျလို့ သမ်မတဂြိုးဘိုငျဒနျသာ စဈပှဲကို ဆကျပွီး ဆငျနှှဲမယျဆိုရငျ အာဖဂနျမှာ တာလီဘနျတှေ မထိနျးခြုပျအောငျ ကာကှယျဖို့နဲ့ အမရေိကနျအကြိုးစီးပှါးကို ခုခံကာကှယျဖို့ အမရေိကနျတပျတှကေို အာဖဂနျကို ထပျစလှေှတျဖို့ လိုအပျမှာ ဖွဈသလို ထိခိုကျသဆေုံးမှုတှရှေိလာနိုငျပွီး အာဖဂနျကနေ ရုနျးမထှကျနိုငျဘဲ ဖွဈနနေိုငျတယျလို့ အောကျလှှတျတောျ နိုငျငံခွားရေးကောျမတီရှေ့မှောကျမှာ ဝနျကွီး Blinken က ထှကျဆိုခဲ့ပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ အာဖဂနျမှာ ခုထကျပိုအခြိနျကွာကွာ ဆကျနရေငျ အာဖဂနျလုံခွုံရေးတပျတှေ ဒါမှမဟုတျ အာဖဂနျအစိုးရဘကျက သူတို့ ဘာသာ ရပျတညျ နိုငျစှမျးရှိလာနိုငျမယျ ဆိုတဲ့ အထောကျအထားလညျး တစုံတရာ မတှေ့ရဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
အမရေိကနျက နှဈပေါငျး ၂၀ကွာ ဒေါျလာဘီလီယံ ရာနဲ့ခြီ ထောကျပံ့မှုတှေ၊ စဈလကျနကျနဲ့ စဈသငျတနျးတှေ ပေးခဲ့တာတောငျ ဘာမှ မထူးခွားရငျ နောကျ ၁ နှဈ ဖွဈစေ၊ ၅ နှဈ ဒါမှမဟုတျ ၁၀ နှဈ ထပျပေးလညျး ထူးခွားနိုငျမှာ မဟုတျကွောငျး လှှတျတောျမှာ ဝနျကွီး Blinken က တငျပွခဲ့တာပါ။
အာဖဂနျသမ်မတ Ashraf Ghani ဟာ သွဂုတျလလယျမှာ UAE အာရပျစောျဘှားမြား သမ်မတနိုငျငံကို ထှကျပွေးခဲ့တဲ့ နောကျ တာလီဘနျတှကေ နိုငျငံကို ထိနျးခြုပျခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ အမရေိကနျက တပျတှေ သွဂုတျလကုနျမှာ အာဖဂနျကနေ အပွီးတိုငျ ပွနျရုပျသိမျးခဲ့သလို အမရေိကနျနိုငျငံသား ၅ ၅၀၀ လောကျနဲ့ အတူ အာဖဂနျနိုငျငံသားအမြားစုပါတဲ့ လူပေါငျး ၁၂၄ ၀၀၀ လောကျကို ကာဘူးလျ လဆေိပျကနေ ကယျထုတျခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ အာဖဂနျမှာတော့ အမရေိကနျ နိုငျငံသား ၁၀၀ လောကျ ကနြျနသေေးတာပါ။